Εκκληση για την απαγόρευση διακίνησης ανθρωπίνων οργάνων

Μία νέα διεθνής συνθήκη, η οποία θα απαγορεύει τη διακίνηση ανθρωπίνων οργάνων, ιστών και κυττάρων, κρίνεται αναγκαία για την προστασία των θυμάτων και την τιμωρία των δραστών, αναφέρει έκθεση που δόθηκε την Τρίτη στη δημοσιότητα από τα Ηνωμένα Έθνη και το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Η πώληση ανθρωπίνων οργάνων δεν είναι μόνο ανήθικη, αλλά οδηγεί και σε μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία τόσο του δωρητή όσο και του λήπτη σε σχέση με τις δωρεάν, εθελοντικές μεταμοσχεύσεις, αναφέρει η έκθεση των 98 σελίδων.

Επιβεβαιώνουμε ως βασική αρχή ότι κανένα οικονομικό όφελος δεν θα πρέπει να συμπίπτει με την απόκτηση οργάνων και ιστών για μεταμόσχευση, είπε σε συνέντευξη Τύπου ένας από τους συντάκτες της έκθεσης, ο ακαδημαϊκός από το πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας Άρθουρ Κάπλαν.

Παρά τις προτάσεις για τη δημιουργία μίας νόμιμης αγοράς για μεταμοσχεύσεις, θεωρούμε ότι η απόκτηση οργάνων επί χρήμασι παραμένει μία κατάσταση, η οποία εκμεταλλεύεται τους φτωχούς, ότι οι άνθρωποι σε όλα τα μέρη του κόσμου δεν έχουν επιλογές όταν πουλάνε ένα όργανο, λέει ο Κάπλαν.

Παρότι είναι λιγοστά τα στοιχεία για το μέγεθος του φαινομένου, η έκθεση επικαλείται εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες ποσοστό 5 με 10% από τις περίπου 68.000 μεταμοσχεύσεις νεφρών που γίνονται ετησίως ανά τον κόσμο, γίνονται με αυτό τον τρόπο.

Η έκθεση τονίζει αυτό που αποκαλεί τουρισμό μεταμοσχεύσεων, δηλαδή όταν άνθρωποι από πλούσιες χώρες της δυτικής Ευρώπης, της βόρειας Αμερικής και χωρών της Ασίας, πηγαίνουν σε φτωχότερες χώρες στην Αφρική, την Ασία, την ανατολική Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική για να προμηθευτούν όργανα.

Ένα πακέτο, που περιλαμβάνει τα έξοδα του ταξιδιού και της μεταμόσχευσης μπορεί να κοστίζει από 70.000 έως 160.000 δολάρια, αναφέρει η έκθεση, με τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα να πηγαίνουν σε επαγγελματίες και διαμεσολαβητές αντί στο δωρητή.

Εξαθλιωμένοι και ευάλωτοι άνθρωποι πουλάνε τα όργανά τους για να καλύψουν τις επείγουσες οικονομικές τους ανάγκες, αναφέρει η έκθεση, η οποία παρουσιάστηκε στους αντιπροσώπους των Ηνωμένων Εθνών σε συνάντηση την Τρίτη. Η εκμετάλλευση, η απάτη και ο εξαναγκασμός είναι συχνά (φαινόμενα).

Επιπλέον, η υγεία όσων πουλάνε τα όργανά τους επιδεινώθηκε στο 58% από 85% των περιπτώσεων, σύμφωνα με διάφορες μελέτες, αναφέρει η έκθεση.

Το Συμβούλιο της Ευρώπης, ένα πανευρωπαϊκό όργανο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στο οποίο μετέχουν 47 χώρες, έχει ήδη συνεδριάσει με αυτό το θέμα, αλλά δεν υπάρχει κάποια συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών που να απαγορεύει τη διακίνηση οργάνων, παρότι το Συμβούλιο έχει κηρύξει παράνομη τη διακίνηση ανθρώπων με σκοπό τις μεταμοσχεύσεις.

Μία απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του 2004 καλεί τα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν νόμους κατά της διακίνησης οργάνων, αλλά η έκθεση αναφέρει ότι αυτοί δεν έχουν ισχύσει ή δεν τηρούνται σε πολλές χώρες, παρότι ο Κάπλαν υποστηρίζει ότι η κατάσταση βελτιώνεται.

Η έκθεση απευθύνει έκκληση για τη δημιουργία ενός διεθνούς νομικού οργάνου που θα δίνει ορισμό στο trafficking και θα καθορίζει τα μέτρα πρόληψης κατά της διακίνησης ανθρωπίνων οργάνων και θα προστατεύει και θα βοηθάει τα θύματα, καθορίζοντας και τους κανόνες του ποινικού δικαίου για την τιμωρία του εγκλήματος.