«Με βαρέθηκε ή περνάει κρίση μέσης ηλικίας;»

Είναι Παρασκευή απόγευμα. Ενα ανυπόμονο ζευγάρι ζητά στο τηλέφωνο επείγον ραντεβού. Με μικρή καθυστέρηση, το ανδρόγυνο φτάνει στο γραφείο μου. Ομολογουμένως, μία από τις λίγες φορές που μια γυναίκα κατηγορεί με τόση επιμονή μπροστά μου τον άνδρα της για αργοπορία. Η συμπεριφορά του ενός προς τον άλλο απόμακρη. Τα σώματα να μην ακουμπούν. Τα χέρια του άνδρα σταυρωμένα και η στάση του αμυντική. Η γυναίκα καθόταν στην άκρη του καναπέ, έτοιμη να σηκωθεί ανά πάσα στιγμή. Με τον άνδρα φοβισμένο, η γυναίκα ορμητική παίρνει πρώτη τον λόγο: «Με έχει κουράσει, γιατρέ, δεν τον αντέχω άλλο, θέλω να χωρίσουμε!».

Εκείνη 55 κι εκείνος 57 ετών. Πέντε χρόνια σε σχέση πριν από τον γάμο και τριάντα χρόνια παντρεμένοι. Ο έρωτάς τους σφοδρός από τα φοιτητικά τα χρόνια. Σπούδασαν και οι δύο οικονομικά. Η γυναίκα απορροφήθηκε στο Δημόσιο, ενώ ο άνδρας αποφάσισε να δημιουργήσει το δικό του γραφείο στο κέντρο. Ξεκίνησαν από το μηδέν και με πολύ κόπο κατάφεραν να ανοίξουν το δικό τους σπίτι και να φέρουν στον κόσμο τα δικά τους παιδιά. Πριν από δύο χρόνια η σύζυγος αποφάσισε να συνταξιοδοτηθεί πρόωρα για να προλάβει τις αλλαγές στο συνταξιοδοτικό, αλλά και για να έχει περισσότερο χρόνο να πηγαινοέρχεται στο εξωτερικό, όπου διαμένουν πλέον μόνιμα τα δύο τους παιδιά.

Το ζευγάρι έχει να έρθει σε σεξουαλική επαφή εδώ και περίπου έναν χρόνο. Αν και το σεξ τους τα τελευταία πέντε χρόνια είχε αραιώσει πολύ (περίπου μία φορά κάθε δύο μήνες), ο θιγμένος άνδρας περιγράφει τη σημερινή κατάσταση ως ανεκδιήγητη ενώ πιστεύει ότι ένα νέο πρόσωπο έχει κάνει την εμφάνισή του στη ζωή της συζύγου του. Μάλιστα, ο ίδιος λέει χαρακτηριστικά: «Εγώ τη γουστάρω πολύ και τη βλέπω ακόμα όπως όταν την πρωτογνώρισα». Η γυναίκα απαντά: «Τόσα χρόνια έχουμε γίνει σαν συγγενείς. Δεν νιώθω πλέον ερωτική έλξη για εκείνον!».

Σήμερα, εκείνη απασχολείται οικειοθελώς στον εκδοτικό οίκο της καλύτερής της φίλης στο τμήμα Δημοσίων Σχέσεων, ενώ πρόσφατα γράφτηκε και σε σχολή χορού παράλληλα με το γυμναστήριο. Ο άνδρας της βρίσκεται από το πρωί μέχρι αργά το απόγευμα στο γραφείο του και συναντιούνται σχεδόν αποκλειστικά κάθε βράδυ στο σπίτι. Η σύζυγος υποστηρίζει ότι ο άνδρας της την καταπιέζει και την ελέγχει, παίρνοντάς τη συνέχεια τηλέφωνο μέσα στη μέρα και επιβλέποντας όλες της τις κινήσεις. 

Εκείνος ισχυρίζεται ότι μετά τη συνταξιοδότηση οι συνήθειες της γυναίκας του άλλαξαν. Αρχισε να προσέχει υπερβολικά το σώμα, τα ρούχα και την εμφάνισή της, να βγαίνει πιο συχνά και να μην ανησυχεί τόσο πολύ για την καθημερινότητα των παιδιών τους στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικά, ο σύντροφός της αναλύει: «Εγώ ήξερα ότι μετά τη συνταξιοδότηση η διάθεση των ανθρώπων πέφτει γιατί δεν νιώθουν πλέον παραγωγικοί και ικανοί. Με τη γυναίκα μου συνέβη ακριβώς το αντίθετο!». Οταν ρωτάω την ίδια τη γυναίκα αν θέλει να χωρίσουν, μου απαντά ότι ο άνδρας της ζει σε μια ρουτίνα, προσκολλημένος στα ίδια και στα ίδια και ότι εκείνη ώρες-ώρες αισθάνεται σαν να είναι η μαμά του. Η ερωτική διάθεση και το ενδιαφέρον της έχουν χαθεί εδώ και καιρό. Ο άνδρας της, όντας πιο ανασφαλής χαρακτήρας, πιστεύει ότι τον βαρέθηκε και φοβάται μήπως τη χάσει. Το μόνο που φαίνεται να τους ενώνει πλέον είναι οι όμορφες αναμνήσεις του παρελθόντος και φυσικά τα δύο τους παιδιά. Οι συχνοί καβγάδες και οι φορτίσεις φαίνεται να αποτελούν πλέον μόνιμο σκηνικό στην καθημερινότητα του ζευγαριού που μέρα με τη μέρα αποστασιοποιείται σεξουαλικά και συναισθηματικά όλο και πιο πολύ…

Αραγε αυτή η σχέση μπορεί να λειτουργήσει ξανά; Η περιγραφόμενη γυναίκα, παρά τις αντιφάσεις στη συμπεριφορά της, φαίνεται πως αγαπάει τον σύζυγό της και ενδιαφέρεται ακόμα για εκείνον. Ζητά την αποστασιοποίησή του για να νιώσει ότι μπορεί ακόμα να σταθεί μόνη της στα πόδια της. Μετά τη συνταξιοδότησή της και τη μετακόμιση των παιδιών της μακριά από το πατρικό τους σπίτι, η σύζυγος εμφάνισε αυτό που ονομάζουμε κρίση της μέσης ηλικίας. Πρόκειται για μία μεταβατική περίοδο στη ζωή κάθε γυναίκας (ανεπίσημη διαγνωστικά) που την προετοιμάζει ψυχοφυσιολογικά για το ταξίδι από την παραγωγική στη μέση ηλικία. Είναι ένα σημείο αναστοχασμού για όλα όσα έχει βιώσει κάποιος στη ζωή του μέχρι σήμερα. 
Συνήθως εμφανίζεται κοντά σε σημαντικά γεγονότα ζωής, όπως είναι η συνταξιοδότηση. Στις γυναίκες η κρίση της μέσης ηλικίας μπορεί να εκφραστεί επίσης μέσα από την ανάγκη εκμάθησης νέων δεξιοτήτων, την επιδίωξη της διάκρισης / της αναγνώρισης σε έναν συγκεκριμένο τομέα δράσης και τις συχνές μεταμεσονύχτιες εξόδους με ομόφυλες παρέες σε συνδυασμό με την υπερβολική κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. 

Στη μέση ηλικία αρκετές είναι οι γυναίκες που ζητούν να ζήσουν όλα όσα στερήθηκαν τα χρόνια της νεότητας, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι δεν αγαπούν και δεν ενδιαφέρονται πραγματικά για τον σύζυγό τους. Αυτή η κρίση είναι μια φυσιολογική περίοδος στη ζωή κάθε ανθρώπου.

Ο σύζυγος θα πρέπει να δείξει κατανόηση και αποδοχή. Να προσπαθήσει να συμβάλει στη μετάβαση, συνοδεύοντας διακριτικά τις επιθυμίες της συντρόφου του, χωρίς να την επικρίνει και χωρίς να παρεμβαίνει στα «θέλω» της όσο δεν έρχεται αντιμέτωπος με ακρότητες που απειλούν τη σχέση ή προσβάλλουν τον ίδιο.

Αλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι το καλοκαίρι είναι μια περίοδος, που εντείνει τις κρίσεις αυτού του είδους μέσα από τις ενδόμυχες συγκρίσεις και την ανάλαφρη διάθεση που μας προκαλεί και γι’ αυτόν τον λόγο χρειάζεται λίγο μεγαλύτερη προσοχή…


Από τον δρα Θάνο Ε. Ασκητή
νευρολόγο-ψυχίατρο, πρόεδρο του Ινστιτούτου
Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας

Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, τηλ.: 210 7789890, δωρεάν Συμβουλευτική Γραμμή Σεξουαλικής Υγείας 210 7797979 - Δευτέρα - Παρασκευή 10.00-14.00 και
16.00-20.00. Για θέματα άρθρων
που θα θέλατε να γραφτούν, παρακαλώ ενημερώστε μας
(e-mail: thanosaskitis@askitis.gr)

Διαβάστε περισσότερα άρθρα του Θάνου Ασκητή εδώ