Συμφωνούν ότι διαφωνούν στην Κοπεγχάγη

Στην δεύτερη  και κρισιμότερη περίοδο των  διαπραγματεύσεων για το Πρωτόκολλο που θα αντικαταστήσει την συμφωνία του Κιότο μπήκαμε απο την Κυριακή στην Κοπεγχάγη, παρόλο που οι διαφωνίες μεταξύ των χωρών συνεχίζουν να σκιάζουν κάθε προσπάθεια ώστε να υπάρξει μια νομικά δεσμευτική συμφωνία για το κλίμα. Χωρίς αμφιβολία αυτή η εβδομάδα είναι η πιο σημαντική καθώς η κάθε αντιπροσωπεία συμμετέχει στις διαβουλεύσεις σε επίπεδο υπουργών και πρωθυπουργών και τα λόγια πρέπει να γίνουν πράξεις, με ουσιαστικές και συγκεκριμένες υποχρεώσεις. Σήμερα αναχωρεί από τη χώρα μας για να συμμετάσχει στην διάσκεψη κορυφής η υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Τίνα Μπιρμπίλη, αύριο ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Σπύρος Κουβέλης και την Πέμπτη στην Δανέζικη πρωτεύουσα θα μεταβεί ο Πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου, μία μέρα πριν επισκεφτεί τις εγκαταστάσεις του Βella Center όπου φιλοξενείται η «Βαβυλωνία» των απόψεων για το κλίμα, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ κ. Μπαράκ Ομπάμα.  

Κυκλοφόρησαν  δύο προσχέδια  

Οκτώ  ημέρες μετά την έναρξη των εργασιών της  Συνόδου και έπειτα από μία μαζική κινητοποίηση περισσότερων από 60.000 ακτιβιστών και αντιεξουσιαστικών ομάδων που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο στην Δανία, υπέρ της δράσης για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, στην Κοπεγχάγη δεν έχει σημειωθεί καμία σημαντική πρόοδος. Στο τέλος της περασμένης εβδομάδας κυκλοφόρησαν κάποια προσχέδια συμφωνίας αλλά κανένα δεν έχει γίνει ακόμη αποδεκτό από τις χώρες –όπως απαιτούν οι όροι της διαδικασίας- ώστε να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Σύμφωνα με τον κ. Τάκη Γρηγορίου υπεύθυνο της εκστρατείας για το κλίμα και την ενέργεια της Greenpeace, δύο είναι μέχρι στιγμής τα σχέδια που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον και τα οποία εκτιμάται ότι μπορούν υπό προϋποθέσεις να αποτελέσουν το «ευαγγέλιο» των συνέδρων. Το πρώτο έχει εκπονηθεί από την Συμμαχία των Μικρών Νησιωτικών Κρατών (AOSIS) στην οποία πρωτοστατούν περιοχές όπως οι Μαλδίβες, το Τουβαλού, τα Φίτζι δηλαδή κορυφαίοι τουριστικοί προορισμοί που κινδυνεύουν να βουλιάξουν από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και το δεύτερο από την ομάδα εργασίας «AWG-LCA». Η τελευταία είναι η ομάδα που εργάζεται από την διάσκεψη του Μπαλί το 2007 στην προσπάθεια ο διάδοχος του Κιότο να αποκτήσει μια παγκόσμια συμφωνία που θα βάζει δεσμεύσεις και υποχρεώσεις όχι μόνο στις βιομηχανικές χώρες (όπως όριζε το πρωτόκολλο του Κιότο) αλλά και στις αναπτυσσόμενες. Και τα δύο αυτά προσχέδια θεωρείται ότι μπορούν να αποτελέσουν μια καλή βάση διαπραγμάτευσης όμως και για αυτά υπάρχει ήδη από ένα Βέτο. Για το πρώτο από την Παπούα Νέα Γουινέα, που αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη και για το δεύτερο από την Ιαπωνία.  

