Γκίκας Χαρδούβελης: Καθάρισε και τουαλέτες στο Χάρβαρντ για να σπουδάσει

Από τα Πούλιθρα της Κυνουρίας ως την καρέκλα του υπουργού Οικονομικών, ο νέος επικεφαλής της οικονομίας Γκίκας Χαρδούβελης έχει διανύσει μια απόσταση που μετριέται στην κυριολεξία σε έτη φωτός. Οι καταβολές του δεν ήταν από εκείνες που προϊδέαζαν σε τέτοια αξιώματα, ίσως ούτε καν σε μια ακαδημαϊκή διαδρομή και καριέρα σαν αυτή που έχει στο ενεργητικό του ο νέος ένοικος της οδού Νίκης.



Ο ήπιων τόνων και χαμηλού προφίλ Γκίκας Χαρδούβελης δεν είχε αυτό που λέμε εύκολα και ανέμελα παιδικά χρόνια. Ούτε καν την άνεση των άλλων συνομηλίκων του στο χωριό, τέλη δεκαετίας του ’60. Γεννήθηκε στα Πελετά, το δίδυμο χειμερινό χωριό των παραθαλάσσιων Πούλιθρων της Κυνουρίας, κοντά στο Λεωνίδιο. Στα Πελετά οι κάτοικοι ανέβαιναν τον χειμώνα και στα Πούλιθρα ξεκαλοκαίριαζαν δίπλα στη θάλασσα.

Τσολιάς σε σχολική γιορτή στο χωριό του

Εκεί πήγε σχολείο, εκεί έζησε μέχρι να τελειώσει το δημοτικό, εκεί έχει φυλαγμένες τις πιο τρυφερές μνήμες από την οικογενειακή ζεστασιά που έχασε απρόσμενα από την ηλικία των 11 χρόνων όταν αναγκάστηκε να ξενιτευτεί και να βαδίσει στον δρόμο της ζωής ολομόναχος. «Οταν ήμουν εκτάκι, μου δόθηκε η μεγαλύτερη ίσως ευκαιρία της ζωής μου, το Κολλέγιο Ανατόλια στη Θεσσαλονίκη», εξομολογείται σε φίλους.


Με κοντό παντελονάκι, δαφνοστεφανωμένος έφηβος


 Το Ανατόλια διεξήγαγε εξετάσεις σε όλη την Ελλάδα και επέλεγε αριστούχους μαθητές από οικογένειες που δεν τα έβγαζαν πέρα οικονομικά, στους οποίους παρείχε υποτροφία για πλήρη κάλυψη των γυμνασιακών τους σπουδών. Ο Χαρδούβελης, μαθητής της ΣΤ’ δημοτικού, στις εξετάσεις αυτές ήρθε πρώτος σε όλη την Κυνουρία. Μια πρωτιά που του άνοιξε τη μεγαλύτερη πόρτα της ζωής του.

Στο λεύκωμα αποφοίτων του Κολλεγίου Ανατόλια της Θεσσαλονίκης


 Η επιτυχία αυτή έδωσε μεγάλη χαρά στους γονείς του, οι οποίοι την είδαν σαν ανέλπιστη ευκαιρία και εξαιρετική προοπτική για το μέλλον του παιδιού τους, αφού εκ των πραγμάτων οι ίδιοι δεν μπορούσαν να του προσφέρουν κάτι τέτοιο.
«Εφυγα από τα Πούλιθρα για τη Θεσσαλονίκη φορώντας κοντά παντελόνια και με την προτροπή της οικογένειας να εκμεταλλευτώ όσο καλύτερα μπορούσα αυτή τη μεγάλη και μοναδική ευκαιρία», λέει.


Η μητέρα του νέου υπουργού Οικονομικών, Ζαχαρούλα, τον αποχαιρέτησε με δάκρυα στα μάτια, όταν παιδί έφυγε από την Κυνουρία για να συνεχίσει το σχολείο του στη Θεσσαλονίκη


Οικότροφος στο Ανατόλια

Στη Θεσσαλονίκη έζησε οικότροφος του Ανατόλια καθ’ όλη τη διάρκεια της εξαετούς φοίτησής του στο γυμνάσιο. Παρέμεινε αριστούχος σε όλες τις τάξεις, καθώς δεν είχε άλλη επιλογή απ’ το να δικαιώσει τους γονείς του αλλά και το σχολείο που τον επέλεξε. Αυτά τα έξι χρόνια για τον οικότροφο του Κολλεγίου Ανατόλια ήταν δύσκολα, αφού ήταν μακριά από τα αγαπημένα του πρόσωπα, σε αντίθεση με τους άλλους συμμαθητές του. Τα αγαπημένα του Πούλιθρα και την οικογένειά του, τους έβλεπε μόνο στις διακοπές των Χριστουγέννων, του Πάσχα και του καλοκαιριού, όταν έκλεινε το οικοτροφείο.
 Από τα χρόνια εκείνα ο Γκίκας Χαρδούβελης σβήνει από τη μνήμη του τις ατέλειωτες στιγμές μοναξιάς και απομόνωσης και κυρίως τα Σαββατοκύριακα όταν το σχολείο άδειαζε αφού οι συμμαθητές του επέστρεφαν στις οικογένειές τους. Κρατά μόνο τις όμορφες στιγμές, τους επαίνους των καθηγητών του, αλλά και τους ορίζοντες που του άνοιξε το συγκεκριμένο σχολείο.
Τελειώνοντας το γυμνάσιο δίνει εξετάσεις και υποβάλλει αιτήσεις για την εισαγωγή του, πάντα με υποτροφία, σε ξένα πανεπιστήμια. Μία από τις θετικές απαντήσεις που έλαβε ήταν αυτή του φημισμένου Χάρβαρντ, όπου έγινε δεκτός και πάλι με πλήρη υποτροφία, γεγονός που του εξασφάλισε όχι μόνο σπουδές αλλά και διαμονή. Η αποδοχή της πρότασης του πανεπιστημίου-στόχου για τους απανταχού της Γης καλούς μαθητές δεν χρειάστηκε ούτε δεύτερη σκέψη.

Το σπίτι του Γκίκα Χαρδούβελη στα Πούλιθρα της Κυνουρίας, το οποίο επισκέπτεται κάθε καλοκαίρι


Εισιτήριο χωρίς επιστροφή

Οταν ανακοίνωσε στην οικογένειά του ότι έγινε δεκτός στο Χάρβαρντ και θα φύγει για Αμερική, ο πατέρας του, εκτός από υπερηφάνεια για τον γιο του, το μόνο που μπορούσε να του προσφέρει ήταν ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή, για το οποίο μάλιστα δανείστηκε χρήματα.
 «Είναι αυτό που λέω συνέχεια στα παιδιά μου, αν και καταλαβαίνω ότι δεν μπορούν να καταλάβουν εύκολα τι σήμαινε αυτό για μένα», λέει ο Γκίκας Χαρδούβελης και τονίζει: «Δεν είχα κανένα περιθώριο να αποτύχω, διότι δεν είχα να περιμένω από κανέναν στήριξη. Η οικογένειά μου δεν διέθετε την οικονομική δυνατότητα να μου διασφαλίσει τέτοιου είδους σπουδές».
Ο υιός Χαρδούβελης φεύγει και πίσω μένει η κόρη, η οποία αντίθετα από τον αδελφό της δεν έφυγε ποτέ από την Ελλάδα, όπου σπούδασε και εργάστηκε ως γεωπόνος.
«Οταν πήγα στο Χάρβαρντ δούλευα, αλλά αυτό ήταν απολύτως φυσιολογικό γιατί όλοι οι φοιτητές τότε δούλευαν για το χαρτζιλίκι τους. Μετά από μια ολιγοήμερη εμπειρία εργασίας στις υπηρεσίες καθαριότητας του πανεπιστημίου, βρήκα δουλειά τα πρωινά για 15 ώρες την εβδομάδα στην καφετέρια όπου οι φοιτητές έπαιρναν το πρωινό τους κι έτσι μάζευα χρήματα για εισιτήριο προκειμένου να επισκεφτώ την Ελλάδα», διηγείται.
Η επόμενη δουλειά του ήταν ως security, κάνοντας τις βραδινές βάρδιες. «Νυχτοφύλακας δηλαδή», εξηγεί. «Ετσι απέκτησα και τη μυωπία μου», λέει, «αφού όλη τη νύχτα αναγκαστικά διάβαζα και κοιμόμουν 6-8 το πρωί για να προλάβω να πάω στα μαθήματα». Η νυχτερινή βάρδια κράτησε 6-7 μήνες και μετά ως παλιός στη δουλειά αναβαθμίστηκε σε καλύτερα ωράρια, με αποκορύφωμα τις κυριακάτικες, δύο οκτάωρα την εβδομάδα. Η καριέρα του ως security έληξε μετά από τρία χρόνια, ταυτόχρονα με την ολοκλήρωση των σπουδών του στο πανεπιστήμιο, με εφόδια το πτυχίο του και έναν επιπλέον τίτλο μεταπτυχιακών σπουδών (Master of Science και Bachelor of Arts στα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά) που κατάφερε να πάρει συμπυκνώνοντας στον τετραετή κύκλο φοίτησης πέντε χρόνια σπουδών.
Εχοντας εκπαιδευτεί από τα πρώτα χρόνια του γυμνασίου να αριστεύει για να διατηρεί την υποτροφία, ο Γκίκας Χαρδούβελης ξέρει πια καλά πως εκτός από το διάβασμα δεν έχει άλλα μέσα για να μπορέσει να τελειώσει τις σπουδές του. Αυτό, όμως, μήπως τον έκανε «σπασίκλα» ή «φυτό»; Ο ίδιος λέει ότι δεν αποτελεί τον αντιπροσωπευτικότερο εκπρόσωπο του είδους. Από εκείνα τα χρόνια θυμάται ότι όλοι οι Ελληνες φοιτητές στο Χάρβαρντ, παρά το βαρύ πρόγραμμα σπουδών έψαχναν διεξόδους διασκέδασης.
Εναν μνημονεύει από εκείνη την εποχή ως φαινόμενο. Τον Γιώργο Σαρρή, τον διεθνούς φήμης παιδοκαρδιοχειρουργό, ο οποίος μετά από μια σπουδαία καριέρα στη Βοστόνη, επέστρεψε στην Ελλάδα για να δημιουργήσει τη Μονάδα Παιδοκαρδιοχειρουργικής του «Ωνάσειου» και σήμερα εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα. «Ο Σαρρής», αναφέρει ο Γκίκας Χαρδούβελης, «ήταν ο μοναδικός φοιτητής που επί τέσσερα και πλέον χρόνια δεν κατάφερε ίσως ούτε να δει τη Μασαχουσέτη, γιατί το μόνο που έκανε ήταν να διαβάζει συνεχώς».

