Μετά το Χόλιγουντ και το Μπόλιγουντ έρχεται το... Νόλιγουντ

Μπορεί μια χώρα, της οποίας τα δύο τρίτα των κατοίκων ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, να ανταγωνιστεί έναν παγκόσμιο κολοσσό του θεάματος; Οι αριθμοί δείχνουν πως μπορεί ακόμη και να τον ξεπεράσει: έχοντας αφήσει πίσω του το Χόλιγουντ, το... Νόλιγουντ, η κινηματογραφική βιομηχανία της Νιγηρίας, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο στην παραγωγή ταινιών, μετά το ινδικό Μπόλιγουντ.

Το Νόλιγουντ αποτελεί μια ραγδαία αναπτυσσόμενη βιομηχανία που ξεκίνησε να γνωρίζει μεγάλες δόξες από τη δεκαετία του 1990 και μετά.

Κατάφερε να κατακτήσει τη δεύτερη θέση -μετά το Μπόλιγουντ- με αφρικανικά θέματα, ταινίες για την οικογένεια, την αγάπη και την τιμή, το AIDS, την πορνεία και το πετρέλαιο, τα φαντάσματα και τους κανίβαλους.

Τουλάχιστον 900 τέτοιες ταινίες γυρίστηκαν στη Νιγηρία το 2009, αριθμός διπλάσιος σε σχέση με την παραγωγή του Χόλιγουντ.

Ο ετήσιος τζίρος της κινηματογραφικής βιομηχανίας της χώρας φτάνει τα 150 εκατομμύρια ευρώ, όταν το 70% του πληθυσμού της ζει με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα, πολλοί της κάτοικοι αισθάνονται τυχεροί όταν έχουν ηλεκτρικό ρεύμα για περισσότερες από δύο ώρες το 24ωρο.

Το κόστος της παραγωγής κάθε ταινίας φτάνει τα 20.000 δολάρια. Σε αυτό το πεδίο το Νόλιγουντ δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τον αμερικανό γίγαντα: το μέσο κόστος των φιλμ του Χόλιγουντ ξεπερνάει τα 100 εκατ. δολάρια.

Οι κρατικές επιχορηγήσεις είναι σχεδόν ανύπαρκτες και αν υπάρξουν για κάποια ταινία, οι περισσότεροι υποθέτουν ότι τα χρήματα θα καταλήξουν στις τσέπες κάποιων αξιωματούχων.

Ένας από τους παραγωγούς, ο Μαρτίν Ονιεμαομπί, πουλάει περισσότερα από 300.000 αντίτυπα σε dvd ή βιντεοκασέτες από κάθε ταινία για 250 νάιρα (1,2 ευρώ) το καθένα. Το τελευταίο του «μπλοκμπάστερ» είναι ο «Βασιλικός Πόλεμος». Η ταινία περιγράφει την ιστορία ενός κοριτσιού το οποίο πρόκειται να παντρευτεί τον βασιλιά της φυλής των Γιορούμπα. Τους πρώτους έξι μήνες της κυκλοφορίας της, η ταινία έχει πουλήσει 50.000 κόπιες.

Παραγωγοί σαν τον Ονιεμαομπί παράγουν περισσότερες από 20 ταινίες το χρόνο και με προϋπολογισμούς που ξεκινούν από 6.000 ευρώ. Οι ταινίες γυρίζονται μόνο με μια κάμερα, συνήθως μέσα σε μια βδομάδα.

Η κέτσαπ αντικαθιστά το αίμα και τα κακής ποιότητας εφέ δημιουργούνται στον υπολογιστή. «Εάν είσαι χοντρός, ψηλός και μιλάς διάφορες διαλέκτους της Νιγηρίας, τηλεφώνησέ μας» γράφουν οι αγγελίες για το κάστινγκ. Ο Μαρτίν Ονιεμαομπί μπορεί να γυρίζει ακόμη και πέντε ταινίες συγχρόνως. Συνήθως, οι ηθοποιοί εργάζονται επί πολλές ώρες χωρίς να διακόψουν καν για νερό ή φαγητό.

Το κέρδος για τον ίδιο και τους συναδέλφους του είναι εξασφαλισμένο. Η Αφρική είναι μια τεράστια αγορά, γράφει το περιοδικό Der Spiegel.

Μόνο στη Νιγηρία ζουν 150 εκατομμύρια άνθρωποι. Οι ταινίες του Νόλιγουντ εξάγονται σε άλλες χώρες της μαύρης ηπείρου, όπως είναι η Γκάνα, η Σιέρα Λεόνε και η Νότια Αφρική. Φτάνουν, όμως, και στις Ηνωμένες Πολιτείες ή σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όπου κάνουν θραύση στις κοινότητες της αφρικανικής διασποράς.

Η άνοδος του Νόλιγουντ άρχισε το 1992 με το «Ζώντας στο Μποντάζ». Δύσκολα μπορεί να βρεθεί Νιγηριανός που να μην γνωρίζει αυτή την ταινία, η οποία με αφορμή μια ιστορία μαύρης μαγείας, πλούτου και εξουσίας, περιγράφει τη Νιγηρία των ανισοτήτων και της δυστυχίας για πολλούς από τους κατοίκους της. Από τότε, άρχισαν να διοργανώνονται κινηματογραφικές βραδιές σε πολλά σπίτια, με ολόκληρη τη γειτονιά να μαζεύεται γύρω από την τηλεοπτική οθόνη. Τα πρώτα χρόνια μετά την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας το 1999, το Νόλιγουντ είχε φτάσει να δίνει στην αφρικανική αγορά περισσότερες από 2.000 ταινίες ετησίως.

Σχεδόν μια δεκαετία από τότε, μια νέα γενιά σκηνοθετών οραματίζεται κάτι περισσότερο από μια φτηνή παραγωγή έρωτα και δυστυχίας. Ενας από αυτούς είναι ο Ντίκσον Ιοερόγκμπου.

Την ημέρα που οι σκηνοθέτες της χώρας του, μια από τις πιο πλούσιες και ισχυρές τάξεις της Νιγηρίας, είχαν συγκεντρωθεί κοντά στο Εθνικό Θέατρο για να εκλέξουν τον νέο τους πρόεδρο, ο 32χρονος Ιοερόγκμπου, βραβευμένος για τις ταινίες του με τα αφρικανικά Οσκαρ, πήρε τον λόγο για να καταγγείλει τη διαφθορά στο Νόλιγουντ και να ζητήσει από τους συναδέλφους του να σταματήσουν τα παιχνίδια εξουσίας. Οι παριστάμενοι προσπάθησαν να τον αγνοήσουν, ενώ κάποιοι εγκατέλειψαν την αίθουσα σε ένδειξη δυσαρέσκειας.

Λίγες ώρες αργότερα, ο νεαρός σκηνοθέτης έπεσε θύμα απόπειρας δολοφονίας. Μερικές ημέρες αργότερα ξυλοκοπήθηκε από αγνώστους στη μέση του δρόμου.

Αλλά δεν το βάζει κάτω. Το όνειρό του είναι να αποκτήσει η χώρα του μια κινηματογραφική παραγωγή που θα ξεπεράσει τα όρια της ηπείρου και της διασποράς στον υπόλοιπο κόσμο. Εχει γράψει το σενάριο για την επόμενη ταινία του, ο τίτλος της θα είναι «Παιδί στρατιώτης», αλλά δεν σκοπεύει να αρχίσει τα γυρίσματα πριν συγκεντρώσει 2 εκατομμύρια δολάρια. Το όνειρό του είναι ένα νέο «Slumdog Millionaire».