«Πρωτοβουλία των Πέντε»: Ο οδικός τους χάρτης για την τοπική διακυβέρνηση

Έναν νέο «οδικό χάρτη» για την τοπική διακυβέρνηση ολοκλήρωσαν, δύο μήνες πριν από τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, οι πέντε δήμαρχοι της «Πρωτοβουλίας των 5». Έναν χάρτη που ευαγγελίζεται, όπως λένε, πλήρη απεξάρτηση από κομματικούς εναγκαλισμούς, με καινοτόμες λύσεις για τη διαχείριση της καθημερινότητας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, με ορθολογική διαχείριση αρμοδιοτήτων και πόρων, με επαναπροσδιορισμό των σχέσεων των δήμων με την Πολιτεία και τους επιχειρηματίες.

Έπειτα από ανταλλαγές εμπειριών, καλών πρακτικών, ζυμώσεις τριών χρόνων και ημερίδες σε Βόλο, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ιωάννινα και Αθήνα, οι δήμαρχοι Αθηναίων (Γιώργος Καμίνης), Θεσσαλονίκης (Γιάννης Μπουτάρης), Πατρέων (Γιάννης Δημαράς), Βόλου (Πάνος Σκοτινώτης) και Ιωαννιτών (Φίλιος Φίλιος) σε κοινή συνέντευξη Τύπου στο Δημαρχιακό Μέγαρο του δήμου Αθηναίων παρουσίασαν σε κοινή ανακοίνωση την πρότασή τους για μια νέα διαχείριση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωσή τους «σε τρία χρόνια καταστήσαμε σαφές ότι τα πράγματα μπορούν να γίνουν και με διαφορετικό τρόπο, αρκεί να υπάρχει νέα αντίληψη και νέο μοντέλο λειτουργίας». Την ώρα που η Τοπική Αυτοδιοίκηση οδηγήθηκε -σημειώνουν- «σε ευνουχισμό» και «σταδιακή αποδόμηση αντί των απαιτούμενων διορθωτικών κινήσεων» με αφορμή τον «Καλλικράτη», συντελέστηκαν μεταρρυθμίσεις χωρίς να γίνει η μεγάλη μεταρρύθμιση την οποία συνιστά ο επιτελικός ρόλος στο κεντρικό κράτος. Η λήψη αποφάσεων, δηλαδή, στο κοντινότερο δυνατό προς τον πολίτη επίπεδο, τους δήμους και η ανάθεση σε υψηλότερα επίπεδα μόνο ζητημάτων που δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν τοπικά και αφορούν τη διεθνή παρουσία της χώρας+.

Οι «5» υποστηρίζουν ότι «χρειαζόμαστε μια νέα ΚΕΔΕ όπου η ανάδειξη των εκλεκτόρων θα γίνεται με βάση αναπτυξιακά, γεωγραφικά και πληθυσμιακά κριτήρια. Εκλεκτόρων χειραφετημένων από τα κόμματα, που θα συνομιλούν σε μια νέα, διαφορετική βάση με τις πολιτικές δυνάμεις και την κεντρική κυβέρνηση. Χρειάζεται να επαναπροσδιορισθούν οι σχέσεις των δήμων με την Πολιτεία, τους επιχειρηματίες, τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα».

Δηλώνουν φιλοευρωπαϊστές που αντιτάσσονται «στον ρατσισμό, στον εξτρεμισμό και σε κάθε είδους βία». Και καλούν τους «δημοκρατικούς υποψηφίους να μη δώσουν βήμα και να μη συμμετέχουν σε διάλογο με τους εκπροσώπους του ναζισμού και του φασισμού».

Δήμαρχος Αθηναίων

Στην κρίση που περνούν τα κόμματα, αναφέρθηκε ο δήμαρχος Αθηναίων Γ. Καμίνης, που ωστόσο -τόνισε- δεν πρέπει να οδηγήσει σε απάρνηση των θεσμών που επιτρέπουν την αποτύπωση της λαϊκής βούλησης. Τόνισε ότι στο νέο παγκόσμιο περιβάλλον, όπου τα σύνορα πέφτουν, βασικές πολιτικές δομές αποτελούν οι πόλεις. Εκεί υπάρχουν σήμερα τα μεγάλα προβλήματα. Οι δήμοι αποτελούν εργαστήρια εφαρμοσμένης πολιτικής, είπε. Εκεί υπάρχει μεγάλη ανάγκη ορθολογικής διαχείρισης αρμοδιοτήτων και πόρων.

Αναφερόμενος στην πρόταση του κ. Κακλαμάνη να «πάνε βόλτα» για να δείξει ο καθένας τα έργα του, σημείωσε ότι υπό τις παρούσες συνθήκες «δεν είμαστε εδώ για εξωραϊσμούς και πάρκα». Όπως είπε, δεν υποτιμά τα συγκεκριμένα έργα αλλά οι καιροί απαιτούν επεμβάσεις κοινωνικού περιεχομένου και προσπάθειες για να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.

Δήμαρχος Θεσσαλονίκης

Στη σημασία της οικονομικής αυτοτέλειας των δήμων αναφέρθηκε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης. «Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει τόση εξάρτηση από το κράτος» τόνισε ο Γ. Μπουτάρης και συμπλήρωσε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την ουσιαστική αυτονόμηση αποτελεί η διοικητική και οικονομική χειραφέτηση της αυτοδιοίκησης. Γι’ αυτό, είπε, πρέπει πλέον να ανοίξει η συζήτηση για προτάσεις όπως η είσπραξη και διαχείριση του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας και των Τελών Κυκλοφορίας από τους δήμους.

Οι δήμοι χρειάζονται σταθερή πηγή εσόδων, συμπλήρωσε πάνω στο θέμα ο κ. Φίλιος, ενώ ο κ. Δημαράς τόνισε ότι η είσπραξη φόρων από τους δήμους δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να λειτουργήσει ως αφορμή για επιβολή περισσότερων φόρων από το κεντρικό κράτος.

Δήμαρχος Πάτρας

Στην ανάγκη για πλήρη αλλαγή του μοντέλου με το οποίο διοικούνται μέχρι σήμερα οι δήμοι αναφέρθηκε ο Ι. Δημαράς, σημειώνοντας ότι «πρέπει να φύγουμε από το μοντέλο διαχείρισης των δήμων που επηρεάζεται από συνδικαλιστές και εργολάβους και να περάσουμε σε μια δημοτική Αρχή που διαρθρώνει τις υπηρεσίες της με περισσότερο αποτελεσματικό τρόπο σε τομείς όπως η αποκομιδή και διαχείριση των σκουπιδιών, η εύρυθμη λειτουργία κοινωνικών υπηρεσιών, παιδικών σταθμών, η ανάπτυξη υπηρεσιών στήριξης του πρωτογενούς τομέα. Από την άλλη, ο δήμος πρέπει να στηριχθεί στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της πόλης, δημιουργώντας ένα σύστημα οργάνωσης και προβολής της ταυτότητάς της προκειμένου να αναπτυχθεί η τοπική οικονομία».

Δήμαρχος Βόλου

Το μεγάλο ζητούμενο είναι η οργή της κοινωνίας, που έχει γονατίσει, να μεταστραφεί σε δημιουργική δύναμη, είπε ο Π. Σκοτινιώτης και αναφέρθηκε στην ανάγκη να γίνουν μεγάλες τομές στο διοικητικό σύστημα της χώρας και να ενδυναμωθεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Όπως είπε «φαίνεται ότι πλέον κλείνει ο κύκλος της μνημονιακής πολιτικής και ανοίγει ο κύκλος της εθνικής ανασυγκρότησης. Σ' αυτό τον νέο κύκλο έχει επιδειχθεί αδυναμία να χαραχθούν και να υλοποιηθούν αποτελεσματικές πολιτικές». Και έφερε ως παράδειγμα τον θεσμό των Αποκεντρωμένων Περιφερειών που «δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να διατηρηθούν», αφού έχει αποδειχθεί ότι οι γενικοί γραμματείς των Αποκεντρωμένων Περιφερειών λειτουργούν ως τοποτηρητές του κυβερνητικού, κομματικού συστήματος σε κρίσιμα διοικητικά και αναπτυξιακά θέματα.

Απαραίτητη προϋπόθεση για αποτελεσματικές πολιτικές είναι η απομάκρυνση από τα «αδιέξοδα των κομματικών επιλογών» και η ανάδειξη της «δυναμικής γύρω από τους συνδυασμούς». Παρά τις διαφορετικές αφετηρίες και τις διαφορετικές πολιτικές κατευθύνσεις, μπορεί να διαμορφωθεί μια ευρεία συμμαχία όσων θέλουμε να υπερασπιστούμε την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τη συμβολή της στην εθνική προσπάθεια, είπε. «Αυτές είναι προϋποθέσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας, τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών», κατέληξε.

Δήμαρχος Ιωαννιτών

«Θέλω ειλικρινά να διαβεβαιώσω ότι πρώτη φορά έγινε τόσο βαθύς και ουσιαστικός διάλογος» είπε ο Φ. Φίλιος ως ο παλαιότερος αυτοδιοικητικός μεταξύ των «5» και επισήμανε ότι και η ΚΕΔΕ «αντιμετώπιζε τα θέματα περισσότερο συνδικαλιστικά». Ο κ. Φίλιος επισήμανε ότι η χώρα μπαίνει στη νέα προγραμματική περίοδο (Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης) που συνιστά μια μεγάλη πρόκληση και μια μεγάλη ευκαιρία. Οι τομείς της ενέργειας, των φυσικών πόρων, του περιβάλλοντος, της ψηφιακής τεχνολογίας, του τουρισμού πρέπει να αντιμετωπιστούν ως προκλήσεις που μπορούν να μετατραπούν σε ευκαιρίες ανάπτυξης νέων παραγωγικών δραστηριοτήτων.

«Κυβέρνηση και κόμματα είναι πολύ δύσκολο να αντιληφθούν τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν», υποστήριξε και σημείωσε ότι δυστυχώς η Τοπική Αυτοδιοίκηση έγινε μέρος του προβλήματος που δημιούργησαν τα κόμματα και η κυβέρνηση, ενώ έπρεπε να είναι μέρος της λύσης. Και προσέθεσε: «Εμείς βρήκαμε έξυπνες, εύληπτες και ανέξοδες προτάσεις και τις διατυπώνουμε στις προτάσεις μας».