Θάνος Ασκητής: Σκέψεις, συναισθήματα και... μηχανήματα

Το Πάσχα είναι η μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης, όπου ο ανθρώπινος Χριστός αναστήθηκε στο θεϊκό του περίβλημα και ανακούφισε όλους εκείνους που εμπνεύστηκαν απ’ Αυτόν και Τον πίστεψαν. Ο άνθρωπος και Θεός ταυτίζεται διαχρονικά με τις ψυχικές ανάγκες που εμείς οι θνητοί έχουμε ως προϋπόθεση της ύπαρξής μας, αναγνωρίζοντας τις αδυναμίες μας αλλά και τις προσδοκίες μέσα από αυτές, ζώντας το μίζερο σήμερα και ελπίζοντας σε ένα καλύτερο αύριο.

Ετσι, λοιπόν, σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί σας τους προβληματισμούς μου για το πού πάμε ως άνθρωποι, πώς σκεφτόμαστε, αντιλαμβανόμαστε και πράττουμε. Μάλιστα, στο μυαλό μου ήρθε μια ταινία που είχα δει αρκετά χρόνια πριν -και είμαι σίγουρος ότι την ξέρετε-, το «1984» του Τζορτζ Οργουελ, που προφητικά αποτύπωνε με τον Μεγάλο Αδελφό, ο οποίος παρακολουθούσε τα πάντα απαγορεύοντας την ελευθερία της σκέψης που τιμωρείται, την αδυναμία της επικοινωνίας αλλά και την αντίληψη των ανθρώπων που τον υπηρετούσαν άβουλοι, χωρίς καμία αντίδραση και προσωπική προοπτική. Αρα λοιπόν στο «1984» η σκέψη, ο έρωτας και η γνώση είναι εγκλήματα που τιμωρούνται με θάνατο!

Ολα αυτά μέσα στην πάροδο των χρόνων αποδείχθηκαν πραγματικά, με τον σύγχρονο άνθρωπο να βυθίζεται στην τεχνολογία και την ψηφιακή τελειότητα να επιβάλλει τον απόλυτο έλεγχο της γυάλινης ζωής μας. Η δικτύωση πρόβαλε τα πάντα στην κοινωνική υπερβολή, που ο ένας ξέρει και παρακολουθεί τις κινήσεις του άλλου…

Το Facebook, το Twitter, το Instagram κ.λπ. έγιναν οι απαραίτητοι σύντροφοί μας στο ταξίδι της ζωής κουβαλώντας τα πιο τέλεια μηχανήματα που καθημερινά «μας ξεβρακώνουν» και «μας δείχνουν» στα μάτια εκείνων που όλο και πιο πολύ «ηδονίζονται» στο να μας παρακολουθούν. Η επικοινωνία μας εκφράζεται πάνω στα πλήκτρα της άψυχης μηχανής ενώ μέσα από τις φωτογραφίες μας ναρκισσεύεται το φτωχότερο μυαλό μας, το οποίο τρέφεται με την εξάρτηση της σύγκρισης και της διάκρισης ανώνυμων και επώνυμων πρωταγωνιστών, χοροπηδώντας ατελείωτα στον κοινωνικό κανιβαλισμό. Και ο καλύτερος παίρνει τα Like που του αξίζουν, χωρίς όμως αυτό τελικά να σημαίνει τίποτε. Η ψηφιακή μας τρέλα δεν έχει τελειωμό.

Νέοι άνθρωποι χώνονται μπροστά στην οθόνη τους ατελείωτες ώρες ή είναι συνεχώς με το smartphone και τα δάχτυλα να κινούνται νευρικά. Αν κανείς παρακολουθήσει σε ένα κοινωνικό περιβάλλον ποιοι μιλούν μεταξύ τους, είναι σίγουρο ότι ελάχιστοι είναι εκείνοι που μπορούν να εκφράσουν τη σκέψη τους ανοιχτά και να δείξουν τα συναισθήματά τους χωρίς να φοβούνται να εκτεθούν ή να εμπλακούν. Κι όμως, όλοι αυτοί οι χρήστες, οι οπλισμένοι με την τέλεια ψηφιακή λειτουργία, θα μπορούσαν να ανταλλάξουν μερικές λέξεις και να χρωματίσουν συναισθηματικά τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους. Δυστυχώς, η κοινωνική δικτύωση και η υστερία της απομάκρυναν τον προφορικό λόγο αλλά και την έκφραση της ανθρώπινης νόησης, χτίζοντας περισσότερο την αφαιρετική σκέψη και την ομαδοποιημένη αντίδραση όλων όσοι τρέχουμε στον χρόνο και στην ύλη.

