Όταν τα ατμόπλοια πλεύριζαν το 1931 στον Πειραιά…

Σήμερα θα σας κατεβάσω στον Πειραιά για να παρακολουθήσουμε μαζί το τι γινόταν όταν πλεύριζαν τα πλοία. Μια απερίγραπτος περιγραφή  που διεσώθη χάρις στα «Αθηναϊκά Νέα»:
«Ποτέ μου δεν μπόρεσα να εννοήσω διατί το λιμεναρχείον Πειραιώς δίδει εγγράφους αδείας επιβιβάσεως εις τα καταπλέοντα πλοία, εις όσους συγγενείς και φίλους των επιβατών παρουσιασθούν εις τον αξιωματικόν ή ναύτην της υπηρεσίας. Έλεγχος των ζητούντων αυτήν την άδειαν δεν γίνεται. Η εξέτασις της αιτίας διά την οποίαν ζητεί να επιβιβασθή ο αιτών δεν γίνεται. Η εξακρίβωσις της ταυτότητος δεν γίνεται.



Τι γίνεται; Μόνον συνωστισμός. Μαζεύονται εις την αποβάθραν του λιμεναρχείου τριάντα, σαράντα, πενήντα άνθρωποι και περιμένουν να φανή το βαπόρι. Όταν φανή το βαπόρι πρέπει να το ιδή και ο αξιωματικός της υπηρεσίας. Και διά να το ιδή δεν θα εξέλθη βέβαια από το γραφείο του. Όχι. Πρέπει να περάση το βαπόρι εμπρός από το παράθυρο του γραφείου και τότε μόνον το βλέπει ο εντεταλμένος υπάλληλος και αρχίζει  να δίδη αράδα άδειες για όσα πρόσωπα και αν του ζητήσετε.

Και αρχίζει τότε το κυνηγητό έως την εξέδραν της πλευρίσεως μία κούρσα ταχύτητος, δια να ημπορέσουν οι συγγενείς να ίδουν τους δικούς των από την προκυμαίαν καθώς το βαπόρι πλευρίζει αργά και με προσοχήν, να τους μιλήσουν, να τους ευχηθούν το καλώς όρισες, να τους καθησυχάσουν, ότι κάποιος είνε εκεί και τους περιμένει. 

Βεβαίως εκείνοι που την έπαθαν μια φορά ξέρουν πλέον το μυστικό. Στέλλουν ένα λούστρο από την αποβάθρα εις το λιμεναρχείο και αυτός παίρνει με πάσαν ευκολίαν την άδειαν διά πέντε πρόσωπα. Πολλές μάλιστα τέτοιες άδειες πωλούνται ακριβά την τελευταία στιγμή σ’ εκείνους που καταφθάνουν καθυστερημένοι, όταν πλέον το βαπόρι έχει πλευρίσει και έχει τοποθετηθή η μεγάλη κινητή σκάλα εις την κορυφήν της οποίας ίσταται πλέον αυστηρός τηρητής των λιμενικών διατάξεων ο ναύτης του λιμεναρχείου.

Έχει επιτραπή η είσοδος, αλλά δεν πρόκειται περί εισόδου. Είνε γιουρούσι αλαλαζόντων, είνε επίθεσις ευζώνων κατά εχθρικού χαρακώματος, είνε εξόρμησις χρυσοθήρων προς την Αλάσκαν, είνε ωσάν τακτική επιβίβασις εις το τράμ 11.





Οι στρατάρχαι διερμηνείς με το γαλάζιο περιβραχιόνιον, οι ταξίαρχοι υπάλληλοι των ταξειδιωτικών γραφείων με την κονκάρδαν εις την μπουτονιέραν, οι ναύαρχοι των ξενοδοχείων με τους κατεβαστούς γείσους των πηλικίων των και τα μεγάλα γράμματα εις την κορδέλα των, και οι λεγεώνες των ιπποτών αχθοφόρων με τους τενεκεδένιους μεγαλόσταυρους των αριθμών των μητρώων των επί του στήθους, ανάμεσά τους λίγες  μάνες που περιμένουν τα παιδιά των, άλλοι συγγενείς και φίλοι των επιβατών. 

Τα τρία τέταρτα των αλλοφύλων που συμμετέχουν  εις το γιουρούσι είνε ασύδοτοι. Αυτοί δεν έχουν άδειαν του λιμεναρχείου. Έχουν παράσημα. Έχουν περιβραχιόνια, κονκάρδες, κορδέλλα στο καπέλλο, τενεκέν επί του στήθους. Είνε πιστοποιητικά ελευθέρας κυκλοφορίας. Αυτοί είνε έμπιστοι. Αυτοί δεν θα κάμουν λαθρεμπόριο, δεν θα φορέσουν καπέλλο, γάντια, γούνα, δεν θα κρατήσουν πολύτιμο μπαστούνι, δεν θα φουσκώσουν της τσέπες με μεταξωτά και σιγαρέττα. Μόνον οι συγγενείς κάμνουν τέτοια πράγματα και γι’ αυτό χρειάζεται να έχουν έγγραφον άδειαν επιβιβάσεως δια τον έλεγχον. Αλλά έλα που δεν γίνεται έλεγχος. Γίνεται όμως κατατυράννησης και αυτό είνε αρκετόν διά να τρέφη το μεγαθήριον της γραφειοκρατίας.
Εις το κατάστρωμα του πλοίου που έχει φθάσει από το εξωτερικόν, η Ελλάς δίδει αμέσως εξετάσεις πολιτισμού. 





Πριν είχαμε της φωνές: ο Σπληνάντερος εδώώώ… Ο κάβουρας εδώώώ… Εδίδαμε εξετάσεις φωνητικής. Τώρα δίδομε εξετάσεις επιθετικότητος και λύσσης.

Να τους ιδήτε τους ξένους όταν στέκονται στο κατάστρωμα και παρακολουθούν την εξόρμησιν και να τους λυπηθήτε. Έχουν όψιν ανθρώπων που υφίστανται χωρίς να έχουν την δύναμιν να διαμαρτυρηθούν την επίθεσιν των πειρατών της Κίνας.

-Μιρέϊγ, οτέλ Μιρέϊγ. Λέ Λυκαμπέτ, γκράντ οτέλ ντέ Λυκαμπέτ. Έξω. Για έξω! Μουσιού βαλίτζ! Κάμπιο! Μονναί! Μονναί! Σαν γκουαντάνιο μουσιού! Ούν φράγκ τρέ δράχμ.
Και εις μίαν στιγμήν που οι σαράφηδες του ποδαριού εμάλωσαν μεταξύ των διά την προτεραιότητα της ενοχλήσεως ενός γηραιού Γάλλου καθηγητού, διασήμου ελληνιστού, ήρχισαν την διαλογικήν εκείνην συζήτησιν ή οποία έκαμε τον ελληνιστήν να διερωτηθή εάν κατά λάθος το «Μεντί ΙΙ» προσήγγισε πρώτα εις την Κωνσταντινούπολιν πρίν από τον Πειραιά.
-Σικτίρ κιοπεγόγλου κιοπέκ.

Και διά να εκδικηθή ο αποπεμφθείς προέβη είς μίαν δήλωσιν προς τον καθηγητήν ο οποίος ήθελε να αγοράση δραχμάς.
-Μην πάρης είνε ψεύτικες.
Και ο καθηγητής πράγματι εδίστασε να αποτελειώση την συναλλαγήν. Καθηγητής της ελληνικής ιστορίας αυτός είχε λάβει τα πρώτα ελληνικά του μαθήματα περί της συγχρόνου Ελλάδος εις το κατάστρωμα του πλοίου που τον έφερε εις τον Πειραιά».

Να σας ευχηθώ κ’ εγώ με τη σειρά μου ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ

Θωμάς Σιταράς (Αθηναιογράφος)




Διαβάστε περισσότερα στο www.paliaathina.com