Στο μυαλό του Γιάννη Μπέζου

To καμαρίνι του είναι μάλλον δωρικό. Ένας τυπικός καθρέφτης πάνω από το μπουντουάρ, μια πολυθρόνα και δύο καρέκλες γεμίζουν το περίπου 8 τ.μ. δωμάτιο. Η στολή του στρατηγού Δεκαβάλλα βρίσκεται στην κρεμάστρα. Στην πολυθρόνα είναι ακουμπισμένο το παντελόνι του, διπλωμένο αυστηρά στην τσάκιση, στο πάτωμα τα παπούτσια. Τόσο καλογυαλισμένα, που θυμίζουν ασπρόμαυρη ελληνική ταινία, με τον Βασίλη Καΐλα στο ρόλο του λουστράκου. Όλα μοιάζουν να κινούνται πειθαρχημένα, υπό την αλφαδιασμένη ματιά του ηθοποιού και σκηνοθέτη.

Η παράσταση όπου πρωταγωνιστείτε είναι επίκαιρη, κι ας έχει γραφτεί πριν από πολλές δεκαετίες. Πόσο τιμά την κοινωνία του 2014 να έχουμε τις παθογένειες της δεκαετίας του ’50;
Αφού τις έχουμε, τι να κάνουμε; (γέλια) Διαφορετικά, βέβαια, δεν θα ήταν επίκαιρο. Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα έργα των Σακελλάριου – Γιαννακόπουλου, που στη συνέχεια έγινε ταινία και σημάδεψε μια εποχή. Δεν ανεβάζουμε πολλά παλιά έργα, είναι λίγα αυτά με τα οποία αξίζει να αναμετρηθεί κανείς τώρα. Αυτό αξίζει, γιατί μιλάει για μια ολόκληρη κοινωνική συμπεριφορά που δεν ισχύει μόνο σε συγκεκριμένες εποχές. Έχει να κάνει με την αξιοπρέπεια, την ηθική, την τιμή, το καθήκον. Λέξεις που φοβόμαστε να τις αναφέρουμε τώρα, γιατί τις θεωρούμε ξεπερασμένες, αλλά στην πραγματικότητα φοβόμαστε να αναμετρηθούμε μαζί τους.

Ως σκηνοθέτης, πού θελήσατε να δώσετε βαρύτητα;
Στο θέατρο, εάν αυτό που γίνεται στη σκηνή δεν θυμίζει κάτι από τη ζωή του θεατή, δεν έχει ενδιαφέρον. Αυτή ήταν η αγωνία μου. Όσα αναφέρονται στο έργο τα έχουν ζήσει όλοι λίγο πολύ. Τα έχουν υποστεί ή τα έχουν κάνει οι ίδιοι. Οι ήρωες του έργου είναι αμοραλιστές, μέσα στη διαφθορά, τη συναλλαγή και το συμφέρον. Καταπατάται εύκολα η έννοια της αξιοπρέπειας. Τα χρόνια του εμφυλίου πολέμου δεν ήταν παίξε-γέλασε. Λένε πως η κατάσταση είναι δύσκολη τώρα, αλλά τότε ήταν πιο δύσκολη. Όταν καταφέρνει κανείς και στέκεται όρθιος σε ένα τέτοιο περιβάλλον, αποτελεί παράδειγμα. Η αγωνία μου ήταν να περάσει μέσα από την παράσταση το μήνυμα πως υπάρχει ελπίδα. Πως υπάρχουν ήρωες σαν αυτόν που υποδύομαι και είναι αφανείς. Χιλιάδες άνθρωποι, που καθημερινά δίνουν τον προσωπικό τους αγώνα.

Έχετε αισθανθεί ποτέ σαν τον Δεκαβάλλα, να έχετε εξαπατηθεί από πολιτικούς, που πατούν πάνω στη δημοφιλία σας;
Όχι. Είμαι πιο πολύ άνθρωπος της σκέψης και λιγότερο του αισθήματος, χωρίς αυτό να μειώνει το αίσθημά μου. Δεν αφήνομαι να με εκμεταλλεύονται τόσο εύκολα, γι’ αυτό και πολλές φορές γίνομαι αντιπαθής σε ορισμένους. Αλλά αυτό είναι νόμος της ζωής: Δεν μπορεί να σε συμπαθούν όλοι. Όταν βλέπετε κάποιον που είναι συμπαθής στο 100%, είναι ύποπτο. Κάτι δεν κάνει καλά ή κάτι δεν λέει. Πρέπει να ζούμε με την αίσθηση πως όλα τα πράγματα στη ζωή έχουν κι ένα τίμημα, αρκεί να είμαστε έτοιμοι να το πληρώσουμε. Ο στρατηγός Δεκαβάλλας είναι ένας άνθρωπος αφελής. Όχι χαζός, αλλά εύπιστος, όπως πολλοί της γενιάς του. Ρομαντικός και ενθουσιώδης. Αγαπούσε τους ανθρώπους με τα ελαττώματά τους. Οι άνθρωποι, δυστυχώς, θέλουν έλεγχο. Δεν είμαστε κοινωνία αγγέλων. Έτσι, την πατάει. Εκείνος ζει με το κεφάλι ψηλά. Έχει το αίσθημα της ντροπής και του καθήκοντος. Αυτούς τους ανθρώπους σπάνια τους μαθαίνουμε. Γενικότερα, υπάρχει η τάση να προβάλλονται οι απατεώνες, οι κομπιναδόροι. Και λέγε-λέγε, στο τέλος αυτοί οι άνθρωποι γίνονται παραδείγματα. Είναι επικίνδυνο αυτό. Και όταν προβάλλεις μονίμως κάποιον, λες «ε, για να είναι αυτός τόσο επιτυχημένος, κάτι θα έχει».

Λένε πως από κάποια ηλικία και έπειτα ένας άντρας γίνεται ο πατέρας του. Το έχετε νιώσει;
Τα τελευταία χρόνια, ναι, το έχω αντιληφθεί. Είναι φυσικό, ιδίως όταν ο πατέρας σου είναι ένας άνθρωπος που έχει ένα ενδιαφέρον. Επηρεάστηκα από τον πατέρα μου – και το θεωρώ τιμητικό. Ο κορμός της σκέψης του και της αισθητικής του, η ευαισθησία του, η σοβαρότητά του με έχουν επηρεάσει. Από την άλλη, υπάρχουν και άνθρωποι που δεν μοιάζουν στους γονείς τους, ίσως γιατί τους έχουν αποτινάξει τελείως. Εγώ είχα μια απλή αγωγή ενός αστικού σπιτιού. Οι γονείς μου ήταν άνθρωποι χαμηλών τόνων, χωρίς ιδιαίτερες εξάρσεις και πολλά λόγια. Συγκροτημένοι.

Έγινε είδηση ο εκνευρισμός σας, όταν θεατής σε μια παράστασή σας σας φωτογράφιζε…
Ήταν ένα ασήμαντο συμβάν. Η θεατής δεν ήθελε να βγει φωτογραφία μαζί μου. Φωτογράφιζε την παράσταση. Της είπα από τη σκηνή πως απαγορεύεται. Έκλεισε η αυλαία και τέρμα. Είναι και επίσημος κανονισμός του θεάτρου πως απαγορεύεται να βγάζεις φωτογραφίες κατά τη διάρκεια της παράστασης. Κατά τα άλλα, δεν φωτογραφίζομαι με το κοινό, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Θέλω να επιλέγω πότε θα φωτογραφίζομαι. Και στα μικρά παιδιά αρνούμαι και το καταλαβαίνουν καλύτερα από τους μεγάλους, στους οποίους λειτουργεί ο εγωισμός και το παίρνουν προσωπικά. Η δουλειά μου και η ευθύνη μου είναι πάνω στη σκηνή ή στην τηλεόραση. Δεν είναι δουλειά μου να βγαίνω φωτογραφίες. Αυτό είναι επιλογή μου. Υπάρχουν άλλοι ηθοποιοί που τους αρέσει. Το σέβομαι και το τιμώ. Το κοινό προσπαθεί να σου αποσπάσει μια οικειότητα και δεν πρέπει. Γιατί μετά, αν σε έχει τόσο οικείο, δεν θα σε δει ποτέ. Οι ποπ σταρ κάνουν άλλη δουλειά. Θέλουν να κάνουν τους ανθρώπους να ξεχνιούνται. Εγώ θέλω να τους κάνω να θυμούνται. Δεν σημαίνει, βέβαια, πως αυτό που κάνουν οι ποπ σταρ είναι εύκολο. Αλλά δεν είναι ζητούμενό μου να κατέβω να σφίξω χέρια. Ακόμη και στην προσωπική μου ζωή δεν θα βγω στους δρόμους και θα χαιρετάω τη μισή Πανεπιστημίου. Θα μπορούσα να το κάνω, αλλά όταν κάτι δεν το κυνηγάς, δεν σε κυνηγάει.



Ποιο ελάττωμα «δουλεύετε» αυτό τον καιρό να διορθώσετε;
Επειδή δουλεύω συγκεντρωτικά, γιατί θέλω να έχω τον έλεγχο, καμιά φορά μού ξεφεύγει και έχω εκρήξεις. Το έκανα συχνά στο παρελθόν. Δεν ήταν πολύ τιμητικό για μένα και το πολέμησα. Και κατά 95% το έχω διορθώσει. Ήταν πρόβλημα πιο πολύ δικό μου και όχι των άλλων. Δεν οργάνωνα σωστά τον εαυτό μου, φτάνοντας στο σημείο να φωνάξω ή να πετάξω καμιά καρέκλα. Το έχω κάνει στο παρελθόν, δίκιο είχα, αλλά δεν ήταν σωστή συμπεριφορά. Έτσι, αποφάσισα να αλλάξω.

Παίξατε με την κόρη σας πριν από λίγα χρόνια στην Αντιγόνη, κάτι που από μόνο του είναι «παγίδα». Σκεφτόσασταν πως κάποιοι μπορεί να είπαν «ο Μπέζος προωθεί την κόρη του»;
Αυτό δεν το αποφεύγεις. Όμως δεν με ενδιαφέρει τι θα σκεφτούν αυτοί οι άνθρωποι, με ενδιαφέρει το τελικό αποτέλεσμα. Η παραγωγή της παράστασης ήταν δική μου. Αποφάσισα να παίξω με την κόρη μου, γιατί θεώρησα πως θα ήταν ιδανική για αυτό. Έχει τη δική της καριέρα, που είναι πολύ καλή, και δεν είχαμε βρεθεί μαζί στη σκηνή μέχρι τότε. Η Ηρώ δεν έχει ανάγκη τη συνδρομή μου για να παίξει. Το ότι θα ειπωθούν πράγματα είναι δεδομένο. Και μαζί να μην παίζαμε, θα έλεγαν πως σήκωσα το τηλέφωνο για να της βρω να παίξει. Αν δεν έβρισκε δουλειά, θα έλεγαν ότι είναι άχρηστη. Πάντα υπάρχει κάτι. Εάν, όμως, το απαιτούν οι καλλιτεχνικές περιστάσεις, θα ξαναβρεθούμε μαζί.

Πώς προσπαθείτε να την αποφορτίσετε από το βάρος του επιθέτου της;
Το επίθετό της δεν θα αλλάξει. Ούτε πρέπει να αλλάξει η ίδια. Το θέμα είναι κατά πόσο εκτιμά αυτό το επίθετο που έχει και πόσο το σέβεται. Εάν το σέβεται και το εκτιμά, δεν θα έχει πρόβλημα. Εάν δεν είναι υπερήφανη για αυτό, θα έχει. Στη δουλειά μας κρίνεσαι από τον κόσμο που πληρώνει για να σε δει, αλλά κρίνεσαι και στο χρόνο. Μέχρι στιγμής, τα πάει μια χαρά.

Θα ήταν δύσκολο να την κρίνετε εάν ερχόταν σε οντισιόν για μια παράσταση που σκηνοθετούσατε;
Δεν κάνω οντισιόν, αυτά είναι για λαϊκή κατανάλωση. Γνωρίζω πολύ κόσμο και νέα παιδιά. Αλλά και να ερχόταν σε οντισιόν, αν πίστευα πως δεν κάνει, θα της το έλεγα, και μάλιστα από πριν. Είμαι υπόλογος στους θεατές. Δεν είμαι μια οικογενειακή επιχείρηση, όπου θα μαζευτούν οι συγγενείς και οι φίλοι. Αυτά μας καταστρέψανε.

Οι σύγχρονες έρευνες θέλουν τις σχέσεις να κινδυνεύουν από τον ανταγωνισμό που μπορεί να αναπτυχθεί ανάμεσα στα ζευγάρια. Εσείς με τη Ναταλία Τσαλίκη είστε εξαίρεση;
Πιο πολύ στο μυαλό είναι αυτά, παρά στην πραγματικότητα. Τι ανταγωνισμός; Έχουμε μια παράλληλη καριέρα όλη η οικογένεια. Και δεν ζούμε από το πρωί μέχρι το βράδυ με δουλειά. Διασκεδάζουμε, διαβάζουμε, κάνουμε σπορ. Ενδεχομένως ο κόσμος να νομίζει πως έχουμε την πινελιά του Θεού πάνω μας, αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι. Μοχθούμε, δοκιμαζόμαστε όπως όλος ο κόσμος και στα οικονομικά, αναλογικά βέβαια –και δεν το λέω για να κλαφτώ–, δεν είμαστε όπως πριν και είναι φυσικό. Θέλουμε να κάνουμε τη δουλειά μας όσο καλύτερα γίνεται. Δεν καθόμαστε να ασχολούμαστε με το ποιος από τους δύο έκανε τη μεγάλη επιτυχία.

Είδατε το πρωινό του Μάρκου Σεφερλή;
Είδα, αποσπασματικά. Οι εκπομπές αυτές έχουν από τη φύση τους ένα κλίμα. Τι να αλλάξει ο παρουσιαστής, δηλαδή; Ο Σεφερλής κινείται στο δρόμο της ελαφράς ψυχαγωγίας, που δεν είναι κι εύκολος. Εργάζεται πολύ. Άσχετα αν εγώ αυτό δεν θα το έκανα. Αλλά είναι επιλογή δική του. Καλά έκανε και ανέλαβε την εκπομπή. Γιατί στην ανάποδη περίπτωση ποιος θα την έκανε; Μία από τα ίδια θα ήταν. Τουλάχιστον ο Σεφερλής είναι και χαριτωμένος, κάνει και αστεία. Και εικαστικά είναι ένα πρόσωπο που δεν το φαντάζεσαι το πρωί. Από όσο είδα, δεν υπήρξε κάτι που να με ενοχλήσει.

Υπήρξαν, πάντως, αντιδράσεις στα social media όταν ανακοινώθηκε το όνομά του, πόσο μάλλον από ένα κανάλι σαν το Mega.
Αν άλλαζε το concept του πρωινού και γινόταν μια «πνευματική» ζώνη, δεν θα είχε κανένα ενδιαφέρον. Αυτά τα προγράμματα βλέπουν άνθρωποι μιας κάποιας ηλικίας, που είναι στο σπίτι εκείνες τις ώρες. Δεν είναι κακό. Αρκεί να μη γίνεται εμμονή. Σε όλο τον κόσμο υπάρχει αυτού του είδους η τηλεόραση. Μας πιάνει μια σοβαροφάνεια ώρες ώρες, ότι ο Σεφερλής μάς πείραξε. Όλα τα άλλα ήταν ωραία τόσα χρόνια. Πιο χαριτωμένος είναι ο Σεφερλής από άλλους…

Θυμάστε τον Benny Hill; Ήταν σούπερ σταρ και έκανε πολύ πιο ακραία πράγματα. Το θέμα είναι να μην υπάρχει μόνο αυτό στο τοπίο. Η τηλεόραση αυτό έχει σαν ελάττωμα, βρίσκει κάτι και «πάει να θάψει τρεις». Δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται όλος ο σταθμός από το πρωινό. Είναι μια εκπομπή που διαρκεί μόνο τρεις ώρες. Τις άλλες παίζει άλλο πρόγραμμα. Δεν μπορεί να χαρακτηρίζει όλο το πρόγραμμα το πρωινό. Γιατί κάποια στιγμή η τηλεόραση χαρακτηρίστηκε από αυτές τις εκπομπές. Όχι μόνο τις πρωινές, αλλά και τις μεσημεριανές, που έλεγαν απίστευτες ανοησίες. Η σαχλαμάρα είχε γίνει στάτους.

Θα πηγαίνατε καλεσμένος στην εκπομπή του Σεφερλή ή θα ήσασταν διστακτικός, από την άποψη του τι θα συζητήσετε;
Εξαρτάται. Οι συνεντεύξεις έχουν να κάνουν με το πώς απαντάς, τι κλίμα δίνεις εσύ. Εάν παρακολουθήσω την εκπομπή και δω ένα κλίμα που να έχει ενδιαφέρον, γιατί να μην πάω; Δεν λειτουργώ ρατσιστικά, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων που ρωτάνε ανοησίες. Εκεί δεν θα πήγαινα, γιατί ξέρω πως δεν θα μετρήσει αυτό που θα πω. Αλλά αν μπορώ να πάω κάπου, να μιλήσω και τα πράγματα αυτά να ακουστούν, βεβαίως.

Διαβάστε περισσότερα στο PEOPLE που κυκλοφορεί μαζί με το ΘΕΜΑ.