Πέντε τρόποι για να ταξιδέψετε στον Άρη

Ένα… «μεγάλο βήμα» πριν ο πρώτος αστροναύτης πατήσει στον πλανήτη Άρη είναι η ανθρωπότητα, μετά την ανακάλυψη της ΝΑSΑ πως τους καλοκαιρινούς μήνες ρέει αλμυρό νερό στην επιφάνεια του Kόκκινου Πλανήτη. Στα εργαστήρια της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας επικρατεί πραγματικός οργασμός για την ανάπτυξη των συστημάτων και των τεχνολογιών που απαιτούνται για την πρώτη επανδρωμένη διαπλανητική αποστολή, μετά την «κατάκτηση» της Σελήνης. Ένα ακόμη βήμα στην αέναη προσπάθεια του ανθρώπου για γνώση, εξερεύνηση και επιβίωση. Γιατί, αν για όσους αγαπούν τις θεωρίες συνωμοσίας οι Αρειανοί ζουν ήδη ανάμεσά μας, ο πλανήτης τους μπορεί να αποδειχθεί η "Κιβωτός" για να συνεχιστεί η ζωή αν η Γη δεχθεί «επίθεση» από τους περιπλανώμενους «επιδρομείς» τους διαστήματος, κάποιον κομήτη ή αστεροειδή. Ο Άρης, ο τέταρτος πλανήτης από τον Ήλιο και ο δεύτερος πλησιέστερος στη Γη (η Αφροδίτη είναι η πιο κοντινή σε εμάς), εξάπτει τη φαντασία ερευνητών και κοινού, καθώς μπορεί να δώσει απάντηση σ' ένα από τα θεμελιώδη ερωτήματα της ανθρωπότητας: κατά πόσον, δηλαδή, είμαστε μόνοι στο σύμπαν.
 
Ο πλανήτης Άρης βρίσκεται σε απόσταση περίπου 225 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, απόσταση που κυμαίνεται ανάλογα με τις κινήσεις των πλανητών. Το 2018, Γη και Άρης θα βρεθούν σε απόσταση... αναπνοής, περίπου 54,6 εκατομμύρια χιλιόμετρα, την κοντινότερη απόσταση μεταξύ τους. Για να προλάβουν να είναι έτοιμοι σε τρία χρόνια από σήμερα, τέσσερις ιδιώτες με παχυλά πορτοφόλια και η ΝΑΣΑ πατούν γκάζι για να προετοιμάσουν την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον πλανήτη Άρη. Αρχικά, φιλοδοξούν να κάνουν μία βόλτα γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη και εν συνεχεία να δημιουργήσουν μια μόνιμη αποικία στο αρειανό έδαφος. Ο Αμερικανός, Ντένις Τίτο , ο πρώτος “τουρίστας του διαστήματος”, με το πρότζεκτ “Inspiration Mars” , ο Ολλανδός Μπας Λάνσντορπ με το σχέδιο “Mars One”, ο Καναδοαμερικανός επιχειρηματίας, Ίλον Μασκ με το projectSpace X και ο Αμερικανός Ρόμπερτ Ζούμπριν, διευθυντής της Μars Society (Κοινωνία του Άρη), έχουν βάλει στόχο να κατακτήσουν πρώτοι τον Κόκκινο Πλανήτη. Λογαριάζουν, βέβαια, χωρίς τον… «ξενοδόχο», που στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι άλλος από την περίφημη NASA , που έχει αποδείξει την αξία της τις τελευταίες δεκαετίες.

1. Ιnspiration Mars

Ο δισεκατομμυριούχος Αμερικανός Ντένις Τίτο έγινε διάσημος όταν το 2001 έβαλε από την τσέπη του το αστρονομικό ποσό των 20 εκατομμυρίων δολαρίων για γίνει ο πρώτος “τουρίστας του διαστήματος”. Χάρις στα χρήματά του κατάφερε να μπει σε τροχιά γύρω από τη Γη. Στόχος του, πλέον, είναι μία επανδρωμένη αποστολή στον Άρη για την οποία ετοιμάζει το κατάλληλο σκάφος με πλήρωμα δύο ατόμων, το οποίο όμως δεν θα προσγειωθεί στον Κόκκινο Πλανήτη. Απλά θα κάνει μία βόλτα παρατηρώντας από απόσταση εκατοντάδων χιλιομέτρων την επιφάνειά τους και στη συνέχεια θα επιστρέψει στη Γη. Οι ειδικοί που συνεργάζονται με τον Ντένις Τίτο υποστηρίζουν ότι το πλήρωμα θα πρέπει να αποτελείται από ένα παντρεμένο ζευγάρι και μάλιστα ηλικιωμένο. “Ο Άρης μας εμπνέει”, είναι ο τίτλος με την οποία βάπτισε την αποστολή του ο Ντένις Τίτο και την οποία έχει προγραμματίσει για το 2018. Και δεν είναι τυχαίο. Στις αρχές του 2018 η τροχιακή κίνηση του Αρη θα τον φέρει στην κοντινότερη απόστασή του από τη Γη και έτσι το συγκεκριμένο έτος είναι ένα καλό χρονικό σημείο για να ξεκινήσει το ταξίδι. Η αποστολή θα διαρκέσει συνολικά 500 ημέρες που σημαίνει, 250 ημέρες μέχρι τον πλανήτη Άρη και άλλες 250 για την επιστροφή του διαστημόπλοιου. Για το λόγο αυτό ο Τίτο θέλει να στείλει ένα παντρεμένο ζευγάρι ποντάροντας στην καλή συνεργασία και εύρυθμη επικοινωνία μεταξύ τους. Η αποστολή θα “περάσει” 160 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του Άρη, η βαρύτητα του οποίου θα δώσει στο σκάφος την απαιτούμενη επιτάχυνση που θα χρειαστεί για να επιστρέψει στη Γη. Το ταξίδι θα είναι δωρεάν για τους συμμετέχοντες και θα χρηματοδοτηθεί εξολοκλήρου από το ίδρυμα “Inspiration Mars Foundation” . Ο Τίτο δήλωσε πως, αν η πρώτη δοκιμή του 2018 δεν επιτύχει, θα ακολουθήσει και μια δεύτερη προσπάθεια το 2021.
 

2. Mars One

Ο 38χρονος Ολλανδός, Μπας Λάνσντορπ, με το σχέδιο “ Mars One” επιθυμεί να είναι ένας από τους εκλεκτούς που θα πάνε και θα μείνουν μόνιμα στον πλανήτη Άρη. Το φιλόδοξο εγχείρημά του που περιλαμβάνει την δημιουργία της πρώτης αποικίας στο αρειανό έδαφος, αναμένεται να κοστίσει πάνω από 6 δισεκατομμύρια δολάρια. To όραμά του ασπάζονται πάνω από 200 χιλιάδες άνθρωποι από 140 χώρες στον πλανήτη , οι οποίοι ήδη έχουν θέσει υποψηφιότητα για να του κάνουν... παρέα. Ύστερα από εξαντλητικές δοκιμασίες των υποψηφίων, έχουν μείνει 705 άτομα και τώρα στόχος του Λάνσντορπ είναι να καταλήξει στους 24 επιλαχόντες. Το έδαφος για τον αποικισμό του πλανήτη Άρη θα προλειάνει μια ρομποτική αποστολή που θα εκτοξευτεί το 2018 και θα δοκιμάσει τη συλλογή ηλεκτρικής ενέργειας από ειδικά πολύ λεπτά φωτοβολταϊκά πάνελ. Το 2023 ή το 2024 θα γίνει η μεταφορά τεσσάρων ατόμων με ειδικό διαστημικό σκάφος. Τα ταξίδια θα συνεχιστούν ανά δύο χρόνια με μια νέα τετραμελή ομάδα , ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή, αφού οι αστροναύτες αυτοί θα είναι οι πρώτοι άποικοι του Άρη. Ενδιαφέρον έχει η έρευνα πέντε φοιτητών αεροναυπηγικής του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) οι οποίοι κατέληξαν στο συμπέρασμα, αφού ανέλυσαν τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα της αποστολής, ότι ο θάνατος του πρώτου από τους εθελοντές θα σημειωθεί περίπου έπειτα από 68 ημέρες, από ασφυξία, κάτι που βεβαίως έσπευσε να διαψεύσει ο υποστηρικτής του σχεδίου “Μars One”. Οι φοιτητές , όπως επισημαίνουν στην μελέτη τους, υποστηρίζουν ότι, τα φυτά που θα έχουν μαζί τους οι εθελοντές δε θα παράγουν σε ικανοποιητικές  ποσότητες το οξυγόνο που θα χρειάζονται οι πρώτοι άποικοι, ενώ δεν έχει αναπτυχθεί ακόμα η τεχνολογία που θα επιτρέπει την «εξισορρόπηση» της ατμόσφαιρας. Το κόστος της αποστολής χωρίς επιστροφή θα αγγίξει τα 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
 

3. Aποικία στον Άρη από τον Ελον Μασκ

Τον Μάιο του 2013, η εταιρία “Space X” στην οποία δραστηριοποιείται ο επιχειρηματίας Έλον Μασκ παρουσίασε στην Καλιφόρνια το διαστημικό σκάφος της, το “Dragon V2”, με τη φιλοδοξία μέχρι το 2018 θα μπορέσει να μεταφέρει επτά Αμερικανούς αστροναύτες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό κι από εκεί στον πλανήτη Άρη. Ένα ταξίδι που, σε αντίθεση με το “Inspiration Mars” , θα διαθέτει ένα «τσουχτερό» εισιτήριο ( πήγαινε- έλα όμως) ύψους 500.000 δολαρίων το "κεφάλι". Φυσικά, ο  Έλον Μασκ δεν κρύβει πως απώτερος του στόχος είναι ο αποικισμός του Άρη, με μια βιώσιμη κι αυτάρκη πόλη που θα μπορεί να συντηρήσει τουλάχιστον 80.000 ανθρώπους. Ο Μασκ, επιχειρηματίας και CEO της εταιρείας παραγωγής ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων Tesla πιστεύει ότι είναι δυνατόν το κόστος αποικισμού του πλανήτη Αρη να μην ξεπεράσει τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια. Όπως αναφέρει το πρακτορείο Bllomberg, oι δορυφόροι θα παίξουν σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες του Μασκ να φτάσει στον απόλυτο προορισμό - στόχο του, την εγκατάσταση μιας ανθρώπινης αποικίας στον Άρη. Η εδραίωση μιας εμπορικής επιχείρησης στον χώρο των δορυφόρων θα παρέχει στον επιχειρηματία τα απαιτούμενα έσοδα και την τεχνογνωσία στον τομέα των τηλεπικοινωνιών που θα ανοίξουν τον δρόμο προς τα εκεί. Ο 43χρονος δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας είχε δηλώσει μάλιστα σε συνέντευξή του στον γνωστό παρουσιαστή Στήβεν Κόλμπερτ πως για να κατοικηθεί ο Κόκκινος Πλανήτης, θα πρέπει να υπερθερμανθεί. ”Πώς, με κουβέρτα;", ρώτησε ο παρουσιαστής για να λάβει την αποστομωτική απάντηση: "Με θερμοπυρηνικές βόμβες". Ο Μασκ υποστηρίζει εδώ και καιρό την ιδέα ότι το λιώσιμο των πάγων που θα προκαλούσε η ρίψη πυρηνικών στους πόλους του πλανήτη, θα είχε ως αποτέλεσμα την εκκίνηση του φαινομένου που είναι γνωστό ως το φαινόμενο του θερμοκηπίου που θα έκανε τον Άρη θερμότερο κι, εν τέλει, κατοικήσιμο.
 

4. Mars Society

Ο Ρόμπερτ Ζούμπριν, διευθυντής της “Μars Society” (Κοινωνία του Άρη), πιστεύει ότι θα είναι δυνατή μία επανδρωμένη αποστολή με ιδιωτική πρωτοβουλία εντός της επόμενης δεκαετίας. Το κόστος της θα κυμαίνεται από οκτώ έως δέκα δισεκατομμύρια δολάρια. Τμήμα των εξόδων μπορούν να καλυφθούν από την πώληση δικαιωμάτων κάλυψής της στα ΜΜΕ, όπως, εξάλλου, και ειδών που θα σχετίζονται με την αποστολή. Το σχέδιό του Ζούμπριν , που ονομάζεται «Κατευθείαν στον Αρη» αναλύεται στο βιβλίο του, υπό τον τίτλο: ”Η περίπτωση του Άρη». Για τον πρώην μηχανικό της NASA, στόχος δεν είναι μόνο και μόνο να καρφώσει την αστερόεσσα στο αρειανό έδαφος αφήνοντας μερικά ίχνη από τα παπούτσια των πρώτων Αμερικανών αστροναυτών στην αιωνιότητα. Στόχος του είναι η εξερεύνηση του Κόκκινου Πλανήτη κι απ' ότι φαίνεται, έχει σκεφθεί τα πάντα. Η εξερεύνηση θα διαρκέσει γύρω στις 500 ημέρες και το ταξίδι της επιστροφής θα γίνει με όχημα που θα κατασκευαστεί στον Κόκκινο Πλανήτη με υλικά που θα χρησιμοποιήσουν οι αστροναύτες από εκεί. Τα μέλη της “Κοινωνίας του Άρη” οραματίζονται πως είναι εφικτές ακόμα και καλλιεργήσιμες εκτάσεις στην αρειανή επιφάνεια. Θα πρέπει πρώτα απ΄ όλα, όμως, να απελευθερωθεί διοξείδιο του άνθρακα το οποίο έχει επικαθίσει στην επιφάνεια του, λόγω του παγετού που επικρατεί . Αυτό μπορεί να συμβεί με τρεις τρόπους: Πρώτον, να τοποθετηθεί ένα τεράστιο κάτοπτρο, σε απόσταση 21 χιλιομέτρων από την επιφάνειά του, ώστε να αντανακλά το φως του ήλιου στον πλανήτη για να θερμανθεί η επιφάνειά του και κατά συνέπεια να αποδεσμευτεί το διοξείδιο του άνθρακα και το νερό. Και δεύτερον, να αλλάξουν την τροχιά ενός αστεροειδούς ώστε να πέσει και να χτυπήσει στην επιφάνεια του Άρη, και με την έκρηξη που θα δημιουργηθεί να λιώσουν τουλάχιστον ένα τρισεκατομμύριο τόνοι πάγου και να μετατραπούν σε νερό.
 

5. NASA

Η πρώτη διδάξασα των διαστημικών ταξιδιών με επιστροφή NASA έχει θέσει στόχο να πραγματοποιήσει την πρώτη επανδρωμένη στον Άρη μέσα στη δεκαετία του 2030.Η εντυπωσιακή ανακάλυψη ότι αλμυρό νερό ρέει κατά τους θερινούς μήνες στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη άνοιξε την όρεξη στους αξιωματούχους του Διαστήματος αφού ενισχύει σημαντικά τις πιθανότητες της μελλοντικής ανίχνευσης κάποιας μορφής ζωής στην επιφάνειά του, έστω σε μικροβιακό επίπεδο. H επανδρωμένη αποστολή που οραματίζεται η αμερικανική διαστημική υπηρεσία θα έχει διάρκεια τριών ετών. Έξι έως οκτώ μήνες θα είναι η διάρκεια του ταξιδιού, σύμφωνα με τους σημερινούς υπολογισμούς (άλλοι έξι με οκτώ μήνες χρειάζονται για την επιστροφή στη γη). Δώδεκα με 16 μήνες θα είναι η παραμονή των αστροναυτών στον πλανήτη Άρη. Όπως επισημαίνει ο επικεφαλής της NASA, Τσαρλς Μπόλντεν, θα πρέπει πρώτα να ολοκληρωθούν οι δοκιμές της κάψουλας "Orion" και η ανάπτυξη συστήματος προώθησης SLS (Space Lunch System) το οποίο θα αναλάβει να μεταφέρει πληρώματα αστροναυτών σε μακρινούς προορισμούς όπως ο Κόκκινος Πλανήτης.

Το "Μars Pxygen ISRU Experiment" ή εν συντομία  "ΜΟΧΙΕ" , είναι ένα από τα επτά όργανα που θα διαθέτει το επόμενο ρομποτικό όχημα εξερεύνησης του Άρη. Το MOXIE θα απομονώνει διοξείδιο του άνθρακα από την αρειανή ατμόσφαιρα για να το μετατρέψει σε καθαρό οξυγόνο και μονοξείδιο του άνθρακα. Έτσι θα δοκιμάσει στην πράξη μία ιδέα όχι μόνο για τον επιτόπου ανεφοδιασμό των αστροναυτών με οξυγόνο αλλά και για την επιστροφή τους στη γη, αφού το οξυγόνο είναι απαραίτητο για να μπορεί ένα διαστημόπλοιο να χρησιμοποιήσει τα καύσιμά του και επομένως να κινηθεί. "Για πρώτη φορά θα παράγουμε οξυγόνο σε έναν άλλο πλανήτη" , υποστηρίζει ο Μπόλντεν επισημαίνοντας ότι πιθανότατα δεν υπάρχει πιο εντυπωσιακό επίτευγμα για τον άνθρωπο από το να περπατήσει στον Άρη. Κατά τη διάρκεια μιας πραγματικής αποστολής, οι αστροναύτες θα είναι υποχρεωμένοι να ζουν για μεγάλα διαστήματα στο μικρό τους  σπίτι , το οποίο θα θυμίζει έντονα τον θόλο που έχει κατασκευάσει η NASA στη Χαβάη, στο πλαίσιο του προγράμματος "Hi- SEAS". To πρόγραμμα αυτό διεξάγεται για τρίτη χρονιά και έχει ως στόχο να κάνει μία προσομοίωση της ζωής στον Κόκκινο Πλανήτη, έτσι ώστε να προετοιμαστούν η αποστολή και η κατοικία των αστροναυτών. Ο θόλος έχει διάμετρο έντεκα μέτρα και ύψος έξι μέτρα και είναι εξοπλισμένος με όλα τα απαραίτητα για τη διαβίωση των ανθρώπων και ταυτόχρονα παρέχει την απαιτούμενη προστασία. Η επιφάνεια του Άρη είναι εκτεθειμένη στην κοσμική ακτινοβολία καθώς δεν διαθέτει το μαγνητικό πεδίο της γης που λειτουργεί προστατευτικά. Οι ειδικές στολές παρέχουν μηδαμινή προστασία και γι' αυτό οι ώρες στους εξωτερικούς χώρους θα είναι περιορισμένες. Οι αστροναύτες θα πρέπει πάνω απ' όλα να έχουν το νου τους στην "βροχή πρωτονίων", η οποία συντελείται κάθε φορά που σημειώνονται ηλιακές εκρήξεις και φθάνουν στον Κόκκινο Πλανήτη σε περίπου δύο μέρες. Όταν σημειώνονται οι ηλιακές εκρήξεις, οι αστροναύτες θα πρέπει να μείνουν ξαπλωμένοι στο κρεβάτι τους προστατευμένο από τη μεγάλη δεξαμενή νερού που θα περιβάλλει το θόλο, καθώς ένα στρώμα νερού, πάχους μόλις 10 εκατοστών, είναι αρκετό για να απορροφήσει το 90% της επικίνδυνης κοσμικής ακτινοβολίας.