Ο ήλιος «έκαψε» την ατμόσφαιρα του πλανήτη Άρη

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έλυσαν σε μεγάλο βαθμό το μυστήριο της εξαφάνισης του μεγαλύτερου μέρους της ατμόσφαιρας, που κάποτε διέθετε ο 'Αρης. Όπως ανακοίνωσαν, εκτιμούν ότι αυτό συνέβη κυρίως εξαιτίας του ηλιακού ανέμου, του αδιάκοπου ρεύματος φορτισμένων σωματιδίων, κυρίως πρωτονίων και ηλεκτρονίων, που το άστρο μας εκτοξεύει στην «επικράτειά» του, δηλαδή στο ηλιακό μας σύστημα, με ταχύτητα 1,6 εκατομμύρια χιλιόμετρα την ώρα.
         
Οι ερευνητές, που ανέλυσαν τα στοιχεία του δορυφόρου MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile Evolution Mission) της NASA, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον 'Αρη από το 2014, έκαναν μια σειρά από επιστημονικές δημοσιεύσεις στα περιοδικά "Science" και "Geophysical Research Letters". Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ένοχος είναι ο Ήλιος για την απογύμνωση του γειτονικού πλανήτη από το πυκνό στρώμα αερίων που τον περιέβαλε πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.
         
Η μεγάλη αραίωση της ατμόσφαιρας δεν μπορούσε πλέον να συγκρατήσει το νερό στην επιφάνεια του 'Αρη, με συνέπεια ο πλανήτης, που ήταν κάποτε ζεστός και υγρός, να γίνει κρύος και σε μεγάλο βαθμό άνυδρος (αλλά όχι τελείως, όπως έχουν δείξει και τα τελευταία ευρήματα).
         
Σήμερα η ατμοσφαιρική πίεση στην επιφάνεια του 'Αρη είναι μόλις το 1% της πίεσης στη Γη, με συνέπεια το νερό να παγώνει αμέσως ή να διαφεύγει στο διάστημα.
         
Ο ηλιακός άνεμος μεταφέρει μαζί του και μαγνητικά πεδία, που πέφτοντας πάνω στον πλανήτη, δημιουργούν ηλεκτρικά πεδία. Αυτά επιταχύνουν τα ιόντα της ατμόσφαιρας, στέλνοντάς τα στο διάστημα. Το φαινόμενο συνεχίζεται και σήμερα, αν και σε μικρότερο βαθμό. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, περίπου 100 γραμμάρια αρειανής ατμόσφαιρας, κυρίως οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα, «δραπετετεύουν» στο διάστημα κάθε δευτερόλεπτο.
   

Οι παρατηρήσεις του MAVEN, που συνεχίζονται, έδειξαν επίσης ότι όταν ο Ήλιος προκαλεί ηλιακές καταιγίδες, πέρα από τον συνήθη «άνεμο», τότε επιταχύνεται κατά δέκα έως 20 φορές η καταστροφή της ατμόσφαιρας στον «κόκκινο» πλανήτη. Με δεδομένο ότι στο πρώιμο ηλιακό σύστημα τέτοιες καταιγίδες ήσαν συχνότερες και ισχυρότερες, πιστεύεται ότι κάπως έτσι ο 'Αρης έχασε σχεδόν όλη την ατμόσφαιρά του.
   
Εξάλλου η απώλεια του μαγνητικού πεδίου του (αντίθετα με τη Γη), που εκτιμάται ότι συνέβη μερικές εκατοντάδες χρόνια μετά τον σχηματισμό του πλανήτη, δεν βοήθησε, ώστε να συγκρατήσει την απώλεια της ατμόσφαιρας.