Στη Λιθουανία σήμερα ο Σαμαράς

Στο Βίλνιους της Λιθουανίας θα βρίσκεται σήμερα ο πρωθυπουργός, κ. Αντώνης Σαμαράς προκειμένου να μετάσχει στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης.

Η Σύνοδος ήταν προγραμματισμένη από καιρό προκειμένου να υπογραφεί η συμφωνία σύνδεσης της Ουκρανίας με την Ευρωπαική Ένωση -πρόκεται για ένα κείμενο 900 σελίδων που συνιστά ένα είδος δεσμευτικής σχέσης. Τα δεδομένα, όμως, ανατράπηκαν την περασμένη εβδομάδα, όταν ο πρόεδρος της Ουκρανίας, κ. Βίκτωρ Γιανούκοβιτς, δήλωσε ότι η υπογραφή της συμφωνίας αναβάλλεται επ' αόριστον.

Στις Βρυξέλλες επικρατεί η άποψη ότι ο κ. Γιανούκοβιτς υπέκυψε στις πιέσεις του προέδρου της Ρωσίας, κ. Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος δεν επιθυμεί την σύνδεση της Ουκρανίας με την ΕΕ. Προτείνει μία δεσμευτική σχέση με την Ρωσία η οποία, όμως, έχει τον όρο να μην έχει αντίστοιχες σχέσεις με την ΕΕ η Ουκρανία. Σύμφωνα με πληροφορίες η στροφή του κ. Γιανούκοβιτς έγινε μετά από μυστική συνάντησή του με τον κ. Πούτιν την οποία η Μόσχα διέψευσε.

Στην Ανατολικη Εταιρική Σχέση μετέχουν εκτός της Ουκρανίας η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, η Γεωργία, η Μολδαβία και η Λευκορωσία. Η ΕΕ προσέφερε συνεργασία στις χώρες της Ανατολικής Συνεργασίας, ελεύθερο εμπόριο και οικονομική ενίσχυση σε αντάλλαγμα των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων.

Οι συμφωνίες θα έδιναν την δυνατότητα ταξιδιών χωρίς βίζα, μείωση των τιμών των ευρωπαικών προιόντων αλλά και την εισαγωγή ευρωπαικών κανόνων. Η ΕΕ πρόσφερε και οικονομική βοήθεια με την μορφή δανείων προς την Ουκρανία. Καθώς όμως επρόκειτο για μάχη επιρροής η Μόσχα αντέδρασε έντονα και αποφασιστικά. Έκανε τις δικές της προτάσεις στον κ. Γιανούκοβιτς που περιλαμβάνουν επίσης οικονομική συμφωνία, διαγραφή χρέους και καλύτερη συμφωνία για τα ενεργειακά αφού η Ουκρανία εξαρτάται από το φυσικό αέριο της Ρωσίας.

Παράλληλα, άσκησε εκβιασμό ότι αν ο κ. Γιανούκοβιτς προτιμήσει την σχέση με την ΕΕ θα πρέπει να ξεχάσει την Ρωσία με ότι αυτό συνεπάγεται, περιορισμούς στις εμπορικές σχέσεις -το 25% των εξαγωγών της Ουκρανίας είναι προς την Ρωσία- αλλά και καμία διευκόλυνση στον ενεργειακό τομέα -στο παρελθόν η Μόσχα είχε διακόψει την παροχή αερίου στην Ουκρανία όταν εκείνη αδυνατούσε να πληρώσει. Τελικά ο κ. Γιανούκοβιτς άφησε ανοικτή την διαπραγμάτευση και με τις δύο πλευρές μέχρι την τελευταία ώρα προκειμένου να πετύχει την καλύτερη συμφωνία προτίμησε την Μόσχα.

Μετά την στροφή του κ. Γιανούκοβιτς υπήρξε η σκέψη στις Βρυξέλλες να ματαιωθεί η Σύνοδος Κορυφής. Εν τέλει, πραγματοποιείται σήμερα και αύριο και θα βρίσκονται εκεί και η Άνγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ ενώ θα προσέλθει και ο κ. Γιανούκοβιτς αλλά το ενδεχόμενο να μεταβάλλει την στάση του έχει αποκλειστεί. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ζητήσουν από τον κ. Γιανούκοβιτς να αποφυλακίσει την προκάτοχό του κ. Γιούλια Τιμοσένκο -η οποία είχε κάνει την στροφή στην Δύση- και η οποία τώρα κρατείται με αποτέλεσμα η αντιπολίτευση να είναι ακέφαλη. Η αποφυλάκιση ήταν ένας από τους όρους της σχέσης που είχε θέσει η ΕΕ μόνο που ο κ. Γιανούκοβιτς δεν το σκέπτεται, αφού κάτι τέτοιο θα μείωνε τις πιθανότητές του για επανεκλογή στις εκλογές του 2015.

Στο συγκεκριμένο θέμα η θέση της ελληνικής κυβέρνησης ταυτίζεται με την ευρωπαϊκή και είναι υπέρ της πιο στενής σύνδεσης της Ουκρανίας με την ΕΕ πόσο μάλλον που η Ευρώπη δεν βάζει σαν όρο την αποκλειστική σχέση. Ο πρωθυπουργός θα έχει την ευκαιρία στο περιθώριο της Συνόδου να συναντηθεί με τους ηγέτες και τους αξιωματούχους της ΕΕ.