Γιώργος Κατρούγκαλος στο "Πρώτο Θέμα": «Πάμε για απλή αναλογική»

Την αλλαγή του εκλογικού νόμου προς την απλή αναλογική προαναγγέλλει ο αναπληρωτής υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Γιώργος Κατρούγκαλος μιλώντας στο «ΘΕΜΑ». Ο κ. Κατρούγκαλος, επίσης, σημειώνει ότι προτίθεται να ζητήσει βοήθεια σε θέματα του Δημοσίου από την αμερικανική κυβέρνηση, ενώ αναφέρεται και στις αλλαγές που θα προχωρήσει στη λειτουργία του ΑΣΕΠ. Υπογραμμίζει, δε, ότι δεν πρόκειται να κάνει βήμα πίσω η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους, λέγοντας: «Τις διαπραγματεύσεις εμείς τις κάνουμε στα δύο, όχι στα τέσσερα...». Τέλος, μιλώντας προσωπικά, τάσσεται υπέρ μιας ριζικής αλλαγής του Συντάγματος και όχι μιας αναθεώρησης. Ωστόσο, προς το παρόν τουλάχιστον, φαίνεται ότι η άποψη αυτή μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ παραμένει μειοψηφική.

- Μέχρι ποιου σημείου είναι διατεθειμένη να φτάσει η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους, οι οποίες έχουν ήδη ξεκινήσει; Εχουμε πει και τώρα και προεκλογικά ότι εμείς είμαστε αντίθετοι με την υποταγή, δεν επιδιώκουμε όμως και τη ρήξη. Εχουμε πει, επίσης, ότι δεχόμαστε τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ακόμη και εκείνους που δεν μας αρέσουν, και θα επιδιώξουμε να αλλάξουμε. Αλλωστε, δεν είμαστε μόνοι σε αυτό. Για παράδειγμα, η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου μού είχε αναθέσει μια έκθεση για «Τα κενά δημοκρατικής νομιμοποίησης των κανόνων της οικονομικής διακυβέρνησης» ακριβώς γιατί θεωρεί ότι πολλοί από αυτούς είναι προβληματικοί. Αυτό που δεν δεχόμαστε είναι η συνέχιση των πολιτικών λιτότητας γιατί καταστρέφουν όχι μόνο τη δική μας χώρα, αλλά όλη την Ευρώπη. Την έχουν φτάσει στο χείλος του αποπληθωρισμού και της στασιμότητας, ενώ η οικονομία των ΗΠΑ, όπου αυξήθηκαν οι κατώτατοι μισθοί και ενισχύθηκε η ρευστότητα, τρέχει στο τελευταίο τρίμηνο με ρυθμούς 5%.

- Οι Ευρωπαίοι εταίροι ζητούν να πάρετε πίσω τις διακηρύξεις των πρώτων ημερών, όπως οι επαναπροσλήψεις. Τι απαντάτε; Τις διαπραγματεύσεις εμείς τις κάνουμε στα δύο, όχι στα τέσσερα. Ο καιρός που ψηφισμένα νομοσχέδια -θυμάστε την πρώτη προσπάθεια για τις 100 δόσεις στην Εφορία;- παίρνονταν πίσω με ένα απλό email της τρόικας έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Και αυτό γιατί εμείς πράγματι αντιμετωπίζουμε τους Ευρωπαίους ως εταίρους, όχι ως δυνάστες. Είμαστε συνιδιοκτήτες στην Ευρώπη, όχι νοικάρηδες. Τα όρια σε κάθε τίμιο συμβιβασμό είναι να γίνεται σεβαστή η φωνή του λαού, όπως μίλησε στις εκλογές. Αλλιώς, χάνεται κάτι σημαντικότερο από το ίδιο το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης: η αξιοπρέπειά μας.

- Δεν φοβάστε την επέκταση των αντιδράσεων από πλευράς δανειστών σαν αυτή της κίνησης της ΕΚΤ;

Δεν θα είναι περίπατος η διαπραγμάτευση, ούτε ξαφνικά θα υποκλιθούν από επιφοίτηση στις θέσεις μας οι συνομιλητές μας. Δύο είναι τα ουσιώδη: τη ρευστότητα της οικονομίας την έχουμε εξασφαλίσει. Και οι δανειστές μας έχουν αρχίσει τη διαπραγμάτευση μαζί μας, σε αντίθεση με τις προεκλογικές αντίθετες ψευδοπροφητείες των εγχώριων πολιτικών μας αντιπάλων. Αλλωστε, οι φωνές κατά της λιτότητας όλο και πληθαίνουν.

