Ελλάδα- Σαουδική Αραβία: Ενισχύεται η πολιτιστική τους συνεργασία

Ένα ακόμη βήμα για την περαιτέρω σύσφιξη των ήδη στενών πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας αποτέλεσε η η πρώτη συνεδρίαση της Κοινής Πολιτιστικής Επιτροπής,  που πραγματοποιήθηκε  στο πλαίσιο του Συμβουλίου Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης των δύο χωρών, υπό την προεδρία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη , και του ομολόγου της Πρίγκιπα Badr bin Abdullah bin Farhan Al-Saud.

Οι δύο υπουργοί συζήτησαν τις νέες συνεργασίες που προγραμματίζουν μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει η διοργάνωση της κοινής έκθεσης με θέμα, «Λάλον Ύδωρ. Ιστορίες του Νερού» σε διάφορα μουσεία της Σαουδικής Αραβίας, εντός του 2026. Η έκθεση θα περιλαμβάνει αρχαία αντικείμενα και σύγχρονα έργα τέχνης από την Ελλάδα και τη Σαουδική Αραβία, αναδεικνύοντας τη σημασία του νερού ως στοιχείου της ζωής και εντοπίζοντας τις ομοιότητες ανάμεσα στους πολιτισμούς των δύο χωρών.

Παράλληλα, εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τη συνεργασία των δύο πλευρών στον τομέα της διαχείρισης αρχαιολογικών χώρων, εστιάζοντας στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας και την ενίσχυση κοινών μηχανισμών εργασίας, με άμεσο στόχο την υπογραφή εκτελεστικού πολιτιστικού προγράμματος. Διερευνήθηκε, επίσης, η δυνατότητα συνεργασίας των δύο Υπουργείων στο υπό κατασκευή Εθνικό Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων, στο κτήριο του ΣΙΛΟ, στον Πειραιά, με το Μουσείο της Ερυθράς Θάλασσας, το οποίο προγραμματίζεται να εγκαινιαστεί εντός του 2025, στην Τζέντα.

Η πολιτιστική συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες επισημοποιήθηκε με το Μνημόνιο Συνεργασίας στον Τομέα του Πολιτισμού, που υπεγράφη τον Ιούλιο του 2022, και αποτυπώθηκε στη συμμετοχή της ελληνικής πλευράς στη Διεθνή Εβδομάδα Χειροτεχνίας της Σαουδικής Αραβίας (BANAN), η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ριάντ τον Νοέμβριο του 2024, καθώς και στην Μπιενάλε Ισλαμικής Τέχνης, που εξελίσσεται στη Τζέντα, από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο του 2025.
Επιπλέον, τον Σεπτέμβριο–Οκτώβριο 2024, φιλοξενήθηκε, στο Ζάππειο Μέγαρο, η «Πολιτιστική Εβδομάδα της Σαουδικής Αραβίας», με ειδικό περίπτερο αφιερωμένο στο «Έτος της Καμήλας 2024», και περιελάμβανε μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, εργαστήρια παραδοσιακών τεχνών, περίπτερα γαστρονομίας, έκθεση αραβικής καλλιγραφίας, έκθεση σαουδαραβικής μόδας, κινηματογραφικές προβολές.

Οι υπουργοί Πολιτισμού της Ελλάδας και της Σαουδικής Αραβίας συζήτησαν την εντατικοποίηση της συνεργασίας, όσον αφορά στα μνημεία των δύο χωρών που είναι ενταγμένα στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, με έμφαση στο Al Faw της Σαουδικής Αραβίας, το οποίο ενεγράφη, το 2024, στον Κατάλογό της, ως πολιτιστικό τοπίο. Η σημασία αλλά και η χρονολόγηση των ευρημάτων στο Al Faw, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για συνεργασία με τους αρχαιολογικούς χώρους του Γλα στη Βοιωτία, των Μυκηνών και της Τίρυνθας, καθώς της Δήλου, που αποτέλεσε ισχυρό εμπορικό και διαμετακοσμιστικό κέντρο, όπως και το Al Faw.

Κατά την επίσκεψή της στην Τζέντα, η Υπουργός Πολιτισμού πραγματοποίησε συνάντηση εργασίας με την Διευθύνοντα Σύμβουλο της Επιτροπής Μουσείων της Σαουδικής Αραβίας Mona Khazindar. Συζητήθηκαν οι ανταλλαγές και οι παρουσιάσεις εκθέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, τόσο στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς όσο και σύγχρονης τέχνης. Εγινε ιδιαίτερη αναφορά στο υπό ανέγερση «Μουσείο των Παγκοσμίων Πολιτισμών» στο Ριάντ, και στη δυνατότητα να εκτίθενται συστηματικά ελληνικές αρχαιότητες, με καθεστώς μακροχρονίου δανεισμού, σύμφωνα με ισχύουσες διατάξεις της αρχαιολογικής νομοθεσίας.

H Λίνα Μενδώνη είχε συνάντηση εργασίας με την Γενική Διευθύντρια και τα μέλη της Επιτροπής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Σαουδικής Αραβίας Sultana Al Sulta, όπου επεσήμανε τη σημασία της ανταλλαγής επιστημόνων και ειδικών εμπειρογνωμόνων στην κατεύθυνση προστασίας, συντήρησης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, στο πλαίσιο της συνεργασίας του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας και της Σαουδικής Αραβίας.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της η υπουργός Πολιτισμού επισκέφθηκε, επίσης, την Μπιενάλε Ισλαμικών Τεχνών και ξεναγήθηκε από τον αν. Υπουργό Πολιτισμού Rakan AlTouq στους χώρους της έκθεσης, στην οποία μετέχει με εξαιρετικά ευρήματα η Ισλαμική Συλλογή του Μουσείου Μπενάκη. Ακολούθως, η Υπουργός ξεναγήθηκε από τον Υφυπουργό Πολιτισμού, Fahad Alkanaan, στην περιοχή της ιστορικής Τζέντας (Αl-Balad), στην οποία εξελίσσεται ένα ευρύτατο πρόγραμμα ανάπλασης της πόλης και αποκατάστασης-επανάχρησης των παλαιών διατηρητέων κτηρίων, από το Υπουργείο Πολιτισμού της Σαουδικής Αραβίας.

Η Λίνα Μενδώνη πραγματοποίησε επίσκεψη και στο Μουσείο Tariq Abdul Hakim, που είναι αφιερωμένο στον μουσικό Abdul Hakim, ο οποίος εισήγαγε τα έγχορδα όργανα στη σαουδαραβική μουσική και είναι ο πρώτος Άραβας μουσικός που έλαβε το Διεθνές Βραβείο Μουσικής της UNESCO, αφήνοντας πλούσια μουσική κληρονομιά. Πρόκειται για Μουσείο ανάλογο του Μουσείου Ελληνικών Παραδοσιακών Οργάνων Φοίβου Ανωγιαννάκη, που υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ. Συζητήθηκαν οι προοπτικές συνεργασίας των δύο ομόλογων μουσείων.