ΣΥΡΙΖΑ: Εσωτερικές ανακατατάξεις ενόψει της επόμενης ημέρας του επώδυνου συμβιβασμού

Για ένα αριστερό κόμμα που κατακτά την εξουσία η αλλοίωση της πολιτικής του φυσιογνωμίας και οι σχέσεις του με την κυβέρνηση είναι ούτως ή άλλως υπαρξιακής τάξης ζήτημα. 

Στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ τα πράγματα μπερδεύονται ακόμη περισσότερο λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας και της διαφαινόμενης επώδυνης συμφωνίας με τους δανειστές που ήδη δοκιμάζει τις εσωκομματικές αντοχές καθώς αναγκάζει τα αριστερά στελέχη να βάλλουν πολύ νερό στο κρασί τους. Στο πλαίσιο αυτό παρασκηνιακά προς το παρόν σχεδόν “συνωμοτικά” και μακρυά από τα “αστικά” Μέσα Ενημέρωσης που δεν τα εμπιστεύονται, οι τάσεις οι κινήσεις και τα πρόσωπα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ αναδιατάσσονται, αναπτύσσουν κινητικότητα και επαναπροσδιορίζουν τους συσχετισμούς ισχύος. Όλοι παίρνουν θέση ενόψει της επόμενης ημέρας που θα σημάνει για την κυβέρνηση και το κόμμα η συμφωνία με τους δανειστές. 

Δεξιά Αριστερή Ενότητά για στήριξη της κυβέρνησης

 
Η πιο πρόσφατη κίνηση προέρχεται από ομάδα στελεχών που θεωρούνται η δεξιά πτέρυγα της προεδρικής πλειοψηφίας(ΑΡΕΝ). Ο πυρήνας που αποτελείται από τους κκ.κ Νάσο Ηλιόπουλο, Γιάννη Μπουρνούς, Στέλιο Παππά, Κώστα Πουλάκη και Γιάννη Μπασκόζο και ήδη αποκαλούνται μέσα στο κόμμα Δεξιά Αριστερή Ενότητα (Δεξ.Αρ. Εν) υπό την επωνυμία Ενωτική Κίνηση προχώρησαν στο τέλος Μαρτίου σε συγκέντρωση για το τί μέλλει γενέσθαι στον ΣΥΡΙΖΑ. Αν και λένε ότι δεν σκοπεύουν να διασπάσουν την προεδρική πλειοψηφία και να δημιουργήσουν νέα τάση στις 24 Μαίου προχωρούν στην οργάνωση πανελλαδικής συνδιάσκεψης ενώ ήδη είναι σε εξέλιξη ζυμώσεις με στελέχη σε όλα τα επίπεδα της τοπικής αυτοδιοίκησης και του συνδικαλισμού. Εκ των πραγμάτων η ομάδα κινείται στην κατεύθυνση της προετοιμασίας για πιο ενεργή στήριξη της κυβέρνησης ενόψει των αλλαγών που θα επιφέρει η κυοφορούμενη συμφωνία με τους δανειστές αλλά και ενδεχομένως να αντιμετωπιστούν εσωκομματικές αντιδράσεις από άλλες ομάδες. 

