Γύρος θανάτου με πυρηνικά υλικά

Ποσότητα ουρανίου αρκετή για την κατασκευή έξη πυρηνικών όπλων μεταφέρθηκε μυστικά κάνοντας το γύρο της Ευρώπης με φορτηγά, τρένα και πλοία, σ ένα εφιαλτικό ταξίδι διάρκειας ενός μηνός.

Το ουράνιο μεταφέρθηκε στη Ρωσία από ερευνητικό πυρηνικό σταθμό της Βουδαπέστης για να αποθηκευτεί σε συνθήκες ασφάλειας και να προστατευτεί από κλοπή.

Η μεταφορά οργανώθηκε κάτω από συνθήκες εξαιρετικής μυστικότητας και το ουράνιο φορτώθηκε σε πλοίο που ταξίδεψε επί τρεις εβδομάδες διαπλέοντας τη Μεσόγειο, το Κανάλι της Αγγλίας και τη Β. Θάλλασα, μέχρι το αρκτικό Μούρμανσκ που είναι το μόνο ρωσικό λιμάνι στο οποίο επιτρέπεται η εκφόρτωση πυρηνικών υλικών.

Από το Μούρμανσκ τα 13 στεγανοποιημένα για τη ραδιενέργεια μεταλλικά κιβώτια προωθήθηκαν σιδηροδρομικώς στις αποθήκες υψίστης ασφάλειας του Μαγιάκ στη Σιβηρία.

Η όλη επιχείρηση ήταν η μεγαλύτερη που στήθηκε ποτέ για τη μεταφορά εμπλουτισμένου ουρανίου και οργανώθηκε με την εποπτεία Ρωσίας-ΗΠΑ μετά από συμφωνία για τη συγκέντρωση πυρηνικών υλικών που χρησιμοποιούνται για παραγωγή ατομικής ενέργειας.

Κάτω απ το ίδιο πρόγραμμα έχουν γίνει από το 2005 μεταφορές ποσοτήτων εμπλουτισμένου ουρανίου από αρκετές χώρες προς τις ΗΠΑ, ενώ πυρηνικά υλικά προωθήθηκαν στη Ρωσία από Τσεχία, Λεττονία και Βουλγαρία.

Η περίπτωση με το ουράνιο της Βουδαπέστης ήταν ιδιαίτερα περίπλοκη και όλα ξεκίνησαν στα τέλη Σεπτεμβρίου για να καταλήξουν στο Μαγιάκ πριν από λίγες μέρες.

Το άκρως επικίνδυνο φορτίο οδηγήθηκε με φορτηγά και με τρένα στο λιμάνι Κόπερ της Σλοβενίας απ όπου και με παραπλανητικά συνοδευτικά έγγραφα φορτώθηκε σε ειδικό πλοίο που έκανε τον γύρο της Ευρώπης, πλέοντας σε διεθνή ύδατα και σε απόσταση τουλάχιστον 12 μιλλίων από τις ακτές.

Ήταν η διαδρομή που προτιμήθηκε για να αποφευχθεί η χερσαία μεταφορά και ιδίως η διέλευση μέσω της Ουκρανίας.