WISTA: Στόχος η ισότητα των δύο φύλων στη Ναυτιλία

Ο ρόλος της γυναίκας στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει στην επαγγελματική της ανέλιξη και οι προοπτικές που υπάρχουν μέσα σε μία διεθνή κοινωνία που έχει θέσει πλέον ως προτεραιότητά της τις ίσες ευκαιρίες ανεξαρτήτως φύλου ήταν βασικά θέματα που αναδείχθηκαν στη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου WISTA MED 2019 το οποίο διοργάνωσε η WISTA Hellas στο Costa Navarino στην Πύλο.

Ο τίτλος του συνεδρίου ήταν ευρύτερης θεματολογίας και αφορούσε τις γεωπολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στη Μεσόγειο με τίτλο "Turbulence or fair winds in the Med". Συζητήθηκαν οι εξελίξεις μετά την ανακάλυψη κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι προκλήσεις για τα λιμάνια της Μεσογείου,αλλά και οι επιπτώσεις στη ναυτιλία από τις κυρώσεις που επιβάλλονται από τις υπερδυνάμεις σε άλλα κράτη.

Η συμμετοχή στο συνέδριο, που πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια και σε άλλη χώρα, ήταν εντυπωσιακή με παρουσίες διεθνούς κύρους που εκπροσωπούν διεθνείς Οργανισμούς, γεγονός που ανέδειξε τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η WISTA Hellas. Πιο συγκεκριμένα, το παρών έδωσαν ο διευθυντής της Νομικής υπηρεσίας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού-ΙΜΟ, Frederick J Kenney, η πρώτη γυναίκα πρόεδρο στην ιστορία της BIMCO, dr Sadan Kaptanoglu και η Δέσποινα Παναγιώτου-Θεοδοσίου.



Τον Ιούλιο 2018, ο ΙΜΟ-Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός του ΟΗΕ, ενέκρινε την αίτηση της WISTA International, όπου πρόεδρος είναι η Δέσποινα Παναγιώτου-Θεοδοσίου, να της δοθεί το «consultative status»- ρόλο συμβούλου, με το οποίο ο οργανισμός έχει την ευκαιρία να προωθήσει την ποικιλομορφία, την επαγγελματική ένταξη και την ενδυνάμωση των γυναικών. Επίσης, μπορεί πλέον να συμβάλει επισήμως στον διάλογο για την αύξηση της παραγωγικότητας στον ναυτιλιακό κλάδο, ένα κρίσιμο συστατικό στοιχείο του οποίου είναι η προώθηση των γυναικών τόσο σε θέσεις εργασίας στη στεριά όσο και στο πλοίο. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ο ΙΜΟ επέλεξε ως θέμα της Παγκόσμιας Θαλάσσιας Ημέρας το 2019, την «Ενδυνάμωση των Γυναικών στην Θαλάσσια Κοινότητα».

O Frederick J Kenney, επεσήμανε: «Το θέλαμε εδώ και καιρό. Είχε τεθεί ως θέμα το 2016 στην ετήσια συνάντηση στον ΙΜΟ. Στόχος μας είναι η προώθηση των γυναικών στη ναυτιλία. Να δοθούν ευκαιρίες στις γυναίκες και να βελτιώσουμε τη θέση τους. Το σύνθημά μας είναι εκπαίδευση, όραμα, αναγνώριση. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δώσουμε ως ΙΜΟ στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Μεγάλο ενδιαφέρον είχε η έρευνα που παρουσίασε η Yasmina Rouber, πρόεδρος της WISTA Ελβετίας, για τη θέση της γυναίκας στην παγκόσμια ναυτιλία.

- Στους 1,6 εκατομμύρια εργαζόμενους στη ναυτιλία μόλις 16.500 είναι γυναίκες, ποσοστό 1%.

- Στα γραφεία το ποσοστό συμμετοχής γυναικών εξαρτάται ανάλογα με τη θέση που καταλαμβάνουν στην ιεραρχία. Σε επίπεδο διευθυντών οι γυναίκες καταλαμβάνουν τα 12% σε σύγκριση με μόλις 9% σε εκτελεστικό επίπεδο.

- Υπάρχει διαφορά αμοιβών μεταξύ των δύο φύλων αφού οι γυναίκες είναι σημαντική μειοψηφία στις υψηλές θέσεις της ιεραρχίας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Maritime HR Association οι γυναίκες που εργάζονται στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία παίρνουν κατά 45% λιγότερα χρήματα από τους άνδρες.

«Η επίτευξη ισότητας των φύλων στη ναυτιλιακή βιομηχανία μπορεί να αποτελέσει βασικό στοιχείο για την αντιμετώπιση της έλλειψης ειδικευμένων επαγγελματιών του κλάδου, που θα μπορούσαν να επηρεάσει τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις στο μέλλον» επεσήμανε η Yasmina Rouber: «Απαιτείται αυξημένη συνειδητοποίηση της κατάστασης προκειμένου να προωθήσουμε μία πιο ευαίσθητη προσέγγιση όσο αφορά το θέμα των ίσων ευκαιριών μεταξύ των δύο φύλων στη ναυτιλία».



Από την πλευρά της, η πρόεδρος της WISTA International, Δέσποινα Παναγιώτου-Θεοδοσίου τόνισε:

«Η σημασία της ένταξης των γυναικών σε μια βιομηχανία όπου υπάρχει έλλειψη ναυτικών απεικονίζεται στην επιλογή του ΙΜΟ για το θέμα της Παγκόσμιας Θαλάσσιας Ημέρας το 2019, το οποίο είναι η «Ενδυνάμωση των Γυναικών στην Θαλάσσια Κοινότητα».

Και βέβαια έχουμε τους στόχους αειφόρου ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, δηλαδή τον στόχο αριθ. 5, ο οποίος είναι "Να επιτύχουμε την ισότητα των φύλων και να ενδυναμώσουμε όλες τις γυναίκες."
Σήμερα, αυτοί οι στόχοι δεν είναι συγκεκριμένοι για τη βιομηχανία. Υπάρχει όμως η σαφής προσδοκία ότι πρέπει να είναι διαδεδομένοι και να ενεργούν σε όλους τους τομείς της κοινωνίας και της βιομηχανίας. Η ναυτιλία αναμένεται να διαδραματίσει το δικό της ρόλο» και συνέχισε:

« Προωθούμε τη διαφορετικότητα, την αφοσίωση, την εκπαίδευση, την αυξανόμενη ικανότητα στον κλάδο μας. Αυτό θα συνεχιστεί, καθώς δεν μπορούμε να είμαστε εφησυχασμένοι. Η ναυτιλιακή βιομηχανία χρειάζεται περισσότερες γυναίκες, ιδίως σε ηγετικούς ρόλους. Η ενδυνάμωση των γυναικών ενισχύει τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, προωθεί την ανάπτυξη και αποκομίζει οφέλη για την παγκόσμια ναυτιλιακή κοινότητα.
Ο κλάδος μας αντιμετωπίζει νέες πραγματικότητες λόγω των ταχέων τεχνολογικών εξελίξεων και η WISTA πρέπει να αποτελεί μέρος της συζήτησης για την τεχνολογία και την καινοτομία.
Η ώθηση για ισότητα και σεβασμό εκτείνεται περισσότερο από θέματα που σχετίζονται με το φύλο.

Σε μια εποχή που γίνεται απαραίτητη η ψηφιακή και τεχνολογική ικανότητα, σε ένα νέο κόσμο, υπάρχει η ανάγκη να αυξηθούν οι δεξιότητες. Και τα καλύτερα μυαλά είναι τόσο ανδρικά όσο και γυναικεία. Το θέμα είναι αν εμείς, ως βιομηχανία, μπορούμε να τα προσελκύσουμε. Όμως εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις όπως η παρανόηση και ίσως ο φόβος» ίσως και συμπλήρωσε:
«Στόχος της WISTA είναι όχι μόνο να ενδυναμώσει τον διάλογο αλλά να παράσχει στον κλάδο τα μέσα και τα εργαλεία που χρειάζεται για να προωθήσει την πραγματική ποικιλομορφία των φύλων και να διασφαλίσει ότι αναγνωρίζουμε όλο το ταλέντο που υπάρχει και είναι απαραίτητο στην ξηρά και στη θάλασσα, για σήμερα και για αύριο.»

Στην πρώτη της δημόσια εμφάνιση ως πρόεδρος της BIMCO, η dr Sadan Kaptanoglu εστίασε στην προστασία του περιβάλλοντος και υπογράμμισε ότι είναι επιτακτική η ανάγκη για αναθεώρηση πρακτικών του παρελθόντος. Μάλιστα είπε χαρακτηριστικά: «Στην Κωνσταντινούπολη αυτή τη στιγμή βρέχει λες και είναι χειμώνας». Τόνισε δε ότι η σημαντικότερη πρόκληση για τη διεθνή ναυτιλία είναι η περαιτέρω μείωση των εκπομπών αεριών που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, παρά το ότι δεν αμφισβητείται από κανένα πως τα πλοία αποτελούν τα αποτελεσματικότερα και φιλικότερα προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς του παγκοσμίου εμπορίου.

Αναφερόμενη στις κυρώσεις που επιβάλλονται σε κράτη και τις πολιτικές προστατευτισμού, περιέγραψε την κατάσταση με μία παροιμία: «Όταν ο ιμάμης λοξοδρομεί, οι πιστοί παρεκτρέπονται» και συνέχισε: «Οι κυρώσεις δεν είναι ποτέ προς όφελος της παγκόσμιας οικονομίας , κατά συνέπεια και της ναυτιλιακής βιομηχανίας. Αν δεν υπήρχε πετρέλαιο, κανείς δεν θα νοιάζονταν για τις χώρες της ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.Οι τιμωρητικές πολιτικές έχουν δραματικές επιπτώσεις, κυρίως στους απλούς πολίτες» είπε και συμπλήρωσε:

«Υπάρχει αρκετό ψωμί για όλα τα κράτη, όμως μερικά θέλουν ακόμη περισσότερο. Ζούμε σε μια περιοχή του πλανήτη από την οποία όλοι θέλουν από ένα κομμάτι. Αυτό οδηγεί σε ανταγωνισμό και ενίοτε σε συγκρούσεις. Τι είμαστε άραγε πραγματικά μπροστά στις υπερδυνάμεις; Αυτοί είναι οι ελέφαντες, εμείς τι είμαστε;»

Στο ζήτημα των κυρώσεων αναφέρθηκε και ο Γιώργος Δ. Γουρδομιχάλης, Διευθύνων Σύμβουλος της Phoenix Shipping & Trading S.A.: «Εκτιμώ ότι θα υπάρξει κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στις ΗΠΑ και στο Ιράν» και υπογράμμισε: «Σήμερα πλοία ινδικών συμφερόντων διεξάγουν εμπόριο σε σημαντικά υψηλότερα από την αγορά ναύλα που οι Έλληνες πλοιοκτήτες δεν μπορούν να διεκδικήσουν λόγω των εμπορικών κυρώσεων».

Στο πάνελ, με θέμα τα λιμάνια, τη λιμενική πολιτική , τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες για τα λιμάνια της Μεσογείου, ο Φίλιππος Κωστόπουλος, Πρόεδρος της Διεθνούς Ναυτικής Ένωσης και Διευθύνων Σύμβουλος της Arkas Hellas S.A. ανέφερε: «Ο Πειραιάς εξελίσσεται σε ένα ιδιαίτερα σημαντικό λιμάνι για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Η άνοδος του παγκοσμίου εμπορίου θα ευνοήσει όσα λιμάνια καταφέρουν να προσαρμοστούν γρήγορα στη νέα εποχή, καθώς και όσα διαθέτουν επαρκή συνδεσιμότητα με τη στεριά».

Η πρόεδρος της WISTA Hellas, Αγγελική Χάρτμαν έκανε μία συνολική αναφορά για τον ρόλο της Μεσογείου: «Η Μεσόγειος Θάλασσα ήταν πάντοτε το κέντρο των εμπορικών δρόμων με έντονη κίνηση πλοίων που περνούν από το Σουέζ, το Γιβραλτάρ και τον Βόσπορο. Επιπλέον είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παγκοσμίως προορισμός κρουαζιέρας.

Η ανταγωνισμός μεταξύ των λιμανιών οφείλεται στην ολοένα και μεγαλύτερη προσέλκυση φορτίων προς μεταφορά. Η Cosco αφήνει το αποτύπωμά τα ης μετατρέποντας τον Πειραιά στο ταχύτερα αναπτυσσόμενο λιμάνι παγκοσμίως. Η γεωπολιτική θέση της Μεσογείου δεν είναι ο μόνος λόγος που της δίνει μεγάλη σπουδαιότητα. Πρόσφατα ανακαλύφθηκαν σημαντικά κοιτάσματα που άλλαξαν την εικόνα. Ανοίγοντας νέες προοπτικές και ενισχύοντας τη σπουδαιότητα της Μεσογείου παγκοσμίως».

Η χρηματοδότηση των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων απασχόλησε το Συνέδριο. Το συμπέρασμα ήταν ότι οι ΜΜΕ πρέπει να βρίσκουν λεφτά από διάφορες πηγές και όχι μόνο από τα τράπεζες και ότι πρέπει να στραφούν στις χρηματαγορές για άντληση κεφαλαίων. Όλοι συμφώνησαν ότι «πρέπει να κάνουμε την ελληνική επιχείρηση ανταγωνιστική».

Το WISTA Med διοργανώνεται κάθε δυο χρόνια από ένα κράτος-μέλος της WISTA International-Διεθνής Ναυτιλιακή και Εμπορική Ένωση Γυναικών, σε χώρα της Μεσογείου και στο οποίο συμμετέχουν μέλη εκπρόσωποι από όλες τις περιφερειακές WISTA.

Αυτή είναι η δεύτερη φορά που η WISTA Hellas διοργανώνει το WISTA Med, καθώς είχε αναλάβει με επιτυχία και τη διοργάνωση του 5ου WISTA Med το 2013 στο Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Ύδρας.

Η WISTA International είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ιδρύθηκε στο Λονδίνο το 1974 από μία ομάδα γυναικών το ναυλομεσιτικού κλάδου με σκοπό να υποστηρίξουν γυναίκες που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά με τον χώρο της ναυτιλίας. Σήμερα έχει περίπου 3.000 μέλη σε 40 κράτη σε όλο τον κόσμο.

Στην Ελλάδα το παρακλάδι της Ένωσης Γυναικών, η WISTA HELLAS γιόρτασε το 2018 τα 25 χρόνια από την ίδρυσή της .

Η WISTA Hellas ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 1993. Σήμερα περιλαμβάνει περίπου 300 διευθυντικά στελέχη/μέλη τα οποία ασχολούνται επαγγελματικά με τη ναυτιλία ενώ, είναι η δεύτερη χώρα-μέλος από 46 εθνικές WISTA με πρώτη τις ΗΠΑ.