Τα τρία μπλοκ  

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν στην Σύνοδο της Κοπεγχάγης οι συμμαχίες και τα μπλόκ μεταξύ των χωρών. Σύμφωνα με την Greenpeace τρία είναι μέχρι στιγμής τα στρατόπεδα μάχης. Το πρώτο απαρτίζεται από χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία και σε αυτό έχει προστεθεί και η Ιαπωνία, οι οποίες πασχίζουν να υπάρξει ένα καινούριο πρωτόκολλο που δεν θα εξαρτάται από τις δεσμεύσεις του Κιότο. Επιπλέον οι χώρες αυτές απορρίπτουν την νομικά δεσμευτική συμφωνία που προβλέπει την δημιουργία ενός διεθνούς συστήματος αξιολόγησης καθώς υπερασπίζονται την ανάγκη το σύστημα αυτό να ελέγχεται σε εθνικό επίπεδο. Με άλλα λόγια η κάθε χώρα να αυτοελέγχεται και να μην δίνει λογαριασμό σε κανέναν! Το δεύτερο μέτωπο χωρών συγκροτείται από τις αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Νότιος Αφρική, οι οποίες δεν θέλουν να υπάρξει δεσμευτική συμφωνία στην Κοπεγχάγη επειδή θεωρούν ότι με αυτό τον τρόπο κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα η οικονομική τους ανάπτυξη.

Υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία, εκείνη των πολύ φτωχών χωρών, που ζητούν επιτακτικά την δημιουργία δεσμευτικής συμφωνίας προκειμένου να αποφύγουν τις βιβλικές καταστροφές που θα υποστούν τα επόμενα χρόνια. Σε αυτές ανήκει και το μικρό Τουβαλού που την περασμένη Τετάρτη έγινε αφορμή να ανασταλούν προσωρινά οι εργασίες της Συνόδου λόγω της απροθυμίας των αναπτυγμένων χωρών να υπογράψουν υπέρ μιας νομικά δεσμευτικής συμφωνίας.   

Άτολμη και  η ΕΕ  

Με την ίδια θέση (να υπάρξει νομικά δεσμευτική συμφωνία) συντάσσεται και η ΕΕ αλλά χωρίς και η ίδια να έχει αποσαφηνίσει εάν θα πάει σε πολύ πιο φιλόδοξους στόχους από την μείωση κατά  20% των εκπομπών ως το 2020. Διφορούμενη στάση συνεχίζει επίσης να κρατά και στο θέμα την μεταφοράς «καυτού αέρα», της δυνατότητας δηλαδή που προσφέρει το Κιότο σε όσες χώρες δεν έχουν εξαντλήσει τα δικαιώματα των εκπομπών των ρύπων μέχρι το 2012 που τελειώνει η ισχύς του Κιότο, να τα μεταφέρουν στη νέα περίοδο δεσμεύσεων από το 2012 έως το 2017. Σύμφωνα με τον κ. Γρηγορίου, αυτά τα δικαιώματα προήλθαν από την αποβιομηχάνιση των ανατολικών κρατών και εάν προσμετρηθούν στο στόχο του -20% είναι μια εξέλιξη που θα είχε καταστροφικά αποτελέσματα αφού η μείωση των εκπομπών θα είναι «λογιστική» και όχι πραγματική. «Για την ακρίβεια, οι πραγματικές εκπομπές μπορεί ακόμα και να αυξηθούν, σε σχέση με το έτος αναφοράς 1990, αν τελικά χρησιμοποιηθούν αυτά τα δικαιώματα, η περιβόητη μεταφορά καυτού αέρα». Υπολογίζεται ότι σήμερα τα δικαιώματα αυτά φτάνουν τα 7,7 δις. τόνους CO2 (!) από τα οποία τη μερίδα του λέοντος κατέχει η Ρωσία με 5,5 δις. τόνους, η Ουκρανία με 2,4 δις. και η ΕΕ με 2,2 δις.