Ποιοι είναι οι νέοι θεραπευτικοί δρόμοι που ανοίγει η επεμβατική ακτινολογία

Μετρά μόλις 40 χρόνια ζωής, αλλά αυτό το διάστημα ήταν αρκετό για να αλλάξει τον ρου της ιατρικής επιστήμης. Χάρη στις απεικονιστικές μεθόδους της «έσπασε»  τα σύνορα της απλής διάγνωσης και «εκτοξεύθηκε» στην καρδιά της θεραπευτικής αντιμετώπισης των ασθενών. Η Επεμβατική Ακτινολογία, για την οποία ο λόγος, είναι μια επαναστατική εξειδίκευση της ακτινολογίας, που σε συνεργασία με όλες τις ειδικότητες αλλάζει πολλά από όσα θεωρούνταν δεδομένα στην Ιατρική και ανοίγει διαρκώς νέους θεραπευτικούς δρόμους.

Με την Επεμβατική Ακτινολογία, παθήσεις αγγείων, μυοσκελετικού, πνευμόνων, ήπατος, νεφρών, μαστού, νευρικού συστήματος, καθώς και πολλές περιπτώσεις καρκίνου, αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες, «κρατώντας μακριά» τους ασθενείς από τα κλασικά, επώδυνα χειρουργεία.

Με αφορμή το 4^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επεμβατικής Ακτινολογίας που θα διεξαχθεί από 29 έως 31 Μαΐου στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών από την Ελληνική Εταιρεία Επεμβατικής Ακτινολογίας, Αγγειοακτινολογίας και Νευροακτινολογίας, το protothema.gr συνομιλεί με έναν από τους Έλληνες επιστήμονες που θεμελίωσαν τη νέα ειδικότητα. Ο κ. Δημήτρης Κελέκης, ομότιμος καθηγητής Ακτινοδιαγνωστικής  του Πανεπιστημίου Αθηνών κάνει μια αδρή «ακτινογραφία» της νέας ειδικότητας και παρουσιάζει τα επιτεύγματα των Ελλήνων ακτινολόγων.

Εν αρχή ην ο… ορισμός: τι είναι η Επεμβατική Ακτινολογία;

«Παιδί» της Ακτινολογίας, η συγκεκριμένη ειδικότητα, όπως μαρτυρά και το όνομά της, επεμβαίνει ή παρεμβαίνει, χρησιμοποιώντας απεικονιστικά συστήματα για να κατευθύνει τα εργαλεία της στον ανθρώπινο οργανισμό, θεραπεύοντας έτσι παθήσεις των αγγείων ή των άλλων οργάνων  του οργανισμού.

Τι νέο κομίζει στην ιατρική επιστήμη;

Δύο είναι τα μεγάλα πλεονεκτήματά της: επιτυγχάνει την προσπέλαση στα όργανα με πολύ μικρές τομές και αποτρέπει τις εγχειρήσεις και εν συνεχεία τις εκτεταμένες θεραπευτικές και φαρμακευτικές αγωγές. Στην πράξη δηλαδή με ελάχιστη νοσηλεία γίνονται σημαντικές θεραπείες για παρά πολλές παθήσεις χωρίς καμία «επιβάρυνση» στο ανθρώπινο σώμα.

Πού βρίσκει εφαρμογές η επεμβατική ακτινολογία;

Οι εφαρμογές της αφορούν σε όλο το σώμα από τα… δάκτυλα του ποδιού μέχρι την κεφαλή του ανθρώπου. Με τη χρήση ειδικών  βελονών, συρμάτων, καθετήρων πραγματοποιούνται… θαύματα. Γίνονται π.χ. επεμβάσεις σε όλα τα αγγεία είτε για τη διάνοιξή τους με μπαλονάκια  και νάρθηκες (stents) είτε για τη φραγή τους όταν  υπάρχουν βλάβες στις οποίες  απαιτείται μερική ή ολική απόφραξη του αγγείου. Επίσης, γίνονται θεραπείες όγκων σε όλα τα μέρη του σώματος είτε με εμβολισμούς είτε με

ραδιοσυχνότητες ή με χρησιμοποίηση υλικών που καταστρέφουν τα

καρκινικά αγγεία. Τέλος, μεγάλες εφαρμογές έχει στο μυοσκελετικό σύστημα, αποκαθιστώντας σπασμένους ή κατεστραμμένους σπονδύλους.

Τι είδους ιατρο-τεχνολογικός εξοπλισμός απαιτείται γι’ αυτές τις εφαρμογές; 

Χρησιμοποιούνται ακτινολογικά μηχανήματα, καθώς και μηχανήματα απεικονίσεων. Δηλαδή η κοινή ακτινοσκόπηση, ο αγγειογράφος, ο μαγνητικός τομογράφος, οι υπέρηχοι, τα μοντέρνα μηχανήματα υπερήχων με χρήση σκιαγραφικών, ο αξονικός

 τομογράφος κ.λπ. Ο μαγνητικός τομογράφος καταλαμβάνει σημαντική θέση στη θεραπεία του καρκίνου, διότι απαλλάσσει τον ασθενή από την ακτινοβολία. Επίσης, οι  αξονικοί τομογράφοι της τελευταίας γενιάς μπορούν να απεικονίσουν κάθε αγγείο όπως είναι τα στεφανιαία της καρδιάς, τα αγγεία του εγκεφάλου ή  τις καρωτίδες κ.λπ., επιτρέποντας ακριβείς διαγνώσεις και ως εκ τούτου επεμβατικές πράξεις άμεσης θεραπείας. Κορωνίδες των σύγχρονων μηχανημάτων θεωρούνται η tomotherapy και το cyberknife ιδίως για την αντιμετώπιση του καρκίνου.

Ποια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα σε ό,τι αφορά στην επεμβατική ακτινολογία;

Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί μεγάλα τμήματα Επεμβατικής Ακτινολογίας σε όλα τα Δημόσια, τα Πανεπιστημιακά και κυρίως στα Ιδιωτικά Νοσοκομεία. Επίσης σε επίπεδο μεταπτυχιακών σπουδών υπάρχει Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στην Επεμβατική Ακτινολογία, που λειτουργεί ως «φυτώριο» νέων επιστημόνων. Όσον αφορά στο επιστημονικό επίπεδο των επεμβατικών ακτινολόγων, αξίζει να αναφερθεί ότι η Ελλάδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει τα τελευταία 10 χρόνια την 4η -6η θέση σε επιστημονικές δημοσιεύσεις και ενεργή ακαδημαϊκή έρευνα και κλινική εμπειρία.

Τι εκτιμήσεις υπάρχουν για το μέλλον;

Η Επεμβατική Ακτινολογία είναι το μέλλον της διαγνωστικής και της θεραπείας. Σε λίγα χρόνια σχεδόν όλες οι θεραπείες θα γίνονται από το δέρμα χωρίς εγχειρήσεις.

INFO.Το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επεμβατικής Ακτινολογίας οργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Επεμβατικής Ακτινολογίας, Αγγειοακτινολογίας και Νευροακτινολογίας  (Παπαδιαμαντοπούλου 20, 115 28 Αθήνα, τηλ.: 210 7227488, www.epemvatiki.gr). Το Συνέδριο διεξάγεται από 29-31 Μαΐου στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (Συρανού Εφεσίου 4, Αθήνα, τηλ.: 210 6597000).