Στο μάτι της Ε.Κ.Τ. οι τράπεζες

Πυρετός διαβουλεύσεων με επίκεντρο τις τράπεζες σήμερα, παρατηρείται σήμερα στην Αθήνα όπου συνεδριάζει για πρώτη φορά σε διευρυμένη βάση η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών. Την ίδια ώρα ο κ. Γιώργος Αλογοσκούφης αποστέλλει σήμερα το σχέδιο νόμου για τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος και της οικονομίας συνολικού ύψους 28 δις ευρώ προκειμένου να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξετάζει τη λήψη μέτρων κατά της τακτικής τραπεζών σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, να μην εφαρμόζουν τη μείωση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της διατραπεζικής αγοράς μειώνοντας αναλογικά τα δικά τους τραπεζικά επιτόκια.

Πηγές της ΕΚΤ αναφερόμενες στο «ελληνικό φαινόμενο» με τις ελληνικές τράπεζες να αυξάνουν τα spreads, παρά τις μειώσεις των παρεμβατικών επιτοκίων, χαρακτηρίζουν ανεπίτρεπτη την τακτική αυτή και δηλώνουν πως η Κεντρική Τράπεζα δεν πρόκειται να ανεχθεί μια τέτοια συμπεριφορά παρακολουθώντας απαθής τέτοιες εξελίξεις.  

Η γενικευμένη αντίδραση που έχει λάβει διαστάσεις κατακραυγής των τραπεζών από όλα τα πολιτικά κόμματα και της κοινωνία, για το ακριβό κόστος χρήματος, ωθεί τις τράπεζες υπό την πίεση και την αρνητική κριτική που δέχονται να επανεξετάσουν τη στάση τους και να συμμορφωθούν προσαρμόζοντας τις κινήσεις τους στις ανάγκες της εποχής και επιδεικνύοντας την επιβεβλημένη ευαισθησία απέναντι σε κοινωνικές ομάδες που αντιμετωπίζουν τεράστιο οικονομικό πρόβλημα. Αλλωστε η διευκόλυνση των πελατών των τραπεζών που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους, διευκολύνει και τις ίδιες τις τράπεζες οι οποίες διαφορετικά θα έπρεπε να γράφουν συνεχώς αυξημένες επισφάλειες.

Η Εθνική Τράπεζα μετά τις αυστηρές προειδοποιήσεις και συστάσεις των υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Γ. Αλογοσκούφη και Χρ. Φώλια (για το θέμα των συμβάσεων των πιστωτικών καρτών) αναγκάστηκε να ανακοινώσει το απόγευμα της Παρασκευής δέσμη μέτρων με στόχο την υποστήριξη των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ειδικότερα, αποφάσισε να αναστείλει για 6 μήνες τις ενέργειες πλειστηριασμού ή κατάσχεσης που αφορούν απαίτησή της από στεγαστικό δάνειο πρώτης κατοικίας, αρχικού ύψους κεφαλαίου μέχρι 300.000 ευρώ, ενώ αναστέλλει για 12 μήνες τις καταβολές δόσεων στεγαστικών δανείων για ανέργους σε όλα τα καταστήματα της τράπεζας.

Ακόμη πιο προωθημένα τα αντίστοιχα μέτρα που ανακοίνωσε χθες η τράπεζα Πειραιώς. Συγκεκριμένα, για τα στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας η τράπεζα Πειραιώς παρέχει τη δυνατότητα σε όλους τους πελάτες της που θα το ζητήσουν, να μειώσουν τη δόση του δανείου τους στο μισό, για όλο το 2009. Επίσης, μειώνει το Βασικό Επιτόκιο Χορηγήσεων (ΒΕΧ) για επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις κατά 0,5%. Το επιτόκιο των πιστωτικών καρτών μειώνεται έως και 1% και διαμορφώνεται από 14,75% έως 15,75%, ανάλογα με τον τύπο της κάρτας. Παγώνει έως το τέλος του 2009 τις δόσεις των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων, για κεφάλαιο και τόκους, στους ανέργους δικαιούχους του ΟΑΕΔ. Παράλληλα ανακοίνωσε ότι θα απέχει για έναν χρόνο από κάθε πρωτοβουλία πλειστηριασμού ή κατάσχεσης ακινήτου που αφορά στεγαστικό δάνειο πρώτης κατοικίας, μέχρι του ποσού των €300.000.

Τέλος, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα χορηγήσει άμεσα 50 εκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση επενδύσεων των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στους τομείς του τουρισμού, της βιομηχανίας, του εμπορίου και των μικρών έργων υποδομής. Το συνολικό ποσό που θα χορηγήσει σταδιακά η για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, θα ανέλθει στα 150 εκατομμύρια ευρώ.

Τόσο η Τράπεζα Πειραιώς όσο και η Εθνική Τράπεζα και η Αγροτική τράπεζα  ανακοίνωσαν επίσης την συμμετοχή τους στο πρόγραμμα δράσης του υπουργείου Ανάπτυξης για την ενίσχυση της ρευστότητας των Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ), με την προώθηση των εγγυημένων και επιδοτούμενων δανείων του προγράμματος. Μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ), το ελληνικό Δημόσιο εγγυάται δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις για κεφάλαια κίνησης μέχρι 350.000 ευρώ, για διάρκεια 3 ετών, και με 100% επιδοτούμενο επιτόκιο.

Ανάλογα μέτρα αναμένονται άμεσα από όλες τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες συνεδριάζουν σήμερα με διευρυμένη συμμετοχή όλων των μελών στην Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, προκειμένου να συζητήσουν σχετικά με το πακέτο μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας και του τραπεζικού συστήματος, καθώς και τη συμμετοχή τους σ’ αυτό, κάτι που προκάλεσε την μέχρι τώρα έντονη αντιπαράθεση τραπεζών – κυβέρνησης. 

Από την πλευρά της η Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα εμφανίζεται αποφασισμένη να λάβει συγκεκριμένα μέτρα ώστε να υποχρεώσει τις τράπεζες, στις οποίες μάλιστα όπως με νόημα υπενθυμίζει, παρέχει αφειδώς φθηνή και σχεδόν απεριόριστη ρευστότητα, ώστε με τη σειρά τους να διευκολύνουν τους καταναλωτές μειώνοντας τα τραπεζικά επιτόκια δανεισμού. Έχει διαπιστωθεί ότι αρκετές τράπεζες σε διάφορες χώρες της Ε.Ε. προσπαθούν να επωφεληθούν οι ίδιες από τη φθηνή ρευστότητα της ΕΚΤ και την πτωτική πορεία των επιτοκίων εις βάρος των πελατών τους στους οποίους δεν μετακυλύουν αναλογικά τις μειώσεις των παρεμβατικών επιτοκίων. Οι αρμόδιοι της ΕΚΤ θεωρούν ότι αυτή είναι ανεπίτρεπτη τακτική στις παρούσες συνθήκες και εμφανίζονται αποφασισμένοι να την σταματήσουν. Στο πνεύμα αυτό άλλωστε ήταν και η δήλωση του διοικητή της ΕΚΤ Ζαν Κλωντ Τρισέ ο οποίος κάλεσε τις τράπεζες να επιδείξουν σοβαρότητα και αίσθημα ευθύνης λαμβάνοντας υπόψη τις κινήσεις της εποπτεύουσας αρχής.