«Προσύμφωνο» Ελλάδας - Ηνωμένων Πολιτειών για κατάργηση της βίζας

Ένα μεγάλο βήμα για την οριστική κατάργηση της βίζας, που σήμερα θεωρείται απαραίτητο προαπαιτούμενο για να ταξιδέψουν οι Έλληνες πολίτες στις Ηνωμένες Πολιτείες έγινε το πρωί της Κυριακής στην Κέρκυρα. Στο περιθώριο των εργασιών της άτυπης συνόδου του ΟΑΣΕ, η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη και ο Αμερικανός αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών κ. Τζέιμς Στάινμπεργκ υπέγραψαν δύο συμφωνίες, οι οποίες εκτιμάται ότι ανοίγουν το δρόμο για την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα «visa waiver». Η πρώτη συμφωνία, μεταξύ της κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της κυβέρνησης των ΗΠΑ, αφορά «την ενίσχυση της συνεργασίας για την πρόληψη και καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος». Το δέυτερο κείμενο που υπέγραψαν τόσο η κυρία Μπακογιάννη όσο και ο κ. Στάινμπεργκ, είναι μνημόνιο κατανόησης μεταξύ του υπουργείου Εσωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας και του υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ «σχετικά με το πρόγραμμα κατάργησης θεωρήσεων των ΗΠΑ και συναφή ενισχυμένα μέτρα ασφαλείας». Είχε προηγηθεί η υπογραφή ακόμη μιας συμφωνίας – «διακανονισμού» μεταξύ της διεύθυνσης αντιμετώπισης ειδικών εγκλημάτων βίας της ελληνικής αστυνομίας και του κέντρου ελέγχου τρομοκρατών των ΗΠΑ, «για την ανταλλαγή πληροφοριών που αφορούν σε τρομοκρατικές πράξεις. Το σχετικό κείμενο επικυρώθηκε στις 23 Ιουνίου με τις υπογραφές του πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα και του διευθυντή ειδικών εγκλημάτων βίας της ελληνικής αστυνομίας.

Παρά το γεγονός ότι τόσο ο κ. Στάινμπεργκ όσο και η κυρία Μπακογιάννη απέφυγαν να προσδιορίσουν με ακρίβεια πότε αναμένεται να καταργηθεί επισήμως η απαραίτηση σήμερα «θεώρηση είσοδου», δηλαδή η βίζα, διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι περιμένουν την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα «visa waiver», ίσως και μέχρι το τέλος του 2009.  

Προσπάθεια τριών ετών

Από το 2006, όταν η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη τοποθετήθηκε στη θέση της υπουργού Εξωτερικών, ξεκίνησε την προσπάθεια για την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα «visa waiver», προκειμένου οι Ελληνες που ταξιδεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες να μην υποχρεούνται στην έκδοση βίζας.

Το ζήτημα της κατάργησης των θεωρήσεων βρισκόταν στην ατζέντα των συζητήσεων σε κάθε συνάντηση της υπουργού Εξωτερικών με Αμερικανούς αξιωματούχους. Το τελευταίο διάστημα το αμερικανικό State Department είχε δεσμευτεί να εντάξει την Ελλάδα στο πρόγραμμα «visa waiver», διότι είχε κριθεί ότι τα ελληνικά ταξιδιωτικά έγγραφα πληρούσαν τις αυστηρές προϋποθέσεις και τους κανόνες ασφαλείας των υπηρεσιών της Ουάσιγκτον.

Στις 9 Οκτωβρίου του 2008, το εθνικό συμβούλιο ασφαλείας στις ΗΠΑ έθεσε βέτο στην κατάργηση της βίζας για τους Ελληνες που θέλουν να ταξιδέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να επισκεφθούν τους συγγενείς τους, για τουρισμό ή για επαγγελματικούς λόγους.

Επισήμως, το αμερικανικό συμβούλιο ασφαλείας είχε προβάλλει «πολιτικούς λόγους» ως δικαιολογία για την άρνησή του να επικυρώσει την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα «visa waiver», δηλαδή το κλαμπ των χωρών οι πολίτες των οποίων επισκέπτονται τις ΗΠΑ χωρίς να απαιτείται βίζα.

«Η Ελλάδα δεν αποδέχεται τη λογική των πιέσεων μεταξύ συμμαχικών χωρών», ήταν η σκληρή δήλωση με την οποία η κυρία Μπακογιάννη είχε σχολιάσει τότε την απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης.