Στην Τουρκία ο αρχηγός του Πολεμικού Ναυτικού

Πενθήμερη επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία ξεκινά τη Δευτέρα 1^η Ιουνίου ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού αντιναύαρχος Γιώργος Καραμαλίκης, προσκεκλημένος του αρχηγού των τουρκικών ναυτικών δυνάμεων ναυάρχου Μουζαφέρ Μετίν Ατάτς. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Τουρκία, ο αντιναύαρχος Καραμαλίκης προγραμματίζει να επισκεφθεί την Άγκυρα, το Γκιολτσούκ και την Κωνσταντινούπολη. Στην πρωτεύουσα της Τουρκίας, ο αρχηγός ΓΕΝ θα έχει συνομιλίες με τον ναύαρχο Ατάτς στο αρχηγείο των τουρκικών ναυτικών δυνάμεων. Στο ναύσταθμο του Γκιολτσούκ, όπου βρίσκεται  το αρχηγείο του τουρκικού στόλου, ο αντιναύαρχος Καραμαλίκης  θα συναντηθεί με το ναύαρχο Ουγούρ Γιγίτ και θα επιβεί σε τουρκικά πολεμικά πλοία, ενώ στην Πόλη θα μεταβεί στη διοίκηση στενών Κωνσταντινούπολης και θα έχει συνομιλίες με το διοικητή της βόρειας θαλάσσιας περιοχής αντιναύαρχο Φεγιάζ Ογκούτσου.

Η μετάβαση του αρχηγού ΓΕΝ στην Τουρκία γίνεται σε ανταπόδοση αντίστοιχης επίσκεψης που είχε πραγματοποιήσει ο ναύαρχος Ατάτς στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 2008.

Τότε, οι αρχηγοί των ναυτικών δυνάμεων της Ελλάδας και της Τουρκίας είχαν συμφωνήσει να υλοποιήσουν έξι μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), με διακηρυγμένο σκοπό την ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων και τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο.

Ανάμεσα στα μέτρα που οι δύο ναύαρχοι είχαν συμφωνήσει ήταν η συνεκπαίδευση μονάδων του ελληνικού και τουρκικού στόλου κατά τις μετακινήσεις τους από και προς τους λιμένες ελλιμενισμού τους και η ανταλλαγή αξιωματικών σε πολεμικά πλοία που επιχειρούν σε μακροχρόνιες αποστολές (όπως είναι η UNIFIL που περιπολεί στα ανοιχτά του Λιβάνου ή η ΝΑΤΟϊκή αρμάδα SNMG2).

Τα αμφιλεγόμενα ΜΟΕ δεν υλοποιήθηκαν ποτέ, ούτε και ανακοινώθηκαν επισήμως από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας. 

Τα υπόλοιπα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που είχαν συμφωνήσει οι δύο ναύαρχοι περιελάμβαναν την εγκατάσταση τηλεφωνικής γραμμής για απ’ ευθείας επικοινωνία των δύο αρχηγών, ανταλλαγή επισκέψεων πολεμικών πλοίων σε λιμένες των δύο χωρών, εντατικοποίηση των κοινών αθλητικών εκδηλώσεων μεταξύ των ναυτικών δοκίμων από την Ελλάδα και την Τουρκία στο πλαίσιο πρωταθλημάτων Στρατιωτικών Σχολών και την εξέταση της δυνατότητας συνδιοργάνωσης (το φετινό καλοκαίρι) διεθνούς ιστιοπλοϊκής εβδομάδας στο Αιγαίο με ιστιοδρομίες τόσο στα ελληνικά όσο και στα τουρκικά χωρικά ύδατα.

Εκτός από τη λειτουργία της «κόκκινης» τηλεφωνικής γραμμής και τη συνέχιση των στρατιωτικών αθλητικών αγώνων τα υπόλοιπα μέτρα δεν προχώρησαν. Και πώς άλλωστε θα μπορούσαν να υλοποιηθούν όταν των συνομιλιών του προηγούμενου Οκτωβρίου ακολούθησαν οι «αψιμαχίες» για τις τσιπούρες των Ιμίων και οι πλόες τουρκικών πολεμικών που έφτασαν μέχρι το Σούνιο. Ιδίως για το περιστατικό με τη φρεγάτα «Τουργκούτ Ρέις» που στις 14 Ιανουαρίου του 2009 διέπλεε επί ώρες την περιοχή ανάμεσα στην Σκύρο, το Κάβο Ντόρο, την Κέα και το Σούνιο, το αρχηγείο των τουρκικών ναυτικών δυνάμεων υποτίθεται ότι είχε διατάξει την εξέταση της υπόθεσης. Εάν θεωρήσουμε ότι το σενάριο της απώλειας προσανατολισμού του πληρώματος της φρεγάτας μοιάζει με κακόγουστο αστείο, θα πρέπει βασίμως να υποθέσουμε ότι ο ναύαρχος Ατάτς θα εξηγήσει στον αντιναύαρχο Καραμαλίκη τι ακριβώς συνέβη, προκειμένου να αρθούν η… παρεξήγηση και οι καχυποψίες.

Τα «πετρέλαια» της Κύπρου

Οι συνομιλίες των δύο ναυάρχων θα πραγματοποιηθούν ενώ είναι ακόμη πρόσφατες οι προειδοποιήσεις της Άγκυρας προς τη Λευκωσία να μην ξεκινήσει τις έρευνες για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων ανοιχτά της Κύπρου, στη θαλάσσια περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και εντός της κυπριακής αποκλειστικής οικονομικής ζώνης. «Ο στόλος μας είναι εκεί. Δεν είναι δυνατόν να επιτρέψουμε κάτι τέτοιο, έστω κι αν πρόκειται για αμερικανική εταιρεία», δήλωσαν την Πέμπτη ανώνυμοι αξιωματούχοι της τουρκικής κυβέρνησης σχολιάζοντας το γεγονός ότι η κυπριακή κυβέρνηση επέλεξε μια αμερικανική εταιρεία (η οποία δεν κατονομάζεται ακόμη) για να διενεργήσει έρευνες για εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου ανοιχτά της Κύπρου.

Το ερώτημα είναι τι θα μεταφέρουν οι Τούρκοι ναύαρχοι στον αρχηγό του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και αν θα ζητήσουν από το ναύαρχο Καραμαλίκη να ενημερώσει την κυβέρνηση ότι ενέργειες όπως οι έρευνες για πετρέλαιο δεν βοηθούν στη «βελτίωση» των διμερών σχέσεων, αλλά κυρίως και ποια άποψη θα εκφράσει ο αρχηγός ΓΕΝ.