«Πυρά» κατά της Ινγκριντ Μπετανκούρ

Μετά τους πρώην ομήρους από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ήλθε η σειρά της Κλάρα Ρόχας να τα βάλει με την πιο διάσημη πρώην όμηρο στον κόσμο, την Ινγκριντ Μπετανκούρ.

Η πιστή συνεργάτις της Μπετανκούρ, εκείνη που επί 15 χρόνια έπαιξε όλους τους ρόλους δίπλα της, βοηθός, σύμβουλος, γκουβερνάντα, σέρπα, και τέλος σύντροφος στην ομηρία, λύνει τους λογαριασμούς της με ένα βιβλίο που τιτλοφορείται απλώς Captive (Αιχμάλωτη) και κυκλοφορεί στη Γαλλία από τις εκδόσεις Plon.

Για τι ακριβώς κατηγορεί η Ρόχας τη διασημότερη πρώην όμηρο; Μα ακριβώς για τη διασημότητά της. Κατηγορεί την οικογένεια της Μπετανκούρ ότι την ξεχνά συστηματικά στις δημόσιες δηλώσεις της, θεωρώντας την όμηρο «δεύτερης κατηγορίας». Ο Φαμπρίς Ντελουά, πατέρας των παιδιών της Ινγκριντ και πρεσβευτής σήμερα της Γαλλίας στην Κόστα Ρίκα, αρνείται τις κατηγορίες. «Πάντα αναφέραμε την Κλάρα στις δηλώσεις μας», τονίζει. Ποια είναι η αλήθεια;

Όλα άρχισαν στη ζούγκλα, όπου η Κλάρα και η Ινγκριντ ήταν δεμένες στο ίδιο δέντρο μέρα νύχτα, για περισσότερο από ένα μήνα. Η Κλάρα γράφει ότι γνώρισε εκεί μια άλλη Ινγκριντ, πιο σκληρή, πιο απόμακρη, πιο υπολογίστρια. Μέσα σε λίγες ημέρες, οι δύο γυναίκες απομακρύνθηκαν η μία από την άλλη.

«Είναι λογικό», λέει η Μάρτα Ρουις, δημοσιογράφος της κολομβιανής εφημερίδας Σεμάνα, που έχει μιλήσει με πολλούς πρώην ομήρους, μεταξύ των οποίων και με την Κλάρα Ρόχας. «Πριν από την απαγωγή τους, οι δύο γυναίκες είχαν ιεραρχική σχέση. Η Κλάρα θεωρούσε την Ινγκριντ είδωλό της. Στη ζούγκλα βρέθηκαν σε ισότιμη κατάσταση. Η Κλάρα, που προέρχεται από τη μεσαία τάξη, και η μεγαλοαστή Ινγκριντ κατέληξαν έτσι να μην αντέχουν η μία την άλλη».

Όπως και οι Αμερικανοί πρώην όμηροι, έτσι και η Κλάρα Ρόχας χαρακτηρίζει την Μπετανκούρ τέρας εγωισμού και αναφέρεται στα προνόμια που απολάμβανε, όπως περισσότερο φαγητό κι ένα ραδιόφωνο για να ακούει τα νέα από τον έξω κόσμο. Η Ινγκριντ είχε επίσης το δικαίωμα να διαβάζει βιβλία, αντίθετα με τους άλλους ομήρους. Η Κλάρα κατηγορεί την Ινγκριντ ότι την εγκατέλειψε στην τύχη της την πιο κρίσιμη στιγμή, όταν έφερνε στο φως τον γιο της με καισαρική, στη διάρκεια ενός βομβαρδισμού, στις πιο άθλιες συνθήκες υγιεινής.

Άλλοι όμηροι που βρέθηκαν μαζί με τις δύο γυναίκες, πάντως, περιγράφουν μια άλλη εικόνα. Ο Λουις Ελάδιο Πέρες, ο Ουίλιαμ Πέρες και ο Τζον Φρανκ Πιντσάο λένε ότι η Μπετανκούρ κράτησε εξαιρετική στάση, αντιστάθηκε στους καθημερινούς εξευτελισμούς των Farc και αρνήθηκε να συμβιβαστεί με τους δεσμοφύλακές της. «Οι εκδότες ζητούν μια εκδοχή των Απεγνωσμένων Νοικοκυρών στη ζούγκλα», λέει ο Σέρχιο Κορονάδο, βιογράφος της Μπετανκούρ, πρώην εκπρόσωπος των Πρασίνων, που ζει σήμερα στην Μπογκοτά και γνωρίζει καλά τις δύο γυναίκες. «Ποιος μπορεί να κρίνει αυτούς τους ανθρώπους, που έζησαν σαν τα ζώα για τόσα χρόνια στη ζούγκλα;».

Το ίδιο υποστηρίζουν και πολλοί Κολομβιανοί δημοσιογράφοι, που θυμούνται ακόμη ένα μήνυμα από τις Farc το οποίο περιέγραφε την αδιαλλαξία και το «ηφαιστειώδες ταμπεραμέντο» της Μπετανκούρ. «Δεν υπέκυψε στο σύνδρομο της Στοκχόλμης», λέει ένας αξιωματούχος του υπουργείου Αμύνης. «Για μας, αυτό αποτελεί σημάδι μιας ιδιαίτερης προσωπικότητας. Όσο για την Κλάρα Ρόχας, έκανε παιδί με έναν αντάρτη. Ούτε αυτήν βέβαια μπορούμε να την κρίνουμε».

Πώς εξηγείται λοιπόν όλη αυτή η βροχή κατηγοριών εναντίον της Μπετανκούρ; Ο Νοέλ Σαέζ, απεσταλμένος της Γαλλίας για να διαπραγματευτεί με τις Farc, την κατηγορεί ότι δεν του είπε ούτε ένα ευχαριστώ. Ο πρώην εκδότης της, που την έβγαλε από την ανωνυμία στη Γαλλία εκδίδοντας την αυτοβιογραφία της, την κατηγορεί ότι τον εγκατέλειψε για τον γνωστότερο εκδοτικό οίκο Gallimard. Ο δεύτερος σύζυγός της, ο Χουαν Κάρλος Λεκόντ, την κατηγορεί ότι κατέθεσε αίτηση διαζυγίου χωρίς καν να τον ενημερώσει. Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Λιονέλ Ντιρουά, που έλαβε μέρος στη συγγραφή εκείνης της αυτοβιογραφίας, μιλά για «μεταμόρφωση» της Μπετανκούρ. Και είναι πιθανό να έχει δίκιο, γράφει ο Σερζ Ραφί στον Νουβέλ Ομπζερβατέρ. Η Μπετανκούρ μοιάζει να τράβηξε την κουρτίνα και να ξεκινά από την αρχή.

Τι απαντά η ίδια σε όλα αυτά; Τίποτα. Έχει επιλέξει τη σιωπή. Έχει απομονωθεί κάπου στις Ηνωμένες Πολιτείες και γράφει. Το σίγουρο είναι ότι δεν πρόκειται να λύσει τους λογαριασμούς της με κανέναν. Μια μεγαλοαστή δεν συμπεριφέρεται έτσι.