Καραμανλής: Ναυάγιο στην Άγκυρα

Ούτε τα πλατυά χαμόγελα της κυρίας Ντόρας Μπακογιάννη δεν μπορούσαν να διασκεδάσουν την εντύπωση ναυαγίου της επίσημης επίσκεψης του πρωθυπουργού κυρίου Κώστα Καραμανλή στην Άγκυρα.

Η ελληνική κυβέρνηση δεν πήρε τίποτε από την επίσκεψη ενώ αντίθετα η τουρκική έβαλε και επισήμως στην ατζέντα των διεκδικήσεών της δύο επίπλέον ζητήματα, τις γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο και τη μειονότητα της Δυτικής Θράκης. Παραλλήλως η τουρκική πλευρά έθεσε και θέμα αντιμετώπισης της τρομοκρατίας ενώ είναι σαφές ότι δεν εννοούσε την Αλ Κάιντα αλλά τους Κούρδους νατάρτες. Καθώς οι δύο πλερές έμειναν αμετακίνηστες στις πάγιες θέσεις τους το μόνο αποτέλεσμα των επίσημων συνομιλιών ήταν το ευχολόγιο των δύο ηγετών κ.κ Κώστα Καραμανλή και Ταγίπ Ερντογάν για βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών. Ωστόσο και οι δύο παραδέχθηκαν ότι δεν βρίσκονται καν κοντά στην επίλυση των διμερών διαφορών. 

Οι συζητήσεις των δύο πρωθυπουργών και των υπουργών Εκωτερικών τους ξεπέρασαν το προγραμματισμένο και διήρκεσαν συνολικά λίγο περισσότερο από μία ώρα ενώ ακολούθησαν οι συζητήσεις των δύο αντιπροσωπιών. Η ελληνική αντιπροσωπία έφθασε στις 4.15 το απόγευμα στο πρωθυπουργικό Μέγαρο –μπασμακανλίκ- όπου ήταν στρωμένο το κόκκινο χαλί και είχε πάρει θέση το άγημα που απέδωσε τιμές στην συνέχεις. Η μπάντα παιάνισε του εθνικούς ύμνους των δύο χωρών και ακολούθησε η επιθεώρηση του αγήματος από τα τρία σώματα των ενόπλων δυνάμεων από τον Έλληνα Πρωθυπουργό. Ο κ. Καραμανλής ακολουθώντας το τελετουριγικό απευθύνθηκε στους στρατιώτες λέγοντας «μέρχαμπα ασκέρ» που μεταφράζεται «χαίρε στρατιώτη» για να πάρει την απάντηση «Σάγόλ» που σημαίνει «ευχαριστώ να είσαι γερός».

Στην συνάντηση των δύο ηγετών εθίγησαν όλα τα θέματα που είναι στην ατζέντα των διμερών σχέσεων. Η τουρκική πλευρά ξεκίνησε με «γκολ από τα αποδυτήρια» αφού πέτυχε το ελληνικό λιμενικό να εκδόσει απαγόρευση προσέγγισης των ψαράδων μας στα Ίμια κάτι που χαρακτηρίζεται σαν «ελληνικό γκριζάρισμα στο Αιγαίο». Για να αποφύγει τυχόν επεισόδιο στην περιοχή των Ιμίων όπως είχε γίνει κατά την επίσκεψη Μολυβιάτη στην Άγκυρα η ελληνική κυβέρνηση υποχώρησε εμπράκτως από την επίσημη θέση ότι δεν υπάρχει ζήτημα γκρίζων ζωνών. Επιπλέον στην διάρκεια των συζητήσεων οι Τούρκοι έθεσαν επισήμως θέμα μειονότητας στην Δυτική Θράκη. Ο κ. Ερντογάν από διπλωματική αβρότητα απέφυγε στις δηλώσεις του να την χαρακτηρίσει «τουρκική» είπε όμως ότι τα υπουργεία Εξωτερικών των δύο χωρών θα αρχίσουν να εργάζονται για την επίλυση των προβλημάτων της μειονότητας. Φυσικά να τεθεί το ζήτημα των μειονοτήτων επί τη βάση της αμοιβαιότητας δεν έχει κανένα νόημα αφού πλέον ουσιαστικά δεν υφίσταται ελληνική μειονότητα στην Τουρκία. Η τουρκική κυβέρνηση δεν δείχνει διατεθειμένη να κάνει υποχώρηση ούτε στο ελάχιστο που είναι η αναγνώριση του οικουμενικού χαρακτήρα του Πατριαρχείου και η επαναλειτουργία της θεολογικής σχολής της Χάλκης. Το πρώτο ο κ. Ερντογάν το απέφυγε προβάλλοντας ότι είναι θέμα της χριστιανοσύνης ενώ και στο δεύτερο είπε ότι το εξετάζουν οι τουρκικές αρχές και όταν υπάρξει κάτι θα ανακοινωθεί.

Στα ζητήματα του Αιγαίου όπως και στο Κυπριακό οι δύο πλευρές απλώς συμφώνησαν ότι διαφωνούν και στις επίσημες δηλώσεις τους εξέφρασαν τις διαφορετικές απόψεις τους. Για την οριοθέτηση της υφαλοκριπίδας ο κ. Καραμανλής επάνέλαβε την πάγια θέση της παραπομπής στο δικαστήριο της Χάγης και της επίλυσης με βάση του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συνθηκών. Από την πλευρά του ο κ. Ερντογάν πρόβαλε τις απευθείας διαπραγματεύσεις των δύο χωρών. Η ίδια διάσταση εμφανίστηκε και στο Κυπριακό. Ο έλληνας πρωθυπουργός τόνισε την ανάγκη να βρεθεί μόνιμη και βιώσιμη λύση επί τη βάση των αρχών του διεθνούς δικαίου, των αποφάσεων του ΟΗΕ και των κανόνων της Ευρωπαική Ένωσης. Ο κ. Ερντογάν αντίθετα μίλησε τόνισε με έμφαση την ανάγκη να αρχίσουν οι συνομιλίες των δύο πλευρών στην Κύπρο. Ρηγή αναφορά έκανε και στο σχέδιο Ανάν για το οποίο είπε ότι ρο σχέδιο αποσύρθηκε αφού δεν είχε την έγκριση της ελληνοκυπριακής πλευράς, το πνεύμα του όμως είναι ζωντάνο.

Φυσικά και οι δύο πρωθυπουργοί μίλησαν για την ανάγκη βελτίωσης των σχέσεων των δύο χωρών όπως και για τα βήματα που έχουν γίνει μέχρι τώρα. Ο κ. Ερντογάν έδειξε και σπουδή μέσα στο 2008 να προχωρήσουν οι συζητήσεις τόσο για τα ελληνοτουρκικά όσο και για το κυπριακό κάτι στο οποίο δεν βρήκε ανταποκριση από τον έλληνα πρωθυπουργό.

Ο κ. Καραμανλής πάντως στις επίσημες δηλώσεις του είπε απερίφραστα ότι «είναι αδιανόητο για χώρες που φιλοδοξούν να συνεργαστούν μέσα σε ένα ευρωπαικό πλαίσιο να εξακολουθούν να υπάρχουν εντάσεις, προκλήσεις ή απειλή χρήσης βίας». Επίσης επανέλαβε την πάγια ελληνική θέση για υποστήριξη στην ευρωπαική πορεία της τουρκίας υπό την προυπόθεση ότι «πλήρης ένταξη σημαίνει και πλήρη συμμόρφωση στις ευρωπαικές αρχές και αξίες». Στις υποχρεώσεις της Τουρκίας στο δρόμο της προς την ευρωπαική ένωση συμπεριέλαβε και την εξομάλυνση των σχέσεών της με την Κυπριακή Δημοκρατία που σημαίνει αναγνώρισή της από το τουρκικό κράτος.

Και οι δύο ηγέτες πάντως αναφέρθηκαν στην σημασία της επίσκεψης που ήταν η πρώτη έλληνα πρωθυπουργού μετά από 49 χρόνια. Ο κ. Ερντογάν δήλωσε ότι «οι ηγέτες μεγαλώνουν στα μάτια όλων όταν αποτολμούν την κατάργηση των ταμπού» εννώ ο κ. Καραμανλής επισήμανε ότι «χρειάζεται το πολιτικό θάρρος και η πολιτική βούληση των ηγετών για να ανοίγουν δρόμους».

Σήμερα ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της τουρκικής Δημοκρατίας κ. Αμπντουλάχ Γιούλ και με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Ντενίζ Μπαικάλ και ακολούθως θα αναχωρήσει για την Κωνσταντινούπολη όπου θα συναντηθεί με τον Πατριάρχη.