Οι υπόλοιπες τάσεις όμως της προεδρικής πλειοψηφίας είτε δεν συμφωνούν είτε τηρούν στάση αναμονής. Επιφυλακτική είναι “Πλατφόρμα 2010” του Δημήτρη Παπαδημούλη που θέλει μία πιο ενωτική τακτική -ο οποίος άλλωστε είναι και σε διαφωνία με το άλλο κορυφαίο στέλεχος την κ. Ρένα Δούρου-και με τον οποίο συμφωνούν οι κ.κ. Γιάννης Μπαλάφας, Παναγιώτης Ρήγας, Σία Αναγνωστοπούλου. Σε κοινή σύσκεψη των στελεχών των δύο τάσεων, της Ενωτικής Κίνησης και της Πλατφόρμας 2010 που έγινε πριν από μερικές εβδομάδες δεν υπήρξε ακόμη τουλάχιστον συμφωνία για συμπόρευση. Τις δικές τους κινήσεις όμως κάνουν και οι επίσης προεδρικοί “53” οι οποίοι παράλληλα παρακολουθούν και τις ζυμώσεις των δύο άλλων τάσεων. Πριν από δύο εβδομάδες οι “53” που έχουν αυξηθεί το τελευταίο διάστημα πραγματοποίησαν ανοιχτή εκδήλωση στο Γκάζι με θέμα “Ο ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση και το κράτος. Σχέδιο κοινωνικού μετασχηματισμού σε συνθήκες πολιτικών εκβιασμών και οικονομικής ομηρείας”. Ενώ η τάση συμμερίζεται τον προβληματισμό για την πορεία του κόμματος και της κυβέρνησης ο θεσμικός ρόλος που έχουν αποκτήσει στελέχη της όπως ο γραμματέας Τάσος Κορωνάκης, ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Χρήστος Μαντάς και ο κ. Χριστόφορος Παπαδόπουλος που έχει επιφορτιστεί με την διαμεσολάβηση μεταξύ κόμματος κυβέρνησης την καθιστούν προσεκτική. Κοντά στους 53 είναι πάντως και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Γαβριήλ Σακελλαρίδης και η εκπρόσωπος του κόμματος κα Ράνια Σβίγγου. Εξ άλλου κορυφαίο στέλεχος μεταξύ των 53 είναι ο αναπληρωτής υπουργός υπουργός κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος που στο κυβερνητικό πεδίο είναι κοντά στον αντιπρόεδρο κ. Γιάννη Δραγασάκη. και σε απόσταση με τον κ. Γιάννη Βαρουφάκη. Αποστάσεις από τις εσωκομματικές κινήσεις είτε από τα δεξιά είτε από τα αριστέρα κρατούν επί του παρόντος και οι υπουργοί κ.κ. Νίκος Βούτσης, Αλέκος Φλαμπουράρης και Πάνος Σκουρλέτης. 

Αριστερή μειοψηφία

Στην αντίπερα όχθη τώρα της “αριστερής μειοψηφίας” επίσης υπάρχει προβληματισμός και κινητικότητα. Το Αριστερό Ρεύμα του κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη υποβαθμίζει την Ενωτική Κίνηση της Δεξ.Αρ.Εν θεωρώντας ότι δεν έχει ιδιαίτερη σημασία ενώ δεν προβλέπουν ότι θα υπάρξουν έντονες αναταράξεις μετά την συμφωνία κυβέρνησης - δανειστών. Το Αριστερό Ρεύμα προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στους κυβερνητικούς και κομματικούς θώκους που κατέχει -Λαφαζάνης, Στρατούλης, Καλύβης- και στην θέση του ότι η κυβέρνηση πρέπει να παραμείνει στην εφαρμογή του προγράμματος της Θεσσαλονίκης και να μην υποκύψει στους εκβιασμούς των δανειστών. Παρότι στην πρόσφατη τακτική πανελλαδική συνάντηση του Ρεύματος υπήρξαν και προτάσεις για αντιπαράθεση με την ηγεσία ειδικά αν δείξει ότι υποχωρεί εν τούτοις ξεκαθαρίστηκε ότι δεν εξετάζεται η αποχώρηση από την κυβέρνηση. 
Στο πλαίσιο αυτό η τοποθέτηση του κ. Λαφαζάνη στην Κοινοβουλευτική Ομάδα την περασμένη Πέμπτη ότι “ενώ υπάρχουν σοβαρά θέματα εμείς ασχολούμαστε με λειτουργικά και διαδικαστικά ζητήματα και ότι θα πρέπει να συγκλιθεί ξανά η ΚΟ υπό τον πρωθυπουργό για να συζητήσει την πορεία της διαπραγμάτευσης” έχει τον χαρακτήρα προετοιμασίας για την συμφωνία που έρχεται. Οι βουλευτές του Αριστερού Ρεύματος θέλουν σε κάθε περίπτωση να καταγράψουν την κριτική και την διαφωνία τους παρότι δεν είναι διατεθειμένοι να αποχωρήσουν. Όσον αφορά την πρόταση για συνεδρίαση της ΚΟ άλλοι βουλευτές πάντως έλεγαν: “αυτά δεν είναι σοβαρά, η διαπραγμάτευση δεν μπορεί να γίνεται σε ανοικτή γραμμή με τα κομματικά όργανα”. 

