Κουτζαμάνη: Οι δικαστές δεν δεσμεύονται από εντολές της εκάστοτε κυβέρνησης

Η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευτέρπη Κουτζαμάνη, κατά τη διάρκεια της 31ης  ετήσιας γενικής συνέλευσης των μελών της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος,  εμμέσως πλην σαφώς, έκανε λόγο για κυβερνητικές παρεμβάσεις  και εισέπραξε τα παρατεταμένα χειροκροτήματα  των συναδέλφων της.

 Η κυρία Κουταζαμάνη, η οποία εξελίχθηκε στο κεντρικό πρόσωπο της γενικής συνέλευσης των εισαγγελέων,  αφού αναφέρθηκε στην  συνταγματική διάκριση των τριών εξουσιών, επισήμανε τους τρόπους που επιλέγονται προκειμένου να υπάρξουν παρεμβάσεις στο έργο της Δικαιοσύνης.

Ειδικότερα, η εισαγγελική λειτουργός ανέφερε ότι «οι δικαστές υποχρεούνται να υπακούουν στην πολιτική εξουσία  με την  έννοια ότι είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν τους νόμους που ψήφισε η πολιτική εξουσία».

Όμως, τόνισε η κυρία Κουτζαμάνη: «Δεν δικαιούται όμως  η πολιτική εξουσία να επεμβαίνει στην απονομή της Δικαιοσύνης, οι δε δικαστές κατά την απονομή της Δικαιοσύνης είναι ανεξάρτητοι απέναντι στην νομοθετική εξουσία. Με την έννοια αυτή ο δικαστής υπακούει, αλλά ταυτόχρονα και ελέγχει τη νομοθετική εξουσία».

Δεν σταμάτησε εκεί η κυρία Κουτζαμάνη, η οποία συνέχισε:

«Η δικαστική ανεξαρτησία απέναντι στην εκτελεστική εξουσία έχει την έννοια ότι οι δικαστές δεν δεσμεύονται από εντολές ή υποδείξεις της Διοίκησης και ειδικά της εκάστοτε  Κυβέρνησης, η οποία δια του υπουργού Δικαιοσύνης ασκεί εποπτεία στην διοίκηση της Δικαιοσύνης, η εποπτεία δε αυτή συνίσταται στην επίβλεψη, την έκδοση γενικών οδηγιών και την  δημιουργία  της υλικοτεχνικής υποδομής για την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών των δικαστηρίων και των εισαγγελιών.

Ρητώς όμως απαγορεύεται  στον υπουργό να δώσει οποιαδήποτε οδηγία, σύσταση ή υπόδειξη σε δικαστικό ή εισαγγελικό λειτουργό για ουσιαστικό ή δικονομικό θέμα σε συγκεκριμένη υπόθεση ή κατηγορία υποθέσεων. Η εποπτεία που επιτρέπει ο νόμος στον υπουργό Δικαιοσύνης αναφέρεται μόνο στην διοίκηση των δικαστηρίων και εισαγγελικών ως δημοσίων υπηρεσιών, όχι όμως στην άσκηση της  λειτουργικής αρμοδιότητας των δικαστικών και εισαγγελικών  λειτορυγών».

Ακόμη, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου  επισήμανε: «δεν σημαίνει ΌΤΙ η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και των δικαστικών λειτουργών είναι άνευ άλλου δεδομένη και δεν υπάρχουν διαθέσεις παρεμβάσεων και κίνδυνος φαλκίδευσης της. Οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε φαλκίδευση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης είναι είτε εξωτερικοί και άσχετοι με τη Δικαιοσύνη, είτε εσωτερικοί δηλαδή παράγοντες που έχουν σχέση με τους ίδιους τους δικαστικούς λειτουργούς και τη Δικαιοσύνη.

Στην πρώτη  κατηγορία μπορεί να περιληφθούν βούληση και προσπάθειες εμφανείς ή αφανείς των άλλων δύο λειτουργιών  και κυρίως της εκτελεστικής αλλά και των κομμάτων και του Τύπου να απονευρώσουν τη Δικαιοσύνη με σκοπό να την καθιστούν  θεραπαινίδα τους προκειμένου να επιτυγχάνουν κυρίως διάφορους πολιτικούς στόχους, άσχετους με την απονομή δικαίου».

Ως τρόπους ελέγχους, η κυρία Κουτζαμάνη κατονόμασε:

1)                             νομοθετικές παρεμβάσεις με τις οποίες περιορίζονται οι εξουσίες μιας μη αρεστής ηγεσίας της Δικαιοσύνης ή παρέχονται εξουσίες σε αρεστές ηγεσίες ή μεταβάλλεται η οργάνωση των δικαστηρίων ή άλλες παρεμβάσεις οι οποίες ενέχουν επέμβαση στην  δικαστική λειτουργία με το πρόσχημα της αυθεντικής ερμηνείας νόμων,

2)                             Πράξεις ευνοίας προς ορισμένους δικαστικούς λειτουργούς  

3)                             Μη διαχείριση των κονδυλίων του κρατικού προϋπολογισμού που προορίζονται για την Δικαιοσύνη.

4)                             Υποδείξεις εμφανώς ή αφανώς, ευθέως ή συγκαλυμμένα προς ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί η Δικαιοσύνη σε συγκεκριμένες υποθέσεις ή υποδείξεις προσώπων που είναι κατάλληλα να χειριστούν συγκεκριμένες υποθέσεις και

5)                             Επιδοκιμασία ή αποδοκιμασία δικαστικών ενεργειών, ενίοτε δε και ευθείες ή συγκαλυμμένες απειλές.

Κλείνοντας η κυρία Κουτζαμάνη, τόνισε:

«Οι όποιες προσπάθειες επηρεασμού και χειραγώγησης της Δικαιοσύνης και εντεύθεν φαλκιδεύσεως της ανεξαρτησίας της από οποιονδήποτε θα μένουν ατελέσφορες  εάν οι  ίδιοι οι δικαστικοί λειτουργοί, μη εξαιρουμένων και εκείνων που επιλέγονται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις στα ανώτατα αξιώματα αιρόμενοι στο ύψος του λειτουργήματος και της αποστολής τους τις αποκρούουν».

Μάλιστα η κυρία Κουτζαμάνη κάλεσε την κυβέρνηση να αντιμετωπίσει με περίσκεψη νομοθετική μεταβολή που θα δημιουργούσε όπως είπε προβλήματα στο μέλλον αν αλλάξει το πειθαρχικό δίκαιο των εισαγγελικών λειτουργών  (αναφέρεται σε διάταξη που έχει περιληφθεί στο νομοσχέδιο για το σύμφωνο συμβίωσης με την οποία δίδονται για πρώτη φορά πειθαρχικές εξουσίες στον πρόεδρο του Αρείου Πάγου).

Ο πρόεδρος της Ενώσεως των Εισαγγελέων  Ελλάδος

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ενώσεως των Εισαγγελέων  Ελλάδος Κωνσταντίνος   Τζαβέλας αναφέρθηκε στον ρόλο και τη συνεισφορά των εισαγγελέων στο κοινωνικό σύνολο και την πολιτεία, ενώ επέκρινε  τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Διαφθοράς Δημήτρη Παπαγγελόπουλου που έκανε λόγο στη Βουλή περί δικαστικών πραξικοπημάτων.

"Η δήλωση αυτή, ανέφερε ο κ. Τζαβέλας, ασαφής και αόριστη, επιτυγχάνει μόνο τη δημιουργία κλίματος ανασφάλειας και ανησυχίας στο κοινωνικό σύνολο σχετικά με τη νομιμότητα της δράσης των οργάνων της δικαστικής εξουσίας".

Επίσης, εξέφρασε την αντίθεσή του στη δημοσιοποίηση του περιεχομένου των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης  «πόθεν έσχες» των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, επισημαίνοντας  τους κινδύνους για πράξεις αντεκδίκησης από κάποιους που θεωρούν ότι θίγονται από δικαστικές ενέργειες.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκ. Παρασκευόπουλος

 

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκ. Παρασκευόπουλος αναφέρθηκε στις προσπάθειες που καταβάλει για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων της δικαιοσύνης και των εισαγγελιών κάνοντας ειδική αναφορά στην έλλειψη υποδομών.

Παράλληλα,  ο υπουργός Δικαιοσύνης αναφέρθηκε εκτενώς στο πρόβλημα της ανυπαρξίας κατάλληλων αιθουσών για τη διεξαγωγή δικών με μεγάλο αριθμό κατηγορουμένων, ενώ τόνισε ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης "δεν επεμβαίνει στο έργο της Δικαιοσύνης, ούτε επιτρέπει παρεμβάσεις από οποιονδήποτε".

Απαντώντας ο υπουργός Δικαιοσύνης στις αιτιάσεις του προέδρου της Ενώσεως κ.  Τζαβέλλα για τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης περί "δικαστικών πραξικοπημάτων", ανέφερε ότι " ο κ. Παπαγγελόπουλος  έχει εμπιστοσύνη στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης".