Ιρλανδία: Το Brexit δίνει υπόσταση στο σενάριο της επανένωσης

Εδώ και λίγο καιρό, το σενάριο της επανένωσης της Ιρλανδίας αρχίζει να παίρνει υπόσταση με την απόφαση των Βρετανών για την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία απειλεί να καταλήξει σε έναν οδυνηρό χωρισμό του βορρά και του νότου.

Μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είναι πλέον μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Βόρεια Ιρλανδία, βρετανική επαρχία, και η Δημοκρατία της Ιρλανδίας, που θα παραμείνει ευρωπαϊκή, θα χωρισθούν όπως ποτέ μετά την διαίρεση του 1921.
«Θα είναι η πρώτη φορά που το Ηνωμένο Βασίλειο και η Δημοκρατία της Ιρλανδίας δεν θα βρίσκονται στην ίδια οικογένεια», δήλωσε την Παρασκευή ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ. Μέχρι σήμερα, οι δύο χώρες βρίσκονταν από κοινού είτε εκτός , είτε στη συνέχεια εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπου εντάχθηκαν μαζί το 1973.

Κατά συνέπεια, το Brexit απειλεί να δημιουργήσει μία τάφρο ανάμεσα στον βορρά και τον νότο, κυρίως εάν συνοδευτεί από μία έξοδο από την ενιαία αγορά. Η προοπτική αυτή ωθεί του εθνικιστές του Σιν Φέιν (Sinn Fein) να ζητούν με διπλάσια δύναμη την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την επανένωση του νησιού.

«Το Brexit άλλαξε τα πάντα», δήλωσε πρόσφατα ο Ματ Κάρθι, ευρωβουλευτής του Σιν Φέιν. «Η προοπτική της αποχώρησης του βορρά από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε αντίθεση με την βούληση του πληθυσμού του τρομάζει τους πολίτες όλων των πολιτικών τάσεων», πρόσθεσε υπενθυμίζοντας ότι το 56% των Ιρλανδών ψήφισαν κατά του Brexit.

Η θέρμη των εθνικιστών αυξήθηκε από το πράσινο φως των ευρωπαίων ηγετών σε μία αυτόματη ένταξη της Βόρειας Ιρλανδίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε περίπτωση επανένωσης.
«Το Σιν Φέιν θα επιθυμούσε την διεξαγωγή δημοψηφίσματος στα επόμενα πέντε χρόνια», δήλωσε ο επικεφαλής του Τζέρι Ανταμς.
 
Η δυνατότητα διεξαγωγής δημοψηφίσματος στην Βόρεια Ιρλανδία για την ένωσή της με την Δημοκρατία της Ιρλανδίας προβλέπεται από την συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής που έθεσε τέλος, το 1998, σε τριάντα χρόνια σύρραξης ανάμεσα στους υποστηρικτές της ένωσης με την Βρετανία, προτεστάντες στην πλειοψηφία τους, και τους ρεπουμπλικανούς καθολικούς.
Η ευθύνη της προκήρυξης δημοψηφίσματος ανήκει στο Λονδίνο και προβλέπεται ότι πραγματοποιείται όταν η βρετανική κυβέρνηση κρίνει ότι υπάρχει διαμορφωμένη πλειοψηφία υπέρ της επανένωσης.

Προς το παρόν η κατάσταση δεν βρίσκεται εκεί: η τελευταία δημοσκόπηση, τον Σεπτέμβριο, δείχνει ότι το 63% των πολιτών της Βόρειας Ιρλανδίας αντιτίθεται στην ένωση με την Δημοκρατία της Ιρλανδίας.
Από την διαίρεση το 921, η πλειοψηφία του πληθυσμού της βρετανικής επαρχίας ήταν προτεστάντες και φιλοβρετανοί.
Ομως βαθιές αλλαγές συντελούνται στον ιρλανδικό βορρά. Κατά πρώτον, αλλαγές δημογραφικές, αφού οι καθολικοί, που αποτελούν το 45% του πληθυσμού, έναντι 48% των προτεσταντών, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή (2011), σύντομα θα αποτελούν πλειοψηφία.

 
Επικίνδυνα παιγνίδια

 
Κατά δεύτερον, αλλαγές εκλογικές, διότι η τάση αυτή εκφράζεται στις κάλπες, όπου το Σιν Φέιν ήρθε σχεδόν ισόπαλο με τους ενωτικούς του DUP στις τελευταίες τοπικές εκλογές του Μαρτίου.

Το Δουβλίνο παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις αυτές, διατηρώντας παράλληλα μετριοπαθείς τόνους. Ναι, το Brexit κατέστησε «αναμφίβολα» την διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος πιο πιθανή, τόνισε την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας Τσαρλς Φλάναγκαν. Ομως, «δεν έχει έρθει η στιγμή», πρόσθεσε.

Οσο για τον Μπέρτι Αχερν, τον πρωθυπουργό της Ιρλανδίας κατά την υπογραφή της συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής, η διεξαγωγή δημοψηφίσματος θα ήταν επικίνδυνο παιγνίδι, ικανό να αναζωπυρώσει την βία στον βορρά.

Αμφιβολίες υπάρχουν επίσης ως προς την βούληση του νότου να προχωρήσει σε έναν τέτοιο γάμο, που θα την επιβάρυνε με τα δώδεκα εκατομμύρια ευρώ που χορηγεί το Λονδίνο ως ετήσια επιδότηση στην επαρχία του.
Κατά συνέπεια, ούτε στον βορρά, αλλά ούτε και στον νότο, η επανένωση είναι αυτονόητη.
Σύμφωνα με τον Τζόνι Φάρελ, πολιτικό σχολιαστή στο Δουβλίνο, πολλά εξαρτώνται από το είδος της συμφωνίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το Ηνωμένο Βασίλειο για το Brexit.

«Εάν τα πράγματα εξελιχθούν με αρνητικό τρόπο για τους Βρετανούς, η κατάσταση θα μπορούσε να αλλάξει πολύ γρήγορα. Οι Ιρλανδοί του βορρά θα μπορούσαν τότε να αποφασίσουν ότι το οικονομικό τους συμφέρον είναι να παραμείνουν στην ΕΕ και να πολεμήσουν για μία επανένωση με την Ιρλανδία», λέει.