Ένας χρόνος μετά την τραγωδία στο Μαρί της Κύπρου

Συμπληρώνεται σήμερα ένας ακριβώς χρόνος από την τραγωδία στην ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί της Κύπρου που στοίχισε τη ζωή σε 13 ανθρώπους.

Μια εθνική τραγωδία  που βύθισε ολόκληρη την Κύπρο στο πένθος. Η φονική έκρηξη έμελλε να ταρακουνήσει πολιτικά, οικονομικά, ενεργειακά, συναισθηματικά το νησί. Για κάποιους ήταν η αφορμή για την οικονομική κατάρρευση που οδήγησε την Κύπρο στην ανάγκη να ζητήσει δανεισμό για να εξυπηρετήσει παλαιότερα χρέη της.

Λίγο πριν από τις 06:00 το πρωί της 11ης Ιουλίου 2011, εκδηλώθηκε πυρκαγιά σε κοντέινερ με εκρηκτικά που είχαν κατασχεθεί το 2009 από το πλοίο Μόντσιερσκοκ και φυλάσσονταν στην ναυτική βάση. Αμέσως μετά την φωτιά σημειώθηκε η έκρηξη, που άφησε πίσω της 13 νεκρούς και 62 τραυματίες.

Η ανείπωτη τραγωδία πέραν από τις ανθρώπινες απώλειες προκάλεσε και τεράστια καταστροφή στον μεγαλύτερο ηλεκτροπαραγωγό σταθμό του νησιού στο Βασιλικό με αποτέλεσμα τις συνεχείς διακοπές ρεύματος.

"Δεν έχω ευθύνη για την τραγωδία στο Μαρί"

O Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, αποποιήθηκε, ενώπιον της ερευνητικής επιτροπής, οποιασδήποτε πολιτικής ή προσωπικής ευθύνης για την αποθήκευση των εμπορευματοκιβωτίων, που είχαν κατασχεθεί το 2009 από το πλοίο «Monschegorsk», και την φονική έκρηξη, στις 11 Ιουλίου, στη ναυτική βάση της Εθνικής Φρουράς, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 13 ανθρώπων και την καταστροφή του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού Βασιλικού.

Ο κ. Χριστόφιας υποστήριξε ότι για την έκρηξη έχουν σοβαρή ευθύνη οι παραιτηθέντες υπουργοί Εξωτερικών, Μάρκος Κυπριανού, Άμυνας, Κώστας Παπακώστας, και ο αρχηγός ΓΕΕΦ, αντιστράτηγος, Πέτρος Τσαλικίδης.
Ο πρόεδρος της ερευνητικής επιτροπής, νομικός, Πόλυς Πολυβίου, ρώτησε τον Κύπριο πρόεδρο, πώς είναι δυνατό όλοι αυτοί να έχουν ευθύνη κι ο πολιτικός τους προϊστάμενος όχι;

Η απάντηση του Προέδρου Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν: «Πώς να έχω πολιτική ευθύνη, αφού δεν γνώριζα. Ουδείς μου μίλησε για την επικινδυνότητα του φορτίου. Δεν μπορεί οι χειρισμοί άλλων να βαρύνουν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας».

Έγκλημα και τιμωρία

Τέσσερις μέρες μετά την έκρηξη, ο Δημήτρης Χριστόφιας ανακοινώνει, στο διάγγελμά του, το διορισμό του νομικού, Πόλυ Πολυβίου ως ειδικού ερευνητή για τα αίτια της τραγωδίας. Το πόρισμα Πολυβίου ανακοινώνεται με πρώτο «ένοχο» τον πρόεδρο Χριστόφια, ο οποίος πολύ απλά δηλώνει ότι δεν το αναγνωρίζει και δεν παραιτείται. Μετά από τις αστυνομικές έρευνες και έχοντας ενώπιόν του και το πόρισμα Πολυβίου, ο Γενικός Εισαγγελέας προχωρεί σε διώξεις.

Το θέμα περνά στα χέρια της δικαιοσύνης. Σε απευθείας δίκη ενώπιον του Κακουργιοδικείου παραπέμφθηκαν οι έξι από τους οκτώ κατηγορούμενους στην υπόθεση. Με απόφαση του Γενικού Εισαγγελέα ο Συνταγματάρχης, Γιώργος Γεωργιάδης απαλλάχθηκε των 26 κατηγοριών, επειδή διαπιστώθηκε ότι άλλοι εκ των κατηγορουμένων είχαν την ευθύνη, δηλαδή γνώριζαν τον κίνδυνο έκρηξης και δεν έδωσαν οδηγίες απομάκρυνσης από τη σκηνή. Η Νομική Υπηρεσία προχώρησε, εξάλλου, σε καταχώριση αναστολής ποινικής δίωξης του τέως αρχηγού της Εθνικής Φρουράς, Πέτρου Τσαλικίδη, μετά τις εξελίξεις στην Ελλάδα, όπου οι Αρχές αποφάσισαν να μην τον εκδώσουν, αλλά να τον δικάσουν εκεί. Κατηγορίες για ανθρωποκτονία και πρόκληση θανάτου εξ αμελείας, παραμέληση υπηρεσιακού καθήκοντος και πράξεις που προκαλούν σωματική βλάβη αντιμετωπίζουν οι τέως Υπουργοί Εξωτερικών Μάρκος Κυπριανού και Άμυνας Κώστας Παπακώστας, ο τέως Υπαρχηγός της Ε.Φ., Σάββας Αργυρού, ο Διευθυντής και Υποδιευθυντής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Αντρέας Νικολάου και Πάμπος Χαραλάμπους και ο Διοικητής της ΕΜΑΚ, Αντρέας Λοϊζίδης.

Η αγανάκτηση και τα αναπάντητα γιατί...

Αυτόπτες μάρτυρες περιέγραφαν ότι το σκηνικό τους θύμιζε βομβαρδισμούς από την εισβολή το 1974. Πόνος, Λάθη, Αμέλεια, Ανευθυνότητα και Οργή.

Η έκρηξη εκείνη ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της λαϊκής οργής. Οι αγανακτισμένοι πολίτες  ζητούσαν δικαίωση, ζήσαμε διαδηλώσεις με 20.000 απλούς πολίτες έξω από το Προεδρικό. Απλοί πολίτες, όχι κομματικά ή άλλα οργανωμένα σύνολα. Ο λαός  σηκώθηκε από τον καναπέ του θέλοντας να δείξει την αγανάκτησή του, την οργή του...

Η αγωνία και έγνοια όλων των συγγενών των θυμάτων στρέφεται εδώ και καιρό στην εκδίκαση της υπόθεσης με τους υπόπτους. Η απαλλαγή των κατηγοριών για δύο εκ των κατηγορουμένων γέμισε με καχυποψία όλους οι οποίοι ανοικτά πλέον εκφράζουν φόβο ότι ουδείς θα τιμωρηθεί για την απώλεια των ανθρώπων τους.

Ο οικονομικός αντίκτυπος

Ο ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός Βασιλικού που συνόρευε με τη βάση καταστράφηκε ολοσχερώς. Το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 2.4%, μειώθηκε κατά €1400 το εισόδημα των νοικοκυριών, αυξήθηκε η ανεργία 0,6-1,2%, μειώθηκαν τα έσοδα της ΑΗΚ κατά €65 εκατομμύρια. Και αυτά είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου αφού οι επιπτώσεις στην κυπριακή οικονομία ήταν από ‘κει και πέρα αλυσιδωτές.

Κόμματα για την επέτειο

Κόμματα και οργανώσεις, με ανακοινώσεις τους, αναφέρονται στην τραγική επέτειο. Χαρακτηρίζουν την έκρηξη στη ναυτική βάση "Ευάγγελος Φλωράκης",  εθνική τραγωδία που δεν πρέπει να ξεχαστεί από κανέναν. Δεσμεύονται ότι θα τιμήσουν τη μνήμη των δεκατριών ηρώων, επωμιζόμενοι τις ευθύνες που αναλογούν στον καθένα, σε μια προσπάθεια απόδοσης δικαιοσύνης για δικαίωση της θυσίας τους. Αναφέρουν επίσης ότι καταδικάζουν τις απαράδεκτες συμπεριφορές αμέλειας, ευθυνοφοβίας, παραλείψεων και ανικανότητας που οδήγησαν στην τραγωδία.

Εκδηλώσεις μνήμης

Το πρωί πραγματοποιήθηκε τρισάγιο στη ναυτική βάση στη μνήμη των πεσόντων, ενώ πορεία και συγκέντρωση έξω από το Προεδρικό είναι προγραμματισμένη για απόψε στις 20.00. Νωρίτερα στις 19.00 είναι προγραμματισμένη συγκέντρωση στην πλατεία Ελευθερίας στη Λευκωσία.