Μπορεί o Ζιζού να ξανακάνει τη Ρεάλ βασίλισσα;

Στην όλη υπόθεση «Real+Zidane=Love Part II» υπερπροβάλλεται η συναισθηματική πτυχή, ο ψυχικός δεσμός του Ζιντάν με τη μόνη ομάδα στην οποία έχει δοκιμαστεί ως κόουτς. Ακόμη και αυτό όμως είναι ένα στοιχείο ενός προσεκτικά σχεδιασμένου μύθου. Πριν από δέκα μήνες ο Ζιντάν εγκατέλειψε τη Ρεάλ επειδή είχε διαβλέψει ότι ο πρόεδρος του συλλόγου θα έκανε το αντίθετο απ’ ό,τι του είχε ζητήσει εκείνος. Αντί να διώξει τον Γκάρεθ Μπέιλ και να κρατήσει τον Κριστιάνο Ρονάλντο, ο Φλορεντίνο Πέρεθ κράτησε τον πρώτο και άφησε τον δεύτερο να φύγει για τη Γιουβέντους.

Ο Ζιντάν είδε τον κατήφορο να έρχεται και τράβηξε χειρόφρενο ακριβώς την κατάλληλη στιγμή, όταν ο ίδιος αποθεωνόταν ύστερα από μια απαράμιλλη θριαμβική περίοδο 30 μηνών στον πάγκο της «Βασίλισσας». Δεν πήγε σε άλλη ομάδα, δεν άφησε καν να εννοηθεί ότι είναι διαθέσιμος να συζητήσει προτάσεις. Εμεινε σε ετοιμότητα παρακολουθώντας τη Ρεάλ να διασύρεται, με όλο και χειρότερα αποτελέσματα, με όλο και μεγαλύτερες ταπεινώσεις, ακόμη και μέσα στο «Σαντιάγο Μπερναμπέου», το δικό της παλάτι με τους 80.000 οπαδούς της στις κερκίδες.

Οπως πιθανώς είχε προβλέψει, ο Φλορεντίνο Πέρεθ αργά ή γρήγορα θα ερχόταν ως ικέτης. Παρακαλώντας τον να επαναφέρει στον ίσιο δρόμο την ομάδα των Γκαλάκτικος που με τις δικές του αποφάσεις είχε εκτροχιαστεί. Το ότι αυτό ακριβώς συνέβη δεν συνιστά απλώς δικαίωση της στρατηγικής σκέψης, της καλώς εννοούμενης πανουργίας του Ζιντάν.

Ενδεχομένως δείχνει τις απώτερες ή μύχιες φιλοδοξίες του: αν ανάγκασε τον Πέρεθ να σέρνεται στα πόδια του και τον υποχρέωσε έμμεσα να ικανοποιήσει άνευ όρων όλες του τις απαιτήσεις (για απόλυτο έλεγχο στην ομάδα, μεταγραφές αστέρων, αύξηση του μισθού του στα 12 εκατ. ευρώ τον χρόνο κ.λπ.), μήπως θα ήταν εύλογο να υποθέσει κανείς ότι το πραγματικό σχέδιο του Ζιζού είναι να πάρει τη θέση του προέδρου; Μήπως η αναγέννηση της Ρεάλ υπό την καθοδήγησή του είναι απλώς το πρώτο βήμα προς κάτι πολύ πιο μεγαλεπήβολο, κάτι που δεν διανοείται κανένας από όσους τεχνικούς μετέχουν στο πάνθεον της σημερινής προπονητικής στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο; Αντί να εργάζεται στην αγαπημένη του Ρεάλ, ο Ζιντάν θα μπορούσε να είναι το μεγάλο αφεντικό, ο πρόεδρος ή καλύτερα ο CEO του πιο πλούσιου ποδοσφαιρικού οργανισμού στον πλανήτη.

Καρμική σχέση

Η αφοσίωση καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής ζωής ενός προπονητή σε μια ίδια ομάδα και σε έναν και μόνο σύλλογο, ακριβώς επειδή είναι κάτι σπάνιο και εξαιρετικό, συνήθως καταλήγει στη δημιουργία ποδοσφαιρικών και γενικώς αθλητικών θρύλων. Ο Μπομπ Πέισλι, π.χ., είναι κάποιος που έρχεται αμέσως στον νου ως ιδανική ενσάρκωση αυτού του μοντέλου: αφού ολοκλήρωσε την καριέρα του ως παίκτης και αρχηγός της Λίβερπουλ, μερικά χρόνια αργότερα ανέλαβε καθήκοντα φυσικοθεραπευτή και δεύτερου τη τάξει στο προπονητικό επιτελείο του Μπιλ Σάνκλι. Ακολούθως ο Πέισλι έγινε ο επικεφαλής προπονητής της Λίβερπουλ.

Στην πραγματικότητα, έμεινε πιστός στην ομάδα της ζωής του από το 1939 έως το 1983. Κατά σύμπτωση, ή ίσως όχι και τόσο τυχαία, ο Πέισλι είναι ένας από τους τρεις προπονητές στην ιστορία του θεσμού που έχουν κατακτήσει από τρεις φορές ο καθένας το Κύπελλο Πρωταθλητριών (μετέπειτα Τσάμπιονς Λιγκ). Εκτός του Πέισλι, οι άλλοι δύο είναι ο Κάρλο Ανσελότι και ο Ζινεντίν Ζιντάν. Από αυτούς όμως μόνο ο Ζιζού έχει σηκώσει το τρόπαιο σε τρεις διαδοχικές διοργανώσεις (2016, 2017 και 2018). Και βέβαια, αντίθετα από τον Ανσελότι τον οποίο θεωρεί μεγάλο δάσκαλο και ισχυρή επιρροή στη διάπλαση της δικής του προσωπικότητας ως προπονητή, ο Ζιντάν πέτυχε το χατ-τρικ στο Τσάμπιονς Λιγκ με την ίδια ομάδα. Φυσικά με τη Ρεάλ Μαδρίτης, τη φανέλα της οποίας είχε φορέσει στην τελευταία περίοδο της καριέρας του ως παίκτης το διάστημα 2001-2006. Στη «Βασίλισσα» του ισπανικού ποδοσφαίρου έκλεισε τη σταδιοδρομία του και εκεί ξεκίνησε μια δεύτερη ως προπονητής. Το 2010 άρχισε να εμπλέκεται υπό διάφορους τίτλους στον μηχανισμό της Ρεάλ, είτε ως τεχνικός διευθυντής, είτε ως υπεύθυνος για την Καστίγια, τη δεύτερη ομάδα της Ρεάλ κ.λπ. Τελικά ο Ζιζού βρέθηκε στους Γκαλάκτικος πρώτα ως υπασπιστής των Μουρίνιο και Ανσελότι και ακολούθως ως ο Νο1 προπονητής της ομάδας.

Κατά παρέκκλιση του αγγλικού μοντέλου που ορίζει ότι ο προπονητής μόνο για λόγους γήρατος, υγείας ή συνταξιοδότησης μπορεί να εγκαταλείψει τον πάγκο, ο Ζινεντίν Ζιντάν δεν επέτρεψε στον εαυτό του να ακολουθήσει την ομάδα στην, αναπόφευκτη και σχεδόν νομοτελειακή, φάση της παρακμής της. Η επάνοδός του πριν από λίγες ημέρες στο τιμόνι της Ρεάλ έγινε μετά βαΐων και κλάδων. Οι οπαδοί αλλά και οι ποδοσφαιριστές -πλην ορισμένων εξαιρέσεων- πανηγύρισαν την επιστροφή του σαν να υποδέχονταν θαυματοποιό λυτρωτή, έναν μεσσία που θα αναστρέψει ως διά μαγείας την αγωνιστική κατρακύλα της «Βασίλισσας».
Ο Ζιντάν είχε ανακοινώσει την απόφασή του να παραιτηθεί από τη θέση του προπονητή μόλις πέντε ημέρες αφότου η Ρεάλ είχε αναδειχθεί νικήτρια του Τσάμπιονς Λιγκ στις 31 Μαΐου του 2018. Και γύρισε πίσω στις 11 Μαρτίου 2019 και πάλι μόλις πέντε ημέρες αφότου η ομάδα υπέστη βαρύτατη ταπείνωση με εντός έδρας συντριβή (1-4) και αποκλεισμό στο Τσάμπιονς Λιγκ από τους «Ιπτάμενους Ολλανδούς» του Αγιαξ. Ο χωρισμός Ζιντάν και Ρεάλ διήρκεσε 284 ημέρες, έληξε με θριαμβευτική επάνοδο και συμβόλαιο συνεργασίας έως το 2022 με συμφωνηθείσα ετήσια αμοιβή περί τα 12 εκατ. ευρώ. Συν ορισμένες θεμελιώδεις διαβεβαιώσεις για ενίσχυση της ομάδας με κάποιους από τους σούπερ σταρ του σημερινού ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, όπως το δαιμονικό μειράκιο της Παρί Σεν Ζερμέν και της Eθνικής Γαλλίας Κιλιάν Μπαπέ, ο στρατηγός της Τσέλσι και αρχηγός της Eθνικής Βελγίου Εντέν Αζάρ.

Ο μεσσίας Ζιζού

Στη σταδιοδρομία του ως παίκτης ο Ζιντάν διακρίθηκε για τα εκπληκτικά αντανακλαστικά του και τις αστραπιαίες, απρόβλεπτες εμπνεύσεις του. Αδυσώπητος εκτελεστής στο σκοράρισμα και εξαίρετος ως επιτελικός οργανωτής, ήταν ένα ολοκληρωμένο σπάνιο ποδοσφαιρικό ταλέντο. Δοξάστηκε ακόμη και όταν αποβλήθηκε, τότε που έριξε την περιβόητη κουτουλιά στον αλιτήριο Μάρκο Ματεράτσι στον τελικό του Μουντιάλ το 2006. Ηταν το τελευταίο ματς της καριέρας του και το ότι δεν δίστασε να σπιλώσει την υστεροφημία του με μια κόκκινη κάρτα τη χειρότερη δυνατή στιγμή, αντί να μειώσει τον θαυμασμό των οπαδών του, τον ενίσχυσε.

Ιδιαίτερα αφού ο Ζιντάν πολύ αργότερα από το επεισόδιο, το 2010, αποκάλυψε ότι ο Ματεράτσι τον προκαλούσε συνεχώς στη διάρκεια εκείνου του παιχνιδιού, ώσπου έφτασε στο απροχώρητο: όταν ο Ιταλός αμυντικός έβρισε χυδαία την αδελφή του, ο Ζιζού προέταξε μόνο την υπεράσπιση της τιμής και της αξιοπρέπειάς του και έριξε κάτω τον Ματεράτσι με μια κεφαλιά στο στήθος. Μόνο ένας πραγματικά ξεχωριστός αθλητής θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο και να παραμείνει στον θρόνο του ζωντανού θρύλου, πέρα από τις, εν πολλοίς δικαιολογημένες, επικρίσεις για τη συγκεκριμένη έκρηξη.

Εξάλλου, εξαιτίας της η Γαλλία ενδεχομένως έχασε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο. Ομως ο Ζιντάν φαίνεται ότι πάντα έχει το δικό του σχέδιο και τις δικές του προτεραιότητες, κάτι που επιβεβαιώθηκε θεαματικά με το πηγαινέλα στη Ρεάλ ως προπονητής. Υπό αυτό το πρίσμα, έχει μεγάλο ενδιαφέρον το πώς ο Ζιζού οδηγήθηκε στην απόφαση να απομακρυνθεί από την ομάδα αλλά και το πώς επανήλθε. Το κλειδί για την κατανόηση της ακολουθίας των ενεργειών του δεν βρίσκεται πουθενά αλλού παρά στα πόδια του: αν μη τι άλλο, ως ποδοσφαιριστής «έβλεπε γήπεδο». Και κατ’ ανάγκην έβλεπε μακριά, βρισκόταν νοερά στην επόμενη κίνηση των συμπαικτών και, κυρίως, των αντιπάλων του.

Γι’ αυτό και οι προσποιήσεις του φάνταζαν μαγικές, ακριβώς επειδή μάντευε τι θα κάνει ο αμυντικός που ορμούσε λυσσασμένος να του πάρει την μπάλα. Η αποφυγή του επικίνδυνου μαρκαρίσματος είναι μια τέχνη στην οποία ο Ζιντάν ανέκαθεν διέπρεπε και κάτι πολύ παρόμοιο έκανε τον Μάιο του 2018 ως προπονητής πλέον. Εως εκείνο το χρονικό σημείο η Ρεάλ υπό την καθοδήγησή του είχε σαρώσει τα πάντα. Μέσα σε διάστημα δυόμισι ετών οι Μερένγκες της Μαδρίτης είχαν στεφθεί τρεις φορές πρωταθλητές Ευρώπης, μία φορά πρωταθλητές Ισπανίας, πήραν δύο ευρωπαϊκά και ένα ισπανικό Σούπερ Καπ, δύο Παγκόσμια Κύπελλα Συλλόγων της FIFA. Από την πρώτη του μέρα στον πάγκο της Ρεάλ έως την αποχώρησή του διηύθυνε τους Μαδριλένους σε 149 παιχνίδια, εκ των οποίων έχασε μόλις σε 16.

Μία από τις φαντασμαγορικές και απροσδόκητες επιτυχίες του Ζιντάν ως προπονητή ήταν όταν κατάφερε να κερδίσει το πρώτο του «El Clasico», την αναμέτρηση της Ρεάλ με την αιώνια αντίπαλό της, την Μπαρτσελόνα. Εστησε αμυντικά την ομάδα του ώστε να εξουδετερώσει τον Λιονέλ Μέσι και την παρέα του και με αντεπιθέσεις πήρε το ματς με 2-1 - και μάλιστα μέσα στο «Καμπ Νου» της Βαρκελώνης. Ηταν ένα δώρο που ονειρεύονταν οι οπαδοί της Ρεάλ και τους το πρόσφερε, αφιερωμένο εξαιρετικά, ο Ζινεντίν Ζιντάν.

Χωρίς να διεκδικεί δάφνες πρωτοπόρου και οραματιστή σε ό,τι αφορά την τακτική όπως ο Πεπ Γκουαρδιόλα, χωρίς να προκαλεί διαρκώς εντάσεις και να αυτοπροβάλλεται με κρίσεις απροκάλυπτου ναρκισσισμού όπως ο Ζοζέ Μουρίνιο, μόνο με την απλή πραγματιστική φιλοσοφία εστιασμένη στην αποτελεσματικότητα και τη βέλτιστη αξιοποίηση των ατού της ομάδας, ο Ζιντάν αναδείχθηκε ο τρίτος πιο επιτυχημένος προπονητής στην ιστορία της Ρεάλ Μαδρίτης. Και το 2017 βραβεύτηκε ως ο κορυφαίος Ευρωπαίος κόουτς ποδοσφαίρου, διάκριση που του άξιζε απολύτως.

Ωστόσο, γνώριζε καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον ότι βασικός πυλώνας και κρίσιμο συστατικό της επιτυχίας του ήταν ο Κριστιάνο Ρονάλντο. Συμπαθής ή αντιπαθής, ο Πορτογάλος ήταν κάτι παραπάνω από τη δύναμη κρούσης της Ρεάλ, καθώς πρόκειται για μια πολύ σπάνια περίπτωση στην οποία η ποδοσφαιρική ιδιοφυΐα συνδυάζεται με την εργασιομανία και τον απόλυτο επαγγελματισμό. Ο Ζιντάν επιθυμούσε την παραμονή του Ρονάλντο στην ομάδα πάση θυσία, εν αντιθέσει με τον πρόεδρο της Ρεάλ, Φλορεντίνο Πέρεθ, ο οποίος προτίμησε να εισπράξει τα 100 εκατ. ευρώ από τη Γιουβέντους, ως αντίτιμο για τη μετοικεσία του Κριστιάνο από τη Μαδρίτη στο Μιλάνο. Ο Ζιντάν δεν είχε κανέναν λόγο να περάσει τη δοκιμασία της μετάβασης από την εποχή Ρονάλντο στην επόμενη για τη Ρεάλ. Παρόλο που η αγάπη του για τη «Βασίλισσα» είναι δεδομένη και βαθιά, έκρινε ότι θα ήταν τεράστια ανοησία να παραμείνει σε μια ομάδα χωρίς εναλλακτικό σχέδιο.

Εως την αιφνίδια ανακοίνωση της παραίτησης του Γάλλου, η Ρεάλ είχε την πάγια συνήθεια να απολύει προπονητές. Στα 15 χρόνια προεδρίας του Φλορεντίνο Πέρεθ, ο Ζιντάν έγινε ο πρώτος που αποχώρησε οικειοθελώς. Και σίγουρα ο μοναδικός που, με δικά του λόγια, δεν είπε «αντίο», αλλά «εις το επανιδείν». Στον πάγκο των Μαδριλένων -επί της ουσίας την πιο αμείλικτη ηλεκτρική καρέκλα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου- έχουν καθίσει 14 προπονητές από το 2003 έως σήμερα. Μετά τον Χουλέν Λοπετέγκι και τον Σαντιάγο Σολάρι, ο Ζιζού είναι ο τρίτος κατά σειρά προπονητής που αναλαμβάνει τη Ρεάλ τη φετινή σεζόν. Είναι όμως ο εκλεκτός και ο μοναδικός που θα μπορούσε να έχει εν λευκώ την εύνοια από τη «Βασίλισσα», μέσα και έξω από τα αποδυτήρια, μέσα και έξω από το «Μπερναμπέου». Γιατί ο Ζινεντίν Ζιντάν έφυγε όταν δεν του επιτρεπόταν να κάνει τίποτα λιγότερο από όσα είχε ήδη καταφέρει, ενώ γύρισε όταν δεν κινδυνεύει να κάνει κάτι χειρότερο απ’ ό,τι έχει ήδη συμβεί.