Η παράξενη και πανάκριβη ιστορία του... «Happy Birthday»!

Είναι ίσως μία από τις πιο άγνωστες και πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες στο χώρο του θεάματος και των πνευματικών δικαιωμάτων ανά τον κόσμο και αφορά στο πιο γνωστό αγγλικό τραγούδι στην ιστορία, το «Happy Birthday» το οποίο, όσο και αν φαίνεται απίστευτο, υποχρεώνει τις εταιρίες θεάματος σε όλον τον κόσμο να πληρώνουν δικαιώματα. 

Η ιστορία πάει πολύ πίσω. Η πρώτη εμφάνιση του τραγουδιού, όχι με αυτούς τους στίχους, έκανε την εμφάνισή της το 1893. Οι στίχοι «Happy Birthday to You» προστέθηκαν στη μελωδία το 1912 και άμεσα έγινε δημοφιλές στα σχολεία και στις γιορτές τους. Την ίδια χρονιά εμφανίστηκε και σε βιβλίο μουσικής με στίχους και νότες, αλλά χωρίς πουθενά να υπάρχει copyright.

Αυτό το copyright εμφανίστηκε αρκετά αργότερα: το 1935 μια εκδοχή της μελωδίας με πιάνο καταχωρήθηκε από μία εταιρεία με την ονομασία Birch Tree Group, η οποία από εκείνη την στιγμή άρχισε να ζητά δικαιώματα κάθε φορά που παιζόταν το τραγούδι σε ταινίες ή σε δημόσια θεάματα.

Το 1988, η Warner Music αναγκάστηκε για να ξεμπερδεύει με τον μπελά να αγοράσει την εταιρεία Birch Tree για... 25 εκατομμύρια δολάρια. Από τότε εισπράττει αυτή τα δικαιώματα, με τα ευρωπαϊκά να λήγουν στις 31 Δεκεμβρίου του 2016 και τα αμερικάνικα να φθάνουν έως το τέλος του 2030.

Το μυθιστορηματικό της ιστορίας, πέρα από τα χρήματα, έχει να κάνει και με μία ανακάλυψη που έγινε τις τελευταίες ημέρες στην Αμερική. Από τη μία τα χρήματα ήταν πολλά: υπολογίζονται σε 2 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο από τα δικαιώματα να παίζεται το τραγουδάκι σε όλα τα θεάματα ανά τον κόσμο.

Μάλιστα, οι εταιρείες, για να αποφύγουν πολλά περισσότερα έξοδα, σταματούν το τραγούδι στους πρώτους στίχους, συμπληρώνοντας μετά με διάφορες άλλες επινοήσεις που σιγά-σιγά έχουν καθιερωθεί στην μεγάλη οθόνη.

Όμως όλα αυτά φαίνεται να φθάνουν σε ένα τέλος. Η ανακάλυψη μιας θολής φωτογραφίας από ένα βιβλίο μουσικής 88 χρονών, δίνει στους δικηγόρους των εταιρειών την αφορμή που ζητούσαν για να πολεμήσουν την παράλογη αυτή ιστορία των δικαιωμάτων. Και η υπόθεση πια παίρνει το δρόμο των δικαστηρίων, καθώς αρκετοί σκηνοθέτες αρνούνται να πληρώσουν το πόσό των 1.500 ευρώ για κάθε χρήση του τραγουδιού που γίνεται σε ταινία τους.

Σιγά σιγά έρχονται στην επιφάνεια και άλλα στοιχεία εκείνης της εποχής, όπως ένα ακόμα βιβλίο για τραγούδια του 1927, το οποίο περιλαμβάνει το «Happy Birthday» με τους στίχους του, πολύ πριν μπει στη μέση η εταιρεία και τα πνευματικά δικαιώματα. 

Σε κάθε περίπτωση, μόλις ξεκινά στην Αμερική ένας από τους πιο παράξενους δικαστικούς αγώνες για ένα θέμα που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί...