Το Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης κοντά στους Σομαλούς πρόσφυγες

Με τα μάτια στραμμένα σε όσους τους έχουν πραγματικά ανάγκη, τα μέλη του  Ελληνικού Καραβανιού Αλληλεγγύης βρέθηκαν χωρίς δεύτερη σκέψη και με γνώση των κινδύνων που εγκυμονούσε η απόφασή τους να ταξιδέψουν στα αφιλόξενα σύνορα της Κένυας με τη Σομαλία, στο πλευρό των Σομαλών προσφύγων, στο στρατόπεδο Dadaab, στη βορειοανατολική Κένυα.

Η αποστολή για τα θύματα της ξηρασίας

Οι ειδικοί  είπαν ότι η ξηρασία που  πλήττει εδώ και μήνες τις  χώρες στο Κέρας της Αφρικής, με τη Σομαλία να έχει χτυπηθεί πιο άσχημα από όλες, είναι η χειρότερη των τελευταίων 60 χρόνων και μία από τις μεγαλύτερες φυσικές, ανθρωπιστικές καταστροφές της πρόσφατης παγκόσμιας πραγματικότητας.

Το Τζιμπουτί, η Κένυα, η Αιθιοπία και η Ουγκάντα είναι σε επίσης δεινή θέση όχι, όμως, τέτοια όπως η Σομαλία. Συνολικά, βάσει επίσημων στοιχείων από τον ΟΗΕ, η ξηρασία απειλεί 13,3 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ανατολική Αφρική.

Κατόπιν αλλεπάλληλων πιέσεων προς τις κρατικές αρχές της Κένυας από τον επικεφαλής του UNHCR Antonio Guterres για να ανοίξουν εκ νέου τα σύνορά τους με τη Σομαλία -τα οποία είχαν κλείσει το 2006 λόγω των υπεράριθμων Σομαλών προσφύγων που ήθελαν να γλιτώσουν από τον εμφύλιο πόλεμο στην πατρίδα τους που συνεχίζεται ακόμα και σήμερα- ο προσφυγικός καταυλισμός της Dadaab άρχισε από τα μέσα του περασμένου Ιουλίου να δέχεται και πάλι πρόσφυγες από τη γειτονική χώρα.




Βέβαια, αυτή τη φορά ο λόγος της άφιξής τους είχε να κάνει περισσότερο με την ξηρασία παρά με τον 20ετή πόλεμο που ταλανίζει την πατρίδα τους.

Η εκπρόσωπος του OCHA (Office for the Coordination of Humanitarian Affairs) του ΟΗΕ Stefanie Bunker έχει δηλώσει σχετικά ότι, «οι συνέπειες από την ξηρασία και τις τεράστιες ελλείψεις στην περιοχή δεν πρόκειται να αντιμετωπιστούν πριν από το 2012 και τα προγνωστικά λένε πως τα πράγματα θα πηγαίνουν όλο και χειρότερα».

Το Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης συνειδητοποιώντας  τις αναρίθμητες ανάγκες που προέκυψαν από την ξηρασία σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες εχθροπραξίες στη Σομαλία, αποφάσισε να βρεθεί για μια ακόμα φορά στο πλάι συνανθρώπων μας που έχουν ανάγκη. Ο πρόεδρος του Κώστας Παπαδιγενόπουλος, στην εναέρια συνέντευξή μας παραδέχτηκε πως «το Καραβάνι είχε γνώση του κινδύνου όταν πήγε και μύρισε το μπαρούτι το πολέμου μεταξύ Κένυας και Σομαλίας ο οποίος ξεκίνησε ακριβώς τις ημέρες που εμείς επισκεπτόμασταν το Dadaab.

Αναφερόμενος  στα δεινά των Σομαλών προσφύγων  που στην ουσία εγκλωβίζονται  στην αχανή και καθ’όλα αφιλόξενη έρημο μεταξύ Κένυας και Σομαλίας, όπου και βρίσκεται ο τεράστιος καταυλισμός της Dadaab –ίσως και μελετημένα ακριβώς για να μην προωθούνται όπου θέλουν, όποτε και όπως εκείνοι θέλουν- ο Κος Παπαδιγενόπουλος είπε πως, «ο κόσμος πρέπει να μάθει τι συμβαίνει σε αυτή την απομονωμένη γωνιά της γης. Έτσι λοιπόν πρέπει να συμφωνήσουμε τι σημαίνει πρόσφυγας και τι οικονομικός μετανάστης και να καταργηθεί το Δουβλίνο 2. Δεν πρέπει να μπλοκάρεται ο κόσμος όπου να’ναι».

Το ΕΚΑ, έπειτα από ταξίδι σχεδόν μιάμισης μέρας μετέφερε τρόφιμα αγορασμένα όχι από την Ελλάδα, αλλά από αφρικανικές χώρες με πρώτη την Κένυα έτσι ώστε να στηρίξει έστω και στο ελάχιστο την τοπική οικονομία.

Η βοήθεια  των 10 τόνων τροφίμων κάλυψε 1.000 οικογένειες - ορφανά, ηλικιωμένους και ανάπηρους πρόσφυγες- μέλη των οποίων έφταναν κατά εκατοντάδες για να παραλάβουν είδη πρώτης ανάγκης όπως γάλα σε σκόνη, μακαρόνια, αλεύρι, ζάχαρη, φασόλια, λάδι, ρύζι και πολτό ντομάτας.

Οι προμήθειες υπολογίστηκε ότι θα διευκολύνουν τη ζωή των προσφύγων για περίπου μία εβδομάδα. Για εμάς ακούγεται διάστημα μηδαμινό, αλλά για εκείνους σημαίνει ακόμα μία εβδομάδα ζωής…

Ο καταυλισμός Dadaab

Ο εν λόγω καταυλισμός είναι αχανής, αποτελείται από τρεις μικρότερους, το Ifo, τη Hagadera και το Dagahaley και φιλοξενεί περίπου 500.000 Σομαλούς πρόσφυγες. Καθημερινά, βάσει στοιχείων του ΟΗΕ, καταφθάνουν στη Dadaab γύρω στους 1.000 πρόσφυγες οι οποίοι για να μπουν στο επισιτιστικό πρόγραμμα του Οργανισμού και να θεωρηθούν επίσημα πρόσφυγες, πρέπει να περάσουν έναν με ενάμιση μήνα εκτός καταυλισμού έως ότου καταγραφούν στα κιτάπια του.

Μέχρι τότε, αλλά ακόμα και αφού επισημοποιηθεί η προσφυγική τους ιδιότητα, τους θερίζουν η μαλάρια, ο κίτρινος πυρετός, η  δυσεντερία, οι διάρροιες, η ηπατίτιδα  ενώ η έλλειψη πόσιμου νερού  μπορεί να καταστήσει την ύπαρξή τους μαρτύριο.  Μάλιστα, μόλις την περασμένη Τρίτη, τα Ηνωμένα Έθνη ανακοίνωσαν ότι, το αχανές στρατόπεδο χτυπήθηκε από επιδημία χολέρας, και πώς θα ήταν δυνατό να αποφευχθεί κάτι τέτοια από τη στιγμή που ο κόσμος ζει ο ένας πάνω στον άλλο, χωρίς καθαρό ή πόσιμο νερό και σε άθλιες συνθήκες υγιεινής.

Επίσης  μαρτύριο είναι και η απόφαση  που παίρνουν χιλιάδες Σομαλές να αφήσουν τα ετοιμοθάνατα παιδιά τους στην έρημο, στον δρόμο τους προς τον καταυλισμό και να βοηθήσουν όσα συνεχίζουν να αντέχουν… Οι κακουχίες είναι ατελείωτες, η πορεία –σε πολλές περιπτώσεις- διαρκεί μέρες και το να διασχίσουν την επικίνδυνη έρημο είναι εξίσου δύσκολο με το να βρουν να πιουν λίγες σταγόνες νερού. Πολλά παιδιά, ήδη εξασθενημένα από την έλλειψη τροφής και ξεκούρασης, δεν τα καταφέρνουν… οι δε μητέρες κοιτούν να σώσουν μόνο όσα σώζονται, μειώνοντας έτσι και τις απαιτούμενες μερίδες φαγητού της οικογένειας.

Η δράση του ΕΚΑ  και η βοήθεια  στη Σομαλία

Στα 20 χρόνια ύπαρξης και δράσης του, το Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης στηρίζει κυρίως και συνήθως ορφανά παιδιά και τις εναπομείνασες οικογένειές τους στις περιπτώσεις που αυτές υπάρχουν.

Ιδρύθηκε  το 1991 με αφορμή τον πόλεμο στη Βοσνία και είναι από τις μοναδικές  ΜΚΟ που δεν έχουν ζητήσει  ούτε και λάβει ποτέ χρήματα από τις ελληνικές κυβερνήσεις ή την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Συνεχίσαμε τη πορεία μας κυρίως λόγω της συνέχισης των εχθροπραξιών στην περιοχή», σημειώνει ο πρόεδρος Κώστας Παπαδιγενόπουλος και προσθέτει ότι, «την ίδια εποχή πήρε θεσμική μορφή ΜΚΟ».

