Η Ζωή στη Βουλή είναι ωραία

Λίγες μέρες μετά τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, η μαραθώνια κλειστή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας δεν διέθετε την παραμικρή ρομαντική ατμόσφαιρα. Οι απόψεις πολλές και διάφορες -σχεδόν ατελείωτες- και η συμφωνία συγκεκριμένη: κανείς στην ομιλία του για την πολυσυζητημένη Συμφωνία των Βρυξελλών δεν θα υπερέβαινε το πεντάλεπτο που αντιστοιχούσε ώστε να μπορέσουν να φτάσουν εγκαίρως στην κρίσιμη ψηφοφορία. Μόνο που η Ζωή Κωνσταντοπούλου, καταφανώς επικριτική ως προς συγκεκριμένες λεπτές αποχρώσεις της «επώδυνης», όπως χαρακτηρίστηκε, συμφωνίας, συνεχίζει ακάθεκτη τον λόγο της, παραθέτοντας ήδη δέκα ολόκληρα λεπτά αναλυτικής επιχειρηματολογίας. Κάποιος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ της ζητάει να ολοκληρώσει σύντομα, για να λάβει την αποστομωτική απάντηση από τη Ζωή: «Θα αστειεύεστε βέβαια!».

Το επιβεβαιωμένο περιστατικό δεν είναι μόνο χαρακτηριστικό της ιδιοσυγκρασίας της Ζωής Κωσταντοπούλου αλλά και της αποφασιστικότητάς της που φτάνει και ενίοτε ξεπερνά τα όρια της σύγκρουσης. Κανείς δεν είναι ικανός να αστειευτεί με τη σημερινή πρόεδρο της Βουλής για έναν και βασικό λόγο: γιατί η ίδια παίρνει τον ρόλο της και τη θέση της απολύτως στα σοβαρά. Εχοντας μετατρέψει τη Βουλή σε one woman’s show και τα μίντια σε διαρκές παρατηρητήριο των κινήσεών της, δεν δείχνει να αστειεύεται. Είναι αποφασισμένη να τραβήξει το σκοινί με όλους όσοι την αντιπαλεύουν ακόμη κι από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, να διεκδικήσει τα δικαιώματα των ομάδων του που πιστεύει ότι βάλλονται, να εξαντλήσει το γράμμα του νόμου ακόμη και με τον πιο τυπολατρικό τρόπο, να συγκρουστεί με βουλευτές και να προκαλέσει πλήθος σχολίων που δεν μένουν μόνο στο προαύλιο της Βουλής. Για την ώρα η Ζωή Κωνσταντοπούλου είναι το πρόσωπο που δεν λείπει λεπτό από την επικαιρότητα, η γυναίκα που έχει επιβάλει το ξενύχτι στον καθημερινό κοινοβουλευτικό προγραμματισμό, ο άνθρωπος που μπορεί να φτάσει την ίδια στιγμή πρώην και νυν πρωθυπουργό -για διαφορετικούς λόγους τον καθένα- στα όριά τους, εξοντώνοντας παράλληλα το προσωπικό της Βουλής και τους κοινοβουλευτικούς της αντιπάλους. Ισως τελικά κανείς να μην μπορεί να τα βάλει με τη χαλκέντερη Ζωή, προφανώς επειδή η ίδια είναι ικανή, αν το θεωρήσει επιβεβλημένο, να αντιστρατευτεί στον εαυτό της. Γιατί αυτό που οι περισσότεροι περιγράφουν ως «τρελαμένη Ζωή» είναι η γυναίκα που αρνείται να υποταχθεί σε ό,τι ο κοινός λόγος εκλαμβάνει ως νόρμα και που οι βουλευτές θεωρούν προσαρμοστική και λογική συμπεριφορά. Υπακούοντας δηλαδή στο λατινικό «dura lex sed lex» δεν θα παρεκκλίνει σπιθαμή από την αυστηρή μοναχική πορεία που έχει χαράξει η ίδια ως κανόνα για τον εαυτό της. Οταν καταφέρνεις να διαμορφώσεις έναν ιδιότυπο κόσμο όπου πρωταγωνιστεί ο νόμος κατά της αδικίας, τότε τα περιθώρια υποχώρησης είναι λίγα. Είναι σαν μια αλυσίδα που έχει σφυρηλατήσει με πρώτη ύλη τη σύγκρουση με οτιδήποτε η ίδια θεωρεί κατά καιρούς εχθρό. Κάθε κανόνας είναι συνδεδεμένος με έναν άλλο, κάθε βέλος έχει, δικανικώ τω τρόπω, στόχο ένα αντίπαλο δέος. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου, που σήμερα διοργανώνει εξεταστικές επιτροπές επειδή θεωρεί ότι είναι αυτές που θα πατάξουν τα συμφέροντα, ενδεχομένως να είναι η ίδια με τη νεαρή Ζωή που έκανε τα μεταπτυχιακά της στη Σορβόνη επιλέγοντας ως θέμα το οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά. Ακόμα και οι δάσκαλοί της στο σχολείο εξακολουθούν να την περιγράφουν ως «ανεξάρτητο πνεύμα», μια γυναίκα που από μικρή αποκλείστηκε σε ένα δικό της σύμπαν γεμάτο κανόνες και αποφασίζοντας να ζήσει ξέχωρα από όλους. Να κοιτάζει τα αστέρια και μετά να στρέφεται στον εαυτό της - σαν τους παλιούς ομφαλοσκόπους που επαναλάμβαναν τις ίδιες προσευχές για να επικοινωνήσουν με τον Θεό. Και ο προσωπικός θεός της Ζωής Κωνσταντοπούλου, πέρα από αυτόν της Δικαιοσύνης, είναι σίγουρα τα πιστεύω της.

Αυτό συμπεραίνει κανείς από μια έρευνα σχετικά με τα έργα και τις ημέρες της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Στο ερώτημα που θέσαμε σε γνωστούς, φίλους, συντρόφους, αλλά και εχθρούς της σημερινής προέδρου της Βουλής για το κατά πόσο είναι παράλογη ή απολύτως συνειδητοποιημένη, η απάντηση ήταν η ίδια. Δεν υπάρχει περίπτωση η Ζωή να μην ξέρει ποτέ τι κάνει, να μην αφορμάται από συγκεκριμένη στρατηγική. Μόνο που λόγω ιδιοσυγκρασίας και χαρακτήρα λειτουργεί πάντα ακραία: οι θέσεις της θα φτάσουν να εξαντλήσουν τα όρια της εμπεριστατωμένης παράθεσης και λογικής και θα γίνουν ενίοτε κανονιστική επιβολή. Με τον ίδιο τρόπο που η Ζωή, λένε όσοι την ξέρουν, μπορεί να βγάλει εκτός εαυτού τους συναδέλφους της, μπορείς να τη δεις να διασκεδάζει μέχρι πρωίας: να χορεύει ακατάπαυστα, να γελάει δυνατά και να χαίρεται με αυτό που οι περισσότεροι ορίζουν ως καθαρή διασκέδαση. Μπορείς να περάσεις υπέροχα μαζί της πίνοντας ρακές και την επόμενη μέρα να φας τα συκώτια σου στη Βουλή με αφορμή συγκεκριμένη τροπολογία. Δεν υπάρχει μέσος όρος στον τρόπο που αντιλαμβάνεται και «εκτελεί» την πραγματικότητα - ενίοτε και τους γύρω της. «Σκυλί στη δουλειά της», μας λέει κοινοβουλευτικός συντάκτης, «που μπορεί να δουλεύει σερί πάνω από δώδεκα ώρες την ημέρα». Είναι η γυναίκα που έχει καταφέρει να μείνει για έξι ολόκληρες ώρες -να φύγει δηλαδή στις έξι το πρωί- στο κοινοβουλευτικό βήμα, αλλά και αυτή που έχει κρατήσει για αντίστοιχες ώρες υπαλλήλους της Βουλής έξω από το γραφείο της προκειμένου να εκτελέσουν εντολή της. Αλλά επειδή στις όποιες «σαδιστικές» τάσεις μπορεί να της καταλογίζουν πάντα λανθάνουν μαζοχιστικά δεδομένα, η πρόεδρος της Βουλής μπορεί να εξαντλήσει τα όρια ακόμα και σε προσωπικό, σωματικό επίπεδο.

Το κρεβατάκι που χρησιμοποιούνταν στο αλλοτινό γραφείο του Δημήτρη Σιούφα τις ταραγμένες μέρες του 2008, προκειμένου να μπορεί να κοιμάται κανείς σε κρίσιμες νύχτες στη Βουλή, επιστρατεύεται διαρκώς τελευταία από τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Οι φήμες λένε ότι έχει περάσει μέρες και νύχτες χωρίς να πάει σπίτι της, επιβάλλοντας ένα αντίστοιχο ωράριο και στους υπαλλήλους αλλά και στους βουλευτές. Το αστείο που θέλει τη Βουλή να έχει γίνει after δεν είναι εν προκειμένω χαριτωμένο κλισέ, αλλά απόλυτη εμπειρικά διαπιστωμένη πραγματικότητα.

Μοναχική πλην τίμια καουμπόισσα

Γι’ αυτό και το sur mesure ωράριο της Βουλής, απόλυτα προσαρμοσμένο στο βιολογικό ωράριο της Ζωής Κωνσταντοπούλου που της αρέσει να κοιμάται τη μέρα και να δουλεύει τη νύχτα, έχει επιβληθεί, όπως και τόσα άλλα, ως απαράβατος κανόνας: οι τελευταίες συνεδριάσεις συνοδεύονται με το απαραίτητο κάπνισμα τις πρώτες ώρες της αυγής και με τις γνωστές φωτογραφίες των βουλευτών να κοιμούνται στα έδρανα λίγο πριν από την κρίσιμη ώρα της ψηφοφορίας. Οσοι γνωρίζουν τη Ζωή λένε πως όταν επιλέγει έναν συγκεκριμένο δρόμο δεν υπάρχει περίπτωση να μην τον ακολουθήσει παρασυρμένη από ένα δικό της ιδιόμορφο δαιμόνιο. Στις καλές στιγμές αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε «σωστές» και σαφείς επιλογές, όπως έγινε κάποτε με τον σοφό Σωκράτη. Σε κακές στιγμές, όμως, θα μπορούσε κανείς να οδηγηθεί σε άλλη φάση, όπως σε λανθασμένες πράξεις. Γιατί όμως η Ζωή μοιάζει να μην ακούει κανέναν και να μη συνδιαλέγεται; Η μοναχική πλην τίμια καουμπόισσα, που επέλεξε εσκεμμένα να βαδίσει μόνη της και όχι ακριβώς μαζί με τους υπουργούς την ημέρα της ορκωμοσίας, δεν πρόκειται να δεχτεί να υποχωρήσει ούτε βήμα από τη στάση της αν κρίνει ότι αυτή είναι η δέουσα. Η ανάγκη της προσαρμοστικότητας που κινεί το σύμπαν εν προκειμένω μεταμορφώνεται σε εσωτερική επιταγή που φαντάζει σφαγιαστική ακόμη και για την ίδια: είναι αυτή που έφερε στα όριά του τον ίδιο της τον εαυτό διαβάζοντας παράλληλα Διεθνές Δίκαιο και Ποινικό, μηνύοντας ακόμη και τον Χένρι Κίσινγκερ, χωρίς να φοβάται ούτε τα μεγέθη, ούτε την απαραίτητη επάρκεια που έπρεπε να διαθέτει για μια τέτοια δίκη. Εξ ου και το ότι δεν φοβάται να τα βάζει ακόμη και με τον συνταγματολόγο Ευάγγελο Βενιζέλο στις ατελείωτες αντιπαραθέσεις τους για το γράμμα του νόμου της Βουλής ή να κάνει συστάσεις ακόμη και στους ίδιους τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Και όσο εκνευριστική και αδιανόητη κι αν μοιάζει η επιμονή της στο να προβαίνει σε πολιτικό κήρυγμα ξεπερνώντας ενδεχομένως και τον ρόλο της προέδρου της Βουλής, βρίσκει εξήγηση στο ότι η Ζωή Κωνσταντοπούλου πάντα διαμόρφωνε τον δικό της πολιτικό κόσμο. «Μα πάντα έτσι ήταν η Ζωή, είναι η μόνη που δεν ανήκε ποτέ σε καμία τάση του ΣΥΡΙΖΑ παρά μόνο στον εαυτό της», λένε άνθρωποι που τη γνωρίζουν χρόνια. Ενα παράδοξο ένστικτο ασφάλειας την κάνει να κινείται πάντα με τα δικά της στεγανά και τα δικά της όρια, καθώς αρνήθηκε επανειλημμένως να ζητήσει την προστασία συγκεκριμένης τάσης μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ -κάτι που δεν απέφυγε ούτε ο ίδιος ο Τσίπρας- βιώνοντας έναν παράξενο τρόπο προσωπικής ασυλίας. Ενώ δηλαδή όλοι στην πολιτική αναζητούσαν συνάφειες και διαμόρφωναν συγκεκριμένες σχέσεις εξυπηρετώντας γραμμές και συμφέροντα, η Ζωή Κωνσταντοπούλου επέλεγε για τον εαυτό της τον τιμητικό τίτλο του «μαύρου πρόβατου». Αυτό είναι που την έφερε στην πρώτη θέση των προτιμήσεων όσον αφορά στον αριθμό των ψήφων και αυτό είναι που την κάνει ακόμη και σήμερα να απολαμβάνει πολύ μεγάλη υποστήριξη από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ. «Η Ζωή δεν θα έκανε τίποτα αν ήξερε ότι δεν θα είχε ανταπόκριση στο εθνικό ακροατήριο ή δεν θα εξυπηρετούσε τους σκοπούς της», εξομολογείται υψηλόβαθμο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ. Ξέρει καλά ότι αυτά τα «μικρά αντάρτικα» θα της εξασφαλίσουν το μερτικό στη μελλοντική πολιτική κατάσταση, όποια κι αν είναι αυτή. Ο κόσμος ψήφισε την κυβέρνηση επειδή ακριβώς είχε αποφασίσει να συγκρουστεί και αυτό είναι που διατηρεί ακόμη και σήμερα η Ζωή Κωνσταντοπούλου ψηλά στη δική της πολιτική ατζέντα. Με άλλα λόγια, αδυνατεί να αποδεχτεί τη ρεαλιστική στροφή του ΣΥΡΙΖΑ που ορίζει μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα και πρεσβεύει πλέον τον έντιμο έστω συμβιβασμό. Για τη Ζωή Κωσνταντοπούλου οι υπουργοί μπορεί να επέλεξαν να προσαρμοστούν στους κανόνες ή να κάνουν λόγο για κρίσιμες ώρες της Ελλάδας, ο κόσμος όμως έχει άλλη άποψη. Η συνεχιζόμενη ρητορική περί χρεοκοπίας δεν ταυτίζεται με την εθνική αφήγηση για σύγκρουση με τα συμφέροντα και αλλαγή - αυτό είναι που επιτάσσει μια δική της γραμμή πλεύσης, στην οποία παρασύρει όλη τη Βουλή συγκαλώντας την εξεταστική επιτροπή για το χρέος και προκαλώντας αντιδράσεις ακόμη και από τα ίδια τα μέλη της κυβέρνησης. Τη στιγμή που ο Βαρουφάκης τής τραβάει εμφανέστατα το αυτί  λέγοντας πως δεν είναι η καλύτερη στιγμή να συγκροτεί επιτροπές την ώρα που οι διαπραγματεύσεις είναι σε εξέλιξη, η ίδια συνεχίζει ακάθεκτη κάνοντας την εξεταστική, σύμφωνα με τους αντιπάλους της, προσωπικό της στοίχημα. Οπως όταν κάποτε στην Αμερική θρηνούσαν τα θύματα της 11ης Σεπτεμβρίου και εκείνη επέμενε -πόση τόλμη χρειάζεται άραγε;- να κάνει τη διπλωματική της εργασία στο Κολούμπια σε σχέση με τα έκτακτα αντιδημοκρατικά μέτρα της κυβέρνησης Μπους για το θέμα της τρομοκρατίας, έτσι και τώρα βάζει το δάχτυλο στη χαίνουσα πληγή δίχως να φοβάται: συγκροτεί Εξεταστική για τα μνημόνια την ώρα που η συμφωνία που συζητείται φέρει τον τίτλο «Τροποποίηση του Μνημονίου». Και όχι μόνο αυτό, αλλά διοργανώνει και ένα επικοινωνιακό άνοιγμα στο ευρύ κοινό μετατρέποντας, όπως λένε οι αντίπαλοί της, τη Βουλή σε τηλεριάλιτι - για την ακρίβεια σε Ζωή-ριάλιτι.
 

Το Ζωή-ριάλιτι

Προκειμένου να στηρίξει την επιλογή της, λοιπόν, η Ζωή Κωνσταντοπούλου μετατρέπει κυριολεκτικά το Κοινοβούλιο σε πολιτικό ριάλιτι με απευθείας μεταδόσεις από το Κανάλι της Βουλής, σχετική συνέντευξη Τύπου με γκεστ σταρ τον συντονιστή της Επιτροπής Αλήθειας για το χρέος Ερίκ Τουσέν, αλλά και με ειδικό τρέιλερ-βιντεοκλίπ. Η ίδια επικαλέστηκε την παρουσία στην πρώτη συνεδρίαση «των τριών πολιτειακών παραγόντων», εννοώντας τον πρωθυπουργό, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και φυσικά τον εαυτό της! Η αντιπολίτευση είχε ήδη εκφράσει έντονες διαμαρτυρίες που δεν εκλήθη, διαμορφώνοντας άλλον έναν κύκλο αντιπαράθεσης, στον οποίο η Ζωή Κωνσταντοπούλου προτίμησε να απαντήσει από τη σχεδόν πεντάωρη (!) συνέντευξη Τύπου την οποία διοργάνωσε ύστερα από μια μαραθώνια νυχτερινή συνεδρίαση, όπου οι βουλευτές απαθανατίστηκαν καθώς έπαιρναν τον υπνάκο τους εξοντωμένοι πλέον πάνω στα κοινοβουλευτικά έδρανα. Ηδη οι υπάλληλοι της Βουλής φέρονται να είναι έξαλλοι με τα συνεχόμενα εξαντλητικά ξενύχτια - απόδειξη και η μειωμένη απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ στις πρόσφατες συνδικαλιστικές εκλογές τους. Για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, όμως, οι αντιδράσεις των υπαλλήλων δεν έχουν και τόση σημασία μπροστά στην προσδοκία του κόσμου. Γι' αυτόν, εξάλλου, έχει βαλθεί να κάνει ζωντανή, ανοιχτή και ενδιαφέρουσα τη Βουλή, επιβάλλοντας μάλιστα και την παρουσία ενός σχετικού τηλεοπτικού διδύμου που επεξηγεί τα τεκταινόμενα στον πολυτάραχο χώρο του κοινοβουλευτισμού εν είδει περιγραφής ποδοσφαιρικού αγώνα: δύο παρουσιαστές επεξηγούν με όρους απλούς και κατανοητούς μέσα από το Κανάλι της Βουλής τι ακριβώς σημαίνει «ονομαστική ψηφοφορία», «ολομέλεια» κ.ά., πείθοντας τελικά το κοινό ότι οι επιτυχίες της Κοινοβουλευτικής Ομάδας μπορεί να είναι πιο συναρπαστικές και από τα γκολ του Μέσι. Οι υποστηρικτές της προέδρου μιλούν για πρωτοφανές ενδιαφέρον εκ μέρους του κόσμου για τα έργα και τις ημέρες της Βουλής και για αναφανδόν σημασιολογική μεταστροφή ενός αντικειμένου έχθρας και αντιπαλότητας σε αντικείμενο δημόσιου πόθου. Οι αντίπαλοι από την άλλη κάνουν λόγο για πρωτόγνωρες φιέστες στα χρονικά του κοινοβουλευτικού βίου, με τον Αδωνη Γεωργιάδη να τουιτάρει «υπερπαραγωγή τώρα στη Βουλή για την ΣΤ της κας Προέδρου. Τετρακάμερο κλπ... και πού να σφίξουν οι ζέστες...».

Δεν χρειάζεται βέβαια να σφίξουν οι ζέστες ή να ανέβει το πολιτικό θερμόμετρο για να μετατρέψει η πρόεδρος τις συνεδριάσεις της Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου σε ολόκληρη καμπάνια με κεντρικό μότο «Ελέγξέ το - Διάγραψέ το»... Σκηνοθέτης του καλογυρισμένου σποτ, που συνοδεύεται από τραγούδια του Τζον Λένον και ραπ ρυθμούς, είναι ο Αρης Χατζηστεφάνου, βραβευμένος ήδη για μια σειρά ντοκιμαντέρ με αντικείμενο το χρονικό των μνημονίων. Ωστόσο, είναι παράδοξο τη στιγμή που η κυβέρνηση προβληματίζεται για τη διαφορετική χρήση των όρων και την κατάργηση του δίπολου «μνημόνιο - αντιμνημόνιο», η Ζωή να επιμένει να θυμίζει «οικεία» κακά. Φροντίζει μάλιστα να προβληθεί από το Κανάλι της Βουλής εκτός από το σποτ και σχετικό ντοκιμαντέρ που έχει ως αντικείμενο το «αμαρτωλό» μνημόνιο, το οποίο έχει σκηνοθετήσει, κατά σατανική σύμπτωση, ο σκηνοθέτης του πολύκροτου σποτ Αρης Χατζηστεφάνου. Μια προσεκτικότερη εξέταση του βίντεο, πάντως, όχι μόνο δείχνει ανθρώπους αποφασισμένους να πατήσουν το γκάζι στη σύγκρουσή τους με τα μνημόνια, αλλά ακούγονται και φωνές που επαναλαμβάνουν ότι «βαρέθηκα να ακούω νευρικούς, στενόμυαλους υποκριτές», ενόσω σε κάποια εναλλασσόμενα τηλεοπτικά πλάνα εμφανίζονται οι μορφές του Αλέξη Τσίπρα και του Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Ο συνειρμός θα τους έχριζε αμφότερους ηγήτορες αυτού του δυναμικού αγώνα κατά της διαπλοκής, ένας άλλος όμως εξίσου επικίνδυνος θα παρέπεμπε στη σιδερόφρακτη πανοπλία που φοράει ήδη η Ζωή Κωνσταντοπούλου κατά των συμφερόντων - ενίοτε και κατά όλων όσοι μπορούν να σταθούν εμπόδιο στον αγώνα της, που μπορεί να είναι ακόμα και οι ίδιοι οι πρωτοκλασάτοι εκπρόσωποι της κυβέρνησης.

Σύγκρουση και με το Μαξίμου

Γι’ αυτό και δεν δείχνει να φοβάται να τα βάλει και με το ίδιο το Μαξίμου εκδίδοντας δικά της δελτία Τύπου ως Βουλή: ήδη έχει προκαλέσει έντονη δυσφορία στο πρωθυπουργικό περιβάλλον η ανακοίνωσή της για τους διαμαρτυρόμενους που εισέβαλαν στο προαύλιο της Βουλής, ενώ κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει την αντιπαράθεση για το θέμα της ονομαστικής ψηφοφορίας. Ηταν τότε που άνθρωποι από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ επέμεναν ότι η Ζωή Κωνσταντοποπύλου έγινε δέκτης της οργής του πρωθυπουργού, ο οποίος την ανάγκασε να υποχωρήσει στο θέμα της Χρυσής Αυγής με εκφράσεις που δεν επιτρέπεται να αποτυπωθούν στο χαρτί. Παρόντες σε εκείνο το φραστικό επεισόδιο φέρονται να ήταν ο Νίκος Παππάς, ο Νίκος Φίλης και ο Χρήστος Μαντάς. Εκείνη, υπακούοντας στον έξαλλο πρωθυπουργό, αναγκάστηκε να πάρει πίσω την ονομαστική ζητώντας να προχωρήσει η διαδικασία στο επόμενο στάδιο επί των άρθρων της συζήτησης, αλλά και να ρίξει το μπαλάκι στον Αλέξη Τσίπρα: «Ο πρωθυπουργός είναι αυτός που απευθύνθηκε στους βουλευτές και είπε ότι τα πρώτα νομοσχέδια θα τα φέρουμε στη Βουλή και ότι θα σπάσουμε το κατεστημένο», δεν δίστασε να υποστηρίξει. Η άτακτη φυγή εξάλλου ποτέ δεν ταίριαζε στον χαρακτήρα της Ζωής - πόσο μάλλον η απουσία νίκης. Ετσι, ακόμη κι όταν της ανακοινώθηκε ότι δεν θα της παραδοθεί τελικά το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Δικαιοσύνης αλλά η θέση στο Προεδρείο της Βουλής, εκείνη προτίμησε να δείξει ευχαριστημένη και νικήτρια στη μάχη της με την εξουσία.

H flat iron lady

Εσπευσε μάλιστα να προσέλθει στην ορκωμοσία, ενώ δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο για τη θέση της προέδρου της Βουλής, με αμφίεση που δεν άφησε κανέναν αδιάφορο, όπως και οτιδήποτε άλλο κάνει η Ζωή: το έντονο φωσφοριζέ παντελόνι, οι ψηλοτάκουνες κομψές γόβες και το φωσφοριζέ παλτό ήταν το τρίπτυχο που επιβεβαίωνε ότι η πρόεδρος της Βουλής εισήλθε στον πολιτικό, δημόσιο και καθημερινό βίο αποκλειστικά για να εκπλήσσει. Αυτό το σημειολογικό πάρτυ εκφράζει η flat iron κόμμωσή της και το έντονο μακιγιάζ ως φόρος τιμής στις αλησμόνητες μέρες του Ζίγκι Στάρνταστ - ακόμη και τα μοβ, μπλε και πράσινα νύχια που επιλέγει ως απόχρωση κατά τις κρίσιμες ώρες της ψηφοφορίας. Η ουδέτερη λεπτομέρεια που θα άφηνε μια γυναίκα στη γωνία ή στην εξέδρα των εξελίξεων, που θα την έκανε να βουλιάξει στην κατάρα της ανωνυμίας δεν μπορεί να αφορά την επαναστατική φύση μιας κόρης που κατάφερε να ξεπεράσει ακόμη και τον δυναμικό και ονομαστό πατέρα της: ίσως η Ζωή Κωνσταντοπούλου να είναι η μόνη περίπτωση γυναίκας πολιτικού που κατάφερε να υπερβεί τα χνάρια της πολιτικής κληρονομιάς και να μην ταυτιστεί με το προνομιακό δικαίωμα της οικογένειας.

Γιατί ποιος εχέφρων άνθρωπος σήμερα, ακόμη και αντίπαλος, θα μπορούσε να υποστηρίξει πως η Ζωή βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας χάρη στο οικογενειακό όνομα; Και η ίδια φροντίζει να μην κρύβεται πίσω από την ασφάλεια του επωνύμου της - πόσο μάλλον της γυναικείας ιδιότητας, όπως περίτρανα αποδείχτηκε στην περίπτωση της προάσπισης των φεμινιστικών και άλλων δικαιωμάτων από το βήμα της Βουλής. Ανάλογη ευαισθησία που επιδεικνύει όσον αφορά στα γυναικεία δικαιώματα ή στην προάσπιση των μεταναστών -αντιπροσωπία των οποίων έχει σπεύσει η ίδια να δεχτεί στο γραφείο της- δεν φάνηκε να δείχνει, όμως, στην περίπτωση του Νίκου Νικολόπουλου, με τον οποίο διατηρεί αγαστές σχέσεις παρά τις «ρατσιστικές» δηλώσεις για τις οποίες είχε κατηγορηθεί ο ίδιος στο παρελθόν. Ούτε συμβαίνει το ίδιο στην περίπτωση των βουλευτών της Χρυσής Αυγής, προς τους οποίους έχει κατηγορηθεί ότι δείχνει περισσή ευγένεια και ανοχή. Σε ερώτησή μας προς φίλα προσκείμενο στη Ζωή Κωνσταντοπούλου μέλος του ΣΥΡΙΖΑ για το πώς εξηγεί την παράδοξη προάσπιση των θέσεων των Χρυσαυγιτών, πήραμε την απάντηση ότι δεν πρόκειται και τόσο για συγκεκριμένη στρατηγική που αποβλέπει στις ψήφους των ανθρώπων που ταυτίζονται με τον αντιμνημονιακό λόγο της ακροδεξιάς παράταξης. Οσο για την περιστασιακή προάσπιση των θέσεων, αυτή γίνεται ώστε η όποια μελλοντική κόντρα με τους βουλευτές της Χρυσής Αυγής να επιβεβαιώσει την ανάγκη της για «αντικειμενικότητα».

Αλλοι πάλι επιμένουν ότι η Ζωή Κωνσταντοπούλου απλώς θυμίζει στον Αλέξη Τσίπρα, στον ΣΥΡΙΖΑ και στην κυβέρνηση την προέλευσή τους, καθώς είναι αυτοί που ανέκαθεν υποστήριζαν ότι θα ήταν παράδοξο να κριθεί παράνομο το κόμμα της Χρυσής Αυγής για την ίδια την έννομη λειτουργία της Δημοκρατίας. «Το μόνο που κάνει η Ζωή είναι να θυμίζει στο Μαξίμου την ιδεολογική του προέλευση και να οργανώνει την ατζέντα της με βάση το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Αυτό ουσιαστικά είναι που υλοποιεί με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο», επιμένει άνθρωπος που ξέρει. Γι’ αυτό και το Μαξίμου δεν δείχνει να ασπάζεται την αποσυνάγωγη στάση της, που σε στιγμές κρίσιμες φαντάζει έως και επικίνδυνη.

Οι απανωτές επιθέσεις που δέχεται τελευταία η Ζωή, τόσο από την «Αυγή» όσο και από άλλες εφημερίδες φιλικά προσκείμενες στον ΣΥΡΙΖΑ, φέρονται να έχουν ως ενορχηστρωτή τον Νίκο Φίλη, δηλαδή το ίδιο το Μαξίμου - και όχι τυχαία. Οσο κι αν ορισμένοι μιλούν για προσωπική και χρόνια κόντρα που σοβεί ανάμεσα στον Φίλη και τη Ζωή, η αλήθεια είναι ότι ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος δύσκολα θα λειτουργούσε σε ένα τόσο λεπτό ζήτημα ερήμην του πρωθυπουργού. Εξ ου και η άρνηση της Κωνσταντοπούλου να ψηφίσει τη συμφωνία της 25ης Ιανουαρίου στην κλειστή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, καθώς και η σαφής προειδοποίησή της προς τον πρωθυπουργό στη συνέντευξη που παραχώρησε στην Ελλη Στάη: «Θέλει πάρα πολύ μεγάλη προσοχή και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αυτή την προσοχή την καταβάλλουν αυτοί που έχουν αναλάβει το βάρος της διαπραγμάτευσης - και πρωτίστως ο ίδιος ο πρωθυπουργός», ήταν το σαφές προειδοποιητικό μήνυμα που έστελνε από τους τηλεοπτικούς δέκτες η μακιγιαρισμένη με επαναστατικά -κυριολεκτικά και συμβολικά- χρώματα Ζωή Κωνσταντοπούλου. «Θέλει τεράστια προσοχή γιατί είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η συμφωνία που χαρακτηρίστηκε μικρή νίκη θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να την αναστρέψουν και να την αντιστρέψουν με επιχειρήματα ερμηνευτικά επάνω στο κείμενο και γι’ αυτό τον λόγο έχει τεράστια σημασία να πούμε ότι εξακολουθούμε να αμφισβητούμε το χρέος και ζητούμε τη διαγραφή του».

Η ζωή της Ζωής

Το τι μέλλει γενέσθαι μένει επομένως ασαφές, όπως μένει και οτιδήποτε αφορά το όνομα Ζωή Κωνσταντοπούλου: οι βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης λένε ότι ετοιμάζουν πρόταση μομφής κατά της προέδρου της Βουλής, η οποία υπερβαίνει κατά πολύ τον ρόλο της, ενώ προειδοποιητικές αιχμές έχουν αφήσει και οι ίδιοι οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Τίποτα ωστόσο δεν μοιάζει αρκετό να ανακόψει μια γυναίκα με πραγματικά αριστερά αντανακλαστικά και αξιοθαύμαστο ένστικτο -για πολλούς αληθινό και αυθεντικό που αφουγκράζεται τις ανάγκες του κόσμου-, βγαλμένο θαρρείς από την πιο ιδιαίτερη και μοναχική συνθήκη. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου είναι σίγουρα μια περίπτωση και ένας κόσμος από μόνη της, εφιαλτικός, γοητευτικός, ανεξάρτητος, τρομακτικός, πρωτόγνωρος, ιδιόρρυθμος, επαναστατικός πάντοτε, ταυτόχρονα όμως ιδιόμορφα αυθεντικός. Καθετί έχει ένα όνομα. Τα πάντα πρέπει να μάθουμε, να δοκιμάσουμε, να τα βιώσουμε, ακόμη κι αν ξέρουμε ότι θα πληγωθούμε - κάτι τέτοιο είναι για τον κοινοβουλευτικό βίο η μορφή της Ζωής Κωνσταντοπούλου, ικανή για το καλύτερο και το χειρότερο. Ακόμη κι αν πολιτικοί της αντίπαλοι, όπως ο Γεράσιμος Γιακουμάτος, έχουν κατά καιρούς εκφραστεί σεξιστικά απέναντί της αποδίδοντας την έντονη μαχητικότητά της στην απουσία του συζύγου της, ο οποίος είναι υποπλοίαρχος σε υπερπόντιες θαλασσινές διαδρομές, στην περίπτωσή της δεν χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί το όνομα, η δύναμη και η αίγλη κανενός άνδρα - ούτε καν κυβέρνησης και κόμματος. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, η ζωή είναι πάντα η Ζωή, με μικρό ή κεφαλαίο, και δεν έχει καμία σημασία ακόμη και χωρίς επώνυμα.