Με λεφτά του Θωμά ο Σμπώκος έπαιρνε Κέντρα Υγείας στη Ρωσία

«Θηλιά στον λαιμό» του προφυλακισμένου επιχειρηματία Θωμά Λιακουνάκου βάζουν τα αποκαλυπτικά στοιχεία που κατέθεσε στις ελληνικές εισαγγελικές και ανακριτικές αρχές ο Βρετανός Πίτερ Κόλεριτζ, διαχειριστής των offshore του προφυλακισμένου επιχειρηματία μέσω των οποίων διακινούνταν οι μίζες, αλλά και τα στοιχεία που εστάλησαν από τις δικαστικές αρχές του Μονακό, από τις οποίες η Αθήνα είχε ζητήσει δικαστική συνδρομή.

Ο Πίτερ Κόλεριτζ, ο Θωμάς Λιακουνάκος και ακόμη οκτώ ξένοι πολίτες κατηγορούνται ότι δωροδοκούσαν κρατικούς υπαλλήλους, τον πρώην υπουργό Εθνικής Αμυνας Ακη Τσοχατζόπουλο, τον πρώην γενικό διευθυντή Εξοπλισμών Γιάννη Σμπώκο και τον πρώην αναπληρωτή γενικό διευθυντή Εξοπλισμών Αντώνη Κάντα προκειμένου η Πολεμική Αεροπορία να υπογράψει το συμβόλαιο για την αγορά των ιπτάμενων ραντάρ Erieye από τη σουηδική Ericsson, σύμβαση που ενεργοποιήθηκε το 1999 και κόστισε στο Ελληνικό Δημόσιο τουλάχιστον 530 εκατ. ευρώ. Οι μίζες που διακίνησαν οι Σουηδοί κατασκευαστές των ιπτάμενων ραντάρ και ο Θωμάς Λιακουνάκος, ως αντιπρόσωπος της Ericsson, έχουν υπολογιστεί σε τουλάχιστον 4,9 εκατ. ευρώ.

Ο Πίτερ Κόλεριτζ εμφανίστηκε αυτοβούλως στο γραφείο της ανακρίτριας στις 21 Νοεμβρίου. Ζήτησε και έλαβε προθεσμία και τελικώς απολογήθηκε στις 28 Νοεμβρίου. Ο 69χρονος Βρετανός, μόνιμος κάτοικος Μονακό, εξήγησε ότι γνωρίστηκε με τον Θωμά Λιακουνάκο το 1998 μέσω του εφοπλιστή Γιάννη Τοπούζη, ο οποίος δεν βρίσκεται στη ζωή και υπήρξε για χρόνια συνεταίρος του Θωμά Λιακουνάκου. Περίπου την ίδια χρονική περίοδο ο Λιακουνάκος με τον Τοπούζη ανέθεσαν στον Κόλεριτζ να ιδρύσει δύο offshore: την Intertech, με έδρα το Τσαρλστάουν της νήσου Νέβις στην Καραϊβική, και την Interaction Ltd στη Μονρόβια της Λιβερίας, όπου τότε ήταν συνηθισμένη πρακτική η ίδρυση εξωχώριων εταιρειών - κυρίως από εφοπλιστές. Με οδηγίες του Θωμά Λιακουνάκου ο Βρετανός ίδρυσε μια σειρά από offshore, όπως η IBOS (International Barter & Offset Service Corporation), η Axon International Inc., η Tripolis Investments, η Indigo Trust και η Resolution Services.

Ηταν τέτοια η επιμέλεια του Βρετανού τραπεζίτη που ακόμη και οι λογαριασμοί των offshore του Θωμά Λιακουνάκου στο υποκατάστημα της τράπεζας HSBC στο πριγκιπάτο άνοιγαν διαδοχικά... Ο λογαριασμός της Interaction είχε κωδικό πελάτη στην HSBC 683173, ενώ η Intertech στην ίδια τράπεζα 683174. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία που απέστειλαν στις ελληνικές δικαστικές αρχές οι αρμόδιες υπηρεσίες του Μονακό, εταιρικό λογαριασμό στην HSBC του Μονακό είχε και η offshore IBOS με κωδικό πελάτη 51165 αλλά και η Axon International Inc. με έδρα το Νέβις, με αριθμό λογαριασμού 51161. Πραγματικός ιδιοκτήτης όλων αυτών των υπεράκτιων εταιρειών ήταν ο Θωμάς Λιακουνάκος.

Στην απολογία του ο Πίτερ Κόλεριτζ αναφέρεται και στη λύση της συνεργασίας του με τον Θωμά Λιακουνάκο, η οποία, όπως υποστηρίζει, προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση του προφυλακισμένου σήμερα επιχειρηματία

Οι offshore και τα πρόσωπα-βιτρίνα

Στην απολογία του ενώπιον της ανακρίτριας Διαφθοράς  Βασιλικής Μπράτη ο 69χρονος Πίτερ Κόλεριτζ δεν άφησε περιθώρια αμφιβολιών: «Τον Θωμά Λιακουνάκο αναγνώριζα ως μοναδικό δικαιούχο της Interaction και από τον Ιάκωβο (Βάκη) Ιωαννάτο έπαιρνα τις εντολές για τη διενέργεια συναλλαγών. Ο Ιωαννάτος ήταν ένας έμπιστος υπάλληλος του Θωμά Λιακουνάκου και, απ’ ό,τι καταλάβαινα, έπαιρνε εντολές από τον Λιακουνάκο και τις μετέφερε σε εμένα. Ελεγε μάλιστα “το αφεντικό μου είπε να κάνω αυτό ή το άλλο”».  Ο Βρετανός, που από το 1998 μέχρι το 2003 διαχειριζόταν τους λογαριασμούς των offshore του Λιακουνάκου στο Μονακό και αλλού, δεν δίστασε να αποκαλύψει στοιχεία για τραπεζικές πράξεις, εμβάσματα, τροφοδότες λογαριασμούς και άλλα ντοκουμέντα που βοηθούν τις ελληνικές εισαγγελικές και ανακριτικές αρχές να ανασυνθέσουν το πώς διοχετεύονταν οι μίζες από τον Θωμά Λιακουνάκο αξιοποιώντας κυρίως την αμερικανική αρχή «follow the money». Ο Κόλεριτζ έδωσε κρίσιμες πληροφορίες για τις σχέσεις του Θωμά Λιακουνάκου με τα πρόσωπα-βιτρίνα που χρησιμοποιούνταν ώστε να καλύπτονται τα ίχνη της μίζας. Ενα παράδειγμα είναι ο Γιώργος Καμάρης, ο οποίος εμφανιζόταν ως διαχειριστής της offshore Highwood, την οποία στην πραγματικότητα είχε στήσει ο πρώην γενικός διευθυντής Εξοπλισμών Γιάννης Σμπώκος. Την περίοδο 1999-2000, λόγω του εμφυλίου πολέμου στην Λιβερία, τα μητρώα των εταιρειών που είχαν δημιουργηθεί στη θεωρούμενη ως αποικία των ΗΠΑ στην Αφρική μεταφέρθηκαν στη νήσο Νέβις στην Καραϊβική. Για τον λόγο αυτό ο Πίτερ Κόλεριτζ συνέστησε την offshore Highwood. «Την εταιρεία αυτή μου ζήτησε να τη συστήσω ο Θωμάς Λιακουνάκος για λογαριασμό τρίτου προσώπου το οποίο θα συναντούσα στο Μονακό. Το τρίτο αυτό πρόσωπο ήταν ο Γεώργιος Καμάρης, τον οποίο και συνάντησα μόνο του στο Μονακό», κατέθεσε στην ανακρίτρια Βασιλική Μπράτη ο Βρετανός πρώην στενός συνεργάτης του Λιακουνάκου. Σε άλλο σημείο της απολογίας του ο Κόλεριτζ αποκάλυψε πληροφορίες για το ύψος των ωφέλιμων πληρωμών, οι οποίες μάλλον υπερβαίνουν τις εκτιμήσεις των δικαστικών. Ερωτηθείς για ένα έμβασμα από τη σουηδική Ericsson, το οποίο μέσω της Interaction (Λιακουνάκος) κατέληξε στη Highwood (Σμπώκος), ο 69χρονος Βρετανός δήλωσε: «Το έμβασμα αυτό προερχόταν από την Ericsson και μέσω της Interaction θα κατέληγε και σε ποσοστό 4% στη Highwood. Αυτό που πρόχειρα θυμάμαι τώρα είναι ότι το ποσό που εμβάστηκε από την Ericsson ήταν 13.000.000 δολάρια».

Πού όμως πήγαιναν όλα αυτά τα χρήματα; Παρέμεναν κατατεθειμένα σε τραπεζικούς λογαριασμούς; Ο ίδιος ο Κόλεριτζ αποκαλύπτει μια απίστευτη λεπτομέρεια: μέρος των χρημάτων που έπαιρνε ο Σμπώκος σε μίζες κρυβόταν σε επενδύσεις σε ακίνητα στο εξωτερικό, με γνώμονα την ασφαλή και προσοδοφόρα απόδοση του αρχικού κεφαλαίου! Ο Βρετανός πρώην συνεργάτης του Λιακουνάκου αποκαλύπτει ότι ο Γιώργος Καμάρης, που εμφανιζόταν ως δικαιούχος της εταιρείας Highwood Services Ltd -της οποίας πραγματικός ιδιοκτήτης ήταν ο Γιάννης Σμπώκος-, στις αρχές του 2014 του ζήτησε να ρευστοποιήσει μια μεγάλη επένδυση κτιρίων και ενός κέντρου αποκατάστασης στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας! Μόνο για το 2013 η επένδυση της μίζας απέφερε στον Σμπώκο ποσό 1.137.000 ευρώ. «Η εκτίμηση του μηνιαίου μισθώματος για το κέντρο ιατρικής αποκατάστασης ανερχόταν σε 110.000 ευρώ», αναφέρει ο Κόλεριτζ στο υπόμνημά του, όπου υπολογίζει την εμπορική αξία της επένδυσης σε 31-32 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, όπως αναφέρει ο Βρετανός διαχειριστής των offshore των Λιακουνάκου και Σμπώκου, οι προσπάθειες για πώληση των δύο ακινήτων έχουν αποβεί άκαρπες παρά το γεγονός ότι ενδιαφέρον για την αγορά του επιχειρηματικού κέντρου και του κέντρου αποκατάστασης έδειξε ο κολοσσός Gazprom. «Η Ρωσία ανέστειλε κάθε άλλη επένδυση μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία», σημειώνει ο Κόλεριτζ κι έτσι αρχειοθετήθηκαν οι ελπίδες του κ. Καμάρη να εκποιήσει τα ακίνητα της Αγίας Πετρούπολης στα οποία είχε επενδύσει μέρος της μίζας ο καταδικασθείς σε ισόβια για την προμήθεια του συστήματος «Ερμής 2» και σε κάθειρξη 16 ετών για την υπόθεση των ρωσικών Tor-M1 Γιάννης Σμπώκος.

«Ο Κόλεριτζ ανέφερε ότι τα χρήματα του Σμπώκου επενδύθηκαν για την αγορά ενός συγκροτήματος κτιρίων, εμβαδού χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων, στην Αγία Πετρούπολη Ρωσίας, το οποίο ανήκει στην εταιρεία real estate με την επωνυμία Varshavsky. Ποσοστό 65% της εταιρείας αυτής ανήκει στην εταιρεία με την επωνυμία Highwood», παραδέχθηκε ο Γιώργος Καμάρης στην κατάθεσή του στην Εισαγγελία Διαφθοράς, στις 11 Νοεμβρίου 2014. Επειτα από σχεδόν τρία χρόνια ερευνών, καθώς η κύρια ανάκριση για τα ιπτάμενα ραντάρ Erieye ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2013, οι εισαγγελικές και ανακριτικές αρχές μπόρεσαν να στοιχειοθετήσουν τις εγκληματικές πράξεις όσων επιχειρηματιών δωροδόκησαν αλλά και όσων πολιτικών προσώπων δεν δίστασαν να πουλήσουν την υπογραφή με την οποία συναινούσαν στην αγορά οπλικών συστημάτων, αδιαφορώντας αν τα όπλα ήταν υπερτιμολογημένα, πόσο επιβαρύνονταν τα ελλείμματα ή το χρέος και ποια η χρησιμότητα των προγραμμάτων για τη θωράκιση της εθνικής άμυνας της χώρας.

Το SMS που άναψε φωτιές

Βεβαίως η διάθεση που έδειξε ο Πίτερ Κόλεριτζ να βοηθήσει δεν είναι άσχετη ούτε και ανεξάρτητη από το γεγονός ότι με διάταξη των ελληνικών αρχών και έπειτα από συνεργασία των αρμόδιων υπηρεσιών του Μονακό δεσμεύτηκε ο τραπεζικός λογαριασμός του 69χρονου στην Banque Populaire Cote d’Azur... Την Κυριακή 6 Δεκεμβρίου, το www.protothema.gr αποκάλυψε ένα γραπτό μήνυμα που είχε στείλει από το κινητό του ο Θωμάς Λιακουνάκος στον Πίτερ Κόλεριτζ. Ο Βρετανός έλαβε το SMS στο κινητό του στις 10 Ιουνίου του 2014 και ώρα 16.10. Την εποχή εκείνη βρισκόταν σε εξέλιξη η προκαταρκτική εξέταση για διάφορα εξοπλιστικά προγράμματα και τόσο ο Θωμάς Λιακουνάκος όσο και ο Πίτερ Κόλεριτζ θεωρούνταν ύποπτοι για τη διάπραξη εγκληματικών πράξεων. Ο προφυλακισμένος επιχειρηματίας καλούσε τον παλιό έμπιστο συνεργάτη του να καταθέσει στις ελληνικές αρχές και εμμέσως υποσχόταν ότι οι φάκελοι της υπόθεσης μπορεί να κλείσουν χωρίς ο Πίτερ Κόλεριτζ να λάβει καν επίσημη πρόσκληση και δίχως -πολύ περισσότερο- ο Βρετανός να καταστεί κατηγορούμενος για την υπόθεση με τις μίζες.

Με βάση όσα αναφέρονται στο SMS, ο τότε ύποπτος και σήμερα προφυλακισμένος Θωμάς Λιακουνάκος εμφανίζεται να μεσολαβεί μεταξύ των δικαστικών και εισαγγελικών αρχών και του επίσης υπόπτου -και πλέον κατηγορούμενου- Πίτερ Κόλεριτζ. Πώς όμως μεσολαβούσε ο επιχειρηματίας για να συναντηθεί ένας εισαγγελικός λειτουργός με τον πρώην στενό του συνεργάτη και ύποπτο για διάπραξη εγκληματικών πράξεων; Τι είδους συνάντηση ήταν αυτή που ο Θωμάς Λιακουνάκος πρότεινε στον δικηγόρο και διαχειριστή των offshore εταιρειών του μέσω των οποίων διακινούνταν οι μίζες για τα εξοπλιστικά; Με ποιον τρόπο θα έκλεινε η υπόθεση της εμπλοκής τους στις δωροδοκίες κρατικών υπαλλήλων και πρώην υπουργών, όπως τουλάχιστον υποσχόταν ο προφυλακισμένος επιχειρηματίας Θωμάς Λιακουνάκος στον Βρετανό;
Ερωτήματα δημιουργούνται διότι κατά την απολογία του Κόλεριτζ στις 28 Νοεμβρίου ο ίδιος δεν ρωτήθηκε ούτε από τους ανακριτές, ούτε από τους παριστάμενους εισαγγελείς για το SMS που δημοσίευσε το protothema.gr. Από την απολογία και το απολογητικό υπόμνημα του Θωμά Λιακουνάκου προκύπτει, πάντως, ότι ο επιχειρηματίας είχε ένα συγκεκριμένο σχέδιο, το οποίο είχαν αντιληφθεί κάποιοι δημόσιοι λειτουργοί και τον συνέδραμαν ώστε να το υλοποιήσει ή εξαπατούσε ανακριτές και εισαγγελείς με τους οποίους συναντιόταν και προσωπικώς, κάτι το οποίο δεν είναι απαραιτήτως παράνομο, ωστόσο δεν είναι σύνηθες στην Ελλάδα.

Στις 8 Δεκεμβρίου του 2015, δηλαδή δύο ημέρες μετά τη δημοσιοποίηση του περιβόητου SMS, ο αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης αρμόδιος για θέματα Διαφθοράς Δημήτρης Παπαγγελόπουλος ζήτησε ενημέρωση και ενδελεχή έρευνα από την ηγεσία του Αρείου Πάγου. Ο κ. Παπαγγελόπουλος απέστειλε στην πρόεδρο και την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Βασιλική Θάνου και Ευτέρπη Κουτζαμάνη αντίστοιχα, τα σχετικά δημοσιεύματα από το protothema.gr και την εφημερίδα «Βήμα» προκειμένου, όπως έγραφε, «να λάβετε γνώση και να μας ενημερώσετε σχετικά για την υπόθεση αυτή». Παραλλήλως -από μια απλή δημοσιογραφική επισκόπηση των εγγράφων- προκύπτει μια βραδύτητα στον χειρισμό της όλης υπόθεσης, στην άσκηση διώξεων και στη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων του κατηγορούμενου Θωμά Λιακουνάκου. Πιθανώς η καθυστέρηση αυτή να οφείλεται στον όγκο και στο πολύπλοκο της υπόθεσης. Μπορεί, όμως, να αποκλειστεί πλήρως το ενδεχόμενο μειωμένης ικανότητας ή ακόμη και έλλειψης βούλησης;



Το SMS που απέστειλε ο Θωμάς Λιακουνάκος στον Πίτερ Κόλεριτζ, το οποίο αποκάλυψε το protothema.gr στις 6 Δεκεμβρίου. Με βάση όσα αναφέρονται σε αυτό, ο Λιακουνάκος εμφανίζεται να μεσολαβεί μεταξύ των δικαστικών αρχών και του επίσης ύποπτου -και πλέον κατηγορούμενου- Κόλεριτζ
 

Ζητούνται απαντήσεις

Από τη μέχρι τώρα πορεία των ερευνών προκύπτουν και άλλα ερωτήματα στα οποία, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, αναζητούνται απαντήσεις:

■ Γιατί, ενώ είχε αρχίσει η κύρια ανάκριση, τα έγγραφα με τους τραπεζικούς λογαριασμούς του Θωμά Λιακουνάκου που είχαν αποσταλεί από την Εισαγγελία Μονακό παρέμεναν στην Εισαγγελία Διαφθοράς και δεν είχαν διαβιβαστεί με την έναρξη της κύριας ανάκρισης στην ανακρίτρια, στην οποία και απεστάλησαν τον Ιούνιο του 2015 έπειτα από αρκετούς μήνες; Επισημαίνεται ότι οι κρατικές υπηρεσίες του Μονακό είχαν στείλει στις ελληνικές αρχές τα στοιχεία που πιστοποιούσαν τη σχέση του Θωμά Λιακουνάκου με την Interaction και αποδείκνυαν ότι ο επιχειρηματίας ήταν ο πραγματικός δικαιούχος των λογαριασμών στην HSBC σταδιακά από τον Μάιο του 2015. Αξίζει να σημειωθεί ότι με την έναρξη της κύριας ανάκρισης, ό,τι έγγραφα έχουν οι αρμόδιοι εισαγγελείς τα δίνουν στους ανακριτές. Στην περίπτωση του Θωμά Λιακουνάκου φαίνεται ότι μέρος των εγγράφων που είχαν έρθει από το Μονακό και τα οποία ζητήθηκαν από την ανακρίτρια στις 17 Ιουλίου του 2015 εστάλη από την Εισαγγελία Διαφθοράς στις 5 Αυγούστου. Ολόκληρος ο φάκελος με τα στοιχεία που εστάλησαν από τις δικαστικές αρχές του Μονακό, στις οποίες είχε υποβληθεί έγγραφο δικαστικής συνδρομής, προωθήθηκε στην ανακρίτρια πριν από λίγες ημέρες - και συγκεκριμένα στις 27 Νοεμβρίου 2015.

■ Γιατί ούτε η Εισαγγελία, όταν διενήργησε προκαταρκτική εξέταση, ούτε η ανακρίτρια που διενεργεί την κύρια ανάκριση δεν δέσμευσαν παράλληλα με την προφυλάκιση του Θωμά Λιακουνάκου όλους τους προσωπικούς, ατομικούς ή κοινούς λογαριασμούς του όπου έχουν εμβαστεί και καταλήξει «βρώμικα» χρήματα, τα οποία κατά το κατηγορητήριο προέρχονταν από εγκληματικές δραστηριότητες; Σημειώνεται ότι σε όλους τους άλλους κατηγορούμενους για εγκλήματα διαφθοράς στα εξοπλιστικά προγράμματα αλλά και σε άλλες υποθέσεις, όπως της Siemens, δεσμεύονται οι προσωπικοί, κοινοί και εταιρικοί τραπεζικοί λογαριασμοί, είτε από τον εισαγγελέα είτε από τον ανακριτή. Σε όλες τις υποθέσεις διαφθοράς η Εισαγγελία ή ο ανακριτής δεσμεύουν τουλάχιστον μέχρι το ποσό της μίζας όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία του κατηγορούμενου, δηλαδή σπίτια, οικόπεδα, λογαριασμούς, μετοχές κ.λπ. Στην περίπτωση Λιακουνάκου, όμως, η δέσμευση των λογαριασμών αποφασίστηκε μόλις προχθές Παρασκευή. Μέχρι τότε οι αρμόδιες εισαγγελικές αρχές έλεγαν ότι έχουν κατασχεθεί οι τραπεζικοί λογαριασμοί των Interaction και Highwood, που βρίσκονται στο ανακριτικό στόχαστρο εδώ και χρόνια και επομένως οι κατηγορούμενοι ενδέχεται να τους είχαν εγκαίρως αδειάσει.