Βασίζεται αποκλειστικά και μόνο σε δωρεές Ελλήνων  υποστηρικτών που έχουν τη δυνατότητα πληρωμής ολόκληρου προγράμματος για  ένα ή περισσότερα παιδιά -αρχικά για ένα έτος και κατόπιν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα εάν το επιθυμούν- ή έκτακτες τραπεζικές καταθέσεις ποσού το οποίο εκείνοι μπορούν να διαθέσουν, χωρίς την παραμικρή δέσμευση από πλευράς του Καραβανιού.

Η συνήθης  τακτική που ακολουθούν τα μέλη του  που μετέχουν στις ανθρωπιστικές  αποστολές είναι να δίνουν χρήματα  στα ορφανά ή στους κηδεμόνες  τους χέρι με χέρι. Χρήματα που συλλέγονται  στην Ελλάδα από Έλληνες υποστηρικτές οι οποίοι γνωρίζουν όλα τα στοιχεία του παιδιού που θα στηρίξουν και έχουν τη δυνατότητα να έρθουν οι ίδιοι απευθείας σε επαφή μαζί του.

Στην  περίπτωση της Σομαλίας, όπως παλαιότερα και της Αϊτής, το ΕΚΑ αποφάσισε να οργανώσει αποστολή –συγκεκριμένα στο Ifo- ακριβώς λόγω των τεράστιων ανθρωπιστικών αναγκών που προέκυψαν ως αποτέλεσμα των αδυσώπητων φυσικών φαινομένων.

Το  επόμενο βήμα του ΕΚΑ

Με εκτενή και συνεχή δράση σε μέρη όπως ο  σέρβικος τομέας του Κοσόβου, η Λωρίδα της Γάζας, ο Λίβανος και η Αλβανία, το Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης παραμένει ενεργό σε όσα σημεία της γης το χρειάζεται ο κόσμος και χωρίς να το βάζει κάτω σε δύσκολες στιγμές για την Ελλάδα, επιμένει να αποδεικνύει πως ακόμα και με λίγα μπορεί κανείς να βοηθήσει πολύ, αυτούς που το έχουν ανάγκη.

Σε μία  αποστομωτική είδηση που παρουσιάζεται  αποκλειστικά στο ΘΕΜΑ, ο πρόεδρος της οργάνωσης Κος Παπαδιγενόπουλος μίλησε για το άμεσο μέλλον και τα σχέδια του Καραβανιού. Όχι μόνο, ετοιμάζονται ταξίδια-αποστολές σε ζώνες που είναι χρόνια γνώριμες στους ανθρώπους του, αλλά οργανώνονται προγράμματα στήριξης ορφανών παιδιών και στην Ελλάδα!

Παρόλο  που δεν υπάρχει βοήθεια από  την ελληνική πολιτεία, έπειτα από  έρευνα των μελών του Καραβανιού, παρατηρήθηκε πως υπάρχουν πολλά  παιδιά, πανελλαδικά, που ζουν με έναν από τους δύο γονείς τους ή κατά κύριο λόγο με τους παππούδες τους, οι οποίοι προσπαθούν να τα συντηρήσουν με την κατώτατη σύνταξη του ΙΚΑ. «Η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο», δήλωσε στο protothema.gr ο Κος Παπαδιγενόπουλος συμπληρώνοντας πως, παρά την αδιαφορία των αρμόδιων φορέων, το πρόγραμμα υπέρ των Ελλήνων ορφανών αναμένεται να μπει σε ισχύ το συντομότερο δυνατό.

Όσα δεν ξέρουμε για  τη Σομαλία

Το λεγόμενο Κέρας της Αφρικής δεν είναι άλλο από την ίδια τη σομαλική χερσόνησο –το σχήμα της οποίας θυμίζει κέρατο ρινόκερου και εξαιτίας αυτής του της ομοιότητας ονομάστηκε έτσι- αν και ενίοτε χρησιμοποιείται σαν όρος για να περιγράψει τις χώρες της Ανατολικής Αφρικής.

Η Σομαλία  είναι μία κατά βάση άνυδρη χώρα με καλλιεργήσιμο μόνο το 1,64% της  γης της. Η βασική της οικονομία στηρίζεται στις τηλεπικοινωνίες, τομέας στον οποίο υπάρχει αξιοζήλευτη ανταγωνιστικότητα και σε εκκολαπτόμενες επιχειρήσεις που στηρίζονται από την Κίνα, την Κορέα και την Ευρώπη. Στην αρχαιότητα αποτέλεσε σημαντικότατο κέντρο εμπορίου μεταξύ Αφρικής και Ασίας και χώρα με μεγάλα λιμάνια και ικανούς ναυτικούς.

Σήμερα, η Παγκόσμια Τράπεζα και ο  ΟΗΕ τη θεωρούν μαζί με το Σουδάν «ακατέργαστα διαμάντια» μια και  υπολογίζεται πως θα αποτελέσουν  τις δύο σημαντικότερες πετρελαιοπαραγωγούς  χώρες του μέλλοντος, στην Ανατολική Αφρική. Αμερικανοί, Αυστραλοί και Κινέζοι τρίβουν τα δάχτυλά τους, περιμένοντας τη στιγμή που θα μπορέσουν να αρχίσουν τις εξορύξεις –με την αυστραλιανή Range Resources να βρίσκεται ήδη σε σομαλικό έδαφος. Επιπλέον, η Σομαλία διαθέτει ουράνιο, βωξίτη, χαλκό και κοιτάσματα φυσικού αερίου, δεδομένα που αυξάνουν το κασέ της στη διεθνή αγορά.

Δυστυχώς, όμως, από το 1991 και μέχρι σήμερα μαστίζεται από εμφύλια σύρραξη που βασίστηκε σε θρησκευτικές διαφορές των φυλών που κατοικούν στη χώρα και ακολούθησε τη βαριά πολυετή κομμουνιστική χούντα του Mohamed Siad Barre. Ο τελευταίος ανέλαβε τα σομαλικά ηνία το 1969 και κυβέρνησε τη χώρα με γνώμονα τον δικτατορικό ισλαμισμό μέχρι το 1991.

Κατά  τη διάρκεια των ετών της διακυβέρνησής  του, η Σομαλία είδε μεγάλη ανάπτυξη σε κοινωνικό, πολιτιστικό, μορφωτικό  και οικονομικό επίπεδο, με το Μογκαντίσου  να είναι γνωστό ως το «Λευκό μαργαριτάρι του Ινδικού Ωκεανού».

Αν και  δεν υπάρχει κεντρική κρατική  κυβέρνηση, μεγάλο μέρος της πρωτεύουσας  παραμένει στα χέρια της Μεταβατικής  Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης και έχει οικονομική ανάπτυξη δεδομένων των  αναλογιών.

Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας και ειδικότερα ο νότος ελέγχεται από την  ισλαμική στρατιωτική οργάνωση Αλ Σαμπάμπ που στόχο έχει να καθιερώσει το νόμο της Σαρίας και να διώξει κάθε ίχνος μη μουσουλμάνων από τη χώρα, ακόμα κι αν μιλάμε για Σομαλούς. Οι New Yorl Times συνέδεσαν την οργάνωση με την Αλ Κάιντα λέγοντας ότι είναι παρακλάδι της, κάτι που τα μέλη της Αλ Σαμπάμπ αρνούνταν κατηγορηματικά μέχρι και το 2010. Επίσης, ο φόβος και ο τρόμος ξένων και ντόπιων, στη θάλασσα και την ξηρά, οι Σομαλοί πειρατές, λέγεται πως είναι κομμάτι τους.

Σε σχετική  του δήλωση για την ξηρασία, ο  εκπρόσωπος της Αλ Σαμπάμπ Sheikh Ali Mohamud Rage αρνήθηκε ότι ο κόσμος στη χώρα του πεινάει, αλλά παραδέχτηκε πως υπάρχει ξηρασία. Ταυτόχρονα, υποστήριξε ότι οι Δυτικοί είναι εχθροί του Ισλάμ, «οι Σομαλοί δεν τους έχουν ανάγκη και εμείς πάντα ενδιαφερόμασταν για τη σωστή διατροφή του λαού μας». Πιστεύει, επίσης πως σκοπός των «άπιστων» είναι να μεταφέρουν τους Σομαλούς εκτός της πατρίδας τους –για αυτό σκαρφίστηκαν και τον λιμό- σε χριστιανικές χώρες όπως η Κένυα και η Αιθιοπία με στόχο να τους πείσουν να αλλαξοπιστήσουν.

Πολλές  ανθρωπιστικές ομάδες που δρούσαν  στη Σομαλία για χρόνια ή προσπάθησαν  να περάσουν στα εδάφη της με αφορμή την ξηρασία -και παρά τους κινδύνους  που διέτρεχαν τα μέλη τους από  τους ισλαμιστές αντάρτες- εκδιώχθηκαν, απήχθησαν ή ακόμα και θανατώθηκαν από την Αλ Σαμπάμπ. Ανάμεσά τους και το World Food Programme του ΟΗΕ που πρόσφατα άρχισε τις ρίψεις τροφίμων από αέρος, στην περιοχή του Μογκαντίσου.

Τις ημέρες που το Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης  βρισκόταν στη Dadaab όταν άρχισε και επισήμως ο πόλεμος ανάμεσα στην Κένυα και τη Σομαλία. Μόλις την προηγούμενη Δευτέρα, Σομαλοί της Αλ Σαμπάμπ απάντησαν με χειροβομβίδες σε ντισκοτέκ του Ναϊρόμπι τραυματίζοντας δεκάδες άτομα, ως αντίποινα για τη στάση της γειτονικής Κένυας…