Τι ζητάει στην Ελλάδα της κρίσης ο πιο πλούσιος άνθρωπος του Ισραήλ

Τη χρυσή τους περίοδο διανύουν τους τελευταίους μήνες οι σχέσεις Ελλάδας - Ισραήλ. Η αναβάθμιση των σχέσεων που ξεκίνησε την τελευταία διετία μετά τις παλινδρομήσεις των τελευταίων δεκαετιών επισφραγίστηκε και με την επίσκεψη του Ισραηλινού προέδρου κ. Σιμόν Πέρες στην Ελλάδα. Αυτή επιβεβαιώνεται ακόμη και από το ενδιαφέρον σημαντικών ομίλων του Ισραήλ να επενδύσουν στις ελληνικές αποκρατικοποιήσεις. Δύο όμως φαίνεται να είναι οι ισχυρότερες προτάσεις για συνεργασία - αυτές που έχουν ήδη ξεκινήσει να συζητιούνται στον τομέα της ενέργειας και των αεροδρομίων και λιμένων και εκείνες της αγοράς κρατικών ελληνικών ακινήτων. Μιλάμε για τον ισραηλινό, εισηγμένο στο Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ, όμιλο Israel Corp. και τη μεγαλύτερη εταιρεία στον τομέα των αμυντικών και αεροδιαστημικών τεχνολογιών, Elbit Systems. Δύο ομίλους-εκφραστές του επιχειρηματικού κατεστημένου του Ισραήλ, με εθνική δράση.

Israel Corp.: ο μεγαλύτερος επενδυτικός όμιλος της χώρας

Η Israel Corp. αποτελεί τη μεγαλύτερη holding εταιρεία της χώρας και βρίσκεται στο top ten των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ από πλευράς κεφαλαιοποίησης. Αποτελεί επίσης έναν παγκόσμιο επενδυτικό παίκτη, με άνω του 70% των συνολικών του εσόδων να προέρχεται από διεθνείς δράσεις. Οι δραστηριότητες του γκρουπ επικεντρώνονται σε βιομηχανίες λιπασμάτων και ειδικών χημικών προϊόντων, την ενέργεια, τη ναυτιλία και τις μεταφορές. Για τον παραπάνω λόγο και η Israel Corp. επιθυμεί διακαώς να τοποθετηθεί στις ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, ενώ εξετάζει κι άλλες συνεργίες. Δεν είναι τυχαίο πως παλιότερα ο όμιλος γλυκοκοίταζε και τη Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων (ΒΦΛ), ενώ πολλοί ήταν εκείνοι που θεώρησαν πως η εμπλοκή του γνωστού για τις καλές του σχέσεις με τις ΗΠΑ κ. Λαυρέντη Λαυρεντιάδη ενδεχομένως να προετοίμαζε μια άλλου τύπου εμπλοκή των εβραϊκών κεφαλαίων. Ηδη, πηγές μας αναφέρουν πως μέλη του ομίλου αναμένονται στην πατρίδα μας για να μιλήσουν με το ΤΑΙΠΕΔ ενδεχομένως και μέχρι τα τέλη του Αυγούστου, καθώς δεν θέλουν εμπλοκή σε ατέρμονες συζητήσεις.

Η Israel Corp. είναι αποτέλεσμα των εξελίξεων και της δυναμικής που υπήρξε μετά τον Πόλεμο των Εξι Ημερών μεταξύ του Ισραήλ και των Αράβων γειτόνων του, δηλαδή της Αιγύπτου, της Ιορδανίας, της Συρίας και δευτερευόντως των Ιράκ, Σαουδικής Αραβίας, Κουβέιτ, Αλγερίας. Η νίκη των μικρότερων αλλά πιο προετοιμασμένων ισραηλινών δυνάμεων έδωσε ταυτόχρονη ώθηση και στην οικονομία της βρεφικής ακόμα τότε Δημοκρατίας του Ισραήλ, με αποτέλεσμα επιχειρήσεις όπως η Israel Corp. -με κρατικό αρχικά χαρακτήρα- να βγουν στις διεθνείς αγορές προς αναζήτηση επενδυτών και κεφαλαίων. Το Ισραήλ λίγο πριν από την αυγή του 1970 φάνταζε πλέον πιο σταθεροποιημένο και έτοιμο να συμμετάσχει σε οικονομικά, νεοφιλελεύθερα πειράματα. Κι όντως αυτήν την ανάγκη ικανοποίησε η Israel Corp., η οποία ιδρύθηκε το 1968 με αποκλειστικό στόχο να βοηθήσει στην εξωστρέφεια της ισραηλινής οικονομίας. Μετά τον επίσης επιτυχημένο πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973, η εταιρεία πήρε έναν πιο ιδιωτικό προσανατολισμό και το 1982 εισήλθε στο Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ. Από το 1999 τα ηνία της πήρε το Ofer Group, της συνεπώνυμης ισραηλινής οικογένειας πλοιοκτητών με 55%. Το 18% το κατέχει η ισραηλινών συμφερόντων τράπεζα Leumit και το υπόλοιπο ποσοστό ανήκει στο Δημόσιο. Οι επενδύσεις του γκρουπ πάντοτε είναι μακροχρόνιας προοπτικής και κατά τα τελευταία 40 χρόνια η Israel Corp. έχει διαδραματίσει μείζονα ρόλο στην ιδιωτικοποίηση της κρατικής ιδιοκτησίας στο Ισραήλ, αλλά και σε τρίτες χώρες.

Η ισχυρότερη οικογένεια του Ισραήλ

Πρόσωπο-κλειδί της εταιρείας είναι ο κ. Ιντάν Οφερ, ένας διεθνούς εμβέλειας επιχειρηματίας με επιτυχίες για πάνω από 30 χρόνια στον επιχειρηματικό στίβο. Αποτελεί μέλος της ισχυρότερης επιχειρηματικής οικογένειας στη χώρα, με μεγάλες διασυνδέσεις στις ΗΠΑ και την Ασία. Πεδία δραστηριότητάς του είναι οι νέες τεχνολογίες, η ενέργεια (η οποία διακαώς τον ενδιαφέρει ως προς την πατρίδα μας), η ναυτιλία (η οικογένειά του είναι μια από τις ισχυρότερες σε αυτόν τον τομέα στο Ισραήλ), οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τα πετροχημικά κ.ά.

Ο κ. Οφερ διαχειρίζεται μαζί με τον αδελφό του την εταιρεία Quantum Pacific, που είναι μάλιστα εισηγμένη στον NYSE. Παράλληλα, διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με το αμερικανικό κατεστημένο, ενώ εκτός των άλλων είναι ένας από τους συνιδρυτές του της πρωτοβουλίας Carbon War Room, που εστιάζει στην καθοδηγούμενη από την αγορά επιβολή λύσεων για την αλλαγή του κλίματος και την ανάπτυξη ενός ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα και οικονομίας. Πριν από την ανάληψη αυτών των ρόλων ζούσε επί 15 χρόνια στο Χονγκ Κονγκ, τη Σιγκαπούρη και τις ΗΠΑ, όπου ήταν ενεργός στη διεθνή ναυτιλία και τα κοιτάσματα πετρελαίου.

Ο κ. Οφερ είναι μέλος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων και του Harvard Kennedy School, ενώ σπούδασε στο London Business School. Ομως η πιο ενδιαφέρουσα ιστορία είναι αυτή του πατέρα του, Σάμι Οφερ, ή κατά κόσμον Σάμουελ Χέρσκοβιτς. Ενός ανθρώπου που από τις μάχες με το Πολεμικό Ναυτικό της Μεγάλης Βρετανίας ως αξιωματικός στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κι από μαχητής για τη δημιουργία του ισραηλινού ανεξάρτητου κράτους βρέθηκε να διοικεί έναν ναυτιλιακό όμιλο από τα γραφεία του στο πολυτελές Μόντε Κάρλο. Επρόκειτο για τον 79ο πιο πλούσιο άνθρωπο του πλανήτη, όπως καταγράφηκε λίγο πριν από τον θάνατό του το 2011, αν η περιουσία του συνενωθεί με αυτήν του αδελφού του Γιούλι. Η περιουσία του άγγιζε τότε τα 10,3 δισ. δολάρια και υπήρξε πέρυσι ο πλουσιότερος άνθρωπος του Ισραήλ! Μια περιουσία που όλα δείχνουν πως παραμένει πολύ υψηλή και για τη συνέχεια της δυναστείας που ο ίδιος δημιούργησε.

Ο Σάμι Οφερ γεννήθηκε το 1922 στη Ρουμανία και όταν ήταν 2 ετών η οικογένειά του μετακόμισε στην Παλαιστίνη, και συγκεκριμένα στη Χάιφα. Η πρώτη του δουλειά ήταν αυτή του delivery boy για μια ναυτιλιακή επιχείρηση. Με την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου κατατάγηκε στο Βασιλικό Βρετανικό Ναυτικό, αφού τότε η Παλαιστίνη ανήκε στη Βρετανική Αυτοκρατορία. Με το τέλος του πολέμου, εμπλέκεται σε έναν ακόμα: αυτόν με τους Αραβες το 1948, όταν οι Εβραίοι επιδίωξαν να δημιουργήσουν το δικό τους κράτος. Τότε, ο μετέπειτα επιχειρηματίας υπηρέτησε στα επονομαζόμενα Israeli Sea Corps. Με το τέλος του πολέμου κατορθώνει να αγοράσει το πρώτο του πλοίο κι από τότε πηγαίνει ολοένα και καλύτερα. Αποκτά δυο γιούς, τον Εγιάλ και τον Ιντάνα, και οι ναυτιλιακές του επιχειρήσεις σύντομα γίνονται από τις μεγαλύτερες του πλανήτη και φτάνουν σε έσοδα τα 2 δισ. δολάρια. Μερικές από τις επιχειρήσεις του είναι οι ZIM, Royal Caribbean International, Israel Corp., Israel Chemicals, Oil Refineries, Mizrahi Tefahot Bank και Tower Semiconductor.

Σε ηλικία 89 ετών, τον περασμένο Ιούνιο, ο ιδρυτής της δυναστείας φεύγει από τη ζωή. Ενας Iσραηλινός ονόματι Αλόν Ουζιέλ, για να διαμαρτυρηθεί για τη φημολογούμενη απόκτηση εθνικών γαιών παράνομα από την οικογένεια του αποθανόντος, άρχισε να χορεύει πάνω από τον τάφο του, σε μια απρεπή κίνηση που προκάλεσε πολλά σχόλια στο Ισραήλ. Πάντως, το όνομα της οικογένειάς του μπλέχτηκε στη δίνη ενός περίεργου σκανδάλου πριν από μερικά χρόνια. Πιο συγκεκριμένα, ενώ ο Ισραηλινός πρωθυπουργός κ. Μπέντζαμιν Νετανιάχου καλούσε από το βήμα του Αμερικανικού Κογκρέσου τη διεθνή κοινότητα να ενισχύσει τις διεθνείς κυρώσεις κατά του Ιράν, οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισαν να θέσουν τον ισραηλινό όμιλο Οφερ και τη θυγατρική του με έδρα τη Σιγκαπούρη Tanker Pacific στη μαύρη λίστα τους. Κι αυτό διότι για την Ουάσινγκτον η ισραηλινή εταιρεία είχε εμπλακεί τον Σεπτέμβριο του 2010 στην πώληση ενός δεξαμενόπλοιου για 8,6 εκατ. δολάρια στην ιρανική ναυτιλιακή εταιρεία IRISL (Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν-Ναυτιλιακές Γραμμές), παραβιάζοντας το διεθνές εμπάργκο που επιβλήθηκε για το αμφιλεγόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Αρχικά, ο ισραηλινός όμιλος είχε αρνηθεί τις κατηγορίες και είπε ότι ήταν μια παρεξήγηση, όμως αργότερα η ισραηλινή κρατική τηλεόραση αποκάλυψε ότι τουλάχιστον 13 πλοία της εταιρείας είχαν δέσει σε λιμάνια του Ιράν κατά την τελευταία δεκαετία. Πάντως, κατόπιν φάνηκε πως αυτή η ενέργεια δεν ήταν αντεθνική - κι αυτό διότι αποκαλύφθηκε ότι τα πλοία πήραν άδεια από το γραφείο του πρωθυπουργού κ. Νετανιάχου. Με άλλα λόγια, η ομάδα πετρελαίου ασχολούνταν με την κατασκοπεία...