Πράσινος ήλιος σκιάζει τον ΣΥΡΙΖΑ

Μετ’ εμποδίων, που ορθώνονται από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, προχωρά το εγχείρημα του Αλέξη Τσίπρα να μετασχηματίσει το κόμμα του σε μια ευρύτερη και... ευρύχωρη παράταξη, η οποία θα προσπαθήσει να εκφράσει το σύνολο του λεγόμενου προοδευτικού χώρου, που παλαιότερα ορίζονταν από το ΠΑΣΟΚ.

Το επίκεντρο των, παρασκηνιακών ακόμη, συγκρούσεων εντοπίζονται στο όνομα του νέου σχήματος, καθώς ο Aλέξης Τσίπρας φέρεται να θέλει οπωσδήποτε τον όρο «πράσινη» ή «πράσινος» στον τίτλο, κάτι που προκαλεί έντονες αντιδράσεις από πολλές πλευρές του ΣΥΡΙΖΑ.

Μέχρι στιγμής η συζήτηση αφορά κυρίως δύο θέματα, για τα οποία μάλλον υπάρχει σύγκληση: τη διατήρηση του όρου «ΣΥΡΙΖΑ», ο οποίος θεωρείται πλέον brand name, και την προσθήκη εκείνου της Προοδευτικής Συμμαχίας. Παρότι δεν υπάρχει ομοφωνία για το δεύτερο, η μέχρι τώρα εκτίμηση είναι ότι δεν μπορεί να προκύψει ουσιαστικά διαφωνία και αντίρρηση. Και αυτό γιατί η ένταξη χιλιάδων πρώην πασοκικών στελεχών, τα οποία στην πραγματικότητα εκφράζουν μεγάλο μέρος της εκλογικής βάσης που μετακινήθηκε τα τελευταία χρόνια από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ και τον καθιέρωσε αξιωματική αντιπολίτευση με ποσοστά άνω του 30%, επιβάλλει και τη σηματοδότηση στο όνομα του νέου σχήματος.

Μέχρι εδώ καλά, με δεδομένο ότι η μη εγκατάλειψη του όρου «ΣΥΡΙΖΑ» διαμορφώνει μια ισορροπία και καθησυχάζει όσους φοβούνται για τη βίαιη κεντροποίηση του κόμματος. Το πρόβλημα ξεκινά από τη διαφαινόμενη απαίτηση του κ. Τσίπρα να προσδιοριστεί η Προοδευτική Συμμαχία και ως «πράσινη» - και σε κάθε περίπτωση να συμπεριληφθεί στο όνομα κάτι σε «πράσινο».

Η απαίτηση αυτή δεν έχει διατυπωθεί επίσημα και με σαφήνεια ακόμα, αλλά θεωρείται σίγουρο από τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα εν όψει του συνεδρίου -όποτε κι αν γίνει αυτό- ότι θα τεθεί μετ’ επιτάσεως.

O Kυριάκος, η Γκρέτα και το περιβάλλον

Ο πρόεδρος του κόμματος υιοθετεί αυτή την ιδέα περί «πράσινου», επικαλούμενος το ρεύμα που αναπτύσσεται διεθνώς για το κλίμα και το περιβάλλον. Το φαινόμενο «Γκρέτα» στο οποίο αναφέρεται με κάθε ευκαιρία, αλλά και η άνοδος κομμάτων με ανάλογη κατεύθυνση, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τους Πράσινους στη Γερμανία, τον έχουν οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι αυτό το πεδίο είναι προνομιακό για τον πολιτικό σχηματισμό που διαμορφώνει. Ο κ. Τσίπρας βλέπει άλλωστε με ανησυχία και τη ρελάνς που κάνει ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης στα θέματα του περιβάλλοντος, καθώς στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός έθεσε την Ελλάδα στην πρωτοπορία του ευρωπαϊκού αγώνα για την απολιγνιτοποίηση - άρα προσπαθεί να αφαιρέσει από τον ΣΥΡΙΖΑ ένα ακόμη πεδίο, το οποίο ο κ. Τσίπρας θεωρεί προνομιακό για τις προοδευτικές αριστερές δυνάμεις.

Ωστόσο, δεν συμμερίζονται αυτές τις προσεγγίσεις του όλοι οι σύντροφοί του στην Κουμουνδούρου. Κυρίως οι προσδιοριζόμενοι ως πιο αριστεροί και ριζοσπάστες θεωρούν ότι το «πράσινο» παραπέμπει περισσότερο στην πασοκοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ παρά στην οικολογική διάσταση του ονόματος. Πιστεύουν δε ότι ο κ. Τσίπρας χρησιμοποιεί τη μάχη για το κλίμα ώστε να εισαγάγει έναν όρο για να ικανοποιήσει τους πασοκογενείς και να κάνει πιο ελκυστικό το κόμμα στους κεντρώους και κεντροαριστερούς ψηφοφόρους. Εκτιμούν επίσης ότι πίσω από όλα αυτά υπάρχουν η πλήρης αλλοίωση της αριστερής φυσιογνωμίας του ΣΥΡΙΖΑ και η μετατροπή του σε κόμμα-σούπερ μάρκετ, όπου η συγκολλητική ουσία δεν είναι οι αρχές, οι ιδέες και οι πολιτικές, αλλά η κατάκτηση της εξουσίας με κάθε τρόπο.

Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, εάν τελικά ο κ. Τσίπρας επιμείνει στη συμπερίληψη του όρου «πράσινη» στο όνομα και οι αμφισβητήσεις ενταθούν, τότε θα ζητήσει να ληφθεί η τελική απόφαση από τη βάση του κόμματος. Μια τέτοια κίνηση εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει εκβιαστικά, ενώ μπορεί να αποτελέσει οδηγό και για να ξεκαθαριστεί ένα ακόμη κρίσιμο θέμα, αυτό της ανάδειξης του αρχηγού από τα ίδια τα μέλη και τους φίλους του κόμματος.

Οχι αυτομαστίγωμα στο εαρινό συνέδριο

Η πορεία προς το συνέδριο, καίτοι η διεξαγωγή του προσδιορίζεται για την άνοιξη πλέον, εξελίσσεται σε επώδυνη διαδικασία για τον ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, η οδηγία από την ηγεσία για το περιεχόμενο του προσυνεδριακού διαλόγου και κυρίως για τα επίσημα κείμενα που θα διαμορφωθούν προκειμένου να συζητηθούν στην κορυφαία κομματική διαδικασία είναι να μην υπάρξει έμφαση στην αυτοκριτική για την κυβερνητική θητεία του ΣΥΡΙΖΑ.

Η ηγεσία προτάσσει την ανάγκη να μην επιδοθεί το κόμμα σε ένα άσκοπο και χωρίς νόημα αυτομαστίγωμα, την ώρα που όλες οι δυνάμεις πρέπει να επικεντρωθούν στην αντιμετώπιση «της νεοφιλελεύθερης και ακροδεξιάς κυβερνητικής λαίλαπας». Οι πιο ψύχραιμοι, ωστόσο, διαβλέπουν πίσω από αυτή την προσπάθεια να αποφευχθεί κάθε αυτοκριτική τον φόβο μήπως με τους υπουργούς που θα δεχτούν τα βέλη για τα λάθη στη διακυβέρνηση πληγεί ο ίδιος ο κ. Τσίπρας. Η Κουμουνδούρου, πάντως, ζητά να εξηγηθούν όλα τα πεπραγμένα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ υπό τον τίτλο «αναγκαστήκαμε και εφαρμόσαμε λάθος πολιτικές», αντί του «κάναμε λάθη και αυτή είναι η αυτοκριτική μας». Σε κάθε περίπτωση, θεωρείται απίθανο κάποιοι κορυφαίοι υπουργοί να αποφύγουν τη σκληρή κριτική στον δρόμο προς το συνέδριο, όσες προσπάθειες καλλωπισμού κι αν κάνει η ηγετική ομάδα.