Νέα «πολιτική συμφωνία» ΗΠΑ και ΕΕ για την ανταλλαγή προσωπικών δεδομένων

Αίσιο τέλος είχαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής αναφορικά με την ανταλλαγή προσωπικών δεδομένων. Οι δύο πλευρές κατέληξαν σε μία «πολιτική συμφωνία», η οποία αναμένεται να αποτρέψει το ενδεχόμενο οι ευρωπαϊκοί ρυθμιστικοί φορείς να επιβάλλουν περιορισμούς σε αυτές.

Η ΕΕ και οι ΗΠΑ διεξήγαγαν τους τελευταίους μήνες εντατικές διαπραγματεύσεις για να αντικαταστήσουν το πρότερο πλαίσιο για την ανταλλαγή δεδομένων, που ήταν γνωστό με την ονομασία Safe Harbour (Ασφαλές Λιμάνι). Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο της ΕΕ (ECJ) κατήργησε τη συμφωνία αυτή πέρυσι, εν μέσω του σάλου που προκάλεσαν οι αποκαλύψεις που ξεκίνησαν το 2013 για τις μαζικές παρακολουθήσεις από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, αφήνοντας χιλιάδες επιχειρήσεις αντιμέτωπες με ένα νομικό κενό.

Η ανακοίνωση της συμφωνίας - η οποία θα χρειαστεί να εγκριθεί σε πολιτικό επίπεδο - έγινε κατά τη διάρκεια των διήμερων εργασιών στις Βρυξέλλες των ευρωπαϊκών αρχών προστασίας των προσωπικών δεδομένων, οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν αύριο Τετάρτη.
«Καταλήξαμε σε μια συμφωνία», ανέφερε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κρίστιαν Βίγκαντ μέσω του ιστοτόπου κοινωνικής δικτύωσης Twitter.

«Επετεύχθη συμφωνία στην κατάληξη των διαπραγματεύσεων για το πρώην Ασφαλές Λιμάνι, ένα νέο ασφαλές πλαίσιο για τα δεδομένα», έγραψε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για την ψηφιακή ενιαία αγορά, Άντρους Άνσιπ στον δικό του λογαριασμό στο Twitter.

Οι ρυθμιστικοί φορείς της ΕΕ αναμενόταν να επιβάλλουν αυστηρούς περιορισμούς στις ανταλλαγές δεδομένων λόγω των ανησυχιών για τις πρακτικές μαζικής παρακολούθησης των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, είχαν όμως αφήσει να εννοηθεί πως εάν επιτυγχανόταν μια νέα νομική συμφωνία, δεν θα άνοιγαν διαδικασίες δικαστικού χαρακτήρα εναντίον εταιρειών.

Πηγές είπαν νωρίτερα σήμερα στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters ότι η νέα συμφωνία περιλαμβάνει αυστηρότερους ελέγχους της συμμόρφωσης των εταιρειών στο νομικό πλαίσιο και ρητές εγγυήσεις από μέρους των αρχών των ΗΠΑ ότι η πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα των υπηκόων κρατών-μελών της ΕΕ θα υπόκειται σε σαφείς περιορισμούς και δικλείδες ασφαλείας.

Επί 15 χρόνια το λεγόμενο Ασφαλές Λιμάνι επέτρεπε σε 4.000 εταιρείες να μην αναγκάζονται να ζητούν από τους ευρωπαϊκούς ρυθμιστικούς φορείς την έγκριση για τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων - μια ιδιαίτερα περίπλοκη διαδικασία - εφόσον συμμορφώνονταν προς το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων στην Ευρώπη. Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο απαγορεύει τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων πολιτών της ΕΕ σε χώρες εκτός αυτής οι οποίες κρίνεται ότι έχουν ανεπαρκείς πρόνοιες για την προστασία των δεδομένων, όπως οι ΗΠΑ.

Οι μεταφορές προσωπικών δεδομένων πέραν εθνικών συνόρων είναι συνήθης πρακτική σε πολλούς τομείς της οικονομίας: αφορούν πληροφορίες για εργαζόμενους, δεδομένα καταναλωτικής συμπεριφοράς ή πιστωτικών καρτών για την αποπεράτωση συναλλαγών, ή την προβολή διαφημίσεων βασισμένων στις καταναλωτικές προτιμήσεις, μεταξύ άλλων. «Η νέα συμφωνία είναι ανανεωμένη και ασφαλής, με εγγυήσεις διαφάνειας», σχολίασε μια πηγή στην Κομισιόν μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Η επίτευξή της ανακουφίζει μια σειρά εταιρειών και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού, που θα αντιμετώπιζαν αυστηρούς περιορισμούς από τους ευρωπαϊκούς ρυθμιστικούς φορείς, όπως για παράδειγμα δεσμευτικούς κανόνες και ρήτρες. Πολλές επιχειρήσεις του Διαδικτύου ειδικά, όπως οι Facebook και Google, δεν κινδυνεύουν πλέον να δουν τη δυνατότητά τους να μεταφέρουν δεδομένα να περιορίζεται καθ' οιονδήποτε τρόπο.

Για να καθησυχάσει τις ευρωπαϊκές ανησυχίες για την μαζική συγκέντρωση δεδομένων από τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Τζον Κέρι δεσμεύθηκε ότι θα δημιουργηθεί μια νέα αρχή προστασίας των προσωπικών δεδομένων στη χώρα του, η οποία θα είναι αρμόδια για τα παράπονα και τις καταγγελίες από Eυρωπαίους πολίτες, περιλαμβανομένων αυτών για την κατασκοπεία σε βάρος τους, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές.

Το γραφείο του Διευθυντή των Εθνικών Υπηρεσιών Πληροφοριών θα δώσει γραπτώς εγγυήσεις ότι τα προσωπικά δεδομένα που θα διαβιβάζονται όταν επικυρωθεί το νέο νομικό πλαίσιο δεν θα χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς των αμερικανικών υπηρεσιών κατασκοπείας, κατά τις ίδιες πηγές. Θα συντάσσεται επίσης μια φορά το χρόνο μια έκθεση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ για να διασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία του συστήματος και η προστασία των Eυρωπαίων από την μαζική κατασκοπεία άνευ διακρίσεων. Οι εταιρείες θα αντιμετωπίζουν κυρώσεις και τον κίνδυνο να εξαιρεθούν από τη συμφωνία εάν παραβιάζουν το νέο πλαίσιο.

Οι ευρωπαϊκές αρχές προστασίας των προσωπικών δεδομένων θα συνεργάζονται εξάλλου με την ομοσπονδιακή επιτροπή εμπορίου (FTC) των ΗΠΑ για να επιβάλλουν την τήρηση των κανόνων και τη διαχείριση των καταγγελιών πολιτών περί κατάχρησης των δεδομένων τους.