Εκλογές εκπαιδευτικών ηλεκτρονικά: Αντιστάθηκαν τα συνδικαλιστικά «φέουδα»

Περισσότερο απογοήτευση και λιγότερο έκπληξη προκάλεσε η τελική έκβαση των εκλογών των εκπαιδευτικών το περασμένο Σάββατο, μολονότι για πρώτη φορά στα χρονικά της ελληνικής δημόσιας εκπαίδευσης η διαδικασία για την ανάδειξη των αιρετών τους εκπροσώπων στα υπηρεσιακά συμβούλια «έτρεξε» ηλεκτρονικά, δηλαδή με τη χρήση ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας.

Παρότι πνευματικοί ταγοί της νεολαίας, οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί δεν αγκάλιασαν με ζέστη την μεταρρυθμιστική αυτή τομή, ακόμη και αν ο ψηφιακός μετασχηματισμός της εκπαίδευσης απασχολεί σήμερα αναφανδόν τη διεθνή εκπαιδευτική κοινότητα. Πέραν του στοιχείου της καινοτομίας, η διεξαγωγή συνδικαλιστικών εκλογών με ψηφιακό τρόπο και δη στον σεβάσμιο κλάδο της εκπαίδευσης θα έστελνε οριζόντια και ένα μήνυμα τομής και πρωτοπορίας σε όλη την ελληνική κοινωνία, δίνοντας ένα παράδειγμα εκσυγχρονισμού και εγρήγορσης του συνδικαλισμού με βάση τα «σημεία των καιρών», δηλαδή την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, την τεχνητή νοημοσύνη, την πλήρη ψηφιοποίηση αγαθών και υπηρεσιών, κόντρα στο στερεότυπο της ιδιοτέλειας στη συνδικαλιστική δράση, η οποία ανακαλεί συνειρμούς για προκλητικά προνόμια, αναξιοκρατικές λογικές και στεγανά στην εκλογική διαδικασία.

Αφήνοντας στην άκρη το καινοτόμο της υπόθεσης, η ηλεκτρονική κάλπη θα έδινε και μια ουσιαστική διέξοδο στο ζήτημα της πανδημίας, ιδίως όταν οι εκλογές συνέπεσαν με την πρώτη ημέρα εφαρμογής του δεύτερου πανελλαδικού lockdown, το οποίο απαγορεύει ρητά και κατηγορηματικά συναθροίσεις και συνωστισμό. Πολύ περισσότερο όταν, αν είχε ακολουθηθεί η «παραδοσιακή» εκλογική διαδικασία, θα έπρεπε να προστρέξουν στις κάλπες αυτοπροσώπως 170.000 εκπαιδευτικοί. Την ταλαιπωρία δεν θα γλίτωσαν σε μια τέτοια περίπτωση ούτε οι γονείς και μάλιστα εν μέσω καραντίνας, που θα έπρεπε να ψάχνουν για άδεια για να καθίσουν μαζί με τα παιδιά, αφού οι κάλπες είθισται να στήνονται μεσοβδόμαδα με τους υποψήφιους εκπαιδευτικούς να παίρνουν ειδική άδεια την ημέρα των εκλογών προς άγρα ψηφοφόρων.

Αυτό το «κυνήγι» της ψήφου ακόμη και μεταξύ εκπαιδευτικών είχε ως αποτέλεσμα επί δεκαετίες οι «φιναλιστ» να γυρνούν από σχολείο σε σχολείο, επιδιδόμενοι συστηματικά σε ζυμώσεις με συναδέλφους, για να εξασφαλίσουν περισσότερους σταυρούς, πρακτική που εγκαταλείφθηκε κάπως το 2018, χωρίς ωστόσο να εναρμονιστεί ακόμη η ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα με τη διεθνή πραγματικότητα. Έχοντας κατά νου τις «φράξιες» και τις «γραμμές» οι εκπαιδευτικοί σνόμπαραν και το ειδικό ψηφιακό εργαλείο που υποστήριζε τη διαδικασία, ονόματι «ΖΕΥΣ». Πρόκειται για ένα ψηφιακό σύστημα δοκιμασμένο σε πάνω από 1.800 εκλογές και 290.000 εκλέκτορες, έχοντας δώσει τα διαπιστευτήριά του σε κάλπες για τα ΑΕΙ, παραγωγικούς και επαγγελματικούς φορείς, συλλόγους και σωματεία.

«Διδάσκοντας», ωστόσο, τακτικούς ελιγμούς, οι μυημένοι στις συνδικαλιστικές διαδικασίες μπλόκαραν με ένα βήμα κάθε φορά την μετάβαση στην ψηφιακή κάλπη, με το «καλημέρα». Στην αφετηρία ακόμη, έθεσαν ζήτημα παράτασης των διετών θητειών για ένα χρόνο, ώστε να ακυρωθεί η ψηφοφορία. Όταν αυτή η απαίτηση απορρίφθηκε, σνόμπαραν τις εφορευτικές επιτροπές, αποφεύγοντας σκοπίμως να στείλουν αντιπροσώπους (1 στα 3 μέλη), ενώ εξουδετέρωσαν -διά της παραίτησης- εν ενεργεία μέλη των εφορευτικών επιτροπών, χωρίς να συντρέχει κάποιος λόγος ανωτέρας βίας.

Κατόπιν, επιστρατεύτηκαν όλες οι ψηφιακές εφαρμογές (e-mail, sms, viber, WhatsApp) από όσους αντιστρατεύτηκαν την ψηφιακή κάλπη, φτάνοντας στο σημείο υποψήφιοι να αποστέλλουν απειλητικά μηνύματα, τα οποία κατέληξαν στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Τελευταίο, αλλά όχι έσχατο, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας να ζητηθεί λίστα με ονοματεπώνυμα των συμμετεχόντων, δίνοντας συμβολικά την εντύπωση ότι επίκεινται «προγραφές».

Αυτό, το οποίο δεν φάνηκε τελικά να ηττάται είναι η υπεράσπιση εκλεκτικών προνομίων και κεκτημένων δεκαετιών, τα οποία δεν γνωρίζουν κρίσεις και πανδημίες, αφού οι κοινωνοί τους τα υπερασπίστηκαν και αυτή τη φορά με σθένος. Γιατί, η διά ζώσης εκλογική διαδικασία προϋποθέτει άδεια για την «προεκλογική καμπάνια» και άδεια για την ημέρα των εκλογών, ενώ σε περίπτωση ήττας, οι εκλεγμένοι επιστρέφουν στις τάξεις, χάνοντας το προνόμιο απαλλαγής από τα εκπαιδευτικά τους καθήκοντα τελείως ή μερικώς, σύμφωνα με το επίπεδο κάθε φορά της εκπροσώπησης. Κυρίως, όμως, οι ηττημένοι χάνουν τη δυνατότητα να κανονίζουν ζητήματα μετατάξεων και μεταθέσεων, ακόμη και αν σε ορισμένες περιπτώσεις αυτά διευθετήθηκαν με το… αζημίωτο.

Πρωτίστως, όμως η μετάβαση στην ψηφιακή κάλπη θα έσπαγε στεγανά δεκαετιών, αφαιρώντας βαθμούς ελέγχου της διαδικασίας για τους συμμετέχοντες, κυρίως στο πεδίο των αναποφάσιστων ή των νέων ψηφοφόρων, τους οποίους δεν θα μπορούσαν να «προσηλυτίσουν» εξ’ αποστάσεως, αφού η διαδικασία θα γινόταν μέσα σε λίγα λεπτά και χωρίς «δημόσιες σχέσεις», αλλάζοντας πιθανά και τα κριτήρια εκλογής, δηλαδή προτάσσοντας το εκπαιδευτικό έργο από το πάρεργο.