Μακεδονία, βέτο μόνο στην «εξωτερική» χρήση

Το περιγραφόμενο ως αμοιβαίως αποδεκτό όνομα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας θα αφορά μόνο στις εξωτερικές σχέσεις της FYROM με την Ελλάδα και ενδεχομένως τρίτες χώρες και δεν θα μεταβάλει τη συνταγματική ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», την οποία έχει επιλέξει η γειτονική χώρα.

Η ελληνική κυβέρνηση και ο κ. Κώστας Καραμανλής, που μέχρι τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, δήλωναν επισήμως ότι επιδιώκουν την υιοθέτηση μιας ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό, ο οποίος θα ισχύει έναντι όλων, σήμερα εμφανίζονται να έχουν διαφοροποιήσει τις απόψεις τους.

«Η Ελλάδα και η κυβέρνηση έχει απόλυτα σαφή θέση: μια διεθνής ονομασία, με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα ισχύει έναντι όλων. Αυτή είναι η θέση μας», δήλωσε ο κ. Καραμανλής κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στο πλαίσιο της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης.

Την αλλαγή της ελληνικής στρατηγικής επιβεβαίωσε την Τετάρτη και ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών κ. Γιώργος Κουμουτσάκος κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των διπλωματικών συντακτών. Σε ερώτηση «αν ισχύει και σήμερα η θέση της κυβέρνησης για εξεύρεση μιας διεθνούς ονομασίας η οποία θα ισχύει έναντι όλων», ο κ. Κουμουτσάκος απάντησε «ναι, απολύτως. Ο,τι έχει ειπωθεί, ισχύει». Συνεχίζοντας, ωστόσο, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών παρέπεμψε στην ομιλία του κ. Κώστα Καραμανλή προς τις παραγωγικές δυνάμεις στο πλαίσιο της ΔΕΘ, όπου ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι η ελληνική θέση είναι «ένα όνομα με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα ισχύει έναντι όλων».

Το περίεργο είναι ότι λίγες ώρες αργότερα, στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου, ο κ. Καραμανλής αναδιαμόρφωσε την ελληνική θέση ως «μία ΔΙΕΘΝΗΣ ονομασία, με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα ισχύει έναντι όλων».

Το ερώτημα είναι τι εξυπηρετούν οι αντιφατικές και αλληλοσυγκρουόμενες τοποθετήσεις για τις ελληνικές επιδιώξεις στη διαπραγμάτευση. Είτε η κυβέρνηση δεν έχει αποφασίσει εάν θα αποδεχτεί ένα ικανοποιητικό όνομα έστω κι αν η χρήση του θα αφορά μόνο στη διεθνή ονομασία των Σκοπίων είτε σκοπίμως αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα.

Εμμέσως ωστόσο επιβεβαιώνεται ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν διαπραγματεύεται για την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας των Σκοπίων, αλλά μόνο για την προσθήκη ενός γεωγραφικού προσδιορισμού στο όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας», το οποίο θα χρησιμοποιείται διεθνώς.

Το εντυπωσιακό είναι ότι η κυβέρνηση οπισθοχωρεί από την προηγούμενη θέση που μάλιστα είχε λάβει τον χαρακτήρα «κόκκινης» γραμμής, την ώρα που οι Σκοπιανοί συντηρούν την πιο ακραία αλυτρωτική ρητορική και αποπειρώνται να στοιχειοθετήσουν ακόμη και εδαφικές διεκδικήσεις έναντι της Ελλάδας.

Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η νέα θέση της κυβέρνησης συνιστά κρίσιμο στρατηγικό λάθος, διότι η Αθήνα δημοσίως εμφανίζεται διατεθειμένη να διαπραγματευτεί για το εύρος χρήσης του ονόματος των Σκοπίων, ενώ η κοινή γνώμη θεωρούσε ότι η επίσημη ελληνική θέση είναι μία ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις.

Κι ενώ η ελληνική κυβέρνηση εμφανίζεται διατεθειμένη να αποδεχτεί απλώς και μόνο μια φόρμουλα για τη διεθνή ονομασία των Σκοπίων, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών επαλήθευσε την αποκάλυψη της εφημερίδας «Εθνος», ότι αποφασίστηκε η εκταμίευση 50 εκατ. ευρώ που θα δοθούν στην ΠΓΔΜ, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η κατασκευή του οδικού άξονα 10.

Ο κ. Κουμουτσάκος υπεραμύνθηκε της απόφασης για οικονομική ενίσχυση των Σκοπίων, την ώρα που η κυβέρνηση του κ. Νίκολα Γκρούεφσκι κατηγορεί την Ελλάδα επί παντός επιστητού, λέγοντας: «Η ελληνική πολιτική έχει συνέπεια και αξιοπιστία και το εθνικό σχέδιο για την οικονομική ανασυγκρότηση των Βαλκανίων δεν αναστέλλεται. Αποστέλλοντας οικονομική βοήθεια στη FYROM η Αθήνα αποκτά ένα όπλο και για τη διεθνή της εικόνα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν η ελληνική οικονομική βοήθεια θα δοθεί στη γειτονική χώρα πριν από τη λύση του Σκοπιανού.

Μία μόλις ημέρα πριν από τη νέα συνάντηση του κ. Μάθιου Νίμιτς με τους διαπραγματευτές της Ελλάδας και της FYROM στη Νέα Υόρκη, ο κ. Κουμουτσάκος επισήμανε ότι το κλίμα που έχει δημιουργηθεί δεν επιτρέπει αισιοδοξία και επέκρινε την κυβέρνηση των Σκοπίων ότι «πολιτεύεται όλο και πιο εθνικιστικά, όλο και πιο αντιπαραγωγικά».

Εάν στην έναρξη της διαπραγμάτευσης η κυβέρνηση αποδέχεται να συζητήσει το εύρος χρήσης της ονομασίας της FYROM, αντιλαμβάνεται κανείς το σημείο στο οποίο κινδυνεύει να καταλήξει μετά το πέρας των συνομιλιών. Εκτός κι αν πρόκειται για αλλαγή θέσης της Ελλάδας, η οποία σκοπίμως δημοσιοποιήθηκε, ως ένα μήνυμα προς την κυβέρνηση των Σκοπίων ότι η Ελλάδα δεν θέλει να αλλάξει η συνταγματική ονομασία του γειτονικού κράτους.