Nα κόψω τα φάρμακα που κόβουν τη στύση;

Αρκετοί είναι οι επιστήμονες που έχουν επισημάνει κατά διαστήματα ότι οι άνδρες με υπέρταση είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν προβλήματα στη σεξουαλική τους λειτουργία σε σύγκριση με εκείνους που δεν έχουν υπέρταση. Ωστόσο, ένα σημαντικό ερώτημα που μέχρι σήμερα δεν είναι επαρκώς αποσαφηνισμένο είναι το κατά πόσο η συχνότερη επικράτηση των σεξουαλικών προβλημάτων στους υπερτασικούς άνδρες, όπως η σεξουαλική δυσλειτουργία, έρχεται ως αποτέλεσμα της πάθησης και της αντιυπερτασικής θεραπείας ή ως απότοκο του συνδυασμού αυτών των δύο παραγόντων.

Οι βήτα-αναστολείς είναι τα φάρμακα που ένας γιατρός είναι πιο πιθανό να συνταγογραφήσει όταν δεν είναι σε θέση να μειώσει την υψηλή αρτηριακή πίεση του ασθενούς του μέσα από την άσκηση και τη διατροφή. Πρόκειται για μια κατηγορία φαρμάκων με ετερογενές και εκλεκτικό φάσμα δράσης (επιδρούν στους αδρενεργικούς υποδοχείς, στο συμπαθητικό νευρικό σύστημα και στην αγγειακή λειτουργία). Ενας από τους προτεινόμενους μηχανισμούς μέσω των οποίων θεωρείται ότι οι βήτα-αναστολείς μπορεί να οδηγήσουν σε σεξουαλική δυσλειτουργία στηρίζεται στην παρεμπόδιση της λειτουργίας ενός τμήματος του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, το οποίο εμπλέκεται στην ολοκλήρωση της στύσης, στην εκσπερμάτιση, στην έκκριση της ωχρινοτρόπου ορμόνης και στην απελευθέρωση της τεστοστερόνης.

Ως στυτική δυσλειτουργία (Σ.Δ.) ορίζεται η επίμονη αδυναμία του άνδρα να επιτύχει ή να διατηρήσει στύση του πέους του για επαρκή χρόνο και να έχει ικανοποιητική σεξουαλική απόδοση.

Εκτιμάται ότι η Σ.Δ. επηρεάζει περισσότερους από 150 εκατομμύρια άνδρες σε όλο τον κόσμο και θεωρείται ότι μπορεί να εμφανιστεί μέχρι και στο 50% των ανδρών ηλικίας μεταξύ 40 και 70 ετών. Σε ένα πρώτο επίπεδο αρκετοί είναι οι μελετητές που επιμένουν ότι η εμφάνισή της σε ασθενείς με υψηλή αρτηριακή πίεση δεν οφείλεται αποκλειστικά στις αντιυπερτασικές θεραπείες, αλλά σχετίζεται περισσότερο με υποκειμενικούς παράγοντες υγείας, όπως η επέκταση της βλάβης σε συγκεκριμένα όργανα και ιστούς (στεφανιαία νόσος, κατάθλιψη, διαβήτης, κολπική μαρμαρυγή). Την ίδια στιγμή ορισμένοι επιστήμονες έχουν καταφέρει να αναδείξουν το ψυχολογικό κόστος της αντιυπερτασικής θεραπείας, τονίζοντας ότι η εκ των προτέρων επίγνωση των παρενεργειών που πιθανολογείται να δημιουργήσει η λήψη των βήτα-αναστολέων στον ασθενή μπορεί να του προκαλέσει επιπρόσθετο άγχος και να επηρεάσει πράγματι την ποιότητα της στύσης του.

Η κλινική μας εμπειρία δείχνει ότι ακόμη και ένα μεμονωμένο επεισόδιο στυτικής δυσλειτουργίας, μετά το διάβασμα των οδηγιών στο χαρτάκι του αντιυπερτασικού πακέτου με τα φάρμακα, θα μπορούσε να δημιουργήσει το άγχος της απόδοσης και να εισαγάγει τον άνδρα σε έναν φαύλο κύκλο αμφιβολιών, θέτοντας σε πραγματικό κίνδυνο τη σεξουαλική του ζωή. Ουσιαστικά ο ασθενής πολλές φορές αυθυποβάλλεται όσον αφορά το στυτικό πρόβλημα μέσα από το στρες που του προκαλούν οι φαρμακευτικές οδηγίες, με αποτέλεσμα η εμφάνιση κάποιας σεξουαλικής δυσλειτουργίας να μην αντανακλά την κακή κλινική εικόνα της υγείας  