Οι υπόλοιπες ομάδες όμως και τάσεις της Αριστερής Πλατφόρμας παρότι δεν διαχωρίζουν την θέση τους από το Ρεύμα ετοιμάζονται για εσωκομματική σύγκρουση. Οι επιμέρους αριστερές τάσεις - ΔΕΑ, το “Κόκκινο”, η ΑΠΟ- που συγκροτούν το “Κόκκινο Δίκτυο” στο οποίο εντάσσονται και οι βουλευτίνες Ιωάννα Γαιτάνη και Ελένη Ψαρρέα συγκάλεσαν μετά από καιρό ηρεμίας την δική τους πανελλαδική συνδιάσκεψη. Ο κ. Αντώνης Νταβανέλος από τη αρχή δεν έκρυβε τις επιφλάξεις του για την τακτική της κυβέρνησης και την έλλειψη προετοιμασίας για σύγκρουση με τους δανειστές ενώ στις συνεδριάσεις των κομματικών οργάνων έχει μιλήσει για “σοσιαλφιλελεύθερο πυρήνα της κυβέρνησης”. Το “Κόκκινο Δίκτυο” που απηύθηνε έκκληση για συμμετοχή σε στελέχη που δεν είναι ενταγμένα στο Ρεύμα ξεκαθαρίζει ότι θα εργαστεί για την διαμόρφωση μίας σαφούς αριστερής πτέρυγας μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να αποκλείει και συνεργασία με στελέχη της πλειοψηφίας -όχι βέβαια της Δεξ.Αρ. Εν. με την οποία τους χωρίζει μεγάλη απόσταση. Στο πλαίσιο της ευρύτερης κινητικότητας η ΚΟΕ εμφανίζεται διχασμένη με τον κ. Ρούντι Ρινάλντι να ασκεί κριτική στον πρωθυπουργό. Μία από τις αναμενόμενες μετακινήσεις ήταν του κ. Γιάννη Μηλιού ο οποίος αποστασιοποιήθηκε από την δεξιά πτέρυγα των προεδρικών μετά την κριτική που άσκησε στον κ. Βαρουφάκη και στην οικονομική πολιτική και κυττάζει προς την αριστερή πλευρά του κόμματος ενώ συμμετείχε στην πανελλαδική συνδιάσκεψη του Κόκκινου Δικτύου. 

Όλα αυτά που ήταν η συνήθης κομματική ζωή του ΣΥΡΙΖΑ αποκτούν διαφορετική σημασία λόγω της άσκησης της εξουσίας. Η ηγεσία χρειάζεται το κόμμα για να διατηρήσει και να διευρύνει κοινωνικά ερρείσματα. Αφετέρου στις κινήσεις μετέχουν και βουλευτές που διατηρούν την ιδεολογική τους σκευή και η στάση των οποίων στις κρίσιμες ψηφοφορίες που υπάρχουν μπροστά θα επηρεάσουν το ευρύτερο πολιτικό τοπίο. Όλα θα κριθούν από το μέγεθος του συμβιβασμού. Ακόμη και οι αριστερές τάσεις θεωρούν ότι ο κ. Τσίπρας έχει κόκκινες γραμμές στο εργασιακό και στο ασφαλιστικό. Εάν όμως ο πρωθυπουργός πιεστεί ώστε να τις παραβιάσει για να μην χρεοκοπήσει δεν είναι βέβαιο ότι όλοι όσοι συντάσσονται μαζί του θα τον ακολουθήσουν. Κάπως έτσι ανοίγει χαραμάδα για τα σενάρια αλλαγών στον κυβερνητικό συνασπισμό.