«Θρίλερ» στο Σκοπιανό

Σε 72 ώρες από τώρα η Ουάσιγκτον, η Αθήνα και τα Σκόπια θα γνωρίζουν εάν «κέρδισαν» τον διπλωματικό μαραθώνιο ή αν οι προσπάθειές τους απέβησαν άκαρπες.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να διευρύνουν το ΝΑΤΟ με την ένταξη της Αλβανίας, της Κροατίας και της ΠΓΔΜ. Η διαφορά με την Ελλάδα για το όνομα των Σκοπίων απειλεί να χαλάσει τη φιέστα που ετοιμάζει ο κ. Τζορτζ Μπους, ο οποίος έχει δηλώσει ότι η διεύρυνση δεν πρέπει να σταματήσει.

Η ελληνική κυβέρνηση, η οποία ανησυχεί ότι εάν ο προγραμματισμός των Αμερικανών «στραβώσει» ο κ. Καραμανλής θα αντιμετωπιστεί ως υπεύθυνος για την «ανταρσία» της Ελλάδας, προετοιμάζεται να πει το μεγάλο «όχι». Το επαπειλούμενο βέτο ωστόσο, σύμφωνα με διπλωμάτες, θα σημάνει την αποτυχία της πολιτικής που ασκήθηκε το τελευταίο διάστημα, διότι η ελληνική διπλωματία είχε διασυνδέσει το βέτο στο ΝΑΤΟ ως τη μοναδική της ευκαιρία για να «σύρει» τα Σκόπια σε μια αξιοπρεπή λύση.

Η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ έχει προαναγγείλει ότι σήμερα Δευτέρα θα τεθεί σε ψηφοφορία στη Βουλή η τελευταία προτεινόμενη από τον κ. Μάθιου Νίμιτς ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας (Σκόπια)». Με τον τρόπο αυτό θα επιχειρήσουν να οριοθετήσουν το όνομα αυτό ως τον ύστατο συμβιβασμό και να περιορίσουν με τον τρόπο αυτό τις διαπραγματευτικές δυνατότητες της Ελλάδας.

Οι Σκοπιανοί αναμένουν ενεργό στήριξη από την αμερικανική κυβέρνηση ώστε ο κ. Καραμανλής να μετακινηθεί από τη θέση της απόρριψης. Παρότι ο πρωθυπουργός του γειτονικού κρατιδίου Νίκολα Γκρουέφσκι μοιάζει να περιμένει το βέτο του κ. Καραμανλή, οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις της FYROM δεν φαίνεται να απορρίπτουν μια νέα πρόταση, εάν πρόκειται να οδηγήσει σε άρση του αδιεξόδου και είσοδο της χώρας τους στο ΝΑΤΟ.

Τα τελευταία εικοσιτετράωρα πάντως ο κ. Νίμιτς είναι «εξαφανισμένος» - δεν έχει επικοινωνήσει με τον Ελληνα διαπραγματευτή και η Αθήνα δεν ξέρει τι να περιμένει.

Διπλωματικές πηγές ανησυχούν ότι αν κατατεθεί μια νέα και οριακά βελτιωμένη πρόταση η Αθήνα θα έχει τεράστιες δυσκολίες να την απορρίψει.

Παράλληλα ο κ. Καραμανλής ετοιμάζεται να αποκρούσει την επιχειρηματολογία των Αμερικανών ότι η φόρμουλα «Δημοκρατία της Μακεδονίας (Σκόπια)» είχε γίνει αποδεκτή πριν από τρία χρόνια επί υπουργίας του κ. Πέτρου Μολυβιάτη, και κυρίως να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες ότι η Ελλάδα παραβιάζει την ενδιάμεση συμφωνία (η Ελλάδα δεν μπορεί να εμποδίσει την ένταξη της ΠΓΔΜ στους διεθνείς οργανισμούς με την ονομασία FYROM).

Στη γραμμή αυτή αναμένεται ότι η αμερικανική διπλωματία θα ασκήσει ασφυκτικές πιέσεις για ένταξη των Σκοπίων ως FYROM. Ακόμη πάντως και αν ο κ. Καραμανλής επιμείνει στη χρήση του βέτο, οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ θα προσπαθήσουν να αδρανοποιήσουν το ελληνικό μπλόκο με δύο τρόπους:

 α) Στο κείμενο συμπερασμάτων αναγράφεται με σαφήνεια ότι τα 26 μέλη του ΝΑΤΟ συμφωνούν ότι η FYROM είναι έτοιμη και εκπληρώνει τα κριτήρια ένταξης στο ΝΑΤΟ, όμως η είσοδός της θα πραγματοποιηθεί μετά την αναμενόμενη διευθέτηση του ζητήματος της ονομασίας, για παράδειγμα, μέχρι το τέλος του 2008.

β) Πρόσκληση ένταξης υπό όρους (conditional invitation). Εάν οι ελληνικές επιφυλάξεις «καμφθούν», η Αθήνα και τα Σκόπια δεσμεύονται σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα λύσης και από την Ατλαντική Συμμαχία ανακοινώνεται η ένταξη της FYROM στο ΝΑΤΟ, για παράδειγμα, τον Νοέμβριο του 2008.