Η Σιβιτανίδειος των τεχνών και των επαγγελμάτων

Και ποιος δεν γνωρίζει τη Σιβιτανίδειο; Περνώντας με τον ηλεκτρικό από την Καλλιθέα το βλέμμα στρέφεται προς το επιβλητικό κτίριο πάντα γεμάτο από νεαρούς και νεαρές εκκολαπτόμενους τεχνίτες. 1938, παρουσίαση της Σχολής με αφορμή τη πρώτη δεκαετία λειτουργίας της:

«Ανάμεσα εις τα μορφωτικά ιδρύματα της Ελλάδος ξεχωριστήν όλως θέσιν κατέχει η Σιβιτανίδειος Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων που λειτουργεί εις την Καλλιθέαν. Εις την σχολήν αυτήν, που είνε και μοναδική εις το είδος της, συντελείται χωρίς διαφημιστικόν θόρυβον μία σπουδαιοτάτη εργασία, υψίστης κοινωνικής και εθνικής σημασίας, μία εργασία η οποία αξίζει να κινήση γενικώτερον το ενδιαφέρον του κοινού.

Ένα σωρό πτωχά και αμόρφωτα παιδιά, εκπαιδεύονται εις διαφόρους τέχνας, λαμβάνουν την απαιτουμένην μόεφωσιν και τεχνικήν κατάρτισιν και βγαίνουν από εκεί μέσα μετά πάροδον 3-4 ετών, ικανοί τεχνίται και καλοί πολίται, χρήσιμοι εις τους εαυτούς των και την κοινωνίαν.
Προτού όμως εκθέσωμεν την συντελούμενην εις την Σιβιτανίδειον εργασίαν, την οποίαν αντελήφθημεν κατά την επίσκεψίν μας εις την σχολήν, πρέπει απαραιτήτως να πούμε μερικά πράγματα διά την ίδρυσίν της.

Την Σχολήν λοιπόν αυτήν ίδρυσαν οι Κύπριοι αδελφοί Λουϊζος και Βασίλειος Σιβιτανίδαι. Κυρίως όμως ιδρυτής είνε ο Βασίλειος, ο οποίος, αφου εκληρονόμησε τον αδελφόν του Λουϊζον, άφησε ολόκληρον την περιουσίαν του εις το Ελληνικόν Δημόσιον, ανερχομένην εις 80 περίπου εκατομμύρια δραχμών, υπό τον όρον να ιδρυθή και να λειτουργήση μία Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων, η οποία να φέρη τα ονόματα του αδελφού του και αυτού.

Πράγματι η σχολή ιδρύθη και άρχισε να λειτουργή από του 1929 εις τα Πετράλωνα, εις το κτίριον ακριβώς όπου σήμερον το εργοστάσιον μπισκότων Παπαδοπούλου. Από του 1932 η σχολή λειτουργεί εις το ιδικόν της κολοσσιαίον κτίριον, το οποίον ευρίσκεται εις την Καλλιθέαν, ακριβώς προ του σταθμού του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου.

Η Σιβιτανίδειος είνε δημοσία σχολή, τελεί δε υπό τον έλεγχον του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας. Εδώ γίνονται δεκτά προς φοίτησιν παιδιά ηλικίας από 13-18 ετών, τα οποία απαραιτήτως πρέπει να έχουν τελειώσει το Δημοτικόν Σχολείον. Οι μαθηταί δεν πληρώνουν δίδακτρα, πληρώνουν όμως ένα μικρόν μέρος από τα έξοδα τα οποία καταβάλλει η σχολή δια την εκπαίδευσίν των. Κατά μέσον όρον ένας μαθητής στοιχίζει εις την σχολήν 8000 δραχμάς ετησίως. Από το ποσόν αυτό ο μαθητής πληρώνει μόνον 2500 δραχμάς.

Κατ’ αρχήν όλοι οι μαθηταί φοιτούν επί ένα 6μηνον εις το προπαρασκευαστικόν τμήμα όπου διδάσκονται μαθηματικά, φυσικήν, ελεύθερον σχέδιον και άλλα. Από εκεί ανάλογα με τας επιδόσεις των, κατατάσσονται οι μαθηταί εις τα διάφορα τμήματα.
Σήμερον εις την Σιβιτανίδειον λειτουργούν τα εξής τμήματα:

Μεταλλοτεχνίας, Μηχανοτεχνίας και Μηχανοδηγών
Ηλεκτροτεχνίας
Οικοδομικόν
Ξυλουργικής και Επιπλοποιϊας
Γραφικών και Πλαστικών διακοσμητικών επαγγελμάτων

Η σχολή είνε εφωδιασμένη με όλα τα απαραίτητα μηχανήματα δια την εξάσκησιν των μαθητών. 

Σήμερον εις την Σιβιτανίδειον φοιτούν 950 τακτικοί μαθηταί και 50 ελεύθεροι. Οι μαθηταί αυτοί πηγαίνουν το πρωί και φεύγουν το απόγευμα, διότι δυστυχώς δεν υπάρχει ακόμη εις την σχολήν οικοτροφείον.   

Εις την σχολήν λειτουργεί προς το παρόν μόνον συσσίτιον, από του προσεχούς όμως Σεπτεμβρίου θα λειτουργή και οικοτροφείον το οποίον θα δύναται να περιλάβη 250 μαθητάς, κυρίως εκείνους οι οποίοι έρχονται από τας επαρχίας και είνε υποχρεωμένοι να διαμένουν εις διάφορα δωμάτια πλησίον της σχολής.

Οκτώ ώρας παραμένουν εις την σχολήν οι μαθηταί. Κατά το διάστημα αυτό, εκτός από τα μαθήματα και την πρακτικήν εξάσκησιν, οι μαθηταί έχουν και την ψυχαγωγίαν των, η οποία κυρίως είνε η μουσική. Εις την Σιβιτανίδειον υπάρχει ολόκληρον μουσικόν συγκρότημα το οποίον περιλαμβάνει χορωδίαν, μανδολινάταν και φιλαρμονικήν.

Δέκα έτη λειτουργίας συμπληρώνει εφέτος η Σιβιτανίδειος, Και τα αποτελέσματα της λαμπράς διδασκαλίας, η οποία γίνεται εκεί μέσα, εφάνησαν από τους αποφοίτους, οι οποίοι ανέλαβον εργασίας εις διάφορα εργοστάσια. Συντομώτατα, χάρις εις την μόρφωσιν και την αντίληψίν των, από απλοί τεχνίται προήχθησαν εις αρχιτεχνίτας.

Σήμερον οι απόφοιτοι της Σιβιτανιδείου είνε περιζήτητοι εις τας διαφόρους εργασίας, ουδείς δε εξ’ αυτών –και είνε χαρακτηριστικόν αυτό- παραμένει άνεργος και όλοι αμοίβονται καλύτερον πάντοτε από τους ελευθέρους τεχνίτας. 

Όπως τέλος μας εδήλωσε ο Γενικός Διευθυντής κ. Ηλιάδης, η Σιβιτανίδειος μέχρι σήμερον δεν επιβαρύνει καθόλου το κράτος συντηρουμένη εκ των ιδίων της πόρων. Είνε δε οι πόροι της αυτοί τα δικαιώματα τα οποία εισπράττει από τους μαθητάς και τα έσοδα εκ της πωλήσεως των διαφόρων επίπλων και μηχανημάτων, τα οποία κατασκευάζονται από τους μαθητάς. Ακριβώς όμως διά να μην αναγκάζεται να εκτελή διαφόρους ξένας παραγγελίας, πράγμα που γίνεται εις βάρος της διδασκαλίας, απεφασίσθη υπό της κυβερνήσεως να ενισχυθή η σχολή δι’ ετησίας επιχορηγήσεως. Από του προσεχούς έτους η Σιβιτανίδειος, χάρις εις την κρατικήν μέριμναν θα δύναται να επιδοθή με μεγαλυτέραν άνεσιν εις το ωραίον έργον της».
(«Ο ΤΥΠΟΣ», 1938, Αθ. Σαράφης)

Θωμάς Σιταράς (Αθηναιογράφος)
Διαβάστε κι άλλες ιστορίες για την Παλιά Αθήνα στην ιστοσελίδα www.paliaathina.com