Από τη Μασαχουσέτη στην Καλιφόρνια

Ο μεταπτυχιακός τίτλος του Χάρβαρντ υπήρξε τελικά το εισιτήριό του για να μπορέσει από τη Μασαχουσέτη όπου βρίσκεται το πανεπιστήμιο να βρεθεί στην Καλιφόρνια και στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ, έχοντας στόχο ένα διδακτορικό.
«Αυτή ήταν η πιο δύσκολη χρονιά μου στην Αμερική. Η πρώτη χρονιά που φοβήθηκα πως ίσως δεν μπορέσω να συνεχίσω. Πήγα στην Καλιφόρνια μόνο με 1.500 δολάρια στην τσέπη και η υποτροφία του Μπέρκλεϊ κάλυπτε μόνο τα δίδακτρα», λέει.
 Η ανάγκη για δουλειά ήταν παραπάνω από επιτακτική. Το master του Χάρβαρντ, όμως, ήταν η ευκαιρία που έδωσε στον νεαρό Χαρδούβελη προτεραιότητα έναντι πολλών άλλων φοιτητών να βρει δουλειά εντός του πανεπιστημίου ως βοηθός καθηγητών, λύνοντας έτσι το βιοποριστικό του πρόβλημα καθ’ όλη τη διάρκεια των σπουδών του εκεί. Στο Μπέρκλεϊ γνωρίζει και τη μετέπειτα σύζυγό του, Σούζαν, με καταγωγή από τον Λίβανο και αρμένικες ρίζες, η οποία ήταν επίσης φοιτήτρια εκεί.
Αποκτώντας και το διδακτορικό δίπλωμα στα Οικονομικά από το Μπέρκλεϊ, το 1983, αρχίζει να χτίζει ακαδημαϊκή καριέρα ξεκινώντας να εργάζεται ως επίκουρος καθηγητής στο Barnard College, Columbia University έως το1989 και στη συνέχεια ως αναπληρωτής και αργότερα τακτικός καθηγητής στο Rutgers University του Νιου Τζέρσεϊ μέχρι το 1993.
Η μεγάλη απόφαση επιστροφής στην Ελλάδα τον Ιανουάριο του 1994 ελήφθη από το ζεύγος Χαρδούβελη όταν δέχτηκε μια πρόσκληση πλήρους απασχόλησης ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ξεκινώντας έτσι την καριέρα του στην Ελλάδα.

Στην Τράπεζα της Ελλάδος

Η μετέπειτα πορεία του είναι λίγο πολύ γνωστή, όμως ο ίδιος θεωρεί ότι σπουδαία εμπειρία ήταν η ευκαιρία που του έδωσε ο κ. Λουκάς Παπαδήμος να εργαστεί δίπλα του ως σύμβουλος στην Τράπεζα της Ελλάδος την περίοδο επεξεργασίας του Συστήματος Διαχείρισης Κινδύνων (ERM), αναλαμβάνοντας επίσης αναπληρωτής διοικητής στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Το 1996, ο Θεόδωρος Καρατζάς έχοντας αναλάβει διοικητής της Εθνικής Τράπεζας καλεί τον Γκίκα Χαρδούβελη να αναλάβει τη θέση του οικονομικού συμβούλου του Ομίλου της Εθνικής, απ’ όπου φεύγει το 2000 για να αναλάβει τη θέση του οικονομικού συμβούλου του πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη.
 Μια θέση που έκανε τον Γκίκα Χαρδούβελη πιο γνωστό στο ευρύ κοινό. Εκείνος είναι η αιτία εισόδου του κ. Φίλιππου Σαχινίδη στην πολιτική, επιλέγοντάς τον για συνεργάτη του στο Μαξίμου από τη δεξαμενή του τμήματος αναλύσεων της Εθνικής Τράπεζας.
Η άνοδος της Νέας Δημοκρατίας στην εξουσία το 2004 οδηγεί τον Γκίκα Χαρδούβελη στον ιδιωτικό τομέα και τη Eurobank όπου αναλαμβάνει τη θέση του οικονομικού συμβούλου. Η κρίση έχει ξεκινήσει, η χώρα έχει μπει σε περιπέτεια και φτάνει στο γνωστό πολιτικό αδιέξοδο που οδήγησε στη συγκυβέρνηση της περιόδου Παπαδήμου. Χαρδούβελης και Παπαδήμος μετρώντας πια μία εικοσαετία σχεδόν από την πρώτη τους συνεργασία, συναντιούνται ξανά στο Μέγαρο Μαξίμου, όταν ο κ. Παπαδήμος καλεί τον παλιό του συνεργάτη να βοηθήσει από τη θέση του οικονομικού συμβούλου του πρωθυπουργού. Εκείνη η περίοδος είναι η απαρχή μιας καλύτερης γνωριμίας και στενότερης συνεργασίας τόσο με τον σημερινό πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά όσο και με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο που κατείχε τότε την κρίσιμη θέση του υπουργού Οικονομικών.
Ο Γκίκας Χαρδούβελης και οι δύο αρχηγοί συνεργάστηκαν πολύ στενά στη διαχείριση της πιο κρίσιμης έως τότε περιόδου για τη χώρα από την αρχή της ύφεσης. Μια περίοδος μεγάλης δοκιμασίας, εντάσεων και ασφυκτικών πιέσεων από την τρόικα που ολοκληρώθηκε με την εφαρμογή του PSI και αμέσως μετά την προκήρυξη των εκλογών του 2012.