Αυτό που με ανησυχεί περισσότερο είναι η αποχαύνωσή μας μέσα από αυτά τα μηχανήματα που κομψά και γρήγορα μας καθηλώνουν πιο εύκολα και αποτελεσματικά. Κυρίως οι νέοι άνθρωποι που μιλούν λιγότερο, δεν εκφράζονται σχεδόν καθόλου και παρακολουθούν ενώ παράλληλα παρακολουθούνται από τον Μεγάλο Αδελφό. Αν προσθέσει κανείς και την αντικατάσταση της ανθρώπινης ύπαρξης από τα ανθρωποειδή ρομπότ που τελειοποιούνται και θα γίνουν οι επόμενοι σύντροφοι της σύγχρονης κοινωνίας μας, θα αναρωτηθεί ο καθένας μας πόσο διατεθειμένοι είμαστε να επικοινωνήσουμε μεταξύ μας ή καλύτερα να αναπτύξουμε σχέσεις με τα τέλεια αυτά προϊόντα, που αρχίζουν να μας υποδουλώνουν και να μας κάνουν να νιώθουμε αδύναμοι χωρίς αυτά. Τελευταία, και το σεξ είναι καλύτερο με ένα ρομπότ που «βογκάει» αλλά δεν αγαπάει, που φτάνει σε οργασμό αλλά δεν σε νοιάζεται και φυσικά δεν γκρινιάζει, δεν παραπονιέται και δεν απαιτεί!

Δεν θέλω να σας χαλάσω τη γιορτινή διάθεση. Αλλωστε, αρκετή γκρίνια τρώμε μέσα από την οικονομική κρίση, αρκετή αγωνία κουβαλάμε όλοι μας για το αύριο αυτής της χώρας, ας σκεφτούμε πιο θετικά. Σας προτείνω να σβήσετε τις οθόνες των υπολογιστών και να ανοίξετε τις ψυχές σας, τα συναισθήματά σας, μιλώντας στον άνθρωπο που είναι δίπλα σας. Εξάλλου και το κόκκινο αυγό δείχνει την ανάγκη μας να «εμπλακούμε μεταξύ μας» και να αγγίξουμε ο ένας τον άλλον, κάτι που όλο και πιο πολύ χάνεται στις μέρες μας, αφού τα χέρια μας αγγίζουν περισσότερο τα πλήκτρα παρά τον σύντροφό μας!

Η μέρα είναι γιορτινή και φωτεινή. Βαθιά ερωτική, εξαιρετικά ανθρώπινη, δημιουργώντας γέφυρες ανάμεσα σε όλους εμάς που ακόμη σκεφτόμαστε, μιλάμε, κάνουμε έρωτα, δείχνουμε την ανθρώπινη υπόσταση μεταξύ μας.

Κατάθλιψη, απογοήτευση, φόβος, θυμός και άρνηση, έστω και σήμερα, ας μείνουν μακριά. Κλειστά κομπιούτερ, ανοιχτά ραδιόφωνα και μουσική να παίζει, αλλά και βιβλία, οι σελίδες των οποίων μας μιλούν, ας είναι μια μεγάλη αντίσταση στην ψηφιακή λαίλαπα που μας αφαιρεί το δικαίωμα να είμαστε άνθρωποι και να ζούμε κατ’ ουσίαν.


Από τον δρα Θάνο Ε. Ασκητή
νευρολόγο-ψυχίατρο, πρόεδρο του Ινστιτούτου
Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας

Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, τηλ.: 210 7789890, δωρεάν Συμβουλευτική Γραμμή Σεξουαλικής Υγείας 210 7797979 - Δευτέρα - Παρασκευή 10.00-14.00 και
16.00-20.00. Για θέματα άρθρων
που θα θέλατε να γραφτούν, παρακαλώ ενημερώστε μας
(e-mail: thanosaskitis@askitis.gr)

Διαβάστε περισσότερα άρθρα του Θάνου Ασκητή εδώ