Ερντογάν:Γιορτή της Δημοκρατίας (video)

Ως γιορτή της Δημοκρατίας χαρακτήρισε ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την υπεροχή του «ναι» με ποσοστό 58% στο  δημοψήφισμα. Με καταμετρημένο το 99% των ψήφων, η συμμετοχή στο δημοψήφισμα ήταν 77,5%, πράγμα που υπογράμμισε ιδιαίτερα ο Ερντογάν σχολιάζοντας το αποτέλεσμα.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός είπε επίσης ότι «απόψε ηττήθηκε η αντίληψη που τάσσεται υπέρ των στρατιωτικών πραξικοπημάτων. Ηττήθηκε η αντίληψη που αντιστέκεται στην αλλαγή και σε αυτά που θα επιφέρει η αλλαγή. Η ισχύς της εθνικής βούλησης θα εμποδίσει κάθε είδους βρώμικα σχέδια» είπε ο Ερντογάν και σημείωσε ότι «δεν πρόκειται για νίκη του κόμματός μας, αλλά για νίκη της Δημοκρατίας. Δεν παρέλειψε όμως να τονίσει το εξής: «Ένας από τους ηγέτες της αντιπολίτευσης είχε χαρακτηρίσει το δημοψήφισμα, ψήφο εμπιστοσύνης. Είμαι περίεργος πώς θα χαρακτηρίσει τη διαδικασία από εδώ και πέρα».

Εκτός από την έγκριση της πρόσφατης τροποποίησης του συντάγματος, το αποτέλεσμα σημαίνει σημαντική νίκη για το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης.

Η ψηφοφορία χαρακτηρίζεται ως βαρόμετρο για τη δημοτικότητα του Ερντογάν και του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), μετά από οκτώ χρόνια εξουσίας και εν όψει των γενικών εκλογών που θα διεξαχθούν το αργότερο τον Ιούλιο του 2011. Ο Ερντογάν υποστηρίζει ότι οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που προωθούνται είναι απαραίτητες προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατία και να έρθει πιο κοντά η χώρα στις προδιαγραφές της ΕΕ.

Η αντιπολίτευση συμφωνεί ότι το σύνταγμα, που επιβλήθηκε μετά το πραξικόπημα του 1980, πρέπει να αλλάξει. Υποστηρίζει ωστόσο ότι κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις που προτείνει το ΑΚΡ θα οδηγήσουν στο να περάσει στα χέρια του ο έλεγχος των δικαστηρίων, τα οποία, μαζί με το στρατό, έχουν αυτοανακηρυχθεί ως οι προστάτες του κοσμικού χαρακτήρα του τουρκικού κράτους.

«Η τουρκική δημοκρατία βρίσκεται σε σημείο καμπής σήμερα, περνάμε σημαντικές εξετάσεις», δήλωσε ο Ερντογάν αφού ψήφισε στην Κωνσταντινούπολη.

Τι αλλάζει στο Σύνταγμα της Τουρκίας

Η αναθεώρηση του Συντάγματος που ψηφίστηκε σήμερα από τους τούρκους ψηφοφόρους, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των μέσων ενημέρωσης, έχει 26 τροπολογίες που περιορίζουν τις εξουσίες της δικαστικής ιεραρχίας και του στρατού, προπύργια του κοσμικού κράτους που βρίσκεται σε αντιπαλότητα με την ισλαμική-συντηρητική κυβέρνηση.

Η συνταγματική μεταρρύθμιση προβλέπει ότι ο αριθμός των μελών του Συνταγματικού Δικαστηρίου θα αυξηθεί από 11 σε 17, οι τρεις από τους οποίους θα διορίζονται από το Κοινοβούλιο, που ελέγχεται από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) που ασκεί την εξουσία από το 2002 .

Οι πολίτες μπορούν να προσφύγουν στο δικαστήριο αυτό για ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφού εξαντλήσουν όλα τα ένδικα μέσα. Το Δικαστήριο μπορεί επίσης να κρίνει τον αρχηγό του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων και τους τέσσερις ανώτατους διοικητές τους υπό την ιδιότητα του ως Ανώτατο Δικαστήριο.

Τα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου αρμόδιου για τον διορισμό και την προαγωγή των δικαστών και των εισαγγελέων, θα αυξηθούν από 7 σε 22, αλλά ο Υπουργός Δικαιοσύνης θα διατηρήσει την έδρα του, πολύ αμφιλεγόμενη, στους κόλπους του θεσμού αυτού, καθώς και ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου.

Το νέο κείμενο που τροποποιεί τον θεμελιώδη νόμο του 1982, που κληρονομήθηκε από τους στρατιωτικούς μετά το πραξικόπημα του 1980, και έχει ήδη αρκετές φορές τροποποιηθεί, προβλέπει την δικαστική κρίση, με πιο συστηματικό τρόπο, των στρατιωτικών εν καιρώ ειρήνης, για απόπειρα πραξικοπήματος.

Προβλέπει επίσης ότι οι στρατιωτικοί που αποστρατεύτηκαν, κυρίως για ισλαμισμό, μπορούν να ασκήσουν έφεση.

Τέλος, το κείμενο επιτρέπει τη δίκη των ηγετών του πραξικοπήματος της 12ης Σεπτεμβρίου του 1980. Ωστόσο, υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με αυτό, καθώς οι νομικοί πιστεύουν ότι έχουν παραγραφεί τα αδικήματα των πραξικοπηματιών.

Το κείμενο αφαιρεί από το Συνταγματικό Δικαστήριο το μονοπώλιο της απόφασης για τη διάλυση πολιτικών κομμάτων. Το 2008, το ΑΚΡ είχε κινδυνεύσει να τεθεί υπό απαγόρευση για υπονόμευση του κοσμικού κράτους. Το Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισε τελικά να το στερήσει από μέρος των δημόσιων επιδοτήσεων του.

Η μεταρρύθμιση παρέχει νέα δικαιώματα στους εργαζομένους, όπως αυτό του να κάνουν συλλογικές διαπραγματεύσεις, δεν τους δίνει όμως και τη δυνατότητα να κάνουν απεργία.

Υπόσχεται τη θετική διάκριση υπέρ των ηλικιωμένων, την ισότητα των φύλων και την προστασία των παιδιών, και προβλέπει τη δημιουργία ενός διαμεσολαβητή.

Εν τω μεταξύ, συγκρούσεις σημειώθηκαν στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας μεταξύ ανδρών των δυνάμεων ασφαλείας και Κούρδων ακτιβιστών που έχουν απευθύνει έκκληση για αποχή από το δημοψήφισμα, ενώ ένας Τούρκος στρατιώτης σκοτώθηκε από έκρηξη νάρκης κοντά στην πόλη Σιίρτ.

Ο αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεν ψήφισε στο δημοψήφισμα της Κυριακής για τη συνταγματική μεταρρύθμιση λόγω σύγχυσης σχετικά με το εκλογικό τμήμα στο οποίο έπρεπε να προσέλθει, όπως ανακοίνωσε το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα(CHP).

Ο αρχηγός του CHP ηγήθηκε της εκστρατείας του «όχι» στις αλλαγές στο σύνταγμα του 1982. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του κόμματος, ο Κιλιτσντάρογλου δεν γνώριζε τους νέους κανόνες που θέσπισε η εκλογική επιτροπή σχετικά με το πού μπορούσαν να ψηφίσουν τα μέλη του κοινοβουλίου.