Όσκαρ: Ταινίες που δεν περίμενε κανείς να κερδίσουν το βραβείο κι όμως το κατάφεραν

Μια από τις πιο συναρπαστικές πτυχές των βραβείων Όσκαρ είναι η πιθανότητα ύπαρξης νικητών που κανείς δεν περιμένει. Παρόλο που υπάρχουν ταινίες που φτάνουν στην ημέρα της τελετής έχοντας τον τίτλο του φαβορί, δεν είναι ασυνήθιστο μια λιγότερο γνωστή ή αδικημένη από τους κριτικούς ταινία να κερδίσει το βραβείο στην κατηγορία της Καλύτερης Ταινίας. Οι ταινίες που παίρνουν αυτές τις νικές-έκπληξη είναι συνήθως ικανές να αιχμαλωτίσουν τη φαντασία του κοινού, αναδεικνύοντας τη δύναμη που έχει ο κινηματογράφος να εκπλήσσει και να ενθουσιάζει.

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η ταινία «Crash» του 2006, η οποία απέσπασε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας κερδίζοντας το πολυδιαφημισμένο «Μυστικό του Brokeback Mountain». Η ταινία, σε σκηνοθεσία του Πολ Χάγκις, διερευνά θέματα όπως ο ρατσισμός και η προκατάληψη στο σύγχρονο Λος Άντζελες, έχοντας στο καστ ηθοποιούς όπως ο  Ντον Τσιντλ, η Σάντρα Μπούλοκ, ο Ματ Ντίλον και η Θάντι Νιούτον.

Οι αλληλένδετες ιστορίες της ταινίας αναδεικνύουν τους τρόπους με τους οποίους άνθρωποι από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα μπορούν να επηρεάσουν ο ένας τον άλλον, αποδεικνύοντας τελικά ότι παρά τις διαφορές μας, όλοι μοιραζόμαστε την ίδια ανθρωπιά.

Αν και η νίκη του δίχασε τόσο το κοινό όσο και τους κριτικούς, με πολλούς να υποστηρίζουν ότι «Το Μυστικό του Brokeback Mountain» ήταν αυτό που άξιζε να είναι ο νικητής, το «Crash» παραμένει μια ταινία που πραγματεύεται σημαντικά κοινωνικά ζητήματα. Η αναγνώρισή του στα Όσκαρ βοήθησε να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στα θέματα ρατσισμού και το μήνυμά του εξακολουθεί να έχει απήχηση στο κοινό ακόμα και σήμερα. 

Αντίστοιχο παράδειγμα είναι αυτό της ταινίας «Moonlight» το 2016, η οποία έγραψε ιστορία ως η πρώτη ταινία ΛΟΑΤKI που κέρδισε το βραβείο. Σε σκηνοθεσία του Μπάρι Τζένκινς, η ταινία αφηγείται την ιστορία της ενηλικίωσης ενός νεαρού μαύρου άνδρα στο Μαϊάμι, ο οποίος παλεύει με θέματα ταυτότητας, σεξουαλικότητας και οικογένειας.

Το «Moonlight» αναγνωρίστηκε για τις δυνατές ερμηνείες του, την εκπληκτική οπτική του και την εξερεύνηση πολύπλοκων θεμάτων. Η νίκη του στα Όσκαρ αποτέλεσε σημαντικό ορόσημο για την κινηματογραφική βιομηχανία, αναδεικνύοντας τη σημασία της εκπροσώπησης διαφορετικών ανθρώπων τόσο μπροστά όσο και πίσω από την κάμερα.

Ωστόσο, η νίκη της ταινίας δεν ήρθε χωρίς αντιδράσεις, καθώς αρχικά ένα μπέρδεμα είχε οδηγήσει στην λανθασμένη ανακοίνωση του «La La Land» ως νικητή. Παρά τη στιγμιαία σύγχυση, το «Moonlight» αναδείχθηκε άξιος και εντυπωσιακός νικητής, έχοντας απήχηση στο κοινό ως μια συγκινητική και όμορφα σκηνοθετημένη ταινία.

Η ταινία «Ο λόγος του βασιλιά» κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας το 2010, αποτελώντας ένα σημαντικό επίτευγμα για το βρετανικό κινηματογράφο. Σε σκηνοθεσία του Τομ Χούπερ και με πρωταγωνιστή τον Κόλιν Φερθ, η ταινία αφηγείται την ιστορία του αγώνα του βασιλιά Γεωργίου ΣΤ' με το πρόβλημα του τραυλισμού του, καθώς ετοιμάζεται να αναλάβει τον Βρετανικό θρόνο στην διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

«Ο λόγος του βασιλιά» επαινέθηκε για τις ερμηνείες του, τη αφήγηση και την ευρηματική σκηνοθεσία της. Η νίκη της στα Όσκαρ αποτελεί απόδειξη της επιτυχίας που είχε η ταινίας να κερδίσει τόσο το κοινό όσο και τους κριτικούς.

Πολλοί όμως θεώρησαν ότι η ταινία ήταν υπερβολικά συναισθηματική και ότι δεν είχε την πολυπλοκότητα άλλων υποψηφίων, όπως «Το Κοινωνικό Δίκτυο» ή ο «Μαύρος Κύκνος». Η νίκη του στα Όσκαρ βοήθησε να αναβαθμιστεί το προφίλ του βρετανικού κινηματογράφου και να εδραιωθεί περαιτέρω η θέση του στο διεθνές κινηματογραφικό στερέωμα.

Το «Birdman», το οποίο επαινέθηκε για την καινοτόμο κινηματογραφική του δημιουργία, τις δυνατές ερμηνείες και το καυστικό τρόπο που επέλεξε να απεικονίσει τις επιδράσεις που προκαλεί η φήμη στην καλλιτεχνική έκφραση, κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Ταινίας το 2014. Η κατάκτηση του βραβείου θεωρήθηκε επιβράβευση της ιδιαίτερης προσέγγισης στην αφήγηση της ταινίας, καθώς και της τεχνικής με μονόπλανα που επέλεξε ο Αλεχάντρο Γκονσάλες Ινιάριτου για την σκηνοθεσία της.

Oρισμένοι θεώρησαν ότι άλλες υποψήφιες ταινίες όπως το «Boyhood» ή το «Ξενοδοχείο Grand Budapest» άξιζαν περισσότερο το βραβείο. Παρ' όλα αυτά, το «Birdman» αποτελεί μια τολμηρή ταινία που κατάφερε με την νίκη του να αναδείξει τη δύναμη της ευρηματικής κινηματογραφικής δημιουργίας.

Άλλοι απροσδόκητοι νικητές είναι το «The Hurt Locker» το 2009, το οποίο εξέπληξε πολλούς κερδίζοντας το βραβείο Καλύτερης Ταινίας έναντι του πιο επιτυχημένου εμπορικά «Avatar» και η ταινία του 2017 «Η μορφή του νερού», η οποία κέρδισε για την τολμηρή και αντισυμβατική της προσέγγιση στο κλασικό είδος των ταινιών με τέρατα.

Οι νικητές που αμφισβητούν τα προγνωστικά στα Όσκαρ αποτελούν μια υπενθύμιση της δύναμης που έχει ο κινηματογράφος τόσο ως μέσο ψυχαγωγίας όσο και ως πηγή προβληματισμού για τα προβλήματα της κοινωνίας. Οι ταινίες αυτές αποδεικνύουν τη σημασία της ανάληψης ρίσκου και της υπέρβασης των ορίων κατά την δημιουργία τους, με τα οποία θα πετύχουν να κερδίσουν το κοινό με τον τρόπο που αφηγούνται μια ιστορία.