Βούτυρο στο ψωμί της Μέρκελ η πορτογαλική κρίση

Δεν αναμένονταν καίριες αποφάσεις στη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου Κορυφής που πραγματοποιούνται σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες, υπό την έννοια ότι το “δια ταύτα”, δηλαδή ο τρόπος αύξησης των κεφαλαίων που θα δίνονται για την αντιμετώπιση προβλημάτων χρέους σε χώρες της Ευρωζώνης δεν επρόκειτο, όπως μετέδωσε από χτες το protothema gr., να γνωστοποιηθεί.

Ωστόσο, στην προσπάθειά τους να καθησυχάσουν τις αγορές με ένα κοινό ψήφισμα, οι ηγέτες της Ε.Ε. έχουν αντίπαλο από χτες την παραίτηση της κυβέρνησης Σόκρατες στην Πορτογαλία, με την χώρα να οδεύει προς εκλογές καθώς και προς τις …αγκάλες των μηχανισμών στήριξης, ήτοι του ΔΝΤ.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο γνωστοποίησε ότι δεν έχει δεχθεί αίτημα βοήθειας εδώ και μήνες, ενώ  ο επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «εναπόκειται στην πορτογαλική κυβέρνηση να ζητήσει τη βοήθεια του Ευρωπαϊκού Ταμείου στήριξης, εάν δοθεί αυτή η βοήθεια, τούτο θα γίνει υπό αυστηρές προϋποθέσεις». Ωστόσο, πορτογαλική κυβέρνηση πια δεν υφίσταται και εκείνη του Σόκρατες έπεσε επειδή ακριβώς δεν ψηφίστηκαν στη βουλή της χώρας τα μέτρα – “αυστηρές προϋποθέσεις” που επικαλείται ο Γιουνκέρ.

«Δίνουν» 75 δισ. για την Πορτογαλία

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίστηκαν πάντως έτοιμοι να βοηθήσουν τη Πορτογαλία υπό όρους, με ένα ποσό που υπολογίζεται σε περίπου 75 δισ. Ευρώ.

«Είμαστε προφανώς έτοιμοι να παρέμβουμε και να βοηθήσουμε, αλλά χρειάζεται πρώτα ένα αίτημα της Πορτογαλίας", δήλωσε ο Βέλγος Υπουργός Οικονομικών Ντιντιέ Ρέιντερς, πριν από τη σύνοδο κορυφής.

Αλλά και ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και επικεφαλής των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, εκτιμά ότι εάν η Λισσαβόνα απευθύνει έκκληση για βοήθεια από την Ευρώπη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ένα ποσό 75 δισεκατομμυρίων ευρώ θα είναι «κατάλληλο».

Οι Πορτογάλοι, ωστόσο, φαίνεται ότι είναι αποφασισμένοι να κάνουν ότι μπορούν για να αποφύγουν  την εξωτερική βοήθεια.

Σε δηλώσεις του το απόγευμα της Πέμπτης, ο εκπρόσωπος του υπουργικού συμβουλίου της Πορτογαλίας, Πέδρο Σίλβα Περέιρα ανέφερε ότι «η απερχόμενη κυβέρνηση της Πορτογαλίας "θα συνεχίσει να εργάζεται με όλες της τις δυνάμεις κατά του ενδεχομένου μιας προσφυγής σε εξωτερική βοήθεια».

«Η κυβέρνηση θα αγωνιστεί και θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να αποφύγει μια εξωτερική βοήθεια, η οποία θα έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις για την οικονομία» και θα επιβάλει «ένα πρόγραμμα προσαρμογής το οποίο δεν επιθυμούν βεβαίως οι Πορτογάλοι», σημείωσε ο Περέιρα.

Νωρίτερα, ο επικεφαλής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (PSD) της Πορτογαλίας Πέδρο Πάσος Κοέλιο, που θεωρείται φαβορί σε περίπτωση εκλογών, δήλωσε ότι ελπίζει η χώρα του να αποφύγει ένα σχέδιο διάσωσης και εκτίμησε ότι η απερχόμενη κυβέρνηση της χώρας δεν έχει «πλέον εντολή να διαπραγματευθεί μία διάσωση».

Μέσα σε αυτό το κλίμα, το spread του 10ετούς πορτογαλικού ομολόγου αναρριχάται σε επίπεδα ρεκόρ, κοντά στις 450 μονάδες, ενώ υπάρχουν μικρές πιέσεις και στα ομόλογα της Ισπανίας αλλά και στα δικά μας, όπου το spread παραμένει πάνω από τις 930 μονάδες.

Η αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει τις ευρωπαϊκές αγορές και το κλίμα που έχει βαρύνει στη Σύνοδο Κορυφής θεωρείται ότι προσφέρει μία πρώτης τάξης ευκαιρία στην – έτσι κι αλλιώς απρόθυμη, γενικότερα – γερμανική πλευρά να φέρει προσκόμματα στις αποφάσεις, αφού η πτώση της πορτογαλικής κυβέρνησης δείχνει ότι οι εγγυήσεις – βλέπε σκληρά δημοσιονομικά μέτρα – που θέλουν οι δανειστές κάθε άλλο παρά διασφαλισμένες είναι.

Η Άνγκελα Μέρκελ μάλιστα γνωστοποίησε σήμερα, λίγες ώρες πριν την έναρξη της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., ότι πρόκειται να ζητήσει να γίνει σε πέντε χρόνια, αντί τριών, η συνεισφορά των χωρών - μελών σε μετρητά στο Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που θα διαδεχθεί το προσωρινό ταμείο έπειτα από δύο χρόνια.

Η ίδια εξέφρασε την απογοήτευσή της που καταψηφίστηκε από την πορτογαλική βουλή το νομοσχέδιο για τα νέα μέτρα λιτότητας. Σε κάθε περίπτωση, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να επιβεβαιώσουν στη σημερινή Σύνοδο τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης για το Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που θα διαδεχθεί το προσωρινό ταμείο τον Ιούνιο του 2013.

Και η έγκριση της αύξησης των πόρων από στο προσωρινό Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, στα 440 δισ. ευρώ, από τα 250 δισ. ευρώ που διαθέτει σήμερα, καθώς και της δυνατότητα παρέμβασής του στην πρωτογενή αγορά κρατικών ομολόγων, θεωρείται δεδομένη. Ωστόσο, οι λεπτομέρειες – που, εν προκειμένω αποτελούν και την ουσία – του τρόπου με τον οποίο θα συντελεστούν αυτές οι αλλαγές είναι σαφές ότι μετατίθενται για επόμενη Σύνοδο – πιθανότατα εκείνη του Ιουνίου – εκτός πια κι αν η περίπτωση της Πορτογαλίας ηχήσει για τους πλην Μέρκελ ηγέτες ως κώδων κινδύνου για την ανάληψη άμεσης δράσης…

Η κα. Μέρκελ διαβεβαίωσε επίσης ότι κανείς δεν θα μείνει αβοήθητος στην Ευρώπη. Η Γερμανίδα καγκελάριος αναφέρθηκε και στο έκτακτο Συμβούλιο της ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε στις 11 Μαρτίου, σημειώνοντας ότι "η Ελλάδα μας παρουσίασε κατά αξιόπιστο τρόπο ότι συνεχίζει τις δομικές μεταρρυθμίσεις. Μας ανακοίνωσε επίσης ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων ύψους 50 δισ. ευρώ. Όλα τα υπόλοιπα κράτη - μέλη ήμασταν πρόθυμα να επιδείξουμε αλληλεγγύη και καταστήσαμε σαφές ότι είμαστε πρόθυμοι να συμφωνήσουμε σε συγκεκριμένη μείωση του επιτοκίου".