Εξπρες του μεσονυκτίου με το Αιγαίο στη μέση...

“Χόρεψε χανούμισσα, μου΄μοιασες και σου΄μοιασα” λέει το ρεφρέν της Μπουρνοβαλιάς στο αξεπέραστο “Ρεμπέτικο”. Δεν είναι μυστικό, τόσα χρόνια μαζί και κοντά, πώς να μην μοιάζουν σε πολλά Έλληνες και Τούρκοι;

Μόνο που, δυστυχώς, μοιάζουμε και σε πολλά στραβά, καθώς η φετινή έκθεση του State Department για τα ανθρώπινα δικαιώματα έρχεται και επικρίνει και τις δύο χώρες στο ζήτημα των συνθηκών που επικρατούν σε φυλακές και κρατητήρια... Σε τέτοιο, μάλιστα, βαθμό που το “Eξπρές του Μεσονυκτίου”, η θρυλική ταινία να φαίνεται ότι, όπως τότε είχε ως επίκεντρο την Κωνσταντινούπολη, ένα remake της μπορεί άνετα να έχει επίκεντρο την Αθήνα...

Ούτε λίγο ούτε πολύ, το State Department κάνει λόγο για απαράδεκτες και εξευτελιστικές συνθήκες των κρατουμένων στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά, αξιωματούχος του Ο.Η.Ε. αναφέρει πως η κατάσταση στις ελληνικές φυλακές είναι «εκρηκτική», καθώς το σωφρονιστικό σύστημα δεν τηρεί τις διεθνείς προδιαγραφές.Ένα από τα κυριότερα προβλήματα είναι ότι οι φυλακές γεμίζουν με πολλούς περισσότερους κρατούμενους από όσο κανονικά θα έπρεπε, προκαλώντας προβλήματα κυρίως στην υγιεινή και την ασφάλειά τους.

Για παράδειγμα, στις φυλακές Ιωαννίνων, ο αξιωματούχος περιέγραψε την κατάσταση ως «απάνθρωπη και εξευτελιστική».Εξαιτίας της  έλλειψης χώρου, οι συνθήκες κράτησης ήταν ανθυγιεινές, με τους κρατουμένους να κοιμούνται ακόμα και στο πάτωμα ο ένας πάνω στον άλλο, χωρίς να τους παρέχονται τα στοιχειώδη.Είναι χαρακτηριστικό ότι ο αριθμός των κρατουμένων συνολικά ανέρχεται στους 11.674 , τη στιγμή που το σωφρονιστικό σύστημα «χωρά» 9.000 άτομα!

Το πρόβλημα προσλαμβάνει μεγαλύτερες διαστάσεις, ειδικά στις «δημοφιλείς» φυλακές, όπως του Κορυδαλλού και των Τρικάλων.

Καταγγελίες και για τους μετανάστες

Παράλληλα, το Συμβούλιο  για τους Πρόσφυγες του Ο.Η.Ε. ανέφερε  πως το σωφρονιστικό σύστημα παραβιάζει σοβαρά τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών.Υπάρχουν καταγγελίες για βασανισμούς παράνομων μεταναστών, ανύπαρκτων μέτρων υγιεινής στα κέντρα κράτησης, ενώ σχεδόν κανείς αστυνομικός δεν μπαίνει στον κόπο να διαβάσει τα δικαιώματά τους κατά τη σύλληψή τους.

Στο κέντρο κράτησης της Αχαΐας, για παράδειγμα, πάνω από 60 άτομα βρίσκονταν σε κελί χωρητικότητας 14 ατόμων.Τον Δεκέμβριο, δε, του 2010, το Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων  ανέφερε πως οι συνθήκες κράτησης στη Βόρεια Ελλάδα παραβιάζουν θεμελιώδη  δικαιώματα.Γυναικόπαιδα στοιβάζονται μέσα σε κελιά μαζί με ενήλικους άνδρες, οι τουαλέτες ήταν λιγοστές και οι περισσότερες από αυτές χαλασμένες, ενώ περίπου 120 ανήλικοι, κορίτσια και αγόρια, κρατούνταν για μήνες στις φυλακές του Κυπρίνου.

Περνούν γενεές δεκατέσσερις την Τουρκία

Την ίδια ώρα, η  έκθεση του State Department για την Τουρκία προκαλεί αίσθηση σε μέσα ενημέρωσης και κοινή γνώμημ με την γνωστή εφημερίδα Milliyet να έχει τίτλο  «Η αναφορά βγάζει δηλητήριο για την Τουρκία».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στις 46 σελίδες της αναφοράς η Τουρκία βαρύνεται με τις πιο βαριές κατηγορίες . Ακολουθούν τα πιο σημαντικά στοιχεία της αναφοράς:

-Εξωδικαστικές εκτελέσεις: Πέρσι οι δυνάμεις ασφαλείας στην Τουρκία πραγματοποίησαν εξωδικαστικές εκτελέσεις, και τα περιστατικά αυτά δεν ερευνήθηκαν επαρκώς. Στο πανεπιστήμιο της Μούγλα στις 11 Μάιου ο αστυνομικός Γκιουλτεκίν Σαχίν πυροβόλησε και σκότωσε τον Σερζάν Κούρτ.

-Βασανιστήρια: Τα περιστατικά βασανιστηρίων συνεχίστηκαν. Στις 5 Ιανουαρίου γονείς των 32 παιδιών που κρατούνται στις φυλακές των Αδάνων, σε συνέντευξη τύπου που έδωσαν, ανέφεραν πως οι δεσμοφύλακες δέρνουν τα παιδιά τους και στις πληγές τους ρίχνουν αλάτι.

-Προβλήματα στις φυλακές: Οι συνθήκες στις φυλακές δεν βελτιώθηκαν επαρκώς..Το Ίδρυμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 10 Οκτωβρίου ανακοίνωσε πως στις φυλακές πέθαναν 32 φυλακισμένοι και 5 προσωρινά κρατούμενοι.

-Παραβιάσεις Δικαιωμάτων: Παρά το ότι αναφέρεται στον νόμο, οι ύποπτοι δεν συναντιούνται άμεσα με τους δικηγόρους τους. Κάποιοι παρατηρητές χαρακτηρίζουν τόσο την υπόθεση «Βαριοπούλα» οσο και την υπόθεση «Εργκένεκον» ως δύο πολιτικές δίκες, σημειώνουν ότι είναι δίκαιο να προσπαθούν να ανατρέψουν την κυβέρνηση.
-Δίκαιη δίκη: Κάποιες ανακοινώσεις μελών της κυβέρνησης και κάποιων αξιωματούχων επηρέασαν την δικαστική ανεξαρτησία.
-Ελευθερία έκφρασης: Η κυβέρνηση στηριζόμενη στο σύνταγμα και σε κάποιους νόμους περιόρισε την ελευθερία έκφρασης.
-Ελευθερία τύπου: Η ελευθερία τύπου οπισθοδρόμησε. Στις 26 Φεβρουαρίου ο πρωθυπουργός Ερντογάν δήλωσε πως θα πρέπει τα αφεντικά των ΜΜΕ να διώχνουν αυτούς που με τα γραπτά τους κάνουν κακό στην οικονομία. Στις 2 Δεκεμβρίου το Ανώτατο Δικαστήριο, πάγωσε μεγάλο μέρος του προστίμου που είχε επιβληθεί στον εκδοτικό όμιλο Ντογάν
-Βία σε βάρος γυναικών: Οι δολοφονίες για λόγους τιμής και οι βιασμοί συνέχισαν να είναι μεγάλα προβλήματα. Στην γραμμή έκτακτης ανάγκης που ίδρυσε η κυβέρνηση στις 27 Οκτωβρίου κατέφυγαν 8.704 γυναίκες.
-Ομοφοβία: Η υπουργός Αλιγιέ Καβάφ στις 7 Μαρτίου είχε πει πως η ομοφυλοφιλία είναι αρρώστια. Στις 16 Μαΐου 300 άτομα στο κέντρο της Άγκυρας διαδήλωσαν ενάντια στην ομοφοβία.