Χτισμένη σχέση

Ουσιαστικά για τον κ. Σαμαρά και τον κ. Βενιζέλο, ο Γκίκας Χαρδούβελης είναι όχι απλώς γνωστός, αλλά και άνθρωπος με τον οποίο έχουν ήδη συνεργαστεί και έχουν διαμορφωμένη άποψη για τις ικανότητες και τις δυνατότητές του. Είχαν ήδη μια χτισμένη σχέση και δεν ήταν τελικά τόσο παράδοξη η επιλογή του για τη θέση του υπουργού Οικονομικών, αν και εξέπληξε πολλούς, οι οποίοι περίμεναν ένα πολιτικό πρόσωπο και όχι έναν ακόμη τεχνοκράτη.
Ο νέος υπουργός Οικονομικών, παρόλο που την τελευταία εικοσαετία ενεπλάκη στην πολιτική, δεν είναι πολιτικός, αν και η οικογένειά του έχει τέτοια παράδοση, αφού ο παππούς του, Νίκος Χαρδούβελης, διετέλεσε βουλευτής του Ελευθερίου Βενιζέλου.
 Ο εγγονός, όμως, παραμένει ένας τεχνοκράτης με πολλές ακαδημαϊκές περγαμηνές και αντιμέτωπος, σήμερα, με μια μεγάλη πρόκληση. Γνωρίζει καλά, από τα πρώτα εφηβικά χρόνια, πως τις ευκαιρίες δεν πρέπει να τις αφήνεις. Γι’ αυτό, άλλωστε, αναφέρεται ουκ ολίγες φορές στην πρώτη μεγάλη ευκαιρία που του έδωσε το Κολλέγιο Ανατόλια της Θεσσαλονίκης. «Το Ανατόλια μου άνοιξε την πόρτα», λέει συχνά και θεωρεί ότι σ’ αυτό το πρώτο σχολείο οφείλει κυρίως όλα τα υπόλοιπα. Εκεί εντάσσεται και η προσπάθεια ανταπόδοσης αυτής της ευκαιρίας, καθώς συμμετέχει από το 2011 ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου και της επιτροπής οικονομικών του εν λόγω κολεγίου, ενώ διατηρεί μέχρι σήμερα στενούς δεσμούς με πολλούς αποφοίτους του. Αν, όμως, το Ανατόλια του άνοιξε την πόρτα στο μέλλον, η Αμερική ήταν η χώρα που τον βοήθησε να πραγματοποιήσει τα όνειρά του, εκμεταλλευόμενος τις ευκαιρίες που του δόθηκαν. «Η Αμερική», συνηθίζει να λέει, «σου δίνει πρώτα απ’ όλα την ευκαιρία να επενδύσεις στον εαυτό σου. Είναι πραγματικά μια χώρα που δίνει ευκαιρίες, ανεξάρτητα από το ποιος είσαι κι από πού έρχεσαι».
Θα αποδειχτεί άραγε και η Ελλάδα χώρα μιας μεγάλης ευκαιρίας για τον νέο υπουργό Οικονομικών; Σίγουρα δεν μπορεί να το απαντήσει αυτό, ωστόσο μπορεί να επαναλάβει ότι την ευκαιρία -μαζί και τα ρίσκα της- δεν την αφήνεις να σε προσπεράσει.
Το μόνο βέβαιο είναι πως το φετινό καλοκαίρι θα είναι από τα πιο δύσκολα για τον Γκίκα Χαρδούβελη, πέρα από το γεγονός ότι θα στερηθεί την καλοκαιρινή ανάπαυλα στα αγαπημένα του Πούλιθρα, στο σπίτι που έζησε μέχρι τα 12 του και ανελλιπώς επισκέπτεται κάθε χρόνο. Τα Πούλιθρα και τα Πελετά απέκτησαν και δικό τους υπουργό Οικονομικών, αν και έχουν παράδοση σε αξιώματα, καθώς από την ευρύτερη περιοχή του Λεωνιδίου κατάγονται επίσης ο κ. Θόδωρος Τσουκάτος, ο κ. Δημήτρης Ρέππας, ο πατέρας του οποίου είχε διατελέσει και δήμαρχος, ο διευθυντής της «Αυγής» Νίκος Φίλης και άλλοι.

«Mικρόσωμος, αεικίνητος, με μυαλό-ξυράφι. Ηταν ένα παιδί που δεν έμοιαζε με τα άλλα»
Πώς περιγράφουν οι συγχωριανοί του τον Γκίκα Χαρδούβελη, από τα παιδικά του χρόνια μέχρι σήμερα, όταν επιστρέφει για λίγες ημέρες διακοπών στα Πούλιθρα Κυνουρίας


