Αλεξία Αντσακλή-Βαρδινογιάννη: «Μεγάλος δάσκαλος και πρότυπό μου είναι ο πατέρας μου»

Στο Μουσείο Μπενάκη, στο Κτίριο της Οδού Πειραιώς, εγκαινιάστηκε η έκθεση του πρωτοποριακού καλλιτέχνη Mαρτίνο Γκάμπερ «100 καρέκλες σε 100 ημέρες», η οποία από το 2007 έως σήμερα έχει παρουσιαστεί στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου.
Τους προσκεκλημένους υποδέχτηκαν και ξενάγησαν στην έκθεση ο καλλιτέχνης και η επιμελήτρια της έκθεσης Αλεξία Αντσακλή-Βαρδινογιάννη. Η ασκούσα την εποπτεία της έκθεσης γοητευτική σύζυγος του Νίκου Β. Βαρδινογιάννη βρισκόταν στο πλευρό κάθε επισκέπτη και μοίραζε φυλλάδια με ιδιαίτερη επαγγελματική ευσυνειδησία, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται σε προχωρημένη εγκυμοσύνη. Σήμερα μιλάει για πρώτη φορά για το νέο της επαγγελματικό βήμα και τη δύναμη της τέχνης...

- Η ενασχόλησή σας με την επιμέλεια έκθεσης τέχνης ξεκίνησε από τη συνεργασία σας με τον Δάκη Ιωάννου...
Το 2007 ο κ. Δάκης Ιωάννου μαζί με τους Dennis Freedman και Μ/M είχαν την ιδέα να ξεκινήσουν έναν πιο ουσιαστικό διάλογο μεταξύ μόδας και τέχνης, όχι συλλέγοντας απλώς αντικείμενα, αλλά διορίζοντας κάθε χρόνο και έναν νέο επιμελητή ο οποίος θα τα ερμήνευε καλλιτεχνικά. Το project αυτό ονομάστηκε «destefashion-collection» και επιμελητές από ευρεία καλλιτεχνικά φάσματα όπως ο Αυστριακός εικαστικός Helmut Lang, ο Γερμανός φωτογράφος Juergen Teller και η Ελληνίδα σκηνοθέτις Αθηνά-Ραχήλ Τσαγγάρη κλήθηκαν να δώσουν τη δική τους ερμηνεία. Εγώ από πλευράς μου ανέλαβα τον συντονισμό αυτού του έργου, κάτι που το οφείλω εν μέρει στον Helmut Lang και κυρίως στον ίδιο τον κ. Ιωάννου, ο οποίος μου έδειξε εμπιστοσύνη. Πρόκειται για έναν από τους σπουδαιότερους συλλέκτες, τον οποίο εκτιμώ πολύ. Η συνεργασία είναι εν εξελίξει, καθώς τώρα συνεργαζόμαστε με το αρχιτεκτονικό γραφείο Diller Scofidio + Renfro.

- Πώς αποφασίσατε να κάνετε το πρώτο βήμα και να ασχοληθείτε με την επιμέλεια εκθέσεων;
Η έκθεση αυτή είναι κάτι που σχεδίαζα τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Το 2009 είχα πάει στο Μουσείο Triennale Design στο Μιλάνο και εκεί είδα για πρώτη φορά τις «Καρέκλες». Με εντυπωσίασαν η ευρηματικότητα και η αισιοδοξία του έργου. Σκοπός μου όμως δεν ήταν απλώς να φέρω την έκθεση στην Αθήνα, αλλά να αναδείξω με έναν νέο τρόπο το έργο του καλλιτέχνη, εξ ου και η πλατωνική ερμηνεία. Ολα αυτά πάντα με απώτερο στόχο τη συνεισφορά στο πολύ σημαντικό έργο της «Ελπίδας».

- Πώς συναντηθήκατε καλλιτεχνικά με τον Ιταλό καλλιτέχνη Μαρτίνο Γκάμπερ;
Τον συνάντησα για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2011 στο στούντιό του στο Λονδίνο.

- Η «100 καρέκλες σε 100 ημέρες» του Μαρτίνο Γκάμπερ είναι μια σπουδαία έκθεση που από το 2007 έως σήμερα έχει παρουσιαστεί στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου. Πώς καταφέρατε να τη φέρετε στην Ελλάδα;

 Μιλήστε μας λίγο για την ιστορία της. Είναι μια συλλογή που έχει ταξιδέψει στην Αγγλία, στη Γερμανία, στην Ιταλία, στις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Η 100ή καρέκλα κατασκευάζεται πάντα στην πόλη όπου διεξάγεται η έκθεση από παλιές καρέκλες που έχουν περισυλλεγεί από τους δρόμους της εκάστοτε πόλης. Θεώρησα ότι ταιριάζει στο ύφος του Μουσείου Μπενάκη και όντως το μουσείο ανταποκρίθηκε. Ο διευθυντής κ. Αγγελος Δεληβοριάς ανακοίνωσε μάλιστα στη συνέντευξη Τύπου πως με αυτή την έκθεση εγκαινιάζεται και ένας νέος κύκλος εκθέσεων που θα αφορούν στο design.

- Τι διαφορετικό βλέπει ο επισκέπτης στην έκθεση «100 καρέκλες σε 100 ημέρες» στο Μουσείο Μπενάκη;
 Βλέπει πώς το σύγχρονο design γίνεται τέχνη και ποια είναι η σύνδεση αυτού του έργου με την πλατωνική φιλοσοφία. Ο καλλιτέχνης ολοκληρώνοντας το έργο του κατέληξε πως «η τέλεια καρέκλα δεν υπάρχει» και ο Πλάτωνας μέσω της θεωρίας ιδεών του επιβεβαιώνει αυτό τον αφορισμό. Κατά τον Πλάτωνα, κανένα αισθητό αντικείμενο δεν μπορεί να αγγίξει την τελειότητα της ιδέας. Συγκεκριμένα, η εγκατάσταση αυτή δανείζεται σύμβολα από την αλληγορία του σπηλαίου. Για τον λόγο αυτό το πρώτο πράγμα που αντικρίζει ο επισκέπτης μπαίνοντας στην έκθεση είναι η σκιά μιας καρέκλας η οποία συμβολίζει την κατώτερη γνωστική κατάσταση του ανθρώπου. Στη συνέχεια αποκαλύπτονται οι 100 καρέκλες, εκ των οποίων καμία δεν είναι «τέλεια». Το συμπέρασμα, λοιπόν, είναι πως μόνο νοητά μπορούμε να οδηγηθούμε στην τέλεια καρέκλα.

- Εσείς πιστεύετε ότι υπάρχει η τέλεια καρέκλα;

Υπάρχουν πολλές καρέκλες, παιδικές, προεδρικές κ.τ.λ. Η τέλεια καρέκλα, όμως, όχι.

- Τα περισσότερα εκθέματα είναι έργα τέχνης. Εσείς ποια ξεχωρίζετε και γιατί;
Την 100ή καρέκλα «Niketino», διότι κατασκευάστηκε στην Ελλάδα και ήμουν παρούσα κατά τη διάρκεια της κατασκευής της.

- Τι σας δυσκόλεψε στην έκθεση;
Οι χορηγίες. Είναι μια δύσκολη εποχή και για τον πολιτισμό.

- Πιστεύετε ότι έχουμε Ελληνες καλλιτέχνες που πέρα από όσα υπόσχονται μπορεί να κάνουν και διεθνή καριέρα; Και αν, ναι, ποιους ξεχωρίζετε;

 Η συνέντευξη Τύπου της έκθεσης του Μαρτίνο Γκάμπερ συνέπεσε με αυτή του Γιώργου Μήλιου, τον οποίο είχα την τύχη να γνωρίσω καλύτερα. Με εντυπωσίασε ως άνθρωπος και ως καλλιτέχνης. Εχει όλα τα στοιχεία ενός οραματιστή του οποίου το έργο αγγίζει και κόσμο έξω από τα δικά μας σύνορα. Σαφώς υπάρχουν και πολλοί άλλοι που μας κάνουν περήφανους.

- Από τη δική σας εμπειρία θεωρείτε ότι στην Ελλάδα έχουμε άνθηση στην τέχνη;
Πόσο την έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση; Σίγουρα η οικονομική κρίση αλλάζει τις προτεραιότητές μας, αλλά η τέχνη υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει όσο υπάρχει η ανάγκη του ανθρώπου να εκφράζεται μέσα από αυτήν.

- Ποιο είναι το επόμενο επαγγελματικό σας project;
 Στα σχέδιά μου θα συμπεριλαμβάνεται πάντα η επιθυμία να βοηθάω με όποιον τρόπο μπορώ και εγώ από την πλευρά μου τους σκοπούς του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με Καρκίνο «Ελπίδα».

- Η μητέρα σας, Ζέτα Αντσακλή, ασχολείται χρόνια με τη φωτογραφία. Αυτό το γεγονός σάς επηρέασε ώστε να αγαπήσετε την τέχνη;
Σίγουρα. Η μητέρα μου διαθέτει μια πολύ σύγχρονη καλλιτεχνική ματιά και με συμβουλεύει σε ό,τι κάνω. Ηταν ο πρώτος άνθρωπος που πίστεψε στη δυναμική της έκθεσης του Μαρτίνο Γκάμπερ στην Ελλάδα.

- Ποιον θεωρείτε μεγάλο δάσκαλο ή πρότυπο στη δουλειά σας;
Τον πατέρα μου, διότι συνεχώς εξελίσσει την επιστήμη του και έχει διεθνή αναγνώριση.