Νέο Σύνταγμα, των πολιτών

- Με την ιδιότητα του συνταγματολόγου που έχετε, πείτε μου τρία σημεία στην αναθεώρηση του Συντάγματος που θα πρέπει να δει ξανά ο ΣΥΡΙΖΑ. Ακούστε, η Ελλάδα πέρασε μια έντονη και βαθιά κρίση που δεν είναι μόνο οικονομική, είναι και κρίση θεσμών και ηθική και κρίση της πολιτικής γενικότερα. Εχω προσωπικά την αντίληψη ότι χρειάζεται μια συνολική επανεκκίνηση, ένα restart του πολιτικού συστήματος, που δεν μπορεί να δώσει μια απλή αναθεώρηση, αλλά μόνο ένα νέο Σύνταγμα. Αυτό άλλωστε έκανε και ο Ντε Γκολ το 1958 για να αφήσει πίσω του την κρίση της Αλγερίας, μολονότι το προηγούμενο γαλλικό Σύνταγμα ήταν μόνον 12 ετών. Και το νέο αυτό Σύνταγμα δεν θα πρέπει απλώς να περιέχει θεσμούς άμεσης δημοκρατίας -όπως δημοψήφισμα με λαϊκή πρωτοβουλία ή ανακλητότητα των αιρετών αρχόντων-, αλλά το ίδιο να προκύψει με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες. Ενα Σύνταγμα των πολιτών, όχι των πολιτικών.
- Να περιμένουμε την αλλαγή του εκλογικού νόμου; Η Αριστερά από θέση αρχής ήταν πάντα υπέρ της απλής αναλογικής και σέβεται τις αρχές της. Αλλά τα θέματα αυτά είναι αρμοδιότητας του Νίκου Βούτση και από αυτόν θα ακούσετε την εξειδίκευση και τη νομοθετική υλοποίηση των θέσεών μας.

- Οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν ζητήσει τη συνδρομή των εταίρων σε θέματα του Δημοσίου. Σκέφτεστε να πράξετε κάτι αντίστοιχο; Βεβαίως, γιατί όχι, εφόσον εφαρμόζουμε το δικό μας πρόγραμμα και όχι το δικό τους; Και μάλιστα γιατί μόνο των εταίρων μας; Οπως αξιοποιήσαμε τη βοήθεια αμερικανικού τεχνικού κλιμακίου για τα θέματα οικονομικών ελέγχων, θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε την εμπειρία τους και σε τομείς αναδιοργάνωσης της διοίκησης, με τη δική μας λογική πάντα, όχι με τη δική τους. Γιατί να μη μας δώσουν, π.χ., συγκριτικά στοιχεία για το πώς έχουν αντιμετωπίσει οι ίδιοι θέματα που περιλαμβάνονται στις δικές μας μείζονες μεταρρυθμίσεις, όπως η λογοδοσία της διοίκησης στην κοινωνία; Μάλιστα, αντιλαμβάνομαι κάτι τέτοιο ως πράξη ποιητικής δικαιοσύνης, ως μια ιδιότυπη ειρωνεία της ιστορίας, να στηρίζουν το δικό μας σχέδιο για το νέο, δημοκρατικό και αποτελεσματικό κράτος όσοι μέχρι σήμερα υπηρετούσαν νεοφιλελεύθερες λογικές. Σε κάθε περίπτωση, μη γελιέστε, προχωράμε τώρα σε ορισμένα άμεσα μέτρα θεραπείας των μνημονιακών αδικιών, ο βασικός μας όμως στόχος είναι μια δική μας, βαθιά θεσμική μεταρρύθμιση, όπως τη χρειάζεται η χώρα και όχι όπως μας επιβάλλεται απέξω.

- Εχετε κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο για το ΑΣΕΠ; Πέραν από το αυτονόητο, που η προηγούμενη κυβέρνηση όμως σκανδαλωδώς δεν το έκανε, δηλαδή να εφαρμόζω με ευλάβεια τις αποφάσεις του, σκέφτομαι διάφορους τρόπους που θα εξασφαλίζουν το άνοιγμά του στην κοινωνία, αλλά και την ενίσχυση της αντικειμενικότητας της επιλογής των μελών του. Π.χ. μια διαδικασία με την οποία δεν θα πρότεινε αυθαίρετα ο υπουργός τα μέλη του ΑΣΕΠ στη διάσκεψη των προέδρων της Βουλής, αλλά θα βασιζόταν σε προτάσεις κοινωνικών φορέων -την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων, την ΑΔΕΔΥ, τις δικαστικές ενώσεις- δεν θα ήταν προτιμότερη; Σε κάθε περίπτωση, συνομιλώ ουσιαστικά με τον νέο πρόεδρο του ΑΣΕΠ και είμαι βέβαιος ότι θα έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία.

- Οι απολυμένοι του Δημοσίου θα επιστρέψουν στις θέσεις που είχαν πριν; Ολοι θα επιστρέψουν. Κανένας άδικα και αντισυνταγματικά απολυμένος δεν θα χάσει τη δουλειά του. Θα υπάρξει όμως παράλληλα ένα πρόγραμμα εθελοντικής, συναινετικής κινητικότητας, προσανατολισμένο στις ανάγκες που θα μας υποδείξουν όλα τα υπουργεία.