Τελετή για τους Έλληνες του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου στη Σερβία

Στο ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο στην πόλη Πίροτ, στη νοτιανατολική Σερβία, πραγματοποιήθηκε σήμερα η ετήσια τελετή μνήμης στα θύματα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. 

Η τελετή οργανώθηκε με τη μέριμνα του ΑΚΑΜ (ακόλουθου 'Αμυνας) στην ελληνική πρεσβεία, ταξίαρχου Απόστολου Κωστόπουλου. Την επιμνημόσυνη δέηση τέλεσε ο επίσκοπος Νύσσης Γιόβαν Πούριτς, ενώ παρέστησαν ο πρέσβης της Ελλάδας, Δημοσθένης Στωίδης, της Κύπρου, Χαράλαμπος Χατζησάββας, εκπρόσωποι της σερβικής κυβέρνησης, τοπικοί φορείς, απόγονοι πολεμιστών του 1ου Παγκοσμίου πολέμου, σύλλογοι της ελληνικής μειονότητας και πλήθος κόσμου.

Στο στρατιωτικό νεκροταφείο του Πίροτ κείτονται 358 Έλληνες αξιωματικοί και οπλίτες της 3ης Μεραρχίας Πατρών που συμμετείχε στις επιχειρήσεις της ΑΝΤΑΝΤ στον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η 3η Μεραρχία Πατρών το φθινόπωρο του 1918 διείσδυσε μέχρι την πόλη Πίροτ και αναπτύχθηκε στα σύνορα της Σερβίας με τη Βουλγαρία με αποστολή να αποτρέψει ενδεχόμενη βουλγαρική αντεπίθεση. Οι κακουχίες και κυρίως η ισπανική γρίπη αποδεκάτισαν το ελληνικό στράτευμα και 358 στρατιώτες δεν έζησαν την επιστροφή τους στην πατρίδα. Τα οστά τους που ήταν διασκορπισμένα σε διάφορα νεκροταφεία της ευρύτερης περιοχής του Πίροτ περισυνέλλεξε το 1923 η Κατερίνα Λεβαντή από το Βόλο που παντρεύτηκε το Σέρβο μεγαλέμπορο από το Πίροτ, Πέταρ Στάνκοβιτς.

«Όταν έμαθα ότι τα παλικάρια μας είναι θαμμένα εδώ και εκεί δεν μπορούσα να ησυχάσω και με τη βοήθεια των κατοίκων βρήκα τα οστά τους, τα μάζεψα και τα έθαψα σ έναν τόπο», ανέφερε σε μια συνέντευξή της σε σερβική εφημερίδα, το 1973, λίγο πριν πεθάνει, η κυρά Κατίνα όπως την αποκαλούσαν στο Πίροτ. Το 1924 με πρωτοβουλία της Κατερίνας Λεβαντή το δημοτικό Συμβούλιο της πόλης του Πίροτ ανακήρυξε, παμψηφεί τον τόπο όπου κείτονται οι Έλληνες στρατιώτες ελληνικό έδαφος. Η απόφαση αυτή αρχικά εξαιτίας της αδιαφορίας του ελληνικού κράτους και αργότερα εξαιτίας της αλλαγής του πολιτικού καθεστώτος στη Γιουγκοσλαβία ποτέ δεν εφαρμόστηκε.

Το 2004 ο Δήμος του Πίροτ ανανέωσε την απόφαση του 1924 και το ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο παραχωρήθηκε στο ελληνικό κράτος το οποίο από τότε, μέσω της ελληνικής Πρεσβείας και του γραφείου του ΑΚΑΜ ανέλαβε τη συντήρησή του.