Καλοκαίρι του 1955. Η εγκυμονούσα Ζαχαρούλα Κωνσταντίνου ανηφορίζει συντροφιά με τον σύζυγό της Αγγελο Χαρδούβελη τον καταπράσινο δρόμο των Πουλίθρων, του «χωριού των πλουσίων» με τα νεοκλασικά κτίρια του 1900. Το μικρό χωριό της Νότιας Κυνουρίας πνίγεται από τη ζέστη και τα κουνούπια, και το ζευγάρι, όπως και όλοι οι κάτοικοι, βρίσκουν καταφύγιο στο κεφαλοχώρι Πελετά, λίγα χιλιόμετρα πιο έξω. Λίγους μήνες αργότερα, και συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του ’55, η Ζαχαρούλα και ο Αγγελος κρατούν στην αγκαλιά τους τον μονάκριβο γιο τους Γκίκα. Ενα παιδί που από τα πρώτα χρόνια της ζωής του «μοιάζει πως θα γίνει κάτι άλλο. Κάτι διαφορετικό...».
Τον χειμώνα η οικογένεια επιστρέφει στα Πούλιθρα. Η Ζαχαρούλα μένει στο σπίτι με το παιδί και ο αγρότης Αγγελος οργώνει τα χωράφια με τις χαρουπιές και τις ελιές. Μοναδικό του όνειρο, να δει τον γιο του «σπουδαγμένο», κάτι που η δική του μοίρα τού στέρησε με τον πιο σκληρό τρόπο: «Ο Αγγελος ήταν μεγάλο μυαλό. Να φανταστείτε ότι εκείνα τα χρόνια, όταν όλοι γυρνούσαν με τις τσάπες, εκείνος σπούδαζε φαρμακοποιός. Ωστόσο λίγο καιρό προτού πάρει το πτυχίο του χτυπήθηκε από μηνιγγίτιδα και δεν πήρε το χαρτί για ένα μάθημα. Δύσκολα χρόνια, με πολύ κόπο και πολλή δουλειά. Η οικογένεια του Αγγελου Χαρδούβελη δεν ήταν από τις πλούσιες του χωριού. Ηταν ωστόσο από τις πιο αξιοπρεπείς και τις πιο προοδευτικές», λέει ο 82χρονος κάτοικος του χωριού Δημήτρης Νιάρχος, και συνεχίζει: «Να, εδώ στην αυλή μου έπαιζε ο Γκίκας. Ηταν μικρόσωμος, αεικίνητος, με μυαλό-ξυράφι. Ενα παιδί που δεν έμοιαζε με τα άλλα, καθώς γυρνούσε όλη τη μέρα μ' ένα βιβλίο στο χέρι. Θυμάμαι πως η μάνα μου τον είχε για γούρι. Κάθε χρόνο, μόλις ξημέρωνε Πρωτοχρονιά με έστελνε στο σπίτι των Χαρδουβελαίων για να πάρω τον μικρό Γκίκα και να μπει πρώτος στο σπιτικό μας για να μας πάει καλά η χρονιά».
Τα χρόνια περνούν και ο αεικίνητος πιτσιρικάς γράφεται στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου του χωριού. Εχει για δάσκαλο τον κουμπάρο των γονιών του και νονό του Ευάγγελο Τσεμπελή, για παιχνίδι τα αμέτρητα αναγνώσματα που του βάζει στην τσάντα ο νονός και για κολλητό του φίλο τον δεύτερο εξάδελφό του Χρήστο Χαρδούβελη, ο οποίος σήμερα εργάζεται ως ορθοπεδικός χειρουργός στο νοσοκομείο «Αγλαΐα Κυριακού»: «Εκείνα τα χρόνια ήμασταν στο χωριό γύρω στα 120 παιδιά. Τον Γκίκα δεν τον έβλεπες καθόλου έξω στους δρόμους και στις αλάνες, ούτε καν τα Σαββατοκύριακα. Διάβαζε ολημερίς, κι όταν το δικό μας όνειρο ήταν να μπαρκάρουμε στα καράβια, το δικό του ήταν να αλλάξει τον κόσμο. Ανοιχτό μυαλό, προοδευτικό, με μια ταπεινότητα που σπανίως συναντάς», λέει ο κ. Θεόδωρος Κεκές, ο οποίος φοίτησε στο ίδιο δημοτικό σχολείο με τον Γκίκα Χαρδούβελη.
Μνήμες ανάλογες με εκείνες του συμμαθητή του Κοσμά Χελιώτη, που διατηρεί καφετέρια στην παραλία των Πουλίθρων: «Ο Γκίκας ξεχώριζε από μικρός. Δεν ήταν ζαβολιάρης σαν κι εμάς. Τον φώναζα “Γκικαρή” κι ακόμη και σήμερα έτσι τον αποκαλώ. Αυτό που εκτιμώ σ’ εκείνον είναι πως, παρότι πέτυχε τόσο πράγματα στη ζωή του, δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του, ούτε απαρνήθηκε τις ρίζες του. Ερχεται πολύ συχνά στο χωριό και ως ενήλικας είναι το ίδιο “αθόρυβο” παιδί του 1960. Κατεβαίνει νωρίς το πρωί στη θάλασσα για να κολυμπήσει, πίνει εδώ τον καφέ του και μετά τραβά για πεζοπορία. Ούτε πίνει, ούτε καπνίζει, ούτε έχει απαιτήσεις. Λατρεύει τόσο τον τόπο μας που, όπως μου έλεγε, γράφει ένα βιβλίο με εκτενείς αναφορές σε όλες τις οικογένειες του χωριού. Και ο πατέρας του ήταν σπουδαίος άνθρωπος. Θυμάμαι, ήταν αυτός που είχε φέρει το πρώτο κοινοτικό τηλέφωνο στο χωριό και ένιωθε περήφανος που μπορούσε να βοηθάει τους ανθρώπους του χωριού να επικοινωνούν με τους δικούς τους ξενιτεμένους».
Τα χρόνια περνούν. Η οικογένεια Χαρδούβελη μεγαλώνει καθώς έρχεται στον κόσμο η μονάκριβη αδελφή του Γκίκα, Αδαμαντία - Μάντω για τους χωριανούς. Το «κορίτσι» είναι κι αυτό καλή μαθήτρια και έχει ως όνειρο να σπουδάσει γεωπόνος. Ο πιτσιρικάς με το μυαλό ξυράφι καταφέρνει να πάρει υποτροφία στο Ανατόλια και «ξενιτεύεται», μια μέρα που δεν θα ξεχάσει ποτέ ο λατρεμένος του θείος και αδελφός της μητέρας του, Ιωάννης Κωνσταντίνου: «Η αδελφή μου η Ζαχαρούλα ήταν πολύ περήφανη, αλλά από την άλλη στενοχωριόταν που έχανε τον γιο της. “Πότε θα τον βλέπω τώρα, βρε Γιάννη, τον γιο μου;” μου έλεγε με δάκρια στα μάτια. Με τα πολλά, ο Γκίκας έφυγε για Θεσσαλονίκη. Επειδή ήταν μικρό παιδί είχε ως κηδεμόνα του τον συγχωριανό μας Κώστα Κοντορούπη, ο οποίος ζει στη Θεσσαλονίκη. Θυμάμαι μια δασκάλα του, την κυρία Ελένη Ζαροκώστα, η οποία τηλεφωνούσε συχνά στην αδελφή μου και της έλεγε: "Κυρία Χαρδούβελη, ανησυχώ πολύ για τον Γκίκα. Δεν βγαίνει καθόλου έξω από την τάξη, ούτε καν στο διάλειμμα. Φοβάμαι μην πάθει τίποτα από το πολύ διάβασμα”. Τα ίδια του έλεγε και η μάνα του: “Βγες να παίξεις λίγο, βρε αγόρι μου. Θα σου σαλέψει το μυαλό από το πολύ διάβασμα!”. Δυστυχώς η αδελφή μου έφυγε νωρίς και δεν πρόλαβε να τον καμαρώσει. Το ίδιο και ο πατέρας του. Τουλάχιστον έμεινα πίσω εγώ για να χαίρομαι για όλους. Ο Γκίκας ήταν και είναι η μεγάλη μου αδυναμία».

Ο μεγάλος έρωτας

«Το παιδί μας δεν φοβήθηκε ποτέ τη δουλειά και έχει παλέψει πολύ σκληρά στη ζωή του», συνεχίζει ο θείος του. Στην Αμερική, ο φοιτητής Γκίκας Χαρδούβελης γνωρίζει και τη γυναίκα της ζωής του Σούζαν, η οποία σπουδάζει και εκείνη οικονομικά. Οι δυο τους παντρεύονται με πολιτικό γάμο στις ΗΠΑ και λίγο καιρό αργότερα ακολουθεί ο θρησκευτικός στον τόπο του γαμπρού, τα Πούλιθρα, με τρικούβερτο γλέντι στο κέντρο «Ακρογιάλι». Ο Γκίκας και η Σούζαν αποκτούν δύο γιους, τον 27χρονο σήμερα Αγγελο, ο οποίος εργάζεται στις ΗΠΑ, και τον 24χρονο Αλέξανδρο, που υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία.