Corriere della Sera: «Μαύρη σελίδα» για τις ΗΠΑ το διάταγμα για τους πρόσφυγες

Με αφορμή το διάταγμα του νέου αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, για τους μετανάστες και τα όσα επακολούθησαν, η ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera κάνει μνεία στη δύναμη της αμερικανικής δημοκρατίας, η οποία ενέπνευσε τόσους ανθρώπους και τους βοήθησε να δημιουργήσουν, αλλά και στις «σκοτεινές» σελίδες της Ιστορίας της.

Κάνοντας αναφορά στο βιβλίο του διάσημου αμερικανού συγγραφέα Τζέιμς Έρλοϊ «Perfidia: Ο Κύκλος της προδοσίας»- (έχει μεταφραστεί και στα ελληνικά), η πλοκή του οποίου εκτυλίσσεται στην Αμερική το 1941 με φόντο τον βομβαρδισμό του Περλ Χάρμπορ από τους Ιάπωνες, ο αρθρογράφος Πιερλουϊτζι Μπατίστα, στέκεται στο γεγονός ότι ο συγγραφέας χάρις στη δύναμη της δημοκρατίας στις ΗΠΑ έγραψε αυτό το βιβλίο.

Παράλληλα όμως παραθέτει δύο «μαύρα» ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το πρώτο αφορά την άρνηση των αμερικανικών αρχών το 1939 να δεχθούν στα λιμάνια των ΗΠΑ το υπερωκεάνιο Σεντ Λούις το οποίο μετέφερε πάνω από 900 Εβραίους, μεταξύ των οποίων πολλά παιδιά, οι οποίοι είχαν εγκαταλείψει την ναζιστική Γερμανία, σε μία προσπάθεια να σωθούν από την μήνι του Χίτλερ. Το πλοίο πριν από τις ΗΠΑ είχαν αρνηθεί να δεχθούν η Κούβα και ο Καναδάς. Εδώ πρόκειται, σύμφωνα με τον αρθρογράφο, Τζ. Μπατίστα, για μία άλλη περίπτωση διάκρισης, την άρνηση της φιλοξενίας.
Το δεύτερο περιστατικό είναι η περίπτωση του στρατοπέδων κράτησης, με πιό γνωστό το Ματζανάρ, στα οποία έκλεισαν τους Ιάπωνες πολίτες που ζούσαν τότε στην Αμερική, μετά την επίθεση των Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ, το 1942. Πολλοί από αυτούς είχαν αμερικανική υπηκοότητα. Η διαταγή ήταν να τεθεί υπό κράτηση η πιθανή «πέμπτη φάλαγγα», ο εσωτερικός δηλαδή εχθρός των Αμερικανών πολιτών, οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά και όσοι μέχρι τότε ζούσαν ειρηνικά στο Λος Αντζελες κατά μήκος των ακτών της Καλιφόρνια με θέα τον Ειρηνικό Ωκεανό.

« Δώστε μου τους κουρασμένους σας, τους φτωχούς σας, τις άμορφες μάζες σας που λαχταράνε να αναπνέουν ελεύθερα, τα άθλια απορρίμματα που βρίθουν στις ακτές σας. Στείλτε μου τους άστεγους, τους θαλασσοδαρμένους. Σηκώνω τον πυρσό μου δίπλα στην χρυσή πύλη», γράφει η επιγραφή στο Άγαλμα της Ελευθερίας. «Δυστυχώς εκείνη την περίοδο», λέει ο Μπατίστα, «αυτά τα οποία πρέσβευε η επιγραφή και είχαν κάνει μεγάλο το αμερικανικό έθνος δεν εισακούσθηκαν».

« Οι περίπου 900 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και πολλά παιδιά, που επιβιβάστηκαν στο υπερωκεάνιο Σεντ Λούις από το Αμβούργο, δεν μπορούσαν ποτέ, όπως λέει ο αρθρογράφος, να φαντασθούν ότι δεν θα ήταν ευπρόσδεκτοι στη γη της ελευθερίας, των ονείρων και των ευκαιριών, στη χώρα που έκτισαν μετανάστες οι οποίοι ξέφυγαν από την φτώχεια και την τυραννία. Η τότε άκαμπτη αμερικανική πολιτική των ποσοστώσεων της μετανάστευσης δεν κάμφθηκε μπροστά στο δράμα των «καταραμένων». Έπρεπε να γυρίσουν πίσω-να ριχθούν στον ωκεανό».

Το πλοίο αυτό επέστρεψε στην Αμβέρσα και εκτιμάται ότι πάνω από το ένα τρίτο των επιβατών του έχασε στη συνέχεια τη ζωή του σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή προσπαθώντας να ξεφύγει από τους Ναζί. Ο ιταλός αρθρογράφος τονίζει ότι η δημοκρατική Αμερική αποδείχθηκε τότε σκληρή και κουφή στο αναφαίρετο δικαίωμα εκείνων των ανθρώπων να ξεφύγουν από τον όλεθρο. Αυτές οι κηλίδες στην ιστορία κινδυνεύουν να ξεχαστούν και μία νέα πολιτική αδιαφορίας για την τύχη όσων διώκονται μπορεί να φθείρει ανεξίτηλα μία μεγάλη δημοκρατία και ένα μεγάλο έθνος, καταλήγει ο Μπατίστα.