Ξαναθυμήθηκαν την εκτροπή του Αχελώου

Tην εκτροπή του Αχελώου βγάζει ξανά από το συρτάρι του ο υπουργός κ. Γιώργος Σουφλιάς, με «δόλωμα» την επιτακτική αναγκαιότητα για τη μεταφορά νερού σε περιοχές με ελλειμματική διαθεσιμότητα υδάτινων πόρων.

Παρουσιάζοντας το εθνικό πρόγραμμα διαχείρισης και προστασίας του υδατικού «ισοζυγίου» μας, ο κ. Σουφλιάς υπεραμύνθηκε για πολλοστή φορά της εκτροπής του ποταμού, προβλέποντας ότι εφόσον ξεπεραστούν οι εμπλοκές και οι καθυστερήσεις που σημειώνονται λόγω των μεγάλων αντιδράσεων, θα έχει ολοκληρωθεί μέσα στην επόμενη τετραετία.

Το φαραωνικό υδραυλικό έργο, το οποίο σέρνεται από τη δεκαετία του ’80 και για το οποίο μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί περί τα 500 εκ. ευρώ, αντιμετωπίζεται από το υπουργείο ως μονόδρομος για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και των μεγάλων προβλημάτων  ύδρευσης και άρδευσης των θεσσαλικών πόλεων. «Τα μεγάλα υδραυλικά έργα υποδομής, είτε πρόκειται για ταμιευτήρες και μεταφορές ή για εκτροπές νερού σε άλλες λεκάνες, οφείλουν να αντιμετωπίζονται χωρίς δογματισμό και ιδεολογικές προκαταλήψεις», ανέφερε ο κ. Σουφλιάς.      

Χαμηλά σε υποδομές
Προκειμένου μάλιστα να πείσει για του λόγου το αληθές, το υπουργείο υποστηρίζει ότι η χώρα μας έχει τον χαμηλότερο δείκτη στην κατασκευή μεγάλων υδραυλικών έργων υποδομής και βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. με 46 φράγματα, όταν ακόμα και η γειτονική Αλβανία διαθέτει 306. Στόχος του υπουργείου είναι να προωθηθούν το επόμενο διάστημα συνολικά  20 μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα (Αχελώος, Αλιάκμονας, Αραχθος κ.ά.), και 250 αντίστοιχα μικρότερης κλίμακας που θα επιλύσουν το πρόβλημα των υδάτινων ελλειμμάτων.

Το εθνικό σχέδιο διαχείρισης υδάτων που εκπόνησε το υπουργείο, σε συνεργασία με τις περιφερειακές διευθύνσεις και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, φιλοδοξεί να αποτελέσει τον «μπούσουλα» για την καταγραφή και ορθή διαχείριση των υδάτινων πόρων σε καθένα από 14 υδατικά διαμερίσματα στα οποία έχει χωριστεί η  χώρας μας και να αποτελέσει εργαλείο για την προστασία και τη διαφύλαξη των επιφανειακών και υπόγειων αποθεμάτων μας. 

Στερεύουν τα ποτάμια σε Θεσσαλία
Το πιο πλεονασματικό υδατικό διαμέρισμα της ελληνικής επικράτειας είναι αυτό της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας και το πιο ελλειμματικό είναι αυτό της Θεσσαλίας. Στα ελλειμματικά διαμερίσματα συγκαταλέγεται επίσης εκείνο της Ανατολικής Πελοποννήσου και των Νησιών του Αιγαίου.

Μακροπρόθεσμα, εκτιμάται ότι θα γίνουν ελλειμματικά και τα διαμερίσματα της Βόρειας Πελοποννήσου, της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, της Αττικής, της Κεντρικής Μακεδονίας και της Θράκης. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου, υπάρχουν διάφοροι λόγοι οι οποίοι μειώνουν σημαντικά την πραγματική διαθέσιμη ποσότητα των υδάτινων πόρων και δυσκολεύουν την αξιοποίησή τους.

Οι κυριότεροι από αυτούς είναι η άνιση κατανομή τους στον χώρο (π.χ. η δυτική Ελλάδα δέχεται πολύ μεγαλύτερα ύψη βροχών από την ανατολική), η ανομοιομορφία της κατανομής των υδάτινων πόρων στον χρόνο (π.χ. περισσότερες βροχοπτώσεις κατά τη χειμερινή περίοδο), καθώς επίσης και η ανομοιόμορφη κατανομή της ζήτησης νερού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο κλάδος της γεωργίας, ο οποίος εμφανίζει τεράστια κατανάλωση νερού, η οποία αντιστοιχεί με το 84% της κατανάλωσης την ξηρή περίοδο.

Ανάλογη ζήτηση εμφανίζουν και τα νησιά, λόγω της αύξησης του τουρισμού τούς καλοκαιρινούς μήνες, πρόβλημα που σύμφωνα με τον κ. Σουφλιά πρέπει να αντιμετωπιστεί με μονάδες αφαλάτωσης και κατασκευή φραγμάτων.

Επιβάρυνση του χρήστη 
Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ προανήγγειλε πάντως ότι στο μέλλον η χρήση του νερού θα πληρώνεται, φέροντας ξανά στο προσκήνιο την εγκατάσταση μετρητών στις αγροτικές καλλιέργειες. Στο υπουργείο αναφέρουν ότι είναι ακόμα νωρίς για να εξειδικευτούν τα μέτρα τιμολόγησης, «φωτογραφίζουν» όμως ότι θα είναι ανάλογα με το μέγεθος της γεωργικής καλλιέργειας και όπου χρειάζεται οι καλλιεργητές θα επιδοτούνται ή θα τους δίνονται κίνητρα μείωσης της κατανάλωσης νερού. 

Μεγάλο βάρος θα ρίξει το υπουργείο και στον τομέα των αντιπλημμυρικών έργων. Υπολογίζεται ότι τα κονδύλια που θα διατεθούν από το πρόγραμμα ΕΣΠΑ για αντίστοιχα έργα θα ανέλθουν σε 600 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο 100 εκατ. ευρώ είναι τα χρήματα που θα δαπανηθούν για το ρεύμα της Εσχατιάς.  

Τα «μολυσμένα» ύδατα 
Στη μεγάλη τους πλειοψηφία, τα νερά των ποταμών και λιμνών της χώρας μας πληρούν τις προϋποθέσεις για παραγωγή πόσιμου νερού μετά από κατάλληλη επεξεργασία, με ορισμένες εξαιρέσεις όπως οι λίμνες Κορώνεια, Βιστωνίδα, ο ποταμός Ασωπός κ.λπ. Προβληματική χαρακτηρίζεται η ποιότητα των νερών του Πηνειού Θεσσαλίας, του Αξιού, του Τιταρήσιου, του Κόσυνθου και κυρίως του Εβρου. Οπως διαπιστώνεται, ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις νιτρικών στους υπόγειους υδροφορείς έχουν παρατηρηθεί στις περιοχές Κωπαΐδας, Αργολικού πεδίου, Πηνειού Ηλείας και θεσσαλικού κάμπου, και έχουν οδηγήσει στον χαρακτηρισμό τους ως ευπρόσβλητων ζωνών.