Ο τελευταίος εκβιασμός

Η απόφαση της τρόικας να τραβήξει το σκοινί αποχωρώντας από την Αθήνα και διακόπτοντας τις διαπραγματεύσεις σε επίπεδο κορυφής είναι ο τελευταίος εκβιασμός για να υποχρεωθεί η ελληνική κυβέρνηση να αποδεχτεί τα μέτρα περαιτέρω μείωσης των μισθών και των συντάξεων, τα οποία απαιτούν οι δανειστές της χώρας. 

Οι επικεφαλής της τρόικας αναμένεται να επιστρέψουν στην ελληνική πρωτεύουσα σε διάστημα 7-10 ημερών. Στο μεταξύ οι συνομιλίες θα συνεχίζονται σε χαμηλότερο επίπεδο μεταξύ των στελεχών του υπουργείου Οικονομικών και των κατώτερων υπαλλήλων της, ενώ η ελληνική πλευρά ανησυχεί για τους κινδύνους που μπορεί να δημιουργηθούν από πιθανή επιδείνωση της κρίσης στην Ισπανία. 

Στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας ο επικεφαλής της τρόικας κ. Πολ Τόμσεν δήλωσε ρητά στον κ. Γιάννη Στουρνάρα ότι η ομάδα του θα αποχωρήσει από την Ελλάδα αν δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία για το πακέτο περικοπών των 11,6 δισ. ευρώ μέχρι την Κυριακή (σ.σ.: δηλαδή σήμερα). 

Η προειδοποίηση αυτή του εκπροσώπου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου προς τον υπουργό των Οικονομικών έλαβε τη μορφή τελεσιγράφου. Παραλλήλως με τη σκληρή γραμμή που ακολουθούσε και τη συνολική συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με το οικονομικό επιτελείο, ο κ. Τόμσεν κατέστησε απολύτως σαφές ότι δεν ήταν διατεθειμένος να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε περικοπή δεν έχει άμεση απόδοση, «ασφάλεια» που, σύμφωνα με την τρόικα, προσφέρουν μόνο οι περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. 

Η αποχώρηση των κυρίων Τόμσεν, Κλάους Μαζούχ και Ματίας Μορς δεν είναι τόσο αθώα όσο θα ήθελαν να την παρουσιάσουν τόσο οι πιστωτές της χώρας όσο και η ελληνική κυβέρνηση. Αν δημιουργούνταν κλίμα ρήξης, η τρόικα θα έστελνε διεθνώς το μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν «συμμορφώνεται» και ότι η προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας δεν είναι εφικτή, κάτι που θα ανατροφοδοτούσε πιθανώς την ευρωπαϊκή κρίση χρέους, ενώ η κυβέρνηση του κ. Αντώνη Σαμαρά θα εμφανιζόταν ανακόλουθη με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει και «ανήμπορη» να λάβει τα αναγκαία μέτρα που προσδοκάται να οδηγήσουν ξανά τη χώρα στον δρόμο της σταθερότητας. 

Μετά την τελευταία συνάντηση μεταξύ της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών και της ομάδας του κ. Τόμσεν το απόγευμα της Παρασκευής, η απόκλιση μεταξύ των απαιτήσεων των δανειστών και των περικοπών που αντέχει να επιβάλει η κυβέρνηση έχει μειωθεί. Οπως πληροφορείται το «ΘΕΜΑ», η απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών έχει περιοριστεί στο 1 δισ. ευρώ. Με απλά λόγια, τα αμέσως επόμενα 24ωρα η ελληνική πλευρά θα πρέπει να εντοπίσει αξιόπιστες λύσεις με τις οποίες οι Ευρωπαίοι δανειστές της Ελλάδας και το ΔΝΤ θα διασφαλίσουν ότι μέχρι το τέλος του 2014 οι δημόσιες δαπάνες θα μειωθούν περαιτέρω κατά 1 δισ. ώστε το συνολικό ύψος των κρατικών εξόδων να συμπιεστεί κατά 11,6 δισ. ευρώ. 

Την τελευταία αυτή προσπάθεια για σοβαρές περικοπές θα αναλάβουν οι πολιτικοί προϊστάμενοι των λεγόμενων «σπάταλων» υπουργείων, δηλαδή του Εθνικής Αμυνας, του Παιδείας και του Υγείας.  Το πρωθυπουργικό γραφείο, το ΠΑΣΟΚ με τη Δημοκρατική Αριστερά και το οικονομικό επιτελείο θα ζητήσουν επιτακτικά από τους κυρίους Πάνο Παναγιωτόπουλο, Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο και Ανδρέα Λυκουρέντζο να βρουν τα επιχειρήματα που θα πείσουν την τρόικα ότι υπάρχουν αξιόπιστα μέτρα που θα περιορίσουν ταχύτατα τα έξοδα των υπουργείων τους. Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών δίνει μάχη την ύστατη στιγμή για να σταματήσει την ακόμη μεγαλύτερη μείωση σε μισθούς και συντάξεις που αξιώνει η τρόικα. Με την απορριπτική στάση τους μέχρι σήμερα οι δανειστές δείχνουν ότι αντιμετωπίζουν ως αβάσιμες τις διαβεβαιώσεις ότι τα λειτουργικά έξοδα στους τομείς της Αμυνας, της Παιδείας και της Υγείας θα μειωθούν.

Ο εκβιασμός ωστόσο της τρόικας, η οποία αποχώρησε απαιτώντας να οριστικοποιηθεί το πακέτο των περικοπών με νέο «κούρεμα» σε μισθούς και συντάξεις, ενδέχεται να λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά και να αυξήσει τις πιθανότητες τόσο η ελληνική όσο και η πλευρά των δανειστών να κάνουν ένα λάθος που θα περιπλέξει ακόμη περισσότερο τη διαπραγμάτευση, δημιουργώντας προβλήματα στην εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ. 

Η αποτυχία ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων που είχε προβλεφθεί να καταλήξουν σήμερα ενέχει κι άλλους κινδύνους. Η Αθήνα όμως προβληματίζεται και από τον αστάθμητο παράγοντα Ισπανία, κι αυτό διότι, αν τις επόμενες ημέρες -προτού ολοκληρωθεί η συμφωνία με τους Ευρωπαίους- η Μαδρίτη υποβάλει αίτημα προσφυγής σε μηχανισμό διάσωσης, μπορεί να υπάρξουν επικίνδυνες περιπλοκές για το ελληνικό θέμα. 

Για να πείσει τους Ευρωπαίους ότι η κυβέρνησή του δεν είναι «μονοθεματική» και ότι οι προσπάθειες δεν εξαντλούνται στην προσπάθεια εκταμίευσης της επόμενης δόσης, ο κ. Σαμαράς καλείται να επιταχύνει τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες των υπουργών του, οι περισσότεροι από τους οποίους επί τρεις μήνες μοιάζουν με παθητικούς παρατηρητές των διαπραγματεύσεων με την τρόικα...