Η αλήθεια είναι ότι η εμφάνιση της στυτικής δυσλειτουργίας πολλές φορές έχει ισχυρό αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των υπερτασικών ανδρών, με αποτέλεσμα αρκετοί από αυτούς, πιστεύοντας λανθασμένα ότι η αντιυπερτασική αγωγή ευθύνεται για το πρόβλημά τους, να διακόπτουν ολοκληρωτικά τη θεραπεία τους θέτοντας σε πραγματικό κίνδυνο την υγεία τους. Στο σημείο αυτό, λοιπόν, θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι υπερτασικοί ασθενείς δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αμελούν την αντιυπερτασική τους αγωγή, καθώς μακροπρόθεσμα η ανεξέλεγκτη αρτηριακή πίεση μπορεί να δημιουργήσει αθηροσκλήρωση, περιορίζοντας σημαντικά τη ροή του αίματος στο πέος. Επίσης, η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να παρέμβει στην εκσπερμάτιση και να μειώσει τη σεξουαλική επιθυμία του άνδρα - ειδικά όταν παραμένει εκτός θεραπευτικού ελέγχου. Οι υπερτασικοί ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μπορούν να απολαύσουν μια πλούσια και ικανοποιητική σεξουαλική ζωή αρκεί να ακολουθούν με συνέπεια τη θεραπεία τους και τις οδηγίες του επιβλέποντος ιατρού τους.

Μάλιστα, ποικίλες κλινικές δοκιμές έχουν αποδείξει πρόσφατα ότι οι βήτα- αποκλειστές συμβάλλουν αποτελεσματικά στη μείωση του άγχους, στην ενίσχυση της εύρυθμης λειτουργίας του οργανισμού (μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης και επιδείνωσης των καρδιαγγειακών νοσημάτων), καθώς και στη συνολικότερη βελτίωση της διάθεσης. Συγχρόνως, η τήρηση υγιεινών συνθηκών ζωής που δεν επιδεινώνουν και δεν επιβαρύνουν τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων, όπως η διακοπή του καπνίσματος, ο περιορισμός του αλκοόλ, η μεσογειακή διατροφή (περιορισμός του αλατιού), η αποφυγή της αύξησης του βάρους και η ένταξη της σωματικής άσκησης στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα συνιστούν τους βασικούς συμμάχους του υπερτασικού άνδρα και τον βοηθούν να προστατέψει με τον πιο ουσιαστικό τρόπο τη σεξουαλική του λειτουργία. 

Καταλήγοντας, αξίζει να αναφερθεί ότι συχνά οι επιβλέποντες ιατροί δεν διαθέτουν την απαραίτητη κλινική κατάρτιση προκειμένου να παρέχουν λύσεις και ορθές συμβουλές για τη βελτίωση της σεξουαλικής λειτουργίας των υπερτασικών ατόμων και επομένως κανείς δεν μπορεί να τους εγγυηθεί ότι ο ασθενής σε ανύποπτο χρόνο, δεν θα ενοχοποιήσει και δεν θα διακόψει τη θεραπεία του. Γι’ αυτό τον λόγο η ενεργή επιμόρφωση των επαγγελματιών υγείας πάνω στον τομέα της ανθρώπινης σεξουαλικότητας κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να ξεπεραστούν τα φαινόμενα αυτού του είδους.

Ο γιατρός οφείλει να γνωρίζει ότι μπορεί να χορηγήσει προηγμένα αντιυπερτασικά φάρμακα που δεν επηρεάζουν τη σεξουαλική λειτουργία (π.χ. νεβιβολόλη), καθώς και να προτείνει διακριτά φαρμακευτικά σκευάσματα για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας. Ολοκληρώνοντας, οι επιστήμονες συγκλίνουν στην ιδέα ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα πάνω στο πεδίο αυτό προκειμένου να αποσαφηνιστούν επαρκώς οι βιο-ψυχοκοινωνικοί παράγοντες που επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση, την καρδιαγγειακή λειτουργία και την ποιότητα της σεξουαλικής ζωής των ασθενών με υπέρταση. 


Από τον δρα Θάνο Ε. Ασκητή
νευρολόγο-ψυχίατρο, πρόεδρο του Ινστιτούτου
Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας

Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, τηλ.: 210 7789890, δωρεάν Συμβουλευτική Γραμμή Σεξουαλικής Υγείας 210 7797979 - Δευτέρα - Παρασκευή 10.00-14.00 και
16.00-20.00. Για θέματα άρθρων
που θα θέλατε να γραφτούν, παρακαλώ ενημερώστε μας
(e-mail: thanosaskitis@askitis.gr)

Διαβάστε περισσότερα άρθρα του Θάνου Ασκητή εδώ