Οι φτωχοί ''νιώθουν'' καλύτερα τους ανθρώπους

Οι άνθρωποι της ανώτερης κοινωνικο-οικονομικής τάξης που είναι πιο μορφωμένοι, πιο πλούσιοι, έχουν καλύτερες δουλειές και ζουν μια πιο άνετη ζωή, όμως φαίνεται δεν υπερτερούν σε όλα. Μια νέα αμερικανο-καναδική επιστημονική έρευνα διαπίστωσε ότι οι φτωχότεροι και λιγότεροι μορφωμένοι είναι πιο ικανοί στο να συναισθάνονται τους άλλους και να «διαβάζουν» τα συναισθήματα τους σε σχέση με τους πλούσιους.

Οι ερευνητές, υπό τον ψυχολόγο Μάικλ Κράους του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Σαν Φρανσίσκο, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό “Psychological Science” (Ψυχολογική Επιστήμη), αποδίδουν την ανώτερη συναίσθηση των ατόμων των κατώτερων εισοδηματικών τάξεων στο ότι εξ ανάγκης συχνά υποχρεώνονται να εξαρτώνται από άλλους ανθρώπους (συγγενείς, φίλους, δημόσιες υπηρεσίες κ.α.) για διάφορους λόγους, πράγμα που έχει σταδιακά «ακονίσει» την ικανότητά τους να «διαβάζουν» καλύτερα τον συναισθηματικό κόσμο των γύρω τους.

Οι ερευνητές έκαναν διάφορα πειράματα με 200 εθελοντές διαφόρων επιπέδου εισοδήματος και μόρφωσης, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, κλήθηκαν να αξιολογήσουν, κοιτώντας εικόνες ορισμένων προσώπων, ποια συναισθήματα εξέφραζαν οι εικονιζόμενοι. Οι ψυχολόγοι μάλλον ξαφνιάστηκαν όταν διαπίστωσαν ότι οι πιο μορφωμένοι τα πήγαν χειρότερα στην αντίληψη των συναισθημάτων των άλλων ανθρώπων. Συγκεκριμένα οι απόφοιτοι μέσης εκπαίδευσης ήταν, κατά μέσο όρο, κατά 7% πιο ακριβείς στην κατανόηση της συναισθηματικής κατάστασης των άλλων, σε σχέση με τους αποφοίτους ανώτερης εκπαίδευσης.

Σε ένα άλλο πείραμα, όπου οι εθελοντές κλήθηκαν να εκτιμήσουν τα συναισθήματα που εξέφραζε ένας ξένος σε μια εικονική συνέντευξη για την πρόσληψή του σε μια εργασία, πάλι τα άτομα ανώτερου κοινωνικο-οικονομικού στάτους, παρόλο που είχαν άμεση επαφή με ένα άλλο άνθρωπο, είχαν τελικά χειρότερη επίδοση στην «ανάγνωση» των συναισθημάτων του ξένου.

Σε ένα τρίτο πείραμα, όταν οι άνθρωποι οδηγήθηκαν να πιστέψουν ότι ανήκαν σε χαμηλότερη κοινωνικο-οικονομική τάξη από αυτή που στην πραγματικότητα ανήκαν, έγιναν καλύτεροι στο να «διαβάζουν» τα συναισθήματα των άλλων.

Οι ερευνητές συμπέραναν τελικά ότι τα μέλη της ανώτερης τάξης δεν είναι πολύ ικανά στην αναγνώριση των συναισθημάτων που νιώθουν άλλοι άνθρωποι. Οι ψυχολόγοι υποθέτουν ότι οι πιο πλούσιοι και πιο μορφωμένοι υστερούν, επειδή συνήθως μπορούν να λύνουν τα καθημερινά προβλήματά τους χωρίς να χρειάζεται να έρχονται σε επαφή και να εξαρτώνται από άλλους, όπως αναγκαστικά πρέπει να κάνουν οι πιο φτωχοί.

«Αυτό δείχνει ότι δεν πρόκειται για κάτι βαθιά ριζωμένο στον άνθρωπο. Είναι το ευρύτερο πολιτιστικό πλαίσιο που οδηγεί σε αυτές τις διαφορές μεταξύ των ανθρώπων», δήλωσε ο Κράους και εξέφρασε την ελπίδα ότι η νέα έρευνα θα βοηθήσει, ώστε να καταρριφθούν διάφορα στερεότυπα για τις διαφορές ανάμεσα στις κοινωνικο-οικονομικές τάξεις και κυρίως η εντύπωση ότι οι λιγότεροι μορφωμένοι και πλούσιοι είναι «από τη φύση» τους και λιγότερο έξυπνοι.

Σε μια προηγούμενη έρευνα, ο Κράους είχε διαπιστώσει ότι οι πλουσιότεροι άνθρωποι είναι πιο αγενείς και απότομοι, από ό,τι οι φτωχότεροι, στις συνομιλίες τους με ξένους. Έχει ακόμα ανακαλύψει ότι οι φτωχοί είναι πιο γενναιόδωροι με τα χρήματά τους από ό,τι οι πλούσιοι. Η μεγαλύτερη ικανότητα συναίσθησης των άλλων είναι πολύ πιθανό ότι βρίσκεται στη ρίζα αυτής της γενναιοδωρίας των φτωχών, δήλωσε ο αμερικανός ερευνητής.