Επαγρύπνηση λόγω των αυξημένων κρουσμάτων φυματίωσης

Την αναγκαιότητα της εθνικής υγειονομικής επαγρύπνησης για τη φυματίωση επισημαίνει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία (ΕΠΕ), λόγω του ρεύματος προσφύγων και μεταναστών.

Η αυριανή Παγκόσμια Ημέρα για τη Φυματίωση (καθιερώθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας επειδή στις 24 Μαρτίου του 1882 ο Robert Koch ανακοίνωσε την ανακάλυψη του αιτίου της φυματίωσης) βρίσκει τη χώρα μας με σημαντική αύξηση στον αριθμό των κρουσμάτων φυματίωσης, αλλά και με δραστική μείωση στα διαγνωστικά προγράμματα, στα αντιφυματικά φάρμακα και στο προσωπικό των αντιφυματικών ιατρείων.

«Στην Ελλάδα, αν και η φυματίωση ανήκει στα υποχρεωτικώς δηλούμενα νοσήματα, η επιτήρηση της νόσου και των μέτρων ελέγχου δεν είναι ικανοποιητική. Με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα, κατά την τελευταία δεκαετία δηλώνονται κατά μέσο όρο 6 νέες περιπτώσεις φυματίωσης ανά 100.000 πληθυσμού το χρόνο, αλλά σημαντικό παραμένει το φαινόμενο της υποδήλωσης, με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνεται με σαφήνεια η επιδημιολογική εικόνα της νόσου στη χώρα», αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους οι συντονιστές της Ομάδας Εργασίας Φυματίωσης της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, κκ. Χ. Μπότση και Μ. Τσικρικά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτουν, το 60% των δηλουμένων κρουσμάτων αφορά σε Έλληνες και το 40% σε άτομα αλλοδαπής εθνικότητας, ενώ κατά την τελευταία τριετία αυξήθηκαν σημαντικά τα περιστατικά φυματίωσης σε ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες (κρατούμενοι, Χ.Ε.Ν, άνθρωποι με HIV/AIDS, κλπ).

Μελανή είναι η εικόνα που περιγράφουν σε ό,τι αφορά τη διάγνωση και την αντιμετώπιση της νόσου. Υπάρχουν προβλήματα στη στελέχωση των αντιφυματικών/πνευμονολογικών ιατρείων, στην εργαστηριακή υποστήριξη για τη διάγνωση του νοσήματος, ενώ συχνά παρατηρούνται ελλείψεις φαρμάκων κυρίως στα δευτερεύοντα αντιφυματικά φάρμακα. Επίσης, τα μέτρα ελέγχου διασποράς του μυκοβακτηριδίου κατά κανόνα υπολείπονται σημαντικά. Δεν υπάρχουν προγράμματα επιβλεπόμενης θεραπείας (DOT) και αν και ο εμβολιασμός με BCG είναι υποχρεωτικός, σημαντικό ποσοστό του παιδικού πληθυσμού δεν καλύπτεται.

Παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας η φυματίωση

Η φυματίωση εξοντώνει ακόμη και τώρα άτομα, οικογένειες, κοινωνίες, οικονομίες. Κάθε χρόνο, 9 εκατ. άνθρωποι νοσούν από τη φυματίωση, ενώ 3 εκατ. ασθενείς με φυματίωση δεν έχουν πρόσβαση στη φροντίδα που έχουν ανάγκη. Το 2012 η φυματίωση σκότωσε 1, 3 εκατ. ανθρώπους, γεγονός που την κάνει το πιo θανατηφόρο νόσημα παγκοσμίως μετά το HIV/AIDS. Σήμερα, το 1/3 του κόσμου –περισσότεροι από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι – έχουν μολυνθεί από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης. Το Μάιο του 2014, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έθεσε ως στόχο τη μείωση της θνησιμότητας από τη φυματίωση κατά 95% έως το 2035.

Αν και το νόσημα δεν λείπει από τα ανεπτυγμένα κράτη, είναι κυρίως νόσημα των υπό ανάπτυξη χωρών. Μεγάλος αριθμός των ανθρώπων με φυματίωση ανήκει στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου και σε ευάλωτες κοινότητες όπως οι μετακινούμενοι πληθυσμοί, οι ουσιοεξαρτημένοι, οι άνθρωποι με ΗΙV/AIDS, οι φυλακισμένοι, τα εκδιδόμενα άτομα.

Εξαιρετικά επικίνδυνες οι ανθεκτικές μορφές της, κάνουν πλέον αισθητή την εμφάνισή τους. Σύγχρονες μελέτες έχουν δείξει ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων με υπερανθεκτική –XDR φυματίωση απόκτησαν το νόσημα από έναν άλλον άνθρωπο και όχι ως αποτέλεσμα της δικής τους θεραπευτικής